Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün (MIT) yan kuruluşu olan Quaise firması, Dünya’nın kabuğunu delerek gezegenin çekirdeğinden enerji üretmeyi planlıyor. Yakın zamanda yaptıkları lansman ile 63 milyon dolarlık yatırım alan proje, jeotermal enerjinin kullanılması hakkında öncü fikirlere sahip.
Dünya Çekirdeğinin Enerji Potansiyeli
Fotoğraf: Pxhere Commons
En soğuk gezegenlerin çekirdekleri dahi sıcak ve akışkan magma ile kaplıdır. Dünyamızın çekirdek sıcaklığı, güneşin yüzey sıcaklığından bile fazladır. Yüksek madde yoğunluğunun kütle çekim ile sıkışması, gezegenlerin çekirdek bölümünde çok yüksek sıcaklıklara ulaşmasını sağlar.
Şu an halihazırda kullandığımız jeotermal enerjinin kaynağı da ayaklarımızın altında fokurdayan lav tabakasından gelir. Bazen volkanlar aracılığıyla aşağıdaki cehennemin yüzeye çıktığına da tanık olabiliriz.
Dünya’dan her an uzaya ısı yayılır. Tek başına yayılan bu ısı miktarına karşılık gelen enerji bile şu an insanlığın harcadığı toplam enerjiden fazladır. Eğer direkt olarak gezegenin çekirdeğinden yararlanmayı başarabilirsek harcamalarımıza göreceli olarak neredeyse sonsuz enerjiye ulaşabiliriz. Çünkü yapılan hesaplamalara göre gezegenimizin çekirdeğinde hapsolan enerji miktarı 4.6 * 1030 Joule’dan daha fazla. Kıyaslama yapmak açısından örnek vermek gerekirse bu enerji, içine bir milyondan daha fazla Dünya’nın sığabildiği güneşimizin 12 saat boyunca harcadığı enerjiye eş değer.
Sürdürülebilir ve Temiz Sonsuz Enerji
Fotoğraf: MaxPixel
MIT’ye bağlı Quaise şirketinin yaptığı çalışmalara göre eğer Dünya’nın çekirdeğine ulaşabilirsek iklim krizinin en başlıca sebeplerinden olan kirli enerji üretimini de sonlandırabiliriz. Şimdiye kadar ortaya atılan en çılgın projelerden biri olan Quaise projesi, bu konuda fazlasıyla iddialı.
Dünya çekirdeğinin enerji potansiyeli yıllardır bildiğimiz bir gerçek. Her zaman ona ulaşmak için fikirler vardı. Fakat bu noktada asıl sorun, gezegen çekirdeğine inildikçe artan inanılmaz sıcaklık. Yüzeyden yalnızca 65 kilometre aşağı indiğimizde ortam sıcaklığı 1000 dereceyi geçiyor. Isının asıl kaynağı olan çekirdek ise tam 3486 kilometre uzaklıkta ve sıcaklık 7000 dereceyi aşıyor.
Ne yazık ki bu sıcaklıklarda çalışmayı sürdürebilecek teknolojimiz yok. Şimdiye kadar insan yapımı en derin çukur, Superdeep Borehole adındaki SSCB döneminde kazılmış bir sondaj çalışması sırasında açıldı. Bu çukurun derinliği 12.2 kilometreyi buluyor. Binbir zorlukla açılan bu kuyu dahi Sovyetlere milyonlarca dolara mal oldu.
Quaise firması ise bilinen sondaj yöntemlerinin aksine farklı bir yöntem geliştirmek istiyor. Geliştirdikleri Gyrotron Powered Drilling Platform adlı yöntem, füzyon enerjisini kullanarak deliği açmak için kullanılacak.
Füzyon enerjisi, bir nükleer enerji çeşidi. Şu an nükleer santrallerde ve atom bombalarında kullanılan fisyon enerjisinin tersine atom çekirdeğinin parçalanmasından değil, iki atomun birleşmesinden elde edilen enerji anlamına geliyor. Yakın zamanda füzyon enerjisini kullanmak amacıyla kurulan TOKAMAK’larda deney yapan Çin, 70 milyon dereceye ulaştı. Atomların birleşmesi sırasında ortaya çıkan muazzam enerji ve ısı, sondaj çalışmalarında kilit rol oynayacak. Ortaya çıkan bu enerji, milimetre uzunluğundaki elektromanyetik radyasyon dalgalarıyla çukur zeminin bombardımana tutmak için kullanılacak.
Neden Jeotermal Enerji
Firma, projelerinde kullanılacak jeotermal enerjinin sürdürülebilirliği konusunda oldukça iddialı:
- Jeotermal enerji, yalnızca buharın ve ısının kullanılmasıyla elde edildiği için doğaya ekstra karbondioksit salımı yapmaz.
- 200 yıldır fosil enerjileri elde etmek amacıyla geliştirdiğimiz sondaj teknikleri, böyle bir görevi kaldırmak için fazlasıyla uygun.
- Quaise projesinin kaynağı gezegen çekirdeği olduğu için jeopolitik konuma bağlı değildir. Dünyanın herhangi bir bölgesinde hizmete sokulabilir.
- Derin jeotermal enerji çalışmaları, yalnızca çevreden elde ettikleri maddelerin %1’ini kullanır.
- Gezegenin çekirdeğinden elde edilecek Terrawatt’larca enerji, dünyanın tüm enerji sorununu çözebilir, iklim krizini bitirebilir ve dünyanın yenilenmesini sağlayabilir.
Şirketin uçuk vaatleri şimdiden heyecanlanmamıza sebep oldu. Sürdürülebilir enerji serüvenimizdeki sonraki adımlardan biri gezegenin gücünü kullanmak olabilir. Şirket planına göre 2024 yılında ilk sondaj çalışmaları başlayacak ve geleneksel yöntemlerle açılan delik sonrası milimetre boyutundaki enerji dalgaları deliği büyütmek için kullanılacak. Daha sonrasında ise 2026 yılında kurulacak jeotermal enerji santrali ile 100 Megawatt seviyesinde enerjinin elde edilmesi planlanıyor. 2028 yılında ise ilk defa bir fosil enerji kaynaklı santralin yerini yeni jeotermal enerji santralinin alacağı düşünülüyor.
Kapak Fotoğrafı: Argonne National Laboratory
