Güncelleme Tarihi: 21 Şubat 2024
Yeni yıl kararları alındı mı? 2024 sizin yılınız olacak! Daha çok ve daha az yapacağınız şeyleri yazdınız ve uygulamaya başladınız bile değil mi? Bu listede bireysel sürdürülebilir yaşam hedefi de varsa bunları uygulamanıza yardımcı olmak için buradayız. Eğer henüz listeniz tam bitmediyse doğa dostu yaşam için bir satır daha ekleyin!
Daha Sürdürülebilir Bir Yaşam İçin Neler Yapılabilir?
Yeni yıl hedeflerinizi gerçekleştirirken yanınızda size destek olacak bir arkadaş mı arıyorsunuz? İşte buradayız! Her konuda yanınızda olamayız belki ama sürdürülebilir yaşam için atacağınız adımlara bizden tam destek! Üstelik uygulayabileceğiniz şeylerin bir listesini yaptık bile.
Hazırsanız başlayalım!
Gardırobunuzu Temizleyin
Mevsim değişimlerinde yazlıklar ve kışlıkların yerlerini değiştirmek için derin bir gardırop düzenleme işine girişiyor musunuz? Bunu yaparken mutlaka “Böyle bir kıyafetim mi varmış?” farkındalığı yaşıyorsunuzdur. Kim bilir ne zamandır o kıyafetiniz hatırlanmayı bekliyor. Hatta belki de giyecek hiçbir şeyim yok diye düşündüğünüz bazı günlerde belki beni giyer diye umutlanmıştır bile.
Ancak kötü bir haberimiz var! İçinizden “Ben bunu giyerim” diye düşündüğünüz ve yerini değiştirdiğiniz o kıyafetinizi yeniden unutacaksınız. Gardırobunuzun derinliklerinde yalnız başına kalmaya devam edecek. Siz ise bir gün giyerim düşüncesiyle yıllardır yüzüne bile bakmadığınız kıyafetinizi saklamaya devam edeceksiniz.
2024 yılında bir değişiklik yapın. Öncelikle bazı kıyafetlerinizi uzun süredir giymediğinizi ve daha sonra da giymeyeceğinizi kabullenin. Bu kabullenmeyi yaşadıktan sonra artık yüklerden kurtulma zamanı!
Sizin için yalnızca bir köşede duran kıyafetler, aslında başkasının çok ihtiyacı olan şeyler olabilir. Bunu düşündüğünüzde gardırobunuzda sonsuz beklemede kalan kıyafetin başka birinin üzerinde olduğunu bilmek sizi de biraz rahatlatmadı mı? Bu yıl, sizin için gardırobunuzu düzenlediğiniz anlar, kullanılmayan kıyafetlerin de ihtiyaç sahiplerine ulaştırıldığı zamanlar olsun.
Kıyafet bağışı yapabileceğiniz kurumlarla ilgili bilgi almak için yazımızı okuyabilirsiniz.
Plastik Kullanımını Azaltın
“Yıl olmuş 2024, sen hala plastik şişe mi kullanıyorsun?”. Bu sene bu cümleyi sık sık söyleyeceğiniz bir yıl olsun. Çünkü sürdürülebilir yaşam trendleri arasında en fazla öne çıkan şey artık plastik kullanımını azaltmak.
Denizin en derin çukurundaki canlının vücudunda, dağın başında yetişen bir meyvede, aldığımız havada artık mikroplastikler var! Bu plastik parçalarının vücudumuza girmesini engellemek içinse tek yol onları ortadan kaldırmak. Bunu nasıl mı yapacağız? Elbette plastik kullanımını sıfırlayarak.
Hazırlandınız ve evden çıkmak üzeresiniz. Bir an durun ve Pasifik Okyanusu’nu düşünün. Masmavi uçsuz bucaksız bir su size huzur verdi değil mi? Şimdi okyanusta biraz daha ilerleyin, az ötede bir ada göreceksiniz. Evet, evet oraya doğru ilerleyin. Yaklaşık olarak Türkiye’nin iki katı büyüklüğünde bu ada okyanusun ortasındaki bir cennet değil. Burası her gün yaptığımız seçimler yüzünden denize karışmış plastiklerden oluşan bir çöp adası!
Bu adayı biraz daha büyütmeye gerek olmadığını ve o güzel mavilikler içerisinde korkunç bir görüntü olduğunu hayal ettiniz mi? O halde ütünüzü fişten çektiğinize emin olduğunuz gibi evden çıkmadan önce son bir kez mutfağa uğrayın ve termosunuzla suyunuzu yanınıza alın! Katlanabilir alışveriş poşetiniz hep çantanızda zaten değil mi?
Bu yıl kendinize bireysel sürdürülebilir yaşam hedefi koyarken herkesin yaptığı gibi “Plastik kullanımını azaltacağım!” değil de “Doğaya bir çöp daha gitmesine engel olacağım!” diyebilirsiniz.
Plastiksiz yaşam için kararlıysanız neler yapabileceğinizi öğrenmek için yazımızı inceleyebilirsiniz.
Temizlik Ürünlerinde Doğal Yöntemlere Yönelin
Biraz canınız mı sıkkın? En güçlü temizleyicinizi alın ve mutfakta ocağınızı parlatmaya başlayın. Nasıl da ışıl ışıl oldu değil mi? Tebrikler, doğayı kirlettiniz. Evi de şöyle dip köşe silip mis gibi kokmasını sağladık mı bizden iyisi yok. Yine tebrikler, doğayı biraz daha kirlettiniz.
En temel günlük eylemlerimizi gerçekleştirirken çoğu zaman bunun çevreye etkilerini düşünmüyoruz. Bunlardan biri de temizlik. Yaşadığımız evi tertemiz yaparken aslında bir yandan da yaşadığımız dünyayı kirletiyoruz. Çünkü belki de sadece güzel kokuyor diye aldığımız temizlik malzemelerinin içeriklerini kontrol etmiyoruz.
Bu yıl temizliği sadece evimizle sınırlı tutmayalım. Sürdürülebilir yaşam için yaptığımız basit değişiklikler büyük etkilere neden olabilir. Bunun için yalnızca alışveriş sırasında doğal içerikli temizlik malzemelerini seçmeniz yeterli. Düşünsenize yalnızca birkaç dakika ayırarak ürün etiketlerini okumak geleceğimizi kurtarabilir.
Yalnızca etiketleri okuyarak değil aynı zamanda dilerseniz evde doğal malzemelerden temizlik ürünleri yaparak da çevreye verdiğiniz zararı minimuma indirebilirsiniz. Düşünsenize akşam ailenizle birlikte yediğiniz bir portakalın kabukları, ertesi gün evinizin tertemiz olmasında size yardımcı oluyor. Akşam bunu düşünerek huzurla uyuyabilirsiniz. Ayrıca çöpü çıkarıp akşamınızı bölmenize de gerek kalmadı.
Daha Az Araç Kullanın, Daha Fazla Yürüyün
Telefonunuzdaki kronometreyi açın, bu yıl yeni bir rekor denemesi yapacağız!
Bir an için geçtiğimiz günlerde kaç saatinizi trafikte harcadığınızı düşünün. Tam olarak hatırlayamadınız mı? Olsun, bundan sonra arabanızla her dışarı çıktığınızda ne kadar vakit kaybettiğinizi hesaplamaya başlayın. Yalnızca direksiyon başında durduğunuz saatler… Üstelik siz trafikte sıkılırken her dakika aracınız havayı kirletmeye devam ediyor.
Kaç kez trafikten şikayet ettiğinizi hatırlıyor musunuz mesela? “Bu saatte trafik mi olur?” dediğiniz anlarda aslında siz de o trafiğin bir parçasısınız. Haydi bu sene bunu biraz kıralım.
Öncelikle kitaplığınıza gidin ve bir rafını boşaltın. Çünkü bu raf ileride araç kullanmak yerine toplu taşımada seyahat ederken okuduğunuz kitaplarla dolacak. Zaten genellikle kitap okuyacak vaktiniz olmadığından şikayet etmiyor muydunuz? İşte size fırsat! Hem karbon ayak izinizi azaltacaksınız, hem de okunmayı bekleyen kitaplarınızı birer birer bitireceksiniz.
Adalara gittiğinizde en sevdiğiniz şeylerden biri bisiklete binmek değil mi? Artık bunun için adalara gitmeyi beklemeniz gerekmiyor. Gözlerinizi kapatın ve adalar sokaklarında olduğunu hayal edin. Hayır, hayır, bisiklete binerken değil binmeden önce kapatın gözlerinizi. Sahilde bir tur atarken, yakınlarda oturan bir arkadaşınıza giderken veya yalnızca alışverişe çıktığınızda atlayın bisikletinize ve mesafeleri katederken doğayı korumanın keyfini çıkarın.
Su Kullanımınızı Azaltın
Yoğun bir gün geçirdiniz ve şimdi dinlenme zamanı. Pijamalarınızı giydiniz, yüzünüzü yıkadınız ve dişlerinizi fırçaladınız. Yatağa uzanmadan son bir kez telefonunuza bakıyorsunuz. Ama o da ne? Önünüze bir haber düştü, ‘Barajlardaki su seviyesi kritik bir noktada!’. Nasıl olur? Günlerdir yağmur yağmıyor mu?
Elbette bu haber güncel değil. Ama bu gerçek olmadığı anlamına gelmiyor. Çünkü neredeyse her yaz düzenli olarak bu haberlerle karşılaşıyoruz. Telefonumuza su kullanımına dikkat edin mesajları geliyor ve belki de zaman zaman sular kesiliyor.
Şimdi zamanı geri saralım ve hatırlayalım. Yüzünüzü yıkarken musluğu sonuna kadar açmıştınız değil mi? Dişlerinizi fırçalarken suyu kapatmak aklınıza bile gelmedi. Olsun canım ne olacak? Zaten az olan suyu biraz daha fazla harcadınız. Tabii bir de sizinle birlikte yalnızca milyonlarca insan daha aynı şeyi yaptı. Gözünüzde yavaş yavaş birkaç haber başlığı daha belirmeye başladı mı?
Ne yazık ki hayatımızda bir şeylerin değerini yalnızca o şey olmadığında fark etmeye başlıyoruz. Yazın uyanmışız, hava çok sıcak bir duş almak istiyoruz ama sularımız akmıyor. Çünkü kışın nasıl olsa var diye bol bol su kullandık. Ancak bu yıl bu döngüyü kırabiliriz. Bunun için her gün kullandığımız su miktarını azaltarak ve gereksiz yere su kullanmayarak yaşanabilecek kuraklıkların önüne geçebiliriz.
Su tasarrufu ile ilgili ipuçlarına ise yazımızdan göz atabilirsiniz.
Alışveriş Yapmadan Önce İki Kere Düşünün
İşten eve dönerken mutlaka markete uğruyorsunuz değil mi? Raflar arasında biraz dolaşıp gözünüze hoş gelen şeyleri sepete ekliyorsunuz. Zaten karnınız da aç, her şey çok lezzetli görünüyor. Sepeti de iyice doldurdunuz. Haydi şimdi eve gidelim.
Buzdolabını açtınız ama alacaklarınızı koymak için yer yok. Önce biraz dolabı düzenleyelim. O da ne? Geçen hafta aldığınız meyveler olduğu gibi duruyor. Hatta bazıları küflenmiş. Yeniden peynir almıştınız ama henüz peyniriniz bitmemiş bile. Dünden kalma yemeğiniz de duruyor üstelik, bugün yemek yapmaya gerek de yok.
Bu anlattıklarımızı kaç kere yaşadınız? Çoğu zaman alışverişe çıktığımızda almayı hedeflediklerimiz ve aldıklarımız arasında fark olduğunu görürüz. Çünkü raflarda güzel görünen şeyler ve o anki ruh halimiz, bize ihtiyacımız olmayan birçok şeyi aldırır. Bu durum ekonomimize zarar verdiği gibi kilogramlarca gıdayı da çöpe atmamıza neden olur.
Gıda israfı tüm dünyada en büyük sorunlardan biri. Biz de bunun bir parçasıyız. Çünkü genellikle öncelikle karnımızı doyurmak yerine gözümüzü doyurmayı tercih ediliyoruz. Ancak bunu önlemenin birçok yolu var.
“Gerçekten ihtiyacım var mı?” sorusunu kendinize sorarak başlayabilirsiniz. Bir şeyi satın almadan önce onu gerçekten kullanıp kullanmayacağınızı, ihtiyacınız olup olmadığını tekrar düşünün. Markete gitmeden önce alışveriş listesi yapmak ve bu listeye bağlı kalmak da gereksiz alışverişin önüne geçmenizi sağlayabilir.
Gıda israfını önlemek için diğer ipuçları için yazımızı okuyabilirsiniz.
Benzer bir durum kıyafetler için de geçerli. Vitrinde çok beğendiğiniz bir kıyafet gördüğünüzde içgüdüleriniz hemen gidip onu almanızı söyleyebilir. Ama önce bir durun. Yeni yıl kararları listenizde olan ve gardırobunuzu düzenlerken ayıkladığınız giyilmemiş kıyafetleri gözünüzün önüne getirin. Ne kadar çoklardı değil mi? Şimdi vitrindeki kıyafete yeniden bakın. Bu kıyafete gerçekten ihtiyacınız var mı yoksa o da gardırobunuzda unutulacak giysilerden biri mi olacak?
Mevsimsel Beslenin
“Biz çocukken ağaçlara çıkar, meyve toplardık. O zamanlar nasıl da güzel ve suluydu meyveler. Şimdiki meyvelerin hiç tadı yok!”
Eğer bu cümleleri kuruyorsanız muhtemelen iki şeyden biri gerçekleşmiştir. Ya artık orta yaşlarınızdasınızdır ya da artık mevsimsel beslenmiyorsunuz.
Ne yazık ki bu yakınmalarımızı genellikle yaş almamıza bağlıyoruz. Oysaki yalnızca artık her mevsim tüm meyve ve sebzeleri rahatlıkla bulabiliyor ve mevsimi olup olmadığına dikkat etmeden tüketiyoruz. Bu yalnızca meyve ve sebzelerin tadını etkiliyor diye düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Mevsimi dışında ürün yetiştirmek aslında doğaya da zarar veriyor.
Seralarda yetiştiricilik için gerekli iklim koşullarının sağlanması, sulama ve diğer faktörler birçok kaynağın gereğinden fazla kullanılmasına neden oluyor. Biz de bu ürünleri tükettiğimizde talebi sürekli olarak artırıyor ve üretimin devam etmesini sağlıyoruz.
Artık dişlerinizi fırçalarken musluğu kapatıyorsunuz değil mi? Ama mevsiminde olmayan meyve sebzeleri yiyerek su tüketimini yeniden artırdınız. Barajlardaki sular yeniden azalmaya başladı, yaz ayları için kuraklık yükleniyor…
Günlük hayatta sürdürülebilirlik yalnızca bizim eylemlerimizi kapsamaz. Aynı zamanda tercihlerimiz ve bu tercihlerle yön verdiğimiz şeyleri de kapsar. Mevsimsel beslenme de bunun en önemli ayaklarından biri. Doğa dostu yaşam için yediklerimize de dikkat etmemiz gerekiyor. Unutmayın, hazırladığınız konservedeki domatesler her zaman kışın aldıklarınızdan daha lezzetli olacak!
Tek Kullanımlık Ürünlerden Uzaklaşın
Temizlik bezleri out, ıslak mendiller in! Çünkü çok pratik ve mis gibi kokuyor değil mi? Üstelik herkes artık bu yeni mendillerden kullanıyor. Çok havalı!
Ama size bir sır verelim mi? Bu mendiller geri dönüştürülemiyor ve birer atık olarak doğaya karışıyor. Yani siz bir temizlik mendili kutusunun kapağını açtığınızda iklim krizinin biraz daha artmasına neden oluyorsunuz.
‘Ama canım temizlik bezleri de mikrop yuvası!’ diyenler olacaktır. Aslında bu doğru değil. Eğer temizlik bezlerini doğru şekilde arındırmayı başarırsanız mikroplardan da kurtulabilirsiniz. Peki, bunu nasıl yapacaksınız? Burada hemen anneannemizi hatırlayalım. O zaman zaman bezleri kaynatıyordu değil mi? Evet, kullanılmış temizlik bezlerini mikroplardan arındırmanın en etkili yolu kaynar su. Doğal sabun ve kaynar su içerisinde biraz bekletip yıkadığınız bezler yeniden tertemiz olur. Artık sana ihtiyacımız yok dönüştürülemeyen tek kullanımlık ıslak mendil!
Elbette tek kullanımlık ürünler ıslak mendillerle sınırlı değil. Dışarıda karton bardaklarla içtiğimiz çay ve kahveler de ardımızda birçok atık bırakmamıza neden oluyor. Ama bunu zaten termosumuzu yanımıza alarak çözmüştük değil mi? Bakın, 2024 şimdiden bireysel sürdürülebilir yaşam hedeflerimizde ilerlediğimiz bir yıl olmaya başladı bile.
Elektrik Tüketiminde Tasarrufa Gidin
Şok kampanya! Bizi dinleyin ve faturalarınızı %80 düşürün! Nasıl mı? Detaylar için okumaya devam edin!
Bu cümleler size yeni bir ürün satışı ya da tarife değişikliği gibi mi geldi? Ne yazık ki şu an için bu mümkün değil. Mümkün olan şey ise sizin uygulamalarınızla bunu kendi kendinize sağlamanız.
Öncelikle bir alışverişe çıkacağız ve evet buna gerçekten ihtiyacınız var. Tüm ampullerinizi tasarruflu ampullerle değiştireceğiz. İnanmayacaksınız ama faturalarınız şimdiden düşmeye başladı bile.
Çok lambalı avizeler artık biraz demode değil mi sizce de? Evinizin köşesine şöyle güzel bir lambader koyup tek bir ampulle loş bir hava yakalamaya ne dersiniz? Eviniz Pinterest’ten çıkmış gibi artık. Üstelik enerji tüketiminiz de azaldı.
Gereksiz ışıkları söndürüp kullamadığımız elektronik eşyaların fişlerini prizden de çektik mi bu iş tamam! Kendi ekonominiz için harika indirim kampanyanızı uyguladınız. Üstelik bunu yaparken doğal kaynakları da koruyarak sürdürülebilir yaşam için adım attınız.
Bunlar çok basitmiş hemen uygularım, peki başka neler yapabilirim diyorsanız elektrik tasarrufu ile ilgili yazımızı inceleyebilirsiniz.
Çevrenizi Sürdürülebilir Yaşam İçin Teşvik Edin
Tebrikler! Sürdürülebilir yaşam için çok önemli adımlar attınız. Şimdi 2024 hedefleri arasında bu etkiyi çoğaltmak var. Bunun için en etkili yöntemlerden biri ise hediyeler!
Bu yıl, kendi sürdürülebilir yaşantınızı çevrenize de aşılamak için doğum günleri, yıl dönümleri ve kutlamalarda doğa dostu hediyeleri tercih edebilirsiniz. Mesela sık sık buluştuğunuz ve kahve içmeye çıktığınız bir arkadaşınıza bir termos hediye edin. Bir sonraki buluşmanızda da teklif cümleniz “Termosunu kap gel!” olsun! Mini park gezintinizde kahvelerinizi artık kendi termoslarınızla taşıyorsunuz. Bir anda iki atıktan kurtuldunuz!
Annenize mutfakta kullanacağı balmumu kumaş, yeğeninize bambu diş fırçası, iş arkadaşınıza doğal içerikli kremler hediye edebilirsiniz. Kendi sürdürülebilirlik adımlarınıza onları da dahil ederek doğaya olan faydanızı katlayabilirsiniz.
2024, doğa dostu bir yıl olsun!