Çocukların bireysel gelişimlerinde rol oynayan birçok faktör var. Şüphesiz bir çocuğun büyüme yolculuğundaki en kıymetli konulardan biri, kendisine değer verdiğini hissettiren ebeveynlere ve çevreye sahip olmak. Unutmayalım ki kendini değerli hisseden bir çocuk, geleceğini sağlam zeminler üzerinde kurgulayabilir. Başarı onun için kaçınılmazdır. Her şeyden önce “değer” duygusu ile yetişen çocuklar, mutlu çocuklardır. Yaşamın ilk yılları bu bağlamda çok hassastır. Bu nedenle okul öncesi çocuklar için yapılabilecek bazı etkinlikler, onların tüm yaşamını etkileyebilir.
O halde gelin okul öncesi çağı çocukları için hayata geçirilebilecek neler olabilir, önerilerimize birlikte bakalım.
Kendi Başına Yapabileceği Bir Sorumluluk Verin
Fotoğraf: jess-zoerb
Çocukların inanılmaz keyif aldığı alanların başında günlük rutin işler geliyor. Her zaman yaratıcı bir organizasyon içinde olmanıza gerek yok. Bu noktada mühim olan günlük akışa çocukları da dahil etmek ve işe yaradıkları hissiyatını onlara vermek. Ayrıca unutmamak gerekir ki okul öncesi çağı çocuklarının “ben” bilinci gelişmeye başlar ve 3-4 yaşlarında tavan yapar. Bu dönemi yaşayan çocukları gözlemlediğinizde her şeyi kendilerinin yapmak istediklerine tanık olursunuz. Aman sakın ha ket vurmayın. Muazzam bir kişisel gelişim alanı içindeler. Sınırlarını bildikleri ölçüde ev temizliği, yemek yapma, sofra kurma, çamaşır asma, kıyafetlerini yerleştirme ve cam silme gibi temel eylemlerin içinde olmasına izin verin. Kendilerini nasıl değerli hissettiklerini ve nasıl mutlu olduklarını görünce siz de en az onlar kadar keyifli olacaksınız.
Yaptıkları Resim ya da El İşlerinden Bir Sergi Açın
Fotoğraf: liliana-drew
Çocuklar, kendi yaptıkları resim ve el işi çalışmalarını göstermeyi çok severler. Buradaki temel güdü “ben yaptım”dır, sunduğu kişiden onay ve beğeni almak ister. Okul öncesi çocukların tipik bir davranışı olan bu aşamada aile büyükleri olarak atlanmaması gereken konu, çocukların şevk ve istek duygularının kamçılanması olacaktır. Dolayısıyla onların hem motivasyonunu devam ettirecek hem de kendilerini değerli hissetmeleri sağlayacak basit bir organizasyon yapabilirsiniz. Evde çocuklarınızın yaptığı resim ve el işlerini keyifle biriktirdiğinize eminiz. Şimdi onları sergilemeye ne dersiniz? Evinizin uygun bir bölümünde ya da yaşadığınız mahallenin parkında bir sergi açın. Tabii eğlencesine. Bu etkinlik çok küçük gibi görünse de kazandıracağı “değer” tarafı oldukça büyük. Çocuğunuzun bu zamana kadar yaptığı çalışmaları kendisiyle birlikte asın, sergi davetini ve sergi açılışını yapın. Konuklara ufak ikramlarda bulunun. Bırakın çocuğunuz kendi eserlerini tanıtsın, anlatsın. Kim bilir, mutlu bir anı olarak kalacağını düşündüğünüz bugünden yeni bir sanatçı doğdu bile!
Yeni Edindikleri Bir Beceri Sonrası Övün ve Takdir Edin
Fotoğraf: tatiana-syrikova
Büyüme serüveni gerçekten de tılsımlıdır. Doğru zamanda ve doğru yerde aldığınız bir mesaj, bir söz ya da bir takdir küçük bir çocuğu hayatında bambaşka noktalara taşıyabilir. Söz ve davranışların çocuklar üzerindeki etkisi o kadar büyüktür ki bazen biz ebeveynler bu gücün farkında değiliz. Oysa küçük bir çocuğu yapıcı bir biçimde yönlendirmek yetişkinlerin elinde. O nedenle çocuğun kazandığı yeni bir beceri her ne olursa olsun mutlaka takdir edilmeli ve övülmeli. Her şeyde olması gerektiği gibi bu konuda da dengeli bir tavır sergilemek mühim. Örneğin tuvalet eğitimini makul bir şekilde tamamladığında, bisiklet kullanmayı öğrendiğinde ve at binmeye başladığında yakaladıkları başarma duygusunu çoğaltabilir, bir takdir ve övgü cümlesi ile kat ettiği yolu alkışlayabilirsiniz. Bu noktadaki ödüller ise maddi karşılığı olan şeylerden çok manevi tatmin yönünde olmalı.
Birlikte Sokak Hayvanları İçin Barınak Yapın
Fotoğraf: dmitry-egorov
Çocuklara hayvan ve doğa sevgisi aşılamanın tarifini yapmak zor olsa gerek. Küçüklükten itibaren hayvanlarla ve doğayla iç içe olmuş bir çocuk, empati duygusu gelişmiş ve canlı hayatına saygı duyan bir kişilik geliştirmiş olur. Bu, sizin için önemli bir durum ise çocuğunuzla birlikte sokak hayvanları için barınak yapmaya başlayabilirsiniz. Çocuklarınız bu önerinizi duyunca sevinçten havaya uçacaklar. Barınak için gerekli malzemeleri doğadan kendiniz toplayabilir, evde atık durumda olan mobilya veya eşyaları barınak yapımında değerlendirebilirsiniz. Çocuğunuza örnek teşkil edecek bu geri dönüşüm çalışmasının içinde ve sizinle birlikte sokak hayvanları için çalışıyor olmak, kendini çok değerli hissettirecek. Ve büyük bir keyifle çalışacak.
Seçim Yapmasına ve Karar Vermesine Olanak Tanıyın
Fotoğraf: tuấn-kiệt-jr
Kendine daha çok inanan, daha öz güvenli, daha cesur ve daha kararlı çocuklar… Bu nasıl mümkün olabilir? Cevabı aile ve çevresinde gizli. Çocuklar için yapılabilecek en güzel şey kendileri için bir şeyler yapmalarına, bir şeyler seçmelerine müsaade etmektir. Sizin kurallarınız varsa onların da var. Belirli ölçüde kalındığı takdirde çocuklara kendi kişisel özelliklerini yansıtabilecek alanlar tanınmalı. İşte bu nedenle onların seçim yapmalarını destekleyin, kendi kararlarını almalarına izin verin. Sabah okula giderken bırakın ne giyeceğine o karar versin. Ne pişireceğinizi o söylesin. Doğada fotoğraflarınızı o çeksin. Bir kıyafet alırken çocuğunuzun fikrini sorun.
Bonus: İstanbul Oyuncak Müzesi İçin Plastik Atıklar Giriş Bileti Oluyor
Sizlere bir haberimiz var. İşte çocuklarınızın iklim krizi ile mücadelede kendilerini etkin ve önemli hissedecekleri bir etkinlik daha. Bu bir sosyal sorumluluk çalışması. OMO’nun “İyilik için kirlenmek güzeldir.” sloganı ile başlattığı tamamı ayrıştırılmış plastik atıklarından oluşan enstalasyon, bir ay boyunca İstanbul Oyuncak Müzesi’nde sergilenecek. Proje geri dönüşüm farkındalığı sağlamaya çalışırken, atık yönetimi kapsamında çocukları plastik atıkları toplamaya da yönlendiriyor. Bu kapsamda müzeye giriş bileti, plastik atıklar oluyor. Aileleriyle bireysel ziyarette bulunan 0-15 yaş aralığındaki çocuklar, 19-20 Şubat tarihlerinde bu atık ünitelerine getirecekleri bir plastik atıkla müzeye ücretsiz giriş yapabilecek.
Sergi genel kapsamda çocukların çizdiği “geri dönüşüm yapılan temiz bir gelecek” hayalinden ilham alıyor. Tam 900 plastik şişeye yeniden hayat verilerek tamamlanan çalışmada temiz dünyanın üzerinde yeşeren yeni hayatı anlatıyor. Bu çalışma ise 4 Şubat – 4 Mart tarihleri arasında İstanbul Oyuncak Müzesi’nde görülebilir.
Kapak Fotoğrafı: Alexander-Dummer
