Güncelleme Tarihi: 25 Eylül 2021
Doğa, en büyük minimalisttir. Üstelik de öyle çeşitlidir ki… Milyonlarca canlı türü bir arada yaşar doğada. Her bir ekosistemin içinde öyle karmaşık, öyle çeşitli canlılık ağları vardır ki saymakta zorlanırız. Tek tip değildir, tek yönlü değildir, her şey ve her canlı birbiriyle mükemmel bir uyum içindedir. Günümüzde minimalizm tek tiplik, tek renklilik gibi algılanıyor. Oysa rengarenk olmak, minimalizm ile ters düşmez. Az, çoktur; doğru. Buradaki “az” kavramını iyi okumak gerekiyor. Az, ne tek tip demektir, ne de tek renk. Buradaki “az”, yeteri kadar olan anlamına geliyor. Doğada da her şey yeteri kadardır, yeterince çeşitlidir. Doğanın işleyişi, minimalist bir yaşam tarzı için ilham verir. Nasıl mı?
Milyonlarca Canlı Türü
Gezegenimiz; minicik mikrobiyolojik canlıları da sayarsak milyarlarca canlı türüne ev sahipliği yapıyor. Öyle ki doğada çam ağaçları bile pek çok alt türe sahip. Kızılçam başka, lagün başka… Lavantanın, gülün çeşitleri var. Kurbağaların, yılanların, geyiklerin farklı farklı türleri var. Martıların da öyle… Tüm bu canlıların, doğadaki sistemlerin işleyişinde bir rolü var. Her biri, doğal sistemlerin sürekliliği için kilit rol oynar. Doğa, yaşamsallığını devam ettirecek kadar canlı tür üretmiştir bir bakıma. Ne eksik, ne fazla. Yeteri kadar…
İnsana gelince… Minimalist olmak tek tipleşmek değildir bu bağlamda. Bizler ihtiyaçlarımızı ve bizim için yeteri kadar olanı belirleriz, sonra ona yöneliriz. İhtiyacımız olan işlevi yerine getirecek bir ürün, yeteri kadardır. Doğada işlevsellik esastır. Biz de hayatımızda işlevselliği esas alırsak işte o zaman minimalist olabiliriz.
Çeşitlilik
Gezegenimizin ekosistemlerinde, biyoçeşitlilik önemli bir dayanıklılık ölçütüdür. Bir ekosistemde biyoçeşitlilik ne kadar güçlüyse, o ekosistem hastalıklara, doğal afetlere, yıkımlara karşı o kadar dirençlidir. Dolayısıyla çeşitlilik iyidir, hem bizim için hem de doğa için. Örneğin pek çok arı türü vardır, her arı türü farklı bitki türlerini ziyaret eder ve onların tozlaşmasını sağlar. Pek çok fasulye türü vardır. Her biri farklı coğrafyaların farklı iklim koşullarına karşı direnç kazanmıştır ve ekildiği toprağa iyi gelir.
Minimalizm, çeşitlendirmekten kaçınmaz, tek tipleşmek değildir. Ancak pek çok kazak, pek çok çanta, pek çok ayakkabı bulundurmak anlamına da gelmez. Aynı işleve sahip ürünlerden çok değil, hayatımızı, bedenimizi ve mental sağlığımızı iyileştirecek şeyleri yeteri kadar içeren bir yaşamı öğütler. Bunu en iyi beslenme sistemimize uygulayabiliriz. Her mevsimin harika sebze ve meyveleri vardır ve her biri bedenimizde bir yere iyi gelir. Her hafta aynı gıdaları tüketmek yerine, gıdamızı çeşitlendirmek, rengarenk yemek, bedenimizi daha güçlü, hayatımızı daha renkli kılar.
Atık Yönetimi
Doğada “çöp” diye bir şey yoktur. Çöp biz insanlarda var. Doğa her şeyi, her bir kaynağı büyük bir verimlilikle kullanır. Hiçbir şeyi israf etmediği gibi, hiçbir şeyi fazla da üretmez. Yeteri kadardır. Çöp üretmez. Canlılık sürecini tamamlayan her şeyi dönüştürür, yeniden yaşam üretmeye yarayacak bileşiklere ayrıştırır ve yeniden kullanır. Yeniden, yeniden ve yeniden…
Almadığımız şeyler bizi minimalist yapmaya yetmez. “Atmadığımız” şeyler de belirleyicidir. Eğer çok şey atıyorsanız, örneğin her kahve içişinizde bir kağıt bardak, her su içtikten sonra bir plastik şişe, her marketten dönüşte bir plastik torba atıyorsanız “Kullan-at”lardan oluşan bir çöp yığını yaratıyorsanız bu, minimalizm değildir. Doğa her şeyi yeniden kullanır ve milyonlarca yıl önce kullandığı her şeyi de bugün hala kullanmaya devam eder. Çöp çıkarmamak şu an bir ütopya gidi görünse de çöpünüzde neler olduğuna bir bakıp, sonra da attıklarınızı azaltmaya çalışmak güzel bir adım.
Doğadan İlham Alan Minimaliste Öneriler
Fotoğraf: Kevin Schmidt
- Çöpünüzü azaltın. Doğada çöp yok, yeniden kullanmak var. Çöpünüze bakın, neleri atmaktan vazgeçebilir, yerine yeniden kullanılabilir sağlıklı alternatifleri edinebilirsiniz? Termos, matara, kişisel çatal-kaşık, cam ya da çelik pipet…
- Gıdanızı çeşitlendirin. Rengarenk beslenin. Mevsiminde yetişen sebze ve meyveleri deneyin. Kışı sadece mandalina, yazı ise sadece karpuz yiyerek geçirmeyin. Hepsinden biraz.
- Eşyalarınızı ve giysilerinizi yeniden kullanın ve sadece gerçekten yenisine ihtiyacınız varsa, eğer tamir edilemiyorsa, doğa dostu alternatifini satın alın.
- Sevdiklerinize eşyalar değil deneyimler hediye edin. Özel günlerde bir eşya, bir giysi almak yerine, deneyimleyebileceği bir etkinlik hediye edin.
- Hayatınızda niceliklere değil niteliğe önem verin. Eğer edindiğiniz bir eşya ya da ürün, mutluluğunuzu kalıcı olarak artırmıyorsa, onu almayın.
- Az, çoktur. Gezip gördüğünüz yerlerin, katıldığınız etkinliklerin sayısı değil, size nasıl hissettirdiği, ruhunuzu doyurup doyurmadığı önemli. Uzakları özlüyoruz hepimiz, ancak yakınımızdaki şeyler de uzakların hayali kadar heyecan verici olabiliyor! Sokağınızı, mahallenizdeki canlıları, komşularınızı, kendinizi keşfedin. Doğada da en iyi olan, en yakında olandır.
