Dünya hızla dönüyor; aslında dönüş hızı hep aynı ama her gün daha da hızlı dönüyor işte… Biz de bu tuhaflığa tüketim çılgınlığının zirve yaptığı yüzyılımızda, 21. yüzyılda “yaşamak” diyoruz. Her bir an; kararlar, fikirler ve eylemlerle dolu. Şöyle arkamıza yaslanıp olup biteni uzaktan seyrettiğimiz kısa molalara gerçekten ihtiyacımız var. Maalesef ki hafta sonu tatillerimiz de bu ihtiyacı karşılamıyor. Sürekli yapılacak başka işlerle uğraşmak zorundayız. Hatta eğlenmek bile bu işlerin arasında kendine yer buluyor, eğlenmeyi yapılması gereken bir iş olarak algılıyoruz. Yani esas derdimiz tüm işi gücü bırakıp tamamen kabuğumuza çekildiğimiz dinlenme günlerine sahip olamamak.
İşin ilginç yanı, insanlığın birkaç bin yıllık kadim kültüründe bu tarz dinlenme günlerinin köklü bir yeri var. Gana’nın sahil tarafında balıkçılıkla uğraşan kabileler, haftanın bir günü doğanın bereketini korumak ve hatırlamak adına tatil yapıyorlar. Hindistan’da ise insanlar her bir Hindu tanrısına ibadet etmek için oruç tutup dinleniyor. Tabii bir yanda da konumuzun bir parçasını oluşturan Şabat (Sabbath) günleri var.
Sabbath, Eco-Sabbath Nedir?
Fotoğraf: Mario Dobelmann
Eco-Sabbath’ın ne olduğunu kavramak için önce Şabat’ın mantığını anlamak gerekiyor. Bu antik Yahudi geleneğine göre Tanrı, dünyayı altı günde yaratıvermiş. Yedinci günü ise dinlenme günü ilan etmiş ve tüm insanlığa her ayın 7. günlerinde dinlenmeyi buyurmuş. Bu dinlenme, yukarıda geçtiği gibi başka işlerle uğraşma şeklinde değil yalnız. İnsanlığın tüm işlerinden sıyrılıp bütün gün boyunca kendini ve yaratılışı düşünmesini emretmiş Tanrı. O yüzden Şabat günlerinde herhangi bir kâr peşinde koşmak veya dünyevi herhangi bir işi halletmek tamamen yasak. Hatta bu “hiçbir şey yapmama” durumu o kadar ciddiye alınıyor ki Şabat günleri için tuşlara kendi kendine basan asansörler bile tasarlanıyor!
Peki, işin ekolojik boyutu nerede devreye giriyor? Tüm bu tüketim çılgınlığının içerisinde satın aldığımız ürünlerden harcadığımız enerjiye kadar her şeyin dünya kaynakları açısından bir yansıması var. Biz ise yaşamlarımızı bu kaynaklar hiç bitmeyecekmiş gibi sürdürüyoruz. Haftanın bir gününde biraz geriye yaslansak, enerji harcamasak, satın almasak, tüketmesek dünya da biz de ne denli rahatlardı. Karbon salınımı azalırdı, hepimiz derin bir nefes alırdık. İşte Eco-Sabbath da tam olarak bu. Haftanın bir gününü hem ekoloji hem de kendimiz için hiçbir şey yapmamaya ayırmak.
Green Sabbath Project ve No Impact Week
Fotoğraf: Marija Zaric
Eco-Sabbath’ın ne denli mantıklı bir fikir olduğunu kabul eden insanlar, bu fikri dünya çapında bir akım haline dönüştürmek için çoktan harekete geçti bile.
Karşınızda yalın ama güçlü manifestosuyla Green Sabbath Project:
“Haftanın bir günü ürün almayın, doğal kaynakları tüketmeyin ve karbon salınımına katkıda bulunmayın. Yalnızca bir günü, kendiniz için ve dünyamız için ayırın. Araç kullanmayın, yürüyüş yapın. Çocuklarınızla oyun oynayın. Şarkı söyleyin, dans edin, boş vaktinizi ve kendinizi onurlandırın.”
Basit matematiğe başvurduğumuzda her hafta 1 gün Eco-Sabbath yapmak, size ait yıllık karbon salınımını 1/7 oranında, yani %14.4 azaltıyor. Green Sabbath Project de bu azalmanın peşinde zaten. Dünyanın her köşesinden milyonlarca insanı Eco-Sabbath’a çekilmeye davet ediyor ve bu sayede insanlar arasında bir birlik hissi yaratıyor. Üstelik endüstrilerinde öncü liderlerle çalışıyorlar ve küresel çapta devasa etkinlikler düzenliyorlar.
Bazı insanlarsa bu Eco-Sabbath’ı bütün bir haftaya yayma derdindeler. İşin boyutlarını iyice genişleterek No Impact Week girişimini kurmuşlar.
Bu girişime göre tüm haftayı:
- Pazardan itibaren alışverişi,
- Pazartesiden itibaren çöp üretmeyi,
- Salıdan itibaren ulaşımı,
- Çarşambadan itibaren yerel olmayan yiyecekleri tüketmeyi,
- Perşembeden itibaren enerji tüketen cihazları,
- Cumadan itibaren gereksiz su tüketimini,
- Cumartesiden itibaren çevre için gönüllü hizmette bulunmamayı geride bırakarak yaşıyorlar.
Üstelik günlerin gereksinimleri birikiyor; yani cumartesi günü geriye yapacak neredeyse hiçbir şey kalmıyor!
Belki No Impact Week biraz fazla iddialı olabilir ama Eco-Sabbath fikri her halükarda cazip. O yüzden bir sonraki pazarınız için sizi Eco-Sabbath’a davet ediyorum!
Kapak Fotoğrafı: Nick Page
