Veganlık Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları

Veganlık Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları

Veganlık, hayvanların her türlü sömürüsüne karşı çıkan ve bundan kaçınan felsefe ve yaşama biçimidir. İnsanlar birçok sebepten bitkisel beslenmeye geçebilir ya da hayvansal ürünleri reddedebilir. Fakat veganlığın temelinde hayvanların mal statüsüne indirgenmesine karşı çıkan eşitlikçi bir etik duruş bulunur. Veganlığın hızla yayıldığı günümüzde veganlık karşıtı argümanlarla ve veganlıkla ilgili sorularla da sıkça karşılaşırız. İşte “Aaa vegan mısın? E peki….” ile başlayan soruların bazıları ve cevapları… 

Proteini nereden alıyorsun?

Veganlık Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve CevaplarıFotoğraf: Greg Gollin

Belki de veganlıkla ilgili en yaygın mitlerden biri veganların protein alamadığıdır. Fakat bu doğru değildir. Veganların yeterli protein alamadığı yanılgısı yıllardır hayvancılık endüstrisinin ve çıkarlı şirketlerin yaptığı propaganda ve reklamlarla beraber güçlenen birkaç yanlış bilginin bir araya gelmesiyle oluşur. Proteinler amino asitlerden oluşan polimerlerdir. Yanılgıların, ilki gerekli aminoasitlerin bitkisel gıdalardan alınamayacağıdır fakat gerekli aminoasitler hiçbir hayvan tarafından sentezlenmez ve besin yoluyla alınmalıdır. Bütün hayvanlar proteinini bitkilerden alır. 

İkinci olarak hayvanlardan alınan proteinin bitkisel proteinden üstün olduğu öne sürülür. Oysa bunların arasında bir fark yoktur. Hayvansal gıdalarda bulunan amino asit çeşitliliği burada bir argüman olarak sık sık veganların karşısına çıkarılır. Gerçekten de hayvanlarda 9 gerekli amino asidin tamamı bulunur. Fakat es geçilen detay bitkisel gıdalarda da bütün amino asit çeşitlerinin bulunduğudur. Karabuğday, chia tohumu, soya gibi birkaç besinde bütün gerekli aminoasitler bir arada bulunurken diğer bitkisel gıdalarda da farklı aminoasit çeşitleri bulunur. Gerekli 9 aminoasit de aynı anda almamak protein eksikliğine yol açmaz. 

Ayrıca beslenme söz konusu olduğunda önemsenmesi gereken şey sadece protein, b12 gibi medyatik ve mitleşmiş besin değerleri değildir. Hayvansal gıdalarının kalp hastalıkları, kanser, obezite, diyabet ve yüksek kolesterol gibi birçok hastalığa neden olduğu sayısız araştırmayla kanıtlandı. Tüm bu bilgiler ışığında, içinde ne olduğunu bir kez bile sorgulamadan hamburger yiyen birinin, meyve, sebze ve bakliyatlardan oluşan ve dengeli olduğunda son derece sağlıklı olan vegan beslenme karşısında ürettiği argümanlar da sadece absürt kalıyor. 

Issız bir adaya düşsen et yer misin? 

Veganlık Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve CevaplarıFotoğraf: Sam Deng

Veganlara sorulan bu sorunun arkasında aslında ıssız bir adada olmadığımız ve sömürüsüz yaşama seçimimizin olduğu farkındalığı yatıyor. Ama madem soruluyor, cevap verelim. Etik olarak insan olmayan hayvanın yaşam hakkına müdahale ederek onu sömürmek bir insanın yaşam hakkına müdahale etmekle aynıdır. Veganlık, hayvanın mal statüsüne karşı çıkar. Bu yaklaşımı benimsemiş bir insana ekstrem koşulların bulunduğu hayali ıssız ada olasılıklarını sunmadan önce sorulması gereken soru şudur: Eğer seçimlerimizde değişiklikler yaparak yaşam kalitemizden bir şey kaybetmeden etik ve sömürüsüz bir yaşam sürebilseydik bunu yapar mıydık?

Bitkilerin de canı yok mu? 

Veganlık Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve CevaplarıFotoğraf: Igor Miske

Bitkiler de canlıdır fakat merkezi bir sinir sistemleri ve acı reseptörleri yoktur. Hayvanlar acıyı hissetmekle beraber acıdan kaçınır. Bir havucu kesmekle bir kuzuyu kesmek arasındaki farkın hepimiz farkındayız. Ek olarak eğer gerçekten bitkileri önemsiyorsak çözüm yine veganlık! Dünyadaki tarım arazilerinin yaklaşık %80’i hayvancılık sektörünün canlı tutulması için kullanılıyor!

Veganlık çok pahalı değil mi?

Veganlık Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve CevaplarıFotoğraf: nrd

Vegan ürünler sadece marketlerde üzerinde “vegan” yazan reyonlarda bulunmuyor. Marketlerin bakliyat, sebze, meyve, kuruyemiş bölümleri de aslında vegan reyon, manavlarsa vegan dükkan olarak görülebilir. Dengeli bir vegan beslenme modeli için illa chia tohumu ya da vegan peynir gerekmiyor. Ayrıca hayvansal gıdalara ayırdığınız bütçeyi bu ürünlere ayırdığınızda da keyfinizden vazgeçmeniz gerekmiyor. Aynı durum bakım ürünleri, kıyafet ve mobilya gibi diğer ürünler için de geçerli. Cruelty-free ve vegan ürünler bulmak sanıldığı kadar pahalı ve zahmetli değil. Bu ürünler halihazırda hayatımızda bulunan ürünler.

Gezen tavuk yumurtası, çiftlik ineğinin sütü gibi ürünlerin tüketimindeki sorun ne? 

Veganlık Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve CevaplarıFotoğraf: Zoe Schaeffer

Buradaki sorun hayvanı mal statüsünde görmekte. Bir ineğin sütünü alabilmek için onu yavrusundan ayırmanız, sütün devamlılığını sağlamak için işe ineği çiftleştirmeniz ve dişi inek elde etmeniz gerekiyor. Ne kadar az zarar verdiğimizi düşünürsek düşünelim, hayvanların üzerinde söz sahibi olduğumuz, onlarla kar-zarar ilişkisi kurduğumuz her olasılık hayvanı mal statüsüne indirger. Mutlu sömürü diye bir şey yoktur. Sömürü sömürüdür. 

Kapak Fotoğrafı: Judith Prins