Aynı dört duvarın arasına sıkışıp kalmış hissetmemenin sırrı, ev ortamının ne derece kişiliğimizi yansıttığıyla yakından ilgili. Büyük değişikliklerin maddi olarak mümkün olmadığı zamanlarda insanın zevkini yansıtacak küçük ve uygun fiyatlı parçalar genellikle odalara can verebiliyor.
Pandemi boyunca evde geçirilen süre arttıkça, dekorasyon merakı da aynı oranda arttı. Uzun uzun geçirilen karantina günlerinde daha sıcak ve ‘ev’ hissi veren ortamlar yaratmak için uygun fiyatlı ürünlerin trend olması, yeni bir muhtemel sorun ortaya çıkardı: Ev eşyalarında hızlı moda!
Salgın dönemi sosyal medyasına damgasını vuran akımlardan biri de uygun fiyatlı dekorasyon fikirleri oldu. Kıvrık mumlar, renkli yastıklar, vazolar, lambalar veya kendin yap fikirlerle yaşanılan ortama renk vermek ilgi çekici bir hal aldı. Geçtiğimiz sene İngiltere’nin ünlü ev ürünleri pazaryeri MADE tarafından yapılan araştırmada İngiltere’de yaşayan her beş yetişkinden birinin en az haftada bir kez evi için çevrim içi alışveriş yaptığı ortaya çıktı. Toplamda ev-dekorasyon eşyası satışı ise pandemi dönemi öncesine kıyasla %42 artarak rekora koştu. Ayrıca yine İngiltere’de her yıl 22 milyon adet dekoratif eşya ve küçük ev aleti, tamir edilebilecek durumda olmasına rağmen çöpe atılıyor.
Ev eşyalarına talebin arttığını fark eden birçok hızlı giyim markası ev eşyası koleksiyonları üretmeye başladı. Yurt dışında Pretty Little Thing, Missguided, Shein gibi bilindik markalar, 2020 korona dönemi sonlarına doğru ilk ev ürünleri koleksiyonlarını tanıtırken ülkemizde de Stradivarius gibi firmalar ev ürünleri serisi çıkararak bu maratona katıldı.
Hızlı giyimin problemli yanı, markaların kısa sürede trendleri yakalamak için kalite bakımından uzun yıllar boyunca kullanılamayacak ürünler çıkarıyor olması. Tüketiciler ise çoğu zaman trend olan bu ürünleri satın alıp bir süre kullandıktan sonra modası geçmeye başladığında dolabın bir kenarına kaldırıyor. Bir sosyal medya fenomeninin giydiği ayakkabı veya bir dizi karakterinin kullandığı çanta kısa sürede viral olarak ürüne olan talebi müthiş derecede artırabiliyor. Örneğin geçtiğimiz sezonlarda V yakalı renkli kazakların trend olmasıyla neredeyse tüm markalar aynı tipte kazak çıkarmaya başladı. Trendlerin yönlendirmesiyle alınan kazak örneği gibi onlarca ürün, aradan birkaç ay geçtikten sonra unutulabiliyor. Bu döngüde de tüketici, o sırada ne modaysa onu satın almaya yöneliyor.
Dekorasyonun Modası Olur Mu?
İllüstrasyon: Duygu Naz Yaldız
Özellikle pandemi döneminde ev dekorasyon fikirleri temalı içerikler hem Instagram hem de TikTok’ta oldukça arttı. Bu da aynı hızlı giyimde olduğu gibi ev eşyalarında da trend rüzgarı başlatırken yaşam alanlarımızda sürekli bir yenilenme ve değişiklik ihtiyacı doğurdu. Üstelik bu trendler, genellikle kirada oturanlar için de uygun olduğundan düşük bütçe ile ulaşılabilecek parçalar; ışıklar, aynalar, mumlar, vazolar, yastıklar, örtüler, mutfak eşyaları derken aslında ihtiyacımız olmayan sayısız ev ürünü listesi oluşturuyor. Hatta bu tarzın bir ismi bile var: Avant Basic.
Sadece o esnada güzel geldiği için alınan onlarca büyük küçük ev eşyası, hem maddi israf hem de üretiminden kargo yolculuğuna ciddi birer karbon ayak izi oluşturuyor. Trendlerin neredeyse ayda bir değiştiği bir dönemde yaşadığımız için ise satın alınan ucuz ve kalitesiz ürünler hiç düşünülmeden çöpe atılıyor. Örneğin 2017 yılında çöpe atılan 921 bin ton tekstil ürününün 391 bin tonu kılıf, çarşaf, masa örtüsü gibi kumaşlardan oluşuyor.
Strateji şirketleri önümüzdeki süreçte aynı hazır giyim sektöründe olduğu gibi tüketiciler arasında ev eşyalarında da zamanla ikinci el (thrifted), ileri dönüştürülmüş ve sürdürülebilir olanların popülerleşeceği ve bu tüketim aşırılığının azalacağı görüşünde.
Kapak İllüstrasyonu: Duygu Naz Yaldız
