Geçtiğimiz hafta İsviçre halkı, eşcinsel evliliğin yasallaşması adına yapılan referandum için sandık başındaydı. Oyların üçte ikisinin kabul edilsin yönünde çıkması ile İsviçre, geçtiğimiz sene Kosta Rika’dan sonra eşcinsel evliliğin yasal olduğu 30. ülke oldu! Evlilik kabulünden önce ülkede eşcinsel çiftler partnerlik kaydı yaptırabiliyor olsa da bu, evlat edinmek için yeterli olmuyor ve evli bir çiftin sahip olduğu diğer birçok alandaki haklara sahip olmaya imkan tanımıyordu.
İsviçre Adalet Bakanı Karin Keller-Sutter, yeni yasal düzenlemeyle ilgili ‘Devlet, vatandaşlarının hayatlarını nasıl sürdürdüklerine yorum yapamaz. Birbirini seven ve evlenmek isteyen ister iki erkek, iki kadın, ister bir erkek ve bir kadın olsun, evlenebilir‘ dedi. Muhafazakar parti üyeleri kararın ‘yanlış’ olduğunu önergenin sunulduğu 2013 yılından beri savunsa da yeni düzenleme 2022 temmuz ayından itibaren uygulanacak. Böylelikle Batı Avrupa’da eşcinsel evliliğin yasal olmadığı tek ülke İtalya olarak kaldı.
Geçmişten Günümüze Eşcinsel Evlilik
Fotoğraf: Duygu Naz Yaldız
“Cinsel yönelimleri veya kimlikleri ne olursa olsun tüm gençler, potansiyellerini tam olarak gerçekleştirebilecekleri güvenli ve destekleyici bir ortamı hak eder.”
Harvey Milk
Eşcinsel evlilik, aynı cinsiyetten ve cinsel yönelimden iki kişinin medeni veya dini bir törenle evlenmesidir. İlk kez 2001 yılında Hollanda tarafından kabul edilen evlilikler, günümüzde ABD, Birleşik Krallık, Belçika, Almanya, Fransa, İspanya, Norveç gibi ülkelerde de yasal durumdadır.
Kabul süreci her ülkede farklı olmakla birlikte genel olarak sivil toplum kuruluşlarının ve derneklerin önayak olması ile gerçekleşiyor, doğrudan demokrasi ile yönetilen ülkelerde kampanyalar referandum kararı ile sonuçlanıyor. Önümüzdeki dönemde Japonya, Çek Cumhuriyeti ve Tayland da benzer süreçlerden geçecek.
Eşit evlilik hakkı (marriage equality) ile kuir çiftler, yasalar karşısında cinsiyet kimlikleri ve cinsel yönelimleri fark etmeksizin heteroseksüel çiftlerle aynı hak ve sorumluluklara sahip oluyor. Evliliğin tanınması beraberinde sosyal ve ekonomik olarak büyük değişiklikleri getirdiğinden eşit evlilik hakkı bir insan hakları meselesi olarak görülüyor. Resmi olarak evlenme hakkının olması ile eşcinsel çiftler evlat edinebiliyor, lezbiyen çiftler çocuk sahibi olmak için donöre başvurabiliyor, miras hakkı, eş sigortasından faydalanma ve hastane ziyareti gibi birçok medeni hakka sahip olabiliyorlar.
Geçtiğimiz yirmi yılda gelişmiş demokrasilere sahip olan ülkeler başta olmak üzere toplam 30 ülkede eşcinsel evlilik yasal hale gelmiş olsa da eşcinsel ilişkilerin yasak veya günah sayıldığı ülke sayısı da bir o kadar çok. LGBTi+ hakları işte tam bu yüzden insan hakları sorunu! Çünkü hayatını paylaşmak istediğin her kimse onunla paylaşmak ve çocuk sahibi olmak istemek en doğal haklardan bir tanesi. Kanunlar, herkes için kapsayıcı ve koruyucu olmalı.
Kapak Fotoğrafı: Anna Shvets
