Anneler, babalar hazır mısınız? Ailece kaliteli, eğitici ve eğlendirici vakitler geçirebileceğiniz çocuklarla oyun önerileri ile karşınızdayız. Oyun, şüphesiz bir çocuğun hayatında emsalsiz bir yer tutar. Oyun bir terapidir, oyun bir gelişim aracıdır, oyun bir eğitimdir. Ancak her şeyden önce çocukların hayal güçlerini ve yaratıcılıklarını en güzel şekilde gösterdiği anları kapsar. Geniş bir perspektif ile bakılırsa her şey her an bir oyuna çevrilebilir. Ebeveynler de bu amaca en doğru ve donanımlı şekilde hizmet etmekle mükellefler.
O halde kimi zaman sizin kimi zaman da çocuklarınızın liderliğinde oynayabileceğiniz önerilerimize kulak verin. Yaz ayları onlarla birlikte neşeyle geçsin. En önemlisi anne – baba olarak çocuklarınızla olan iletişiminizi güçlendiren en etkili eylemlerden biri de oyun oynamaktır. Üstelik aileniz için sıralayacağımız oyunlar, çevresel sürdürülebilirliği de destekleyen etkinliklerden oluşuyor. İşte bu doğrultuda derlediğimiz her güne bir oyun/aktivite/ekinlik fikirlerimiz sizlerle…
Bebeklerle Oynanabilecek Oyunlar
Fotoğraf: Shurkin Son
Bebek ile ne oynanabilir diye merak ediyorsanız, bebeğinizin gelişiminin farklı evrelerinde onunla oynayabileceğiniz oyunları sizler için sıraladık.
- İstediğiniz boy ve şekildeki bir şişeyi kullanarak eğlenceli kuklalar yapın.
- Denizi eve taşıyın! Nasıl mı? Çok basit! Bunun için mavi bir çarşaf yeterli. Yere serin ve üzerinde yüzün.
- “Oyuncak nerede?” oyunu oynayın. Bir oyuncağı herhangi bir örtünün altına saklayın, oyuncak nerede diye sorun ve sonra oyuncağı örtünün altından çıkarın. Bu oyun, bebeklere nesne konumu farkındalığı kazandırmaya yardımcı olur.
- Birlikte balık tutma oyunu oynayarak bebeğinizin neden-sonuç ilişkisi kurabilmesine yardımcı olabilirsiniz. Bu oyunu oynarken doğrudan balık tutma oyuncaklarından yardım alabilirsiniz.
- Küçük bir bebek, elbette her şeyi taklitle öğrenecektir. Mimik-ses-hareket taklidi yaparak onun da ifadeleri taklit ederek öğrenmesine yardımcı olabilirsiniz.
- Ona ninniler ve şarkılar söyleyebilir, dinletebilirsiniz. Aynı ninniyi/şarkıyı tekrar tekrar söylerseniz belli bir noktadan sonra size eşlik etmek için çabaladığını görebilirsiniz.
- Dokunma duyusunu kullanarak nesneleri algılamasını sağlayabilirsiniz. Böylece belli bir yaştan sonra yumuşak-sert gibi kavramları ayırt edebilir.
- Oturmaya başladığında karşılıklı oturarak top yuvarlama oyunu oynayabilirsiniz.
- Yürümeye başladığında nesneleri gittikçe uzaklaşan mesafelere koyarak küçük bir oyun yaratabilir ve yürümesi için onu teşvik edebilirsiniz.
Çocuklarla Oyun Önerileri
Fotoğraf: Sigmund
- Müzik açın ve bol bol dans edin.
- Yeşile olan farkındalığın gelişmesi adına yeşil partisi yapmaya ne dersiniz? Evdeki tüm yeşil obje ve eşyaları bularak bir araya toplayın ve sergileyin.
- Orta boy ve yuvarlak forma sahip bir kavanoza çeşitli boncuklar, sim, sevdiğiniz küçük bir obje ya da oyuncak ve su doldurarak kendi kar kürenizi yapın.
- Rengarenk el işi kağıtlarını kullanarak anılarınızı bir arada tutabileceğiniz bir fotoğraf çerçevesi yapın.
- Yemek yeme alışkanlığını kazandırmayı eğlenceli hale getirin. Çocuğunuzun gözlerini kapatın ve farklı besinler tattırın, ondan hangi besin olduğunu bulmasını isteyin.
- Açık alanı hemen fırsata çevirin. Yerde bulduğunuz dal ve sopalarla toprağa resimler, şekiller çizin.
- Bir masal seçerek ev halkını da oyuna dahil edin ve masalı ev tiyatrosu kurgulayarak canlandırın.
- İşte size geri dönüşüm için iyi bir fikir: Yumurta kartonlarının bölmelerine tohum ekin, her gün sulamasını yapın ve gelişimini takip edin.
- Bilgi yarışması düzenleyin.
- İstediğiniz materyalleri kullanarak bir aile ağacı hazırlayın.
- Mahallenizdeki sokak hayvanlarını beslemeyi oyunlaştırarak yapın.
- Çevrenizdeki veya bahçenizdeki ağaç ve çiçekleri sulayın. Bir çiçek dikin.
- Dikkat ve hız ölçümü de yapalım derseniz kırmızı ve yeşil mercimekleri birbirine karıştırın ve sonra birlikte ayırın.
- Kumpir patateslerini ya da büyük boydaki patatesleri yontun ve heykel yapmaya çalışın.
- Geometriyi şimdiden sevdirin. Bir geometri günü düzenleyin ve çevrenizdeki değişik şekillerdeki obje ve eşyaları bir araya toplayıp kategorize edin.
- Yumurtaları boyayın ve farklı desen baskıları yapın.
- Renkli parmak boyalarla ailece el baskınızı yapıp büyükten küçüğe sıralayın.
- Patlamış mısırları kağıda yapıştırın ve keyifli bir kar manzarası oluşturun.
- Dokun-tahmin et oyunu oynayabilirsiniz. Bu oyunda çocuğun, nesneleri dokunma duyusuyla tespit etmesi gerekir. Bu oyun, çocuğunuzun tahmin yeteneğinin gelişmesini de sağlar.
- Mevsim meyve ve sebzeleri hakkında konuşun. İsimlerini, renklerini sorun. Faydalarını anlatın.
- Birlikte bir hikaye oluşturmaya başlayabilir ve her gün bu hikayeyi tamamlamak için birkaç saat ayırabilirsiniz. Onlara hikaye anlattırarak gün içinde nelerle karşılaştıklarını da dinleyebilirsiniz.
- Çizim ile tahmin oyunu oynayarak çocuğunuzun çizim yeteneğini geliştirmesine yardımcı olabilir ve nesneleri algılayış şeklini anlayabilirsiniz.
- Ceviz kabuklarını boyamaya ne dersiniz? Ya kozalak! Müthiş boyanırlar.
- Doğadaki farklı şekil ve boyutlardaki yaprakları toplayarak yaprak baskısı yapın.
- Buzları bir kaba doldurun ve nasıl eridiğine dair gözlem yapın.
- Kulaktan kulağa oynayarak uzun cümleleri akıllarında tutmalarını sağlayabilir ve böylece hafızalarını geliştirebilirsiniz.
- Bir öykü kitabını siz okumadan önce çocuğunuza resimlerine bakarak öyküyü anlatmasını söyleyin.
- Evinizde birbirlerine çeşitli mesafelerdeki kutuları sıralayın ve belirli bir mesafeden topları bu kutulara atmaya çalışın.
- Kelime avı oynayarak kelime türetmelerini sağlayın. Bu oyun sayesinde sizden yeni kelimeler öğrenebilir ve kelime dağarcıklarını geliştirebilirler. Kelime avı oyunu; sizin bir hece söylemeniz ve bu heceyle çocuğunuzun yeni bir kelime türetmesi üzerine kuruludur.
6 Yaşındaki Çocuğumla Ne Oynayabilirim?
Fotoğraf: Annie Spratt
6 yaş grubundaki çocuklarla okuldaki aktiviteleri destekleyecek oyunlar oynayabilir ve böylece onların becerisel gelişimlerini hızlandırabilirsiniz. Bu yaş grubundaki çocuklarla oynanabilecek bazı oyunların onların fiziksel gelişimine de olumlu yönde katkı sağlayabileceğini biliyor muydunuz? “6 yaşındaki çocuğumla ne oynayabilirim?” diye düşünüyorsanız önerilerimize göz atabilirsiniz!
- Doğayı gezin, keşfedin, doğanın sesini dinleyin ve ortamdaki her doğal detayı oyuna çevirin.
- Sıcak-soğuk oynayarak çocukların akıl yürütme ve tahmin etme becerilerinin gelişmesini sağlayın.
- Yine tahmin yürütme ve nesneler arasında bağlantı kurmayla ilgili olan bir “Ne satar?” oyunu oynayarak çocuklarınızın dükkan-bir dükkanda satılan nesne-o nesneyle yapılabilecekler zincirinde fikir üretmesini sağlayabilirsiniz.
- Akşamları el fenerleri yardımıyla duvarda ışık oyunu geliştirin.
- İnce motor becerilerini geliştirecek oyunlar yaratın. Kaptan kaba dökmeden baklagilleri aktarma, birlikte yumurta pişirmek, kağıttan kayık yapmak, limonata yapmak, düğmeye ip geçirerek bileklik yapmak ve makasla kağıt kesmek vs. gibi.
- Bil bakalım kim oynayarak hafızalarının güçlenmesine yardımcı olun. Belli özelliklere sahip birini belirleyin (öğretmen, doktor vs.) ve o kişinin özelliklerini parça parça söyleyerek çocuğunuzun parçadan bütüne gitmesini ve hafızasını güçlendirmesini sağlayın.
- Legolarla yüksek kuleler yapın ve bu sayede çocuğunuzun parçaları birleştirme, tasarlama becerisini destekleyin.
- Birlikte kış ayları için şimdiden turşunuzu kurun.
- 6 yaşa uygun yapbozları yaparak parçadan bütün ilişkisi kurma becerilerini destekleyin.
- Birlikte 6 yaşa uygun olarak tasarlanmış online “dağınık oda” gibi oyunları oynayarak hafızalarını güçlendirmelerine yardımcı olun.
- Şehirleri öğrenmesi için haritayı bir oyunlaştırma aracı olarak kullanın ve hangi şehrin nerede olduğunu tahmin etmesini isteyin.
Şimdi bir düşünün… Çoğu zaman çocukların yersiz olduğu düşünülen iletişim krizlerinden, yaş sendromlarından ya da huysuzluklarından, yaramazlıklarından bahsedilir. Peki, çok sıkılıyorlar ve oyun ihtiyaçları yeterince karşılanamıyor olamaz mı? Enerjisini doğru aktivitelerle atamayan bir çocuk elbette daha öfkeli, daha sıkılgan ya da daha zorlu tavırlar içine girebilir.
Empati yeteneğimizi onlar için daha çok kullanmalı ve çocuklara oyun oynayabileceği ortamlar ve alanlar sunmalıyız. Yukarıda sıraladığımız çocuklarla oyun önerileri arasından istediklerinizi dilediğiniz gibi şekillendirin, özgünleştirin ya da kendi geliştirdiklerinizi uygulayın. Hiç fark etmez; yeter ki samimiyetle oynayın. O zaman değişimin bir parçası olacağız.
Kapak fotoğrafı: Cottonbro
