Dünyanın farklı yerlerinde meydana gelen çevre felaketleri, plastikle dolu okyanuslar, kaybolan mercan resifleri… Bilim insanlarının on yıllardır bizleri uyardıkları küresel iklim değişikliği artık en tutkulu inkarcıları bile ikna eder nitelikte. Dünyamız hiç olmadığı kadar büyük bir tehlike içinde ve onu eski günlerine getiremesek de göz göre göre gelmekte olan büyük felaketi yavaşlatmamız, dahası belki de durdurmamız mümkün. Bunun için büyük şirketler kadar biz küçük tüketicilerin de çevre bilinci yüksek tüketim alışkanlıkları edinmemiz, çevre dostu ürün seçeneklerini bir an önce hayatımıza dahil etmemiz gerekiyor. Sizin için geniş bir doğa dostu ürün rehberi hazırladık, inceleyerek siz de dünyamız için daha sürdürülebilir seçimler yapabilir, küresel iklim değişikliğine karşı payınıza düşen görevleri daha pratik ve kolay uygulanabilir şekilde yerine getirebilirsiniz.
Çevre Dostu Ürün Ne Demek?
Çıktığımız her alışverişte binlerce çevre dostu ürün etiketine maruz kalıyoruz. Üstelik bu ürünlerin büyük bir çoğunluğu incelendiğinde pek o kadar da doğa dostu değil. Kavramın bu kadar sık kullanılması içini boşaltıyor. Eğer çevre dostu ürün kavramının ne olduğundan emin değilsek, bu kavramı kendi çıkarına kullanan şirketlerin tuzağına düşüyoruz. Peki, çevreci ürün ne demek?
Alışverişlerimizde gerçekten doğaya dost olan, sürdürülebilir bir dünyanın kapılarını bize aralayan ürünleri nasıl seçeceğiz? Gelin, birlikte inceleyelim…
Merriam-Webster sözlüğüne göre bir ürünün çevre dostu olması demek, çevreye zarar vermemesi demek. Bir ürünün çevre dostu olması için üretiminden paketlemesine kadar her aşamada çevre için güvenli olarak değerlendirilmesi gerekiyor.
Bununla birlikte söz konusu çevreci ürünler aynı zamanda tüketici tarafından doğru ve amacına uygun şekilde kullanılmalı. Aksi takdirde çevre dostu koşullarda üretilmiş, paketlenmiş ve son kullanıcıya sunulmuş bir ürün, dünyaya son derece zararlı şekilde de kullanılabilir.
Aslında çevre uzmanları çevre dostu ürün yerine sürdürülebilir ürünler kavramını kullanmayı daha doğru buluyor. Çünkü bir ürünün üretimi söz konusu olduğunda tüm süreçlerin (su kullanımı, enerji kullanımı, ürün israfı) çevre üzerinde belirli oranda olumsuz etkisi bulunmakta. Ancak tüm bu koşullara karşın çevremiz için daha az zararlı olan ürünleri seçmemiz ve sürdürülebilirliğe katkıda bulunmamız mümkün.
Doğa dostu ürünler, genel olarak atılma ve değiştirilme olasılığı daha düşük, israfı ortadan kaldıran ürünler olarak düşünebilir. Elbette bu, bir ürünün çevre dostu ürün olması için yeterli bir koşul değil. Farklı kategorilerdeki çevre dostu ürün seçeneklerini tespit etmek için rehberimizin geri kalan kısmını incelemenizi öneririz.
Çevre Dostu Temizlik Ürünleri
Temizlik ürünü adı altına satın aldığımız ürünlerin büyük bir kısmı zararlı kimyasallarla dolu. Bu kimyasallar çevreye onarılmaz zararlar vermenin yanı sıra, sağlığımız, ailemizin sağlığı ve evcil hayvanlarımız sağlığı için büyük riskler barındırıyor. Biz sürdürülebilir yaşam konusunda ne kadar kararlı olursak, büyük marka ve şirketler de çevre dostu ürün yatırımlarına o kadar ağırlık vermek durumunda kalıyor. Bu sayede günümüzde evimiz için bulabileceğimiz çeşitli çevre dostu temizlik ürünleri yanı sıra internette bulabileceğimiz çok sayıda ev yapımı, sürdürülebilir temizlik ürünü bulmamız mümkün.
İşte Temiz Su Hareketi’ne göre çevre dostu bir temizlik ürününde aramamız gereken özellikler şunlar:
- Biyolojik olarak parçalanabilir
- Toksik olmayan
- Geri dönüştürülebilir ambalaj
- Geri dönüştürülmüş maddelerden ambalaj
- Fosfat içermeyen
- Tüm aktif ve inaktif bileşenlerin tam açıklamasını içeren etiketli
- Doğal kokular
- Boya, hipoklorit ve klor içermeyen
Evinizde kullanabileceğiniz, doğaya zarar vermeyen maddeler kullanılarak üretilmiş bazı çevre dostu temizlik ürünleri şunlar:
Beyaz Sirke
Beyaz sirke, zararlı kimyasallar içeren temizlik malzemelerine güzel bir alternatif. Şeker pancarı, patates, mısır gibi şeker içeren tarım ürünlerinin fermente edilmesiyle elde edilen beyaz sirke, üretiminde kullanılan malzemelerin düşük maliyetli olması sebebiyle ekonomik bir ürün olarak karşımıza çıkıyor.
Beyaz sirkeyi mutfak tezgahları ve buzdolabını, duş başlığı ve kararmış fayansları, halıları, camları ve banyoyu temizlemek için kullanabilirsiniz. Çamaşır yumuşatıcısının üzerine bir miktar ekleyerek çamaşırlarınızın üzerine sinen kötü kokulardan kurtulabilirsiniz.
Arap sabunu
Arap sabunu, biyolojik olarak parçalanabilen maddeler içeren, kimyasal ürün içeriğine sahip olmayan çevre dostu ürün seçenekleri arasında. Evinizde arap sabunu ile mutfak ve banyo yüzeylerini temizleyebilir, halılarınızdaki lekeleri çıkarmak için de arap sabunu kullanabilirsiniz.
Mom’s Green Ürünleri
Ev temizliğinin farklı alanları için pek çok çevre dostu ürün seçeneği sunan Mom’s Green, Eco Garantie sertifikalı ve yerli üretim yapan bir marka. Mom’s Green’in tüm ürünleri bitki özlü ve doğal ham maddelere sahip.
Çevre dostu markalar içerisinde evlerde en çok kullanılanlardan biri olan Mom’s Green’in web sitesinde eviniz için organik çok amaçlı yüzey temizleyici, bitkisel çamaşır suyu, organik banyo temizleyici gibi çok sayıda ürün bulabilirsiniz.
Çevre Dostu Mutfak Ürünleri
Mutfağınızda kullandığınız ürünleri sürdürülebilir olanlarla değiştirdiğinizde aileniz için de sağlığı ve güvenliği seçmiş olursunuz. Örneğin, plastik içeren mutfak eşyaları daha ucuzdur, ancak BPA ve kurşun gibi zararlı kimyasallar içerirler. Bu tür kimyasalların vücudumuza girmesiyle uzun vadede sağlık sorunları yaşama riskiyle karşı karşıya kalırız. Çevre dostu ürün seçenekleri ise bizi bu tür zararlı kimyasallardan korur.
Plastik Olmayan, Yeniden Kullanılabilir Mutfak Ürünleri
Mutfak, evlerimizde plastiği en çok kullandığımız alanların başında geliyor. Mutfağınızda daha az plastik kullanmak için yapabileceklerinizden bazıları şunlar:
- Plastik saklama kapları yerine doğa dostu materyaller kullanılarak üretilmiş cam saklama kapları kullanmak. Cam saklama kapları daha uzun ömürlüdür ve yemek kokularını emmezler.
- Plastik su şişeleri yerine paslanmaz çelik mataralar ya da geri dönüştürülmüş malzemelerden üretilmiş cam su şişeleri kullanabilirsiniz. Plastik damacana yerine cam damacana tercih edebilirsiniz.
- Plastik market poşetleri yerine çevre dostu ürün seçenekleri kullanılarak üretilmiş, yeniden kullanılabilir ve uzun ömürlü bez çantalar tercih edebilirsiniz.
- Soğuk içecekler için plastik pipetler yerine yıkanabilir ve yeniden kullanılabilir metal veya cam pipetler kullanabilirsiniz.
Doğada Çözünebilen Veya Yeniden Kullanılabilen Kağıt Ürünleri
Sebep olduğu ağaç kesimleri, üretiminde kullanılan kimyasal malzemeler ve harcanan enerji miktarı, tüketiminden kaynaklanan atık krizi gibi nedenler, kağıt kullanımınızı çevre için zararlı hale getiriyor. Şu yöntemleri izleyerek mutfakta kağıt ürünleri kullanımınızı daha çevre dostu hale getirebilirsiniz:
- Cook, Kahve Dünyası, VeganEco gibi markaların doğada çözünebilen ya da yeniden kullanılabilen kahve filtrelerini kullanabilirsiniz.
- Fırında yemek pişirirken geri dönüştürülebilir pişirme kağıdı kullanabilirsiniz.
- Kağıt havlu yerine yıkanabilir mutfak bezleri ya da yıkanıp yeniden kullanılabilen kağıt havlu seçeneklerine yönelebilirsiniz.
Çevre Dostu Banyo Ürünleri
Banyoda kullandığımız ürünlerin içinde yer alan kimyasallar hem sağlığımız için zararlıdır hem de kanalizasyon sistemlerinden doğal su kaynaklarına karışabilir ve su kirliliğine sebep olabilirler. Banyoda kişisel temizliğiniz ve banyo temizliği için kullanabileceğiniz çevre dostu ürünlere örnek olarak şunlar verilebilir:
Organik Şampuan, Bakım Kremi ve Sabunlar
Krijen ve Sunart gibi markaların %100 doğal içerikli, kimyasal içermeyen, organik şampuanlarını, duş jellerini, sabun, yağ ve saç kremlerini tercih ederek kişisel bakımınızda doğaya verdiğiniz zararlı etkiyi minimuma indirebilirsiniz. Aloe vera, lavanta, portal çiçeği gibi doğal malzemelerle üretilen bu ürünler, sağlık için de kimyasal içeren alternatiflere göre çok daha uygun.
Su Tasarruflu Musluk ve Duş Başlıkları
Banyoda çevre dostu olmak için su tasarrufuna mutlaka önem vermek gerekiyor. Sadece duş alırken ya da diş fırçalarken kullandığımız su miktarları bile yeküne vurulduğunda tonlarca suya denk geliyor. Yağışsız bir yaz geçiren ülkemizde su tasarrufu yapmak hiç olmadığı kadar önemli. Banyonuzda su tasarruflu, düşük akışlı musluk ve duş başlıkları kullanarak siz de su israfının önüne geçebilirsiniz. Kullanmadığınız anlarda musluğu kapatmayı unutmayın.
Çok Kullanılan Banyo Eşyalarına Çevre Dostu Alternatifler
Her gün kullandığınız banyo eşyalarını çevre dostu alternatiflerle değiştirerek banyonuzda sürdürülebilir bir yaşam tarzı yaratabilirsiniz:
- Duşta sentetik süngerler yerine kabak lifi, plastik diş fırçası yerine bambu diş fırçası gibi çevre dostu ürün çeşitlerini kullanabilirsiniz.
- Banyo temizliğinde kimyasal içeren temizlik malzemeleri yerine sirke, limon suyu, doğal yağlar gibi doğal malzemeler tercih edebilirsiniz.
- Tuvalet kağıdı, havlu kağıt, ıslak mendil gibi çok kullanılan banyo kağıt ürünlerini geri dönüştürülebilir ya da doğada çözünebilir alternatiflerle değiştirebilirsiniz.
Çevre Dostu Kozmetik Ürünleri
Çevre dostu kozmetik ürünleri, çevreye zararı olmayacak ürün formülleri, çevreye duyarlı üretim uygulamaları ve paketleme yöntemleriyle üretilirler. Yenilenebilen hammaddelerle doğal bileşenler kullanılarak üretilen çevre dostu kozmetikler, gezegenimizin sağlığı açısından sağladığı faydaların yanı sıra, genellikle doğal ve organik içeriklerden üretildikleri için hassas ciltlere sahip olan kişiler için de harika bir çevre dostu ürün seçeneğidir. Çevre dostu kozmetik ürünlerinin içinde hindistan cevizi yağı, argan yağı, avokado yağı gibi doğal yağlar ve mısır ve soya fasulyesi gibi tarım bitkileri kullanılır.
Doğal Makyaj ve Cilt Bakım Ürünleri
Sentetik kimyasallar içermeyen ve sürdürülebilir kaynaklardan elde edilen malzemelerle üretilen doğal makyaj ve cilt bakım ürünleri, hem cildimizin hem de gezegenimizin sağlığı için kimyasal içeren alternatiflere kıyasla çok daha faydalı. Zao Essence of Nature, Weleda, Davines gibi doğa dostu markalar tarafından üretilen doğal içerikli makyaj ve cilt bakım ürünlerini tercih ederek sürdürülebilir yaşama katkıda bulunabilir, bu markalara gösterilen talebin büyümesini sağlarken daha fazla markayı çevre dostu bir tutum belirlemek üzere zorlayabilirsiniz.
Geri Dönüştürülebilir Ambalajlı Ürünler
Çevre dostu kozmetik markaları tarafından üretilen geri dönüştürülebilir cam, plastik veya karton ambalajlı kozmetik ürünleri, ambalaj atığını azaltmayı hedefler. L’oreal ve L’occitane gibi büyük markaların sıfır atık konseptine uygun olarak tasarlanmış çevre dostu ürün seçkisini tercih ederek kişisel bakımınız için daha sürdürülebilir seçimler yapabilirsiniz.
Vegan ve Hayvan Testine Karşı Ürünler
Kozmetik alışverişinde vegan ve hayvan testine karşı olan ürünler tercih etmek hayvan haklarına saygı göstermek, çevresel etkileri azaltmak ve daha sürdürülebilir bir yaşam tarzını benimsemek için son derece doğru bir yöntem. Hangi markaların vegan ve hayvan testine karşı kozmetik ürünleri ürettiğini detaylı incelemek için hazırladığımız En İyi Vegan Kozmetik Markaları Listesi yazımızı inceleyebilirsiniz.
Çevre Dostu Teknolojik Ürünler
Çevre dostu teknoloji, teknolojik ürünlerin üretimi ve kullanımı esnasında çevreye daha az etki eden veya olumlu bir etki yaratan çevresel teknolojileri ifade eder. Çevre dostu teknoloji ile üretilen ürünler, doğal kaynakların sürdürülebilir şekilde kullanılmasını, enerji tasarrufunu ve atık azaltımını teşvik eder.
Neler Çevre Dostu Teknoloji Ürünleridir?
- Enerji verimli cihazlar (daha az enerji kullanımı, daha çok elektrik tasarrufu)
- Yenilenebilir enerji kaynakları (güneş panelleri ve rüzgar türbinleri gibi çevre dostu enerji üretim kaynakları)
- Daha az atık üreten ürünler
- Akıllı ev teknolojileri (enerji kullanımını optimize eder ve enerji tasarrufunu artırır)
- Çevre dostu cihazlar (üretiminde geri dönüştürülmüş malzemeler kullanılan veya daha uzun ömürlü olan elektronik cihazlar)
- E-kitap okuyucular (daha az kağıt, daha çok ağaç)
Nasıl Çevre Dostu Teknoloji Kullanıcısı Oluruz?
- Elektronik cihazlarınızı kullanmadığınızda fişini çekin veya enerji tasarruflu ayarları seçin.
- Kağıt tüketiminizi azaltmak için belgelerinizi dijital olarak saklayın.
- Çevre dostu alışkanlıkları teşvik eden mobil uygulamaları kullanın.
- Bozulan cihazları tamir ettirerek yeniden kullanıma sokun.
- Teknolojik bir ürün satın almadan önce üretim süreci, enerji verimliliği ve atık yönetimi hakkında bilgi sahibi olarak çevre dostu ürün seçiminde daha bilinçli tercihler yapın.
Çevre Dostu Moda Ürünleri
Çevre dostu moda ürünleri, tekstil endüstrisinde çevreye ve insan sağlığına daha az zarar veren ve sürdürülebilir şekilde üretilen moda ürünlerinin tasarımını, üretimini, pazarlamasını, lojistiğini ve kullanım ömrünü ifade eder. Moda sektöründe çevre dostu ürün seçimleri yapmak, doğal kaynakların korunmasını ve sürdürülebilir bir yaşam tarzı benimsenmesini sağlar.
Bir Moda Ürünü Nasıl Çevre Dostu Olur?
- Organik pamuk, kenevir, bambu kumaşı, tencel gibi sürdürülebilir malzemelerle üretim
- Üretimde zararlı kimyasal maddelerin kullanımının azaltılması veya tamamen ortadan kaldırılması
- Kaliteli ve dayanıklı ürünlerle daha uzun ömürlü kullanım
- Etik üretim koşullarına ve işçi haklarına saygılı adil üretim
Çevre Dostu Moda Markaları
Aşağıdaki doğa dostu markalar, moda ürünü üretiminde çevre dostu bir yaklaşım benimsiyor. Üstelik bu markaların hepsi yerli, böylece alışverişinizle yerel ekonomiye katkıda bulunabilirsiniz.
Ev Gereçleri İçin Çevre Dostu Ürünler
Evde her gün otomatik şekilde üzerine hiç düşünmeden benimsediğimiz alışkanlıklarımız, çevre için önemli etkiler doğurabilir. Ev gereçlerinde çevre dostu ürün seçeneklerini kullanmak ve yeni sürdürülebilir yaşam alışkanlıkları edinmek hem doğal kaynakları korumamıza hem de atık üretimini azaltmamıza katkıda bulunur.
Evde Pratik Şekilde Kullanabileceğimiz Çevre Dostu Ev Gereçleri
Her zaman kullandığınız ev gereçlerini çevre dostu ürün alternatifleriyle pratik şekilde değiştirebilirsiniz:
- LED veya CFL ampuller
- Geri dönüştürülmüş veya doğada çözünen kağıt ürünleri
- Kimyasal içermeyen temizlik ürünleri
- Bez market poşetleri
- Çelik veya cam saklama kapları
- Bambu mutfak gereçleri
- Enerji verimli beyaz eşyalar
- Daha az su tüketen duş başlıkları
- Geri dönüştürülebilir ambalajlı ürünler
- Enerji tasarruflu pencereler veya izolasyon malzemeleri
Evde Daha Sürdürülebilir Bir Yaşam Tarzı Benimsemek İçin İpuçları
Aşağıdaki basit alışkanlıkları günlük rutinlerinize eklemeye başlarsanız, kısa sürede daha sürdürülebilir bir yaşam tarzını benimseyebilirsiniz:
- Daha az tek kullanımlık ürün kullanımı (tek kullanımlık plastik su şişeleri, tek kullanımlık çatal-bıçak setleri)
- Enerji verimli cihazlar kullanmak ve kullanılmayan cihazları/ışıkları kapatmak
- Atık ayırma ve geri dönüşüm
- Sızdıran muslukları tamir ederek, kullanmadığınız anda suyu kapatarak ve daha az su tüketen cihazları kullanarak su tasarrufu
- Daha bilinçli alışveriş (ihtiyaç olmayan ürünleri satın almamak, sürdürülebilir markaları tercih etmek)
- Balkon bahçeciliği ile sevdiğiniz sebzeleri kendi evinizde yetiştirmek
- Eşyaları tamir ederek veya yenileyerek daha uzun ömürlü ev gereci kullanımı.
Çevre Dostu Ürün Nasıl Anlaşılır?
Günümüz dünyası sürdürülebilirliğe yöneldikçe, markalar da ince düşünülmüş pazarlama stratejileri ile ne kadar sürdürülebilir olduklarını kanıtlama yarışına giriyor. Bu pazarlama hamlelerinden bazıları, aslında o kadar da çevre dostu olmayan bazı ürünlerin çevre dostu ürün kategorisine girdiğini düşünmemize neden olabilir. Bir ürünün çevre dostu olup olmadığını anlamak için uygulanabilecek bazı yöntemler şunlar:
- Sertifika okur-yazarlığı: Bir ürünün çevre dostu olup olmadığını anlamanın en kolay yolu, ürünün doğal ve ekolojik dengeye uygun olduğunu kanıtlayan sertifikalara sahip olmasıdır. ECOmark ve geri dönüşüm sertifikası, bu sertifikalara örnek olarak verilebilir.
- Ürünün etkisini ve yaşam döngüsünü düşünmek: Ürünün üretiminde kullanılan malzemeleri, kullanım ömrünü, ambalajını ve verimliliğini karar verme sürecinize dahil edin.
- Şüpheci yaklaşmak: Her yeşil ambalaj veya paketin üzerindeki zarif yaprak resmi, o ürünün çevre dostu ürün kategorisine girdiği anlamına gelmiyor. Bir ürün dikkatinizi çekmek için kullandığı görsel iddiaları desteklemiyorsa, o ürün aslında çevre dostu değildir. Çevre dostu ürün alışverişinizde her zaman şüpheci yaklaşın ve üretimden ambalaja sürdürülebilir yaklaşımlar benimsenerek üretildiğinden emin olun.
Kapak Fotoğrafı: Pexels | Ready Made
