Evde Su Tasarrufu Nasıl Yapılır? | 15 Tasarruf Önerisi

Evde Su Tasarrufu Nasıl Yapılır? | 15 Tasarruf Önerisi

“Su tasarrufu nasıl yapılır?” sorusu, son yıllarda yaşadığımız kuraklık olayları dolayısıyla çok daha sık sorulmaya başladı. İklim değişikliğinin en somut etkilerinden biri olan kuraklık, özellikle 2023 yazında hem Türkiye’yi hem de dünyanın pek çok coğrafyasında kendisini gösterdi. Öte yandan pek çok bilim insanı ve çevre kuruluşu, 21. yüzyılın kalan kısmı için en büyük ekolojik tehditlerden birinin susuzluk olduğunu belirtiyor. 

BM’e göre 2030 yılında küresel su talebi, küresel su arzının %40 üstünde bir seviyeye ulaşacak. Bu durum, her geçen yıl sahip olduğumuz su kaynaklarının azalması ve global ölçekte bir susuzluk krizine adım adım yaklaşmamız anlamına geliyor. Ancak neyse ki artık bu tehdidin farkındayız ve hızla harekete geçmemiz gerektiğini biliyoruz. O halde evlerde su tasarrufu için adım atmanın da tam zamanı! 

Evde Su Tasarrufu İçin 15 Öneri

Evde Su Tasarrufu Nasıl Yapılır? | 15 Tasarruf Önerisi

Her ne kadar dünyada su tüketimi konusunda en büyük paylar; tekstil, hayvancılık ve tarım gibi sektörlere ait olsa da evlerde suyu tasarruflu kullanmak da son derece önemli. Üstelik su israfını önlemek, yalnızca doğal kaynakları korumakla kalmayacak, aynı zamanda bütçenize de olumlu yansıyacak. Çünkü su tüketim alışkanlıklarınızda birkaç ufak değişiklik yaparak su faturanızı da düşürebilirsiniz. 

Eğer siz de “Evde su tasarrufu için neler yapmalıyız?” sorusunun yanıtlarını arıyorsanız aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz… 

Bulaşıkları Makinede Yıkayın

Evde Su Tasarrufu Nasıl Yapılır? | 15 Tasarruf Önerisi

Su israfının önüne geçmek için yapabileceğiniz en önemli şeylerden biri, bulaşıklarınızı her daim bulaşık makinesinde yıkamak. Ancak bu noktada makinenin tam dolu olduğundan ve kısa aralıklarla tekrar çalışmasının gerekmeyeceğinden emin olmak gerekiyor. Öte yandan bulaşık makinesi konusunda modern teknolojilere yönelmek, evlerde daha az su tüketimi için doğru bir seçim.

  • Yapılan araştırmalara göre bulaşıklar, makinede yıkandığında 13-15 litre civarı su harcanırken elde yıkama yapıldığında su tüketimi 120 litre seviyelerine kadar ulaşıyor.

Bulaşıklarınızı Sudan Geçirmeyin

Suyun tasarruflu kullanımı için uygulayabileceğiniz bir diğer yöntem ise bulaşık makinenize güvenmek! 

Mutfakta kullandığınız araç gereçleri bulaşık makinesine yerleştirmeden önce sudan geçirmek, büyük oranda su israfına neden oluyor. Pek çok beyaz eşya ve deterjan markası, bulaşıkların makineye konmadan önce sudan geçirilmesine gerek olmadığını belirtiyor. 

  • Araştırmalara göre yalnızca bulaşıkları sudan geçirmeden makineye yerleştirdiğinizde ayda yaklaşık 2 tonluk bir su tasarrufu sağlamanız mümkün.

Perlatör Kullanın

Evde Su Tasarrufu Nasıl Yapılır? | 15 Tasarruf Önerisi

Evde su tüketiminin en yoğun olduğu yerlerden bir tanesi mutfak. Mutfak lavabosunda perlatör adı verilen ufak aparatları kullanarak suyun tazyiğini azaltabilir ve böylece meyve-sebze yıkama gibi işlemlerde çok daha az su tüketebilirsiniz.

  • Perlatör adı verilen su tasarruf aparatı, suyun tazyiğine göre değişmekle birlikte %30 ila %50 oranında tasarruf sağlayabiliyor.

Musluğu Kapatmak Fark Yaratabilir

Su tasarrufu nasıl yapılır sorusunun yanıtı, aslında biraz da su israfını engellemekte saklı. Evinizdeki su tüketimini azaltmak istiyorsanız ilk olarak suyu boşa akıtan tüm faaliyetleri durdurmanız gerekli. Günlük rutin işlerimizde musluğu sık sık kapatmak, ay sonunda önemli miktarda suyu korumanızı sağlayabilir.

  • Diş fırçalarken, tıraş olurken, meyve-sebze yıkarken, elleri sabunlarken ve duş alırken suyu kullanmadığınız anlarda musluğunuzu kapatmayı unutmayın.

Duş Sürelerinizi Kısaltın

Evde Su Tasarrufu Nasıl Yapılır? | 15 Tasarruf Önerisi

Bireysel temizlik tabii ki çok önemli! Ancak yine de duş rutininizde ufak tefek değişiklikler yaparak su tüketimini düşürmek konusunda önemli adımlar atabilirsiniz. Eğer her gün duşa girmeden rahat edemeyenlerdenseniz en azından duş sürenizi azaltmaya çalışın.

  • Duşta su tüketimi, aslında büyük oranda suyu aktif olarak kullanmadığımız anlarda gerçekleşiyor. Bu nedenle su tasarruflu duş başlığı kullanmak harika bir çözüm olabilir. Bu ürünlerin bazıları, suyu havayla birleştirerek daha düşük tazyikli ancak kullanıma uygun bir su akışı sağlıyor. 

Suyu Tekrar Tekrar Kullanın

“Su tüketimini azaltmak için neler yapılabilir?” sorusunun yanıtlarından bir diğeri de gri su kullanımı… 

Gri su ifadesi, çeşitli nedenlerle kullanılan ya da bekletildikten sonra asıl amacı için kullanılamayacak hale gelen suları tanımlıyor. Yani bir diğer deyişle bu sular, tam olarak atık su şeklinde tanımlanmıyor ve az kirli yapıları sayesinde farklı işlemlerde değerlendirilebiliyor. Bu suların tekrar kullanımı sayesinde su ayak izimizi azaltmak mümkün oluyor.  

  • Duş sırasında suyun istediğiniz sıcaklığa gelmesini beklerken harcadığınız suyu bir kovaya doldurabilirsiniz. Biriken gri su, daha sonra bitkilerinizi sulamak için değerlendirilebilir. 
  • Geceleri yatağınızın yanına bir bardak su almadan yatamayanlardansanız bu sulardan tüketmediklerinizi bir kovada biriktirebilirsiniz. Bu suları daha sonra ev temizliğinde veya farklı işlemlerde kullanabilirsiniz.

Çamaşır Yıkama Sıklığınızı Azaltın

Çamaşır yıkamak da evlerde su israfına neden olan işler arasında. Tabii ki çamaşırlarınızı temiz tutmak zorundasınız ancak hem kabarık su faturalarından korunmak hem de su tasarrufu yapmak için çamaşır yıkama sıklığınızı yeniden düzenleyebilirsiniz. 

  • Öncelikle çamaşır makinenizi tam dolmadan çalıştırmamayı alışkanlık haline getirmeniz gerekiyor. 
  • Uygun olan kıyafetlerde mümkün mertebe düşük sıcaklıktaki yıkama programlarını kullanmayı deneyebilirsiniz. Yüksek sıcaklıklardaki programlar, çok daha fazla su israfına neden oluyor.
  • Tıpkı bulaşık makinesinde olduğu gibi çamaşır makinesi söz konusu olduğunda da yeni teknolojileri içeren modeller, su israfını azaltma konusunda çok daha başarılı.

Yağmur Suyu Hasadı ile Tanışın

Eğer bahçeli bir evde yaşıyorsanız ya da evinizde suya ihtiyacı olan çok fazla bitkiniz varsa yağmur suyu hasadı yöntemiyle mutlaka tanışmalısınız! 

Evlerde su tasarrufu nasıl yapılır sorusunun en önemli yanıtlarından birini, mümkün olan her suyu en efektif şekilde kullanmayı alışkanlık haline getirmek oluşturuyor. 

  • Yağmur suyu hasadı için bahçenize veya balkonunuza yağmur suyunu biriktirebilecek kovalar ya da farklı mekanizmalar yerleştirebilirsiniz. 
  • Yağmur suyu; ev temizliği, çiçek sulama, araba yıkama gibi pek çok farklı iş için güvenle kullanılabilir.

Yağmur suyu hasadı hakkında detaylı bilgi için yukarıda paylaştığımız ve WWF-Türkiye’nin hazırladığı YouTube videosuna göz atabilirsiniz…

İkinci El Kıyafetler Tercih Edin

Su tasarrufu yapmak ile giysilerin ne alakası var diye düşünmeyin! Tekstil sektörü, en fazla su tüketimine neden olan sektörlerin başında geliyor. 

WWF’in yaptığı araştırmaya göre basit bir tişörtün üretimi için tam 2700 litre su harcanıyor. Bu miktar, 13.500 bardak suya eşit! Yani bir diğer deyişle aslında su tasarrufu nasıl yapılır sorusuna yanıt ararken yalnızca musluklara, banyoya ya da mutfağa değil, hayatımızın her alanına odaklanmamız gerekiyor. 

  • Tekstil sektöründe harcanan sudan tasarruf edilmesini sağlamak için yapabileceğiniz en önemli şeylerden biri ikinci el kıyafetleri tercih etmek. Böylece yepyeni bir tişörtün üretilmesinin önüne geçebilir, 2700 litre suyu kurtarmayı başarabilirsiniz.
  • Tabii ikinci el ürünlere yönelmenin yanı sıra bilinçsizce tüketimin önüne geçmek de oldukça kritik. İhtiyaç olmadığı halde satın alınan kıyafetler, hem su tüketimini artırıyor hem de karbon ayak izimizin çoğalmasına neden oluyor.

Beyaz Eşyalarınızı Tasarruflu Modellerden Seçin

Evde su tüketimi dendiğinde akla ilk olarak beyaz eşyaların gelmesi çok normal. Çünkü bulaşık makineleri ve çamaşır makineleri, evlerdeki su tüketiminin çok büyük bir kısmını oluşturuyor. Ancak neyse ki son dönemde gelişen teknolojiyle birlikte hem su hem de enerji açısından tasarruf sağlayan pek çok model var. 

Dünyaca ünlü birçok beyaz eşya markası, son teknolojiye sahip modellerine enerji tasarrufunun yanında su tüketimini azaltan programlar da ekliyor. Eskimiş beyaz eşyalar ise yeni teknolojilere sahip modellere göre çok daha fazla su tüketimine neden oluyor ve aslında fazlasıyla kabarık su ve elektrik faturaları anlamına geliyor.

Sızdıran Muslukların Tamiratını Ertelemeyin

Evde Su Tasarrufu Nasıl Yapılır? | 15 Tasarruf Önerisi

Su sızdıran musluklar veya tesisat parçalarının tamiratı, kimi zaman çok az miktarda su kaçırdığı için ertelenebiliyor. Ancak bu az miktardaki su, tıpkı atasözünde olduğu gibi “damlaya damlaya göl olmaya” çok müsait.

  • Lavabo musluklarınız, klozet tesisatınız ya da duş başlığınız az miktarda dahi olsa su sızdırıyorsa buna müdahale etmeyi geciktirmemeniz son derece önemli. 
  • Yalnızca damlatan bir musluğu tamir ederek bir ayda yüzlerce litre suyu boşa akmaktan kurtarabilirsiniz.

Et Tüketiminin Su Tüketimi Anlamına Geldiğinin Bilincinde Olun

Daha önce dünyada su tüketimi konusunda en büyük paylardan birine sahip olan sektörün hayvancılık olduğundan bahsetmiştik. Bunun en büyük nedenlerinden biri ise kırmızı et üretimi sırasında gerçekleşen su tüketimi…

  • Araştırmalara göre 1 kg kırmızı et üretimi için 15 bin litre su harcanırken, 1 kilogram sebze için 2 bin litre su, 1 kg buğday yetiştirmek içinse yalnızca 1000 litre su harcanıyor.
  • Dünyada kırmızı et tüketimine olan talep giderek artıyor. Bu nedenle et tüketimini azaltmak, sebze ve tahıl bazlı ürünlere yönelmek su tasarrufu yapmanın yolları arasında.

Araçları ve Halıları Kendiniz Yıkamayın

Tasarruflu su kullanımı konusunda dikkat edebileceğiniz bir diğer husus da araç yıkama ve halı yıkama işlemlerinizi, bu konuda hizmet veren işletmelerde gerçekleştirmek. Araştırmalara göre aracınızı kendiniz yıkamaya karar verdiğinizde, bir oto yıkama merkezine göre 40 litre daha fazla su tüketmeniz fazlasıyla olası. Aynı şekilde halı yıkama merkezleri de evde halı yıkama işlemlerine nazaran çok daha az su tüketiyor.

Tuvaletlerinizi ve Sifonunuzu Yenileyin

Evde Su Tasarrufu Nasıl Yapılır? | 15 Tasarruf Önerisi

Tuvalet tesisatlarının ve özellikle klozetlerin eski tip olması, su israfına davetiye çıkaran durumlardan bir tanesi. Özellikle eski tip teknolojiye sahip sifonlar, her bir kullanım başına 15 ila 20 litre daha fazla su tüketimine neden olabiliyor.

  • Tuvalette su kullanımınızı azaltmak için öncelikli tercihiniz sifon ve klozet sisteminizi yenilemek olmalı.
  • Eğer yenileme işlemi mümkün değilse sifonunuzun su kapasitesini azaltmak için içerisine birkaç adet büyük pet şişe koyabilirsiniz. 

Klozeti Çöp Kutusu Olarak Kullanmayın

Bir sifonun yalnızca bir kez çekilmesiyle ortalama 10 litre su harcandığını biliyor muydunuz? 

Bu miktarı gözünüzde canlandırmak için iki adet 5 litrelik su bidonunun yan yana geldiğini düşünebilirsiniz… Sizce de çok yüksek bir miktar değil mi?

  • Klozetinize attığınız küçük çöpler, genellikle sonrasında sifonu çekme ihtiyacı doğurur. Bu işlem de litrelerce su israfı anlamına gelir.
  • Bunun yerine tuvalet kağıtlarını, ufak tefek çöpleri banyonuzdaki atık kutusuna atabilirsiniz.

Su Tüketirken Bunları Unutmayın!

  • Dünyadaki su kaynaklarının %97,5’i tuzlu su kaynaklarından oluşuyor. Bu da yalnızca %2,5’luk bir temiz su kaynağına sahip olduğumuz anlamına geliyor.
  • Temiz su kaynaklarının ise %70’i kutuplardaki buzullarda donmuş durumda, yani kullanılamıyor. 
  • Kalan %30’luk bölüm ise yer altında bulunuyor. Yani bu kütleye ulaşmak da oldukça zor.
  • Tüm dünyadaki suyun %2,5’luk bölümünü oluşturan temiz su kaynaklarının, yalnızca %1’den az bir bölümü insan tüketimi için uygun ve kullanıma hazır.
  • Evlerde su tüketiminin %35’i banyoda, %30’u tuvalette, %20’si bulaşık ve çamaşır yıkama işlemlerinde, %10’u yemek pişirmede, %5’i ise temizlikte gerçekleşiyor.
  • 2018 yılında yapılan bir araştırmaya göre 2025 yılına geldiğimizde evsel su tüketimi, %70 oranında artış (2018 verilerine kıyasla) gösterecek. 
  • 2023 yazında hem Türkiye’de hem de dünyada barajlardaki su seviyeleri daha önce görülmemiş seviyelerde geriledi. Öte yandan 14 Temmuz 2023 günü, İstanbul’da tüm zamanların en yüksek günlük su tüketimi ( 3 milyon 550 bin 435 metreküp) gerçekleşti. 
  • İklim değişikliği kaynaklı ortaya çıkması muhtemel su sorunu, yalnızca bir sonuç değil aynı zamanda başka sorunların ortaya çıkmasındaki temel sebep de olabilir. İklim göçü ve benzeri olayların susuzluk problemleri nedeniyle tetiklenebileceği düşünülüyor. 

Küresel ölçekteki su sorunu, rakamsal verilerin ortaya koyduğu gerçeklerle de çok net bir şekilde görülebiliyor. İklim değişikliğinin etkileri nedeniyle bu problemin çok daha ciddi bir hal alması da olası. Ancak tüm bunların yanında küresel çaptaki farkındalığın artması, su kaynaklarımızı çok daha verimli kullanmamızı sağlayabilir. Bireysel olarak su tüketimi konusunda alacağımız önlemlerle su kaynaklarımızı koruyabilir, gelecek nesillere çok daha yaşanabilir bir dünya bırakabiliriz.