Küresel ısıtmanın en etkili görüldüğü bölgeler arasında kutuplar gösteriliyor. Her geçen yıl buzul seviyesinin daha da azaldığı Kuzey Kutbu’nda durum, yeni yapılan bir araştırmaya göre sandığımızdan çok daha kötü.
Kuzey Kutbu’nda yaz buzulları olarak bilinen oluşumlar üzerinde yapılan analizler sonucu bilim insanları buzulları kurtarmak için artık çok geç olduğunu düşünüyor.
Erimenin %90’ı İnsanlardan Kaynaklanıyor
Yakın zamanda yapılan araştırma, sera gazı emisyonları düzenli bir şekilde azaltılsa dahi Kuzey Kutbu’nun önümüzdeki eylül aylarında buzsuz olabileceğini gösteriyor. Hatta eğer emisyonlar konusunda acil önlemler alınmazsa ilk buzsuz yazın tahminlerden çok daha önce, 2030’lu yıllarda yaşanacağı belirtiliyor.
Bilim insanlarına göre erimenin %90’ı insan faaliyetleri kaynaklı küresel ısıtma sebebiyle yaşanırken geri kalan %10’luk kısımdan ise doğal faktörler sorumlu. Uydu kayıtlarından alınan veriler, 1979 yılından bu yana Kuzey Kutbu’nun %13 oranında küçüldüğünü ve eylül aylarında yıllık minimum seviyeye ulaştığını gösterdi. 2021 Eylül tarihinde alınan veriler, kayıtlar ışığında tespit edilen en küçük ikinci erime olarak saptanmıştı.
Yazları Kuzey Kutbu’nda Buzul Olmayacak
Almanya’daki Hamburg Üniversitesi’nden iklim bilimci Prof. Dirk Notz’un yer aldığı ekip tarafından gerçekleştirilen çalışmalar, bugünden itibaren artık ne yaparsak yapalım bir gün Kuzey Kutbu’nun tamamen buzsuz zamanlar yaşayacağını gösteriyor. Erime sonrasında Kuzey Yarımküre’de aşırı doğa olaylarının yaşanabileceği ve devletlerin buna yönelik acil eylem planları oluşturması gerektiği vurgulanıyor.
Prof. Dirk Notz, Kuzey Kutbu’nda yaşanan doğa felaketini şu sözlerle özetliyor:
“Ne yazık ki Arktik yaz deniz buzunu kurtarmak için artık çok geç. Bilim insanları olarak onlarca yıldır Arktik yaz deniz buzunun kaybı konusunda uyarılarda bulunuyorduk. Bu artık küresel ısınma nedeniyle kaybedeceğimiz Dünya sisteminin ilk büyük bileşeni. İnsanlar uyarılarımızı dinlemedi. Bu durum, Dünya sisteminin diğer bileşenleri için yaptığımız türden tahminlerin önümüzdeki on yıllarda gerçekleşmeye başlayacağına dair bir başka uyarı zilini de beraberinde getiriyor.”
Öte yandan 2022 yılının dünya için çok sayıda felaketin yolda olduğunun öğrenildiği bir yıl olarak tarihe geçti. Çalışmanın başındaki Pohang Üniversitesi’nden Prof. Seung-Ki Min, “İnsan toplumu için en önemli etki, şu anda yaşadığımız sıcak hava dalgaları, orman yangınları ve seller gibi aşırı hava olaylarındaki artış olacaktır. CO2 emisyonlarını daha iddialı bir şekilde azaltmamız ve aynı zamanda bu daha hızlı Arktik ısınmaya ve bunun insan toplumu ve ekosistemler üzerindeki etkilerine uyum sağlamaya hazırlanmamız gerekiyor.” dedi.
2021 yılında düzenlenen IPCC sırasında emisyonların keskin bir şekilde azaltılması ve küresel sıcaklık artışının 2 derece selsiyus ile sınırlandırılması sonucu Kuzey Kutbu’ndaki buzulların kaybedilmeyeceği sonucuna varılmıştı. Ancak Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırmada, düşük emisyon senaryosunda dahi 2050’li yıllarda yaz deniz buzullarının kaybedileceği belitiliyor.
Öte yandan IPCC raporunda yer alan orta ve yüksek emisyon senaryoları için buzulların kaybedilmesi adına sınır yıl olarak belirlenen 2040 yılı, yeni araştırmayla birlikte 2030’lu yıllara kadar çekildi. Araştırma, orta ve yüksek emisyon senaryolarında dahi 2080’li yılların ağustos ve ekim ayları arasında Kuzey Kutbu’nun tamamen buzsuz kalacağını gösteriyor.
Kaynak: The Guardian
Fotoğraf: Unsplash | Hans-Jurgen Mager
