Modern hayatın hem devam etmesini sağlayan hem de onu yavaş yavaş tüketen yakıt: Petrol!
Henüz fosil yakıt kullanımına son veremediğimiz düzende, çoğu alanda kritik öneme sahip olan petrol tükenirse ne olacak? Petrolün yerini ne alabilir? Sizin için fosil yakıtların olmadığı yakın bir gelecekte yaşanabilecekleri araştırdık.
Dünyadaki Petrol Tükenebilir Mi?
Fosil yakıtlar, özellikle de petrol, dünyayı en çok kirleten başlıca unsurlardan biri. Her yıl petrol kaynaklı olarak doğaya milyonlarca ton karbondioksit salınıyor. Sera etkisini günden güne artıran bu durum, gezegenimizin önlenemez bir şekilde ısınmasına neden oluyor.
Öte yandan gezegenimizde hâlâ yeşil dönüşümü tam olarak sağlayamadığımız için tüm negatif etkilerine rağmen petrol büyük öneme sahip. Hâlâ Orta Doğu’da petrol adına savaşlar sürdürülüyor, olası fiyat düşüşü durumlarında ise onlarca ülkenin ekonomisi etkileniyor. Peki, dünyadaki petrol tükenebilir mi?
Tabii ki dünyadaki petrol sınırlı. Ancak yapılan araştırmacılar neticesinde petrolün yakın gelecekte tükenmeyeceği düşünülüyor. Dünyadaki petrol oranını tespit etmek ise bir hayli zor. Araştırmacılar, tespit edilen petrol yataklarının, günümüz tüketim değerleri hesaba katıldığında en az 50 yıl daha dünyaya yeteceğini düşünüyor.
Petrol Tükendikten Sonra Arabalara Ne Olacak?
Ulaşım, günlük hayatımızda petrolün en yaygın kullanıldığı alan olarak görülüyor. Otomotiv sektörü, günümüzde neredeyse tamamen petrole bağımlı durumda. Ancak petrolün tükendiği olası bir senaryoda dünya hızlıca dönüşüm geçirebilir.
Özellikle son yıllarda yakaladığı çıkışla elektrikli otomobil kavramını herkesin hayatına sokmayı başaran Tesla, petrolsüz bir ulaşımın mümkün olabileceğini kanıtlıyor. Elektrikli araçlar, hareket etmek için hiçbir şekilde petrole ihtiyaç duymuyor. Hâliyle uzmanlar arasında petrolün tükendiği bir senaryoda, insanlığın çoktan elektrikli motorlara sahip araçlar kullanmaya başlamış olacağı görüşü hâkim.
Öte yandan enerji sektörünün, ağırlıklı olarak hâlâ fosil yakıtlar üzerine kurulu olması, petrolün bitmesinin ister istemez otomotiv sektörünü etkileyeceğine işaret ediyor. Elektrikli araçlar içten yanmalı motora sahip araçlara kıyasla her ne kadar dünyaya daha az karbon salsa da fosil yakıt kaynaklı üretilen elektrik enerjisini kullanıyor.
Petrolün tükenmesiyle birlikte içten yanmalı motorlara sahip araçların yerini alabilecek tek alternatif, elektrikli araçlar değil. Son yıllarda geliştirilmeye başlanan ve yakıt olarak hidrojen kullanan araçlar da petrolün olmadığı bir dünyada kısa sürede yaygınlaşabilir. Öte yandan doğalgaz ile çalışan arabalar ve son yıllarda otomotiv devlerinin yatırım yapmaya başladığı yakıt hücreli araçlar da kullanılabilir.
Petrolün Yerini Ne Alacak?
Gündelik hayatımızda sürekli olarak kullandığımız plastikler de aslında birer petrol ürünü. Aynı zamanda daha önce de bahsettiğimiz üzere petrolün enerji sektöründe de önemli bir yeri bulunuyor. Fakat son yıllarda fosil yakıt kullanımı kaynaklı olarak ortaya çıkan iklim değişikliğinin etkileri, öylesine vurucu bir hâle geldi ki insanlık topyekûn bir şekilde petrole alternatif yakıtlar aramaya başladı. Yani petrolün tükenmesi sorununa karşı oldukça fazla alternatifimiz bulunuyor. Gelin birlikte petrolün yerini alabilecek enerji ve ürün kaynaklarına bakalım…
Nükleer Enerji
Enerji konusunda fosil yakıt destekli üretimin belki de en büyük rakibi, nükleer enerji olarak karşımıza çıkıyor. Aslında 1950’li yıllardan beri aktif olarak kullandığımız nükleer enerji, Çernobil Patlaması gibi facialar sonrasında gözden düşmüştü. Öte yandan yandan nükleer enerjinin aynı petrol gibi gerisinde bıraktığı radyoaktif atıklar nedeniyle doğayı kirletmesi, devletlerin nükleer enerjiye temkinli yaklaşmasına neden olmuştu.
Ancak son yıllarda yapılan çalışmalar, çok daha temiz ve sonsuz enerji kaynağı olabilecek yeni bir yöntem üzerine yoğunlaşıyor. Nükleer reaktörlerde alışılan fisyon tepkimesi yerine füzyon tepkimesi gerçekleştirilerek devasa miktarlarda enerji üretmenin mümkün olabileceği düşünülüyor. Henüz emekleme aşamasında olan füzyon reaktörü teknolojisinin önümüzdeki 10 yıllık süreç içerisinde çok daha iyi bir noktaya gelebileceği belirtiliyor.
Güneş Enerjisi
Sürdürülebilir enerji kaynakları arasında yer alan bir diğer enerji türü de güneş enerjisi. Gezegenimiz, çevresinde döndüğü devasa yıldız Güneş’ten sürekli olarak ışık enerjisi alıyor. Bu ışıklar, gezegenimizin sıcak kalmasını sağlayıp yeryüzünü aydınlatsa da çoğunlukla boşa gidiyor. Bu boşa giden enerjiyi kullanmanın bir yolu bulunuyor.
Güneş paneli olarak adlandırdığımız elektronik aygıtlar sayesinde ışık enerjisini elektrik enerjisi olarak depolamak mümkün. Artık gündelik hayatımıza giren güneş enerjisinin yakın zamanda yapılabilecek yatırımlarla enerji üretiminde çok daha büyük bir paya sahip olabileceği düşünülüyor.
Jeotermal Enerji
Petrolün alternatifleri arasında yine yerin altından gelen bir enerji türüyle karşılaşıyoruz. Güneş’in neredeyse sonsuz enerji potansiyeli taşıdığından bahsetmiştik. Peki, size çok daha yakınınızda olan ve en az Güneş kadar enerjiye sahip başka bir yer var desek?
Bilim insanlarına göre gezegenimizin çekirdeği, enerji üretimi açısından büyük potansiyel taşıyor. Dünya’nın çekirdeğinde yer alan eriyik magma, her an milyonlarca kW enerji üretiyor. Ancak bu enerjiyi kullanmak bir hayli zor. Günümüzde gaz bacaları ve jeotermal sular sayesinde belirli bir noktada jeotermal enerji kullanımı yapılabiliyor fakat henüz tüm insanlığa yetecek düzeyde değil.
Ancak bu konuda çalışmalar devam ediyor. Gezegenin çekirdeğine doğru devasa bir delik açarak sıcak hava basıncının enerjisinden yararlanılan bir jeotermal santrali için büyük çapta çalışmalar başlamış durumda.
Geri Dönüştürülmüş Plastik
Enerji konusunda birçok alternatifimiz olduğunu öğrendik. Ancak petrol ve türevlerinden üretilen plastik için pek bir alternatifimiz bulunmuyor. Her ne kadar dünyamızın kirlenmesine sebep olsa da plastiğin dayanıklı, esnek yapısı ve ucuz maliyeti hâlâ dünyanın en iyi materyalleri arasında yer almasını sağlıyor. Plastiğin yerini alabilecek materyaller, her geçen gün geliştirilse de en azından toplu bir dönüşüm ile yakın gelecekte plastiği tamamen terk etmek zor görünüyor.
Merak etmeyin! Petrolün bitmesi plastik üretiminin son bulacağı anlamına gelmiyor. Şu an dünyada o kadar çok plastik var ki bırakın modern medeniyetimizi, binlerce yıl sonraki insanlığa dahi yetebilir. Plastik, doğru şekilde kullanıldığında sanıldığı kadar şeytani olmayan bir materyal. Plastiğin kullanımındaki en önemli nokta, geri dönüşümümünde yatıyor.
Günümüz için plastiğin geri dönüşümünde önemli bir yol katedilmiş olsa da bazı plastik polimerlerini tamamıyla geri dönüştüremiyoruz. Çünkü plastiği geri dönüştürmek, hâlâ plastik üretmekten çok daha zor ve pahalı. Petrolün tükendiği bir gelecekte plastik üreticilerinin geri dönüşüm alanına yönelmesi ile birlikte bu sorun kolayca çözülebilir.
Yazımızda tüm bahsettiklerimizi tek bir potada eritirsek petrolün tükenmesinin medeniyetimiz için büyük bir sorun yaratmayacağı fikrine varabiliriz. Hatta aksine petrolün tükenmesiyle birlikte insanlığın karbon emisyonu azalabilir, okyanuslarımızı kaplayan plastik çöpleri temizlenebilir ve sürdürülebilir bir dünya modeline geçiş yapılabilir. Belki de petrol tükenmelidir… Ne dersiniz?
Kapak Fotoğrafı: freeimageslive
