Karbon Vergisi Nedir ve Ne İşe Yarar?

Fosil yakıtların üretimi ve kullanımı sırasında ortaya çıkan emisyonlar gezegenimizi pek çok yönden tehdit ediyor. Devletler de buna karşı olarak yenilenebilir enerji kullanımına teşvik etmek için çeşitli çalışmalar yapıyor. Bu kapsamda en dikkat çeken uygulamalardan biri ise karbon vergisi yaklaşımı. Peki, karbon vergisi nedir ve ne işe yarar? Hangi ülkelerde bu uygulama görülüyor? Yazımızda bu sorulara detaylı şekilde yanıt veriyoruz.

Karbon Vergisi Nedir?

Temel olarak karbon vergisi; hükümetin, petrol veya kömür gibi fosil yakıtların üretiminden, dağıtımından ve kullanımından aldığı vergi olarak açıklanabilir. Bu doğrultuda bir kurum veya kişi ne kadar fazla karbondioksit kirliliği yaratırsa o kadar vergi öder. Kişilerin karbon vergisinden etkilenmesi dolaylı yoldan olur. Şirketlere yüklenen vergiler enerji ve ürün fiyatlarına yansır. Dolayısıyla bireyler de bu ürünleri daha pahalıya kullanır. Caydırıcı olması adına karbon vergisi oranlarının diğer pek çok vergi kalemine göre yüksek olduğunu söylemek de mümkün.

Karbon Vergisi Ne İşe Yarar?

Petrol, kömür gibi fosil yakıtları üreten kurumlara veya kullanan kişilere karbon vergisi uygulanması caydırıcı olmayı amaçlar. Fosil yakıtların daha pahalı olması, rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının daha cazip hale gelmesine de yol açar. Bu sayede fosil yakıtlar yerine yenilenebilir enerjinin kullanılmasına teşvik sağlanır. Ayrıca bu alanda yapılacak yatırımlar için uygun ortam hazırlanır. Bu kapsamda fosil yakıtların yaydığı emisyonlar azalır. Dolayısıyla karbon vergisi; kuraklık, iklim değişikliği gibi çevresel sorunları önlemeye katkıda bulunur. Diğer yandan bazı hükümetler karbon vergisi adı altında elde ettiği geliri yenilenebilir teknolojiye yatırım yapmak için kullanır. Bu strateji ile karbon vergisinin amacına ulaşma olasılığı daha da güçlenir.

Karbon Vergisi İle Küresel Isınma Etkisi Nasıl Azaltılabilir?

Fosil yakıtların kullanımı sonucunda küresel ısınma ve iklim değişikliği sorunları ortaya çıkar. Bu çevresel sorunların etkisinin azaltılması ise fosil yakıtların kullanımının azalmasına bağlıdır. Karbon vergileri de bu noktada caydırıcı etkiye sahiptir. Hükümetlerin uyguladığı karbon vergisi sayesinde şirketler temiz enerji kullanmaya yönelebilir ve ürettikleri kirlilik azalabilir.

Hangi Ülkeler Karbon Vergisi Uyguluyor?

Karbon emisyonlarını azaltmak için karbon vergisinin etkili olduğu global çapta kabul gördü. Dünya çapında birçok ülkede karbon vergisi uygulaması var. Bu ülkelerden bazılarını şu şekilde listelemek mümkün:

Kanada
Danimarka
Norveç
Meksika
Arjantin
Şili
Çin
Japonya
Güney Kore
Singapur
Ukrayna
İngiltere
İsveç
Yeni Zelanda

Bu ülkelerin yanı sıra Avrupa Birliği’nde de karbon vergisi uygulaması görülür. Diğer yandan henüz karbon vergisini uygulamayan ancak ilerleyen süreçte bu vergiyi getirmesi muhtemel olan ülkeler var.

Türkiye’de Karbon Vergisi Var Mı?

Türkiye’de henüz karbon vergisi uygulaması bulunmuyor ancak bu uygulamayı yakın gelecekte faaliyete geçirmesi Muhtemel ülkeler arasında Türkiye’yi de saymak mümkün. Diğer ülkeler arasında ise; Brezilya, Tayland, Sırbistan ve Vietnam var. Bu ülkelerin de gelecek yıllarda karbon vergisi yöntemiyle fosil yakıtlar yerine sürdürülebilir enerjinin kullanımını teşvik etmesi bekleniyor.