Güncelleme Tarihi: 12 Eylül 2022
Geçtiğimiz günlerde Microsoft çok konuşulacak bir girişimde bulundu. Amerikan teknoloji devi, “Belirli Bir Kişinin Sohbet Botunu Oluşturmak” başlıklı bir patent aldı. Patentin açıklamasında; görseller, sesler, sosyal medya gönderileri, elektronik mesajlar ve diğer birçok kişisel bilgiden oluşan bir veri tabanının üzerine kurulu yapay zeka sohbet robotundan bahsediliyor. Verilerden yola çıkarak tahmin yöntemiyle mesaj oluşturan algoritmaların kullanıldığı teknolojiye makine öğrenme deniyor. Makine öğrenme, yapay zeka teknolojisini geliştirmek için uzun yıllardır kullanılan bir sistem. Ayrıca projede iki boyutlu ve üç boyutlu modellerden de söz ediliyor. Microsoft’un henüz patent aşamasından öteye geçmemiş bu proje için aksiyon alıp almayacağına dair resmi bir açıklama yok. Ölüleri konuşturmaya yönelik olup olmayacağı da bilinmiyor. Ancak bu projede olmasa bile, projenin açacağı yolun buna olanak sağlayacağı açık. Peki acaba bu teknolojiye hazır mıyız?
Makine Öğrenme Nedir?
Makine öğrenme, verilerden faydalanarak tahminler yapabilen algoritmaları inceleyen bir sistemdir. Programların statik talimatları takip etmek yerine veriler üzerinden çıkarımlar yapabilmesini sağlayan bu sistem, yapay zeka teknolojisinin önemli bir parçasıdır. Günümüzde video izleme platformlarında yaygın olarak kullanılır. Örneğin Netflix algoritması, daha önce izlemiş olduğunuz dizi ve filmlerden oluşan verilerinize göre ana sayfanıza size uygun öneriler çıkarır. Algoritma; izlediğiniz dizi ve filmleri türlerine, sürelerine ve çeşitli diğer kriterlere göre analiz eder. Tüm bu veriler ışığında kişisel tercihlerinizi tahmin eder ve sizin sevebileceğiniz içerikleri karşınıza çıkarır. Veri havuzu ne kadar genişlerse ve veriler ne kadar çeşitlenirse sonuçlar da o kadar tutarlı olur. Microsoft’un projesinde ise yapay zeka sohbet botu, belirli bir kişinin verilerinden oluşan veri tabanından çıkarımlar yaparak o kişinin kurması muhtemel olan cümleler kuracak. Bu sayede o kişiyle konuşuyormuşuz gibi hissedeceğiz.
Gerçekten Ölülerle Konuşabilecek Miyiz?
Aslında bu konuda konuşmak için çok erken. Zira henüz ortada sadece bir patent var. Fakat bu teknolojiyi eninde sonunda birilerinin hayata geçireceğini varsayarsak bu mümkün olabilir. Maalesef 25 yıl önce kaybettiğiniz babaannenizle konuşmanızın yine mümkün olmayacağını söylemekte fayda var. Yani konuşabilirsiniz ama pek gerçekçi olmayacağı söylenebilir. Çünkü bu sistemin çalışabilmesi için büyük veri gerekiyor. Büyük veri ise internetin yaygınlaşmasıyla birlikte hayatımıza giren bir kavram. Özellikle sosyal medyada vakit geçirdiğimiz sürelerde sitelerin hakkımızda topladığı verilerin boyutu inanılmaz büyüdü. Örneğin Facebook, sitede gezinirken ekranı aşağıya kaydırma hızımızı bile bir veri olarak depoluyor. Bu kadar büyük bir veri havuzuyla sadece ölülerle konuşmak değil, birebir benzer robotlarını yapmak bile mümkün olabilir. Elbette günümüzde böyle bir teknoloji yok ancak gelecekte olması çok muhtemel. Yani biz öldükten sonra çok gerçekçi bir robotumuzu yapabilirler. Ancak 2010 öncesinde ölenlerin yapay zeka sohbet botunu yapabilmek için elde yeterli veri olmayacağı aşikar.
Tehlike Var Mı?
Elbette kaybettiğimiz sevdiklerimizle konuşabilme fikri kulağa hoş geliyor. Fakat bu gerçeklik algımızda ciddi değişiklikler yaratabilir. Kimi insanlar bu duruma alışamayıp gerçek ile sanalı ayırt edemez hale gelebilir. Nitekim ölüm gibi çok ciddi bir konudan bahsediyoruz. Ciddi psikolojik problemler oluşabilir. Tabii bu, konunun uzmanlarının işi.
Öte yandan bu yenilik, büyük verinin daha da değerlenmesini sağlayacak bir buluş olabilir. Facebook’un milyonlarca kullanıcısının verisini Cambridge Analytica isimli şirkete sattığını birkaç yıl önce öğrendik. Büyük veri dediğimiz şey zaten bu kadar önemliyken, bu icatla birlikte bambaşka bir boyut kazanabilir. Bu da verilerimizin güvenliğini daha fazla önemsememizi gerektirebilir. Distopik senaryolar gerçeğe dönüşebilir. Çin’de vatandaşlık puanı gibi insanlık dışı bir uygulamanın var olduğunu biliyoruz. Olabileceklerin sınırı sandığımızdan daha yüksekte…
