Sıfır atık kavramı; çevre duyarlılığının artış gösterdiği bugünlerde global tartışmalarda da sıkça öne çıkan kavramlardan biri. Sıfır atık yaşam biçimi, bireylerin tüketim alışkanlıklarından ve neyi “atık” olarak değerlendirdiğinden başlayarak gündelik yaşamlarını önemli ölçüde değiştirmesiyle mümkün olabiliyor. Bir sürdürülebilir alışkanlık olan sıfır atak yaşam hakkındaki her şeyi sizin için derledik.
Sıfır Atık Nedir?
Sıfır atık kısaca bireylerin ve kurumların gündelik yaşamları ve faaliyetleri sırasında oluşturdukları atık miktarını tamamen sıfıra indirgemelerini ya da minimize etmelerini savunan bir düşünce biçimi olarak özetlenebilir. Sıfır atığın temelinde tüketimin azaltılması, atıkların geri dönüşüm ve ileri dönüşüm gibi yöntemlerle yeniden değerlendirilmesi ve kaynakların verimli bir şekilde kullanılması yatar.
Bir atık yönetim biçimi olarak sıfır atık, aslında primal topluluklardan beri insanlığın tarihinde sıkça karşımıza çıkıyor. Hatta şehirleşmenin nispeten daha az olduğu, M.Ö 10.000-300.000 yılları arasında insanların sıfır atık prensibini neredeyse mükemmel bir şekilde uyguladığını söylemek mümkün.
Atık üretiminin her geçen gün arttığı modern dünyada ise bu kavramın ilk defa tanımlanması ve belirli bir çerçeve içerisinde ele alınması, kimyager Paul Palmer tarafından kurulan Sıfır Atık Enstitüsü ile birlikte başladı.
1970 yılında bir sivil hareket olarak başlayan enstitü, sıfır atık kavramının çerçevesini çizen önemli kurallara imza attı. Atık yönetimini geliştiren 5R kavramı (rethink, refuse, reduce, reuse, recycle) ile günümüzde dahi sıfır atık yönetim standardı olarak kabul edilen atık yönetimi hiyerarşisinin temelleri atıldı.
Atık Yönetimi Hiyerarşisi Nedir?
Atık yönetim hiyerarşisi kısaca atıkların çevresel etkileri göz önüne alınarak yönetilmesini içerir. Genellikle piramit gösterimi ile ifade edilen atık yönetim hiyerarşisinde maddeler, birbirini takip ederek uygulanır.
En optimal yol, atık yönetimi hiyerarşisinde üst sırada yer alırken en son uygulanması beklenen kural ise en altta yer alır. Günümüzde atık yönetiminin klasikleşen 3R (azalt, yeniden kullan, dönüştür) kuralına yeni bir perspektif getirmesi açısından sıfır atık yönetimi stratejileri için oldukça önemlidir.
Türkçe’ye “5D Kuralı” olarak çevirebileceğimiz atık yönetimi hiyerarşisi, şu şekilde sıralanır:
Düşün, Gerekli Değilse Tüketme
Atık yönetimi hiyerarşisinin en üstünde tüketimi reddetme kavramı yer alır. Tüketimi engellemek, direkt olarak atık üretimini de engelleyeceği için daha yaşanabilir bir dünya adına önemli bir ilk adım görevi görür.
Tüketimin reddedilmesini daha iyi kavramak adına günümüzde üretim sektöründeki israfa ve atık yönetimi sistemlerinin verimliliğine bakmak gerekir. Satın aldığınız herhangi bir ürün, en optimal yönetim altında dahi hiçbir zaman tam olarak doğaya yeniden kazandırılamaz.
Bu sebeple;
- Gereksiz harcama yapmamak,
- Ürünleri planlayarak satın almak,
- Satın almadan önce her zaman alternatifleri düşünmek
Ürettiğiniz atık miktarını azaltır ve sıfır atığa geçiş yolunda önemli bir adım atmanızı sağlar.
Daha Az Tüket, Atık Oluşturma
Tüketimin terk edilmesi, gündelik yaşamın gereklilikleri göz önüne alındığında gerçekleştirilmesi zor bir eylemdir. Ancak daha az tüketmek her zaman mümkündür. Yalnızca asgari ihtiyaçlarınızı karşıladığınız bir hayat biçimi atık oranınızı azaltırken ekonominize de katkı sağlar.
Neredeyse dünyadaki tüm ülkelerde başta gıda, enerji ve giyim sektörü olmak üzere gereksiz israfın yapıldığı görülebilir. Çeşitli yönlerden bakıldığı takdirde, atık yönetiminin en önemli maddesinin daha az tüketmek olduğu söylenebilir.
Değerlendir, Yeniden Kullan
Yeniden değerlendirme, ilk işlevini yitiren veya daha kalitesiz hale gelen ürünün çeşitli basit işlemler sonrasında yeniden kullanılabilir hale getirilmesidir. Değerlendirme adımı, ileri dönüşüm olarak da adlandırılır.
- Atıklarınızı materyallerine göre depolayarak zamanı geldiğinde yeniden kullanabilirsiniz.
- Bazı plastik türleri dışında çoğu plastik, yeniden kullanıma uygundur. Plastik şişelerinizi depolayarak kullanabilirsiniz.
- YouTube, Instagram ve diğer çeşitli sosyal medya platformlarında yer alan Kendin Yap konulu hesapları takip ederek yeni fikirler edinebilirsiniz.
Değiştir, Farklı Amaçla Kullan
Atık yönetiminde her maddeyi geçerken kendinize sormanız gereken şey “Bu gerçekten bir atık mı?” olmalıdır. Marketlerden aldığımız çoğu şeyin kullanım süresi oldukça düşüktür. Öte yandan giyim sektöründe sıklıkla görebileceğimiz moda kavramı ve benzerleri nedeniyle iyi durumdaki ürünlerin dahi kullanılmadığını ve atık olarak değerlendirildiğini görmek mümkündür. Aslında atık olarak değerlendirilen çoğu şey, farklı fikirler ile yeniden kullanılabilir hale gelebilir.
Örneğin bu noktada eski bir tabletin akıllı ev yönetim sistemi merkezi olarak kullanılması, eski ayakkabı ve plastik kaplardan yapılan saksılar, plastik şişelerin kısa bir işlem sonrasında telli süpürgeye dönüştürülmesi gösterilebilir.
Dönüştür, Doğa Kazansın
5D kuralının son adımında dönüştürme kavramı yer alır. Bazı kaynaklarda enerji kazanımı veya doğaya transfer olarak da ifade edilir. Dönüştürme adımı, atık olarak değerlendirilen ürünün çeşitli kimyasal ve fiziksel süreçler sonrasında doğaya yeniden kazandırılmasını veya enerji üretimine dahil edilmesini içerir.
Bu noktada verebileceğimiz en iyi örneklerden biri kompost yapımıdır. Kompost yapımında başta gıda atıkları olmak üzere bazı evsel atıklar doğal yollarla bertaraf edilirken sonucunda ise doğaya geri verme olarak nitelendirebileceğimiz gübre ve benzeri faydalı ürünler elde edilir.
Bu beş kuralın kapsamlı bir şekilde ele alınması sonrasında dahi bir şeyi atık olarak değerlendiriyorsak, atık yönetimi hiyerarşisinde en son yapmak istediğimiz şey olan çöp depolama adımına geçilir.
Çöplerin belirli lokasyonlarda depolanması, şehir yaşamının ve doğanın atıklardan etkilenmemesi için oldukça önemlidir. Ancak günden güne biriken çöp yığınları, ötelenen bir sorun haline dönüşerek sonuçta insanlığa ve doğaya zarar verecektir.
Sıfır Atık Neden Önemli? Faydaları Nelerdir?
Sıfır atık, atıkların doğru bir şekilde bertaraf edilmesi prensibi sayesinde toplum yaşamı ve doğa için oldukça önemlidir. Sıfır atığın önemi söz konusu olduğunda bunların dışında ekonomik, sosyal, politik ve kaynak kullanımı de listede yer alır.
Bir yaşam biçimi olarak sıfır atık faydaları, şu şekilde sıralanabilir:
- Atık üretimini en aza indirerek ve kaynak verimliliğini teşvik ederek sıfır atık, ekosistemler üzerindeki baskıyı azaltmaya, doğal kaynakları korumaya ve kirliliği azaltmaya yardımcı olur.
- Atıkların düzenli depolama alanlarında ayrıştırılması güçlü bir sera gazı olan metan üretir. Sıfır atık girişimleri, organik atıkları düzenli depolama alanlarından uzaklaştırarak iklim değişikliğinin azaltılmasına katkıda bulunur.
- Sorumlu tüketimi teşvik eder ve mineraller, su ve enerji gibi sınırlı kaynakların savurgan kullanımını engeller.
- Sıfır atığa geçiş; geri dönüşüm, kompostlama ve sürdürülebilir ürün tasarımı alanlarında yeşil işlerin gelişmesine yol açabilir.
- Bu yaklaşım, genellikle yerel toplulukları kolektif çabaya dahil ederek ortak sorumluluk duygusunu geliştirir ve iş birliğini teşvik eder.
- Bu yaklaşımın benimsenmesi, belediyeler ve işletmeler için atık yönetimi maliyetlerinin azalmasını sağlayabilir.
- Atıkların sıfırlanması düşünce sistemi, temelde bir tasarruf yöntemi olarak görülebileceğinden toplum tarafından kapsamlı bir şekilde uygulanması halinde enerji tasarrufu sayesinde ülkelerin politik ve ekonomik bağımsızlıklarına yardımcı olur.
Sıfır Atık Belgesi Nedir? Nasıl Alınır?
12 Temmuz 2019 tarihli Sıfır Atık Yönetmeliği kurallarına göre bina, yerleşke ve mahalli idareler, gerekli atık yönetim sistemini kurmaları halinde Sıfır Atık Belgesi almaya hak kazanır.
Gümüş, altın ve platin olmak üzere 3 farklı Sıfır Atık Belgesi düzeyi vardır. Gereklilikleri sağlayan kurum ve kuruluşlar Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerine başvurarak belgelerini alabilir.
Sıfır Atık Belgesi şartları için buraya tıklayabilirsiniz!
Günlük Hayatta Uygulayabileceğiniz Sıfır Atık Yaşam Önerileri
Neredeyse her konuda olduğu gibi sıfır atık da bireyde başlar. Daha sürdürülebilir bir yaşama geçişin en önemli adımlarından olan bu yaklaşımı oldukça kolay bir şekilde gündelik yaşamınızda uygulayabilirsiniz.
Sizin için günlük hayatta uygulayabileceğiniz sıfır atık yaşam önerileri listesi hazırladık…
Sorumlu Tüketimi Alışkanlık Haline Getirin
Sıfır atığa uygun yaşamak için ilk olarak sorumlu tüketim anlayışını hayatınızın her anında en ön sıraya koymanız gerekir. Alışverişlerinizi planlayarak yapmak, gereksiz tüketimden kaçınmak ve özellikle gıda ve benzeri ürünleri doğru zamanda tüketmek, ev ekonominize büyük katkı sağladığı gibi atık üretiminizi de önemli ölçüde azaltır.
Tamirata Önem Verin
Yakın zamanda yayımlanan bir makaleye göre her yıl dünya çapında 50 milyon metrik tondan daha fazla elektrik atık üretiliyor. Bu da yaklaşık olarak yıllık kişi başına 7 kilogram elektrik atık ürettiğimiz anlamına geliyor. Ancak elektronik ürünler, genellikle yeniden kullanıma ve tamirata oldukça açık oluyor.
Başta elektronik ürünler olmak üzere evinizdeki eskiyen eşyaları yeniden tamir etmek, atıkları minimize etmek için önemli bir adım olabilir. Ayrıca tamirat ve restorasyon ile kendinize oldukça eğlenceli bir hobi edinebilirsiniz.
Kompost Yapın
Şehir yaşamında gıda atıklarının yönetimi oldukça zorlu bir süreç. Bunun çözümü ise geleneksel köy yaşantımızda yatıyor olabilir. Daha önce taşrada gıda atıklarının hayvanlara verildiğini, toprağa karıştırıldığını veya kompost yapıldığını görmüş müydünüz?
Mutfağımızdan çıkan çoğu gıda, kompost yapımına oldukça açıktır. Ayrıca bazı karton türleri de komposta katılabilir. Solucan kompostu ve normal kompost olmak üzere çeşitli yöntemlerle kendi sisteminizi kurabilir ve ürettiğiniz gübreyle balkon bahçeciliğine adım atabilirsiniz.
Eski Eşyalarınızı Topluma Yeniden Kazandırın, Bağış Yapın
Atık yönetiminde üzerinde durulmasa da eski eşyaların bağış yardımıyla topluma yeniden kazandırılması da oldukça faydalı bir yöntem olabilir. Özellikle giysi ve ev eşyalarınızı şehrinizde belediyeler veya kamu kurumları tarafından oluşturulan bağış toplama yerlerine verebilirsiniz.
Ayrıca daha temiz bir gelecek için atık yönetimi üzerine çalışan kuruluşlara bağış yapabilir, geri dönüşüm yöntemleri çalışmaları yürüten bilim insanları ve şirketlere destek olabilirsiniz. Bu sayede kendi atıklarınızı azaltamadığınız durumlarda dahi başka atıkları azaltarak sonuçta yine sıfır atığa ulaşabilirsiniz.
Tek Kullanımlık Eşyalardan Kaçının
Her yıl dünya çapında üretilen 300 milyon ton plastiğin önemli bir kısmı tek kullanımlık olarak tasarlanıyor. Gündelik yaşamda üretilen atık miktarının kayda değer bir kısmını ise tek kullanımlık ambalaj ve plastikler oluşturuyor.
Tek kullanımlık eşyaları hayatınızdan uzaklaştırarak atık miktarınızı önemli ölçüde azaltabilirsiniz. Bunun için kendi kahve bardağınızı taşıyabilir, saklama kapları kullanabilir ve yemek siparişlerinizde plastik çatal-kaşık istemediğinizi belirtebilirsiniz.
Diyetinizi Gözden Geçirin
Atık oranlarına baktığımızda plastik ve benzeri katı atıkların önemli bir çoğunluğu oluşturduğu görülebilir. Ancak hem ekonomik hem de ekolojik etkileri bakımından gıda atığının oldukça yüksek bir orana sahip olması, dünyanın geleceği için büyük bir sorun. Özellikle hepçil beslenme şekli, hayvanların yetiştirilmesi için gerekli olan tarım çalışmalarının da katılmasıyla sektörler bazında karbon emisyonlarının %18’inden sorumlu.
Öte yandan çalışmalar, meyve ve sebzelerin ardından en yüksek gıda israfı oranının hayvansal ürünlerde yaşandığını gösteriyor. Hal böyleyken daha sebze ve meyve ağırlıklı bir diyete geçmek, gıda israfınızı azaltacağı gibi kişisel karbon ayak izinizi de önemli ölçüde düşürebilir.
Daha Çevreci Ürünler Kullanın
Tüketimin zorunlu olduğu durumlarda daha çevreci seçeneklere yönelmek, atık miktarınızı azaltabilir.
Örneğin geri dönüştürülebilir şekilde tasarlanan pipet ve bardaklar kullanmak, yeniden kullanıma açık cam şişelere yönelmek ve doğada bozunabilir kişisel bakım malzemeleri kullanmak iyi bir seçenek olabilir.
Sıfır Atık Yaşam ile İlgili Instagram Hesapları
Sıfır atığı bir yaşam felsefesi haline getirmek, birçok alışkanlığı değiştirmekle başladığı için özellikle ilk aşamalarda zorlanabilirsiniz. Bunu engellemek adına sıfır atık yaşam hakkında paylaşım yapan sosyal medya hesaplarını takip edebilir ve kendi hikayelerini dinleyebilirsiniz.
Utku Yılmaz
Instagram: @benuutkyilmaz
Evindeki çöp kovasını kaldırarak “Kentte Ekolojik Yaşam” prensibini benimseyen Utku Yılmaz, aynı isimli blogunda takipçileriyle sürdürülebilir ve sıfır atık yaşamın sırlarını paylaşıyor. Greenfluencer olan Utku Yılmaz, aynı zamanda Ekolojik Dönüşüm’ün kurucu ortaklarından. Instagram hesabında evde yapılabilecek atıksız alternatif ürünler paylaştığı gibi yürüttüğü Ekolojik Dönüşüm Dükkanı projesi üzerinden de atıksız ürünler satın alınabiliyor.
Sıfır Atık
Instagram: @sifiratikgovtr
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen Sıfır Atık projesi kapsamında açılan Instagram hesabı, düzenli olarak atıkların azaltılması için öneriler veriyor. Sıfır atık projeleri hakkında önemli bilgiler edinebileceğiniz hesap, aynı zamanda oldukça faydalı ileri dönüşüm fikirleri paylaşıyor.
Sıfır Atıkco
Instagram: @sifiratikco
Evreka tarafından kurulan Sıfır Atıkco, atık yönetiminin önemi konusunda bilinçlendirme amaçlı paylaşımlarıyla dikkat çekiyor. Aynı zamanda bir web sitesi de bulunan oluşumun Spotify üzerinden dinlenebileceğiniz Sıfır Atık Podcast serisi de kendi dönüşümünüze yardımcı olabilir.
Sıfır Atık Türkiye
Instagram: @sifiratikturkiye
Telegram ve Instagram üzerinde sıfır atık hakkında paylaşımlar yapan hesap, kullanıcıların yaptığı paylaşımları örnek göstererek atıksız yaşam sürecini oldukça sade bir şekilde özetliyor. Sıfır Atık Türkiye hesabında aynı zamanda ev yaşamı için oldukça faydalı olabilecek ve çocuklarınızla deneyebileceğiniz ileri dönüşüm fikirleri de yer alıyor.
Atıksız Minimalist
Instagram: @atiksizminimalist
Atıksız Yaşam Değerlerini Yaşamanın Yolu isimli kitabın da yazarı olan Greenfluencer Ceren Özcan Tatar, Atıksız Minimalist isimli hesabında kendi süreci hakkında takipçilerini bilgilendiriyor. Ayrıca hesabında sıklıkla kullandığımız ürünlerin doğal alternatifleri hakkında paylaşımlarda da bulunuyor.
Geri Dönüşüm mü, Sıfır Atık mı?
Geri dönüşüm ve sıfır atık, çevreyi korumak için yapabileceğimiz en önemli şeylerden ikisi. Ancak, bu iki yaklaşımın farklı avantajları ve dezavantajları vardır. Sıfır atık ve geri dönüşüm arasındaki fark, temelde sıfır atığın sahip olduğu atık oluşturmama prensibine dayanır.
Geri dönüşüm, atıkların tekrar kullanılarak yeni ürünlere dönüştürülmesidir. Bu yöntemle atık miktarı azaltılırken doğa korunur. Ancak, geri dönüşümün bazı eksi yönleri ve sınırlamaları vardır. Örneğin, her malzeme geri dönüştürülemez ve bazı malzemelerin geri dönüştürülmesi için çok fazla enerji gerekir.
Sıfır atık, mümkün olduğunca az atık üretmeyi temeline alır. Zaten atığın üretilmemesi başlıca amaç olduğunda çevreye zarar verilmez.
Sıfır atık, geri dönüşümden daha zor olabilir, ancak daha sürdürülebilir bir yaklaşımdır. Çünkü geri dönüşümde sevkiyat, toplama ve yeniden işleme için harcanan enerji ve paradan tasarruf edilir.
Geri Dönüşüm ve Sıfır Atık Farklılıkları
- Geri dönüşüm, atıkların sonraki dönüşümlerde kullanılabilmesine odaklanırken, sıfır atık atığın oluşumunu kaynağında engellemeye odaklanır.
- Geri dönüşüm atıkların toplanması ve yeniden işlenmesi süreçlerini içerirken, sıfır atık üretim aşamalarından itibaren tasarım ve yönetim stratejilerini içerir.
- Geri dönüşüm, atık miktarını azaltarak doğal kaynakların daha etkin kullanılmasını hedeflerken, sıfır atık atık oluşumunu önleyerek çevresel etkiyi en aza indirmeyi hedefler.
Okullarda Sıfır Atık Önerileri
Yetişkin hayatımızı şekillendirecek birçok davranışı, okul sıralarında ediniriz. Bu sebeple okullar, sıfır atığı içselleştirmek için en uygun ortamlardan biridir. Öğretmenlerin uygulayabileceği veya çocuğunuzla beraber proje olarak geliştirebileceğiniz okullarda sıfır atık önerileri listesi oluşturduk.
Atık Kağıt Havluları Yeniden Kullanın
Okulda üretilen atıkların büyük bir çoğunluğu kağıt havlu atıklarından ve atık kağıtlardan kaynaklanır. Ancak bir kere kullanılan kağıt havlular, tamamen çöpe atılmak zorunda değildir. Kağıt havluların ayrı bir çöp kutusunda toplanması, iyi durumda olanların yeniden kurutularak müsvedde kağıdı amacıyla kullanılması mümkündür. Ayrıca atık kağıtlar da okullarda yapılabilecek öğretici bir atölye süreci sonrasında hamur haline getirilerek müsvedde kağıtlarına dönüştürülebilir.
Sayfaların İki Tarafını da Kullanın
Kağıt atığını azaltmanın en önemli yolu, kağıdı daha verimli kullanmaktır. Bunun için okullarda dijital haberleşmenin artması oldukça faydalı olabilir. Öte yandan defterlerin, kitapların ve tek kullanımlık kağıt sayfalarının iki tarafının da kullanılması, kağıt israfını önemli ölçüde azaltır.
Çevre Temizliği Etkinlikleri Düzenleyin
Atık yönetimi hakkındaki bilgileri okullarda edinmek için en iyi yollardan biri de çevre temizliği etkinlikleridir. Yetişkinlerin gözetmenliğinde ve uzmanların yönlendirmeleriyle yapılabilecek çevre temizliği etkinlikleri; çocukların doğaya karşı olan saygılarını artırmalarına, atık yönetimi ve çevre temizliğinin önemine dair bilinç geliştirmelerine ve yaşam alanlarının daha temiz hale gelmesine yardımcı olur.
Ayrıca ilgili kurumlara aktarılmak üzere sınıfta sıfır atık kumbaraları da oluşturabilirsiniz. Böylece geri dönüşüme katkıda bulunursunuz.
Maksimum Güneş Işığı İçin Plan Oluşturun
İyi bir eğitim için sınıftaki tüm bireylerin eğitim aracı olarak kullanılan tahta, defter ve kitapları net bir şekilde görmesi önemlidir. Ancak ülkemizin coğrafi şartları ve okul saatleri göz önüne alındığında, sınıflarda harcanabilecek yüzlerce kilowatt enerjiden doğru bir güneş ışığı planlamasıyla tasarruf edilebilir.
Mevsimlere göre bulunduğunuzun sınıfın ne kadar güneş ışığı aldığını tespit edebilir ve daha sonrasında derslerde ışıkları buna göre kapatabilir ya da kısabilirsiniz. Geri dönüşüm çalışmaları için önemli bir enerji sarfiyatı gerçekleştirildiği düşünüldüğünde, enerjiden tasarruf ederek aslında atık miktarınızı azaltmış olursunuz.
Evlerde Sıfır Atık Önerileri
Ev atıklarımızı azaltmak yolunda en büyük yardımcımız, ileri dönüşüm fikirleridir. Üstelik genel kanının aksine evde ileri dönüşüm yapmak ve atık miktarını azaltmak oldukça kolaydır. Atık plastik ve tek kullanımlık ürünleri yıkayarak yeniden kullanabilir veya farklı amaçlar için ufak işlemlerden geçirebilirsiniz. Kolaylıkla yapılabilecek evlerde sıfır atık önerileri listemizden dilediğinizi seçebilir ve hemen uygulayabilirsiniz.
Tek Kullanımlık Pamuk Havlu
Mutfakta en sık üretilen atıklardan biri de kağıt havlular. Ancak dökülme ve sıçrama durumlarında başvurabileceğiniz başka yöntemler de bulunuyor: Havlular! Ancak havluların mutfakta tek kullanımlık işler için uygun olmadığı aşikar. Merak etmeyin, iyi bir önerimiz var…
Örneğin eski banyo havlularınızı küçük kareler halinde kesebilir ve bir kap içerisinde depolayabilirsiniz. Böylece istediğiniz anda alabileceğiniz ve tek kullanıma hizmet eden kağıt havlu alternatifiniz olur.
Eski Eşyalardan Banyo Lifi
Eski eşyalarınızdan banyo lifi veya sabun kesesi yapabilirsiniz. Eski havlularınızı birkaç dikim sonrasında sabunları içerisinde barındıracak şekilde bir kese haline getirmek mümkündür.
Kot Pantolondan Kilim
Kot pantolonlar modanın vazgeçilmezlerinden biri. Peki, eskiyen ve artık kullanılmaz hale gelen kot pantolonlarınızı atmak dışında oldukça eğlenceli bir şekilde ileri dönüştürebileceğinizi biliyor muydunuz?
Kot pantolonların şeritler şeklinde kesilmesi ve örülmesini içeren bu yöntemle kolaylıklıkla kendinize bir paspas veya ev içerisinde kullanabileceğiniz kilim yapabilirsiniz.
Ofiste Sıfır Atık Önerileri
Ofis çalışanlarının günlerinin büyük bir çoğunluğu çalışma ortamında geçiyor. Birleşmiş Milletler tarafından yapılan bir araştırmaya göre dünyadaki atık miktarının yaklaşık %20’sinden işletmeler sorumlu. Bu miktarın büyük bir çoğunluğunu ise ofis atıkları oluşturuyor. Fakat merak etmeyin, birkaç ufak düzenleme ile kurumunuzun atık miktarını azaltmak mümkün olabilir.
Gıda Atığınızı Azaltın
Modern çalışma koşulları nedeniyle çoğu kişi ofislerde kahvaltı ve öğle yemeklerini yemek zorunda kalıyor. Hal böyleyken ofisler de önemli bir gıda atığı üreticisi haline geliyor. Bunu engellemek adına ofisinize gıda atığı kutuları koyabilirsiniz.
Özellikle yenilmeyen gıdalar için ayrı bir kutu oluşturarak toplanan gıdaların barınaklara aktarılmasını sağlayabilirsiniz. Diğer gıda atıkları ise ofisinizin bahçesinde kullanılmak üzere komposta dönüştürülebilir. Ayrıca yemeklerin ofiste yapılması veya toplu sipariş uygulamasına geçilmesi de karton ve paketleme atıklarınızı azaltabilir.
Su Bardağı Yerine Matara Kullanın
Ofislerde neredeyse her köşede yanında plastik bir bardak olan su sebilleri yer alır. Ancak tek kullanımlık plastikler, atıklarınızı önemli ölçüde artırabilir. Bunu engellemek adına çalışanlarınıza su mataraları dağıtabilir veya kendi mataralarını getirmelerini isteyebilirsiniz. Ayrıca çalışanlarınızdan sıcak içecekler için kendi kupalarını getirmelerini talep edebilirsiniz.
Dijital Dönüşüm ile Kağıt İsrafını Azaltın
Okullarda olduğu gibi ofislerde de en çok üretilen atıklarından biri kağıt atıkları. Fakat dijital dönüşüme ayak uydurarak kağıt atıklarınızı önemli ölçüde azaltabilirsiniz.
- Kağıtları ayrıştırmak için ofisinize sıfır atık kutuları koyun.
- Bir belgenin çıktısını almak yerine e-posta ile gönderin.
- Tabletler yardımıyla ofis içerisinde dijital imza kullanımını yaygınlaştırın.
- Bir belgeyi bastırmadan önce yanlış basımlara karşı gözden geçirin.
- Kağıtların iki tarafını da kullanın.
- Google Workspace, Microsoft Teams ve Notion benzeri hem not alabileceğiniz hem de takım çalışması yürütebileceğiniz dijital araçları kullanın.
Kapak Fotoğrafı: Flickr | Marco Verch
