Antik çağlar, teknoloji açısından gelişmemiş olsa da aynı şeyi mimari açıdan söylemek çok mümkün değil. Antik çağlarda var olmuş birçok yapı, Dünyanın 7 Harikası listesine girmeyi başarmış. Özellikle Yunanistan, Türkiye ve Mısır ekseninde yer alan bu yapıların seçilmesindeki en önemli neden, hem insanlık tarihinin bu bölgelerde çok eski olması hem de listenin bu coğrafyada hazırlanması olabilir.
Listeye hangi değerli yapılar girmiş ve Dünyanın 7 Harikası nedir gelin birlikte bakalım…
Keops Piramidi
Antik çağlardan günümüze ulaşan en görkemli yapılardan biri kuşkusuz Keops Piramidi. Khufu Piramidi ya da Büyük Piramit olarak da adlandırılan yapının milattan önce 2580-2560 tarihleri arasında inşa edildiği düşünülüyor. 146 metre yüksekliğe ve 230 metre taban genişliğine sahip olan piramit, oldukça girift bir mimariye sahip olduğu için günümüzün en dikkat çekici yapılarından biri olmayı başarıyor.
Babil’in Asma Bahçeleri
Eser: H. Waldeck / Wikipedia
Varlığına dair herhangi bir kanıt bulunamayan Babil’in Asma Bahçeleri, Irak’ta yer alıyor. Günümüze ulaşan bir kalıntısı olmasa dahi birçok resimde tasvir edilen bahçeler, efsanevi kraliçe Semiramis’e ithaf edilmiş. Bu nedenle Semiramis’in Asma Bahçeleri olarak da adlandırılan bahçe, Dünyanın 7 Harikası listesinde, bulunduğu bölge tam olarak belirlenmemiş tek yer olma özelliği taşıyor.
Efes Artemis Tapınağı
Fotoğraf: Ali Gündoğdu
İzmir Selçuk bölgesinde yer alan tapınaktan bugün yalnızca bazı kalıntılar kalmış ve bunlar kültürel miras ilan edilmiştir. Lidya Kralı Kroisos tarafından inşasına başlanan ve ay tanrıçası Artemis için 120 senede tamamlanan tapınak için Dünyanın 7 Harikası üzerine yazılar yazan Sidon’lu Antipater şu sözleri söylemiş;
“Artemis’in bulutlar üzerine kurulmuş evini gördüğümde diğer tüm harikalar parlaklıklarını kaybetti.”
Zeus Heykeli
Çizim: Philippe Galle / Wikipedia
Yunanistan’da inşa edilen Zeus Heykeli’nin tarihinin milattan önce 456 yılına dayandığı düşünülüyor. Olimpos Dağı yapılırken oturur şekilde betimlenen Zeus’un heykeli için ham madde olarak fildişi ve altın kullanılmış. 391 yılında putperestlik nedeniyle ziyareti yasaklanan heykel, Olimpos’tan Konstantinopolis’e taşınmış. Fakat 462 yılında çıkan bir yangın heykelin yok olmasına neden olmuş. Bu heykelden kalma bazı parçalar günümüzde Paris’te Louvre Müzesi’nde sergileniyor.
Halikarnas Mozolesi (Kral Mausollos’un Mezarı)
Görsel: Philadelphia Museum of Art / Martin Heemskerck
Kral Mausolos adına inşa edilen mozole, Bodrum’da yer alıyor. Bir zamanlar 242 x 105 metre ölçülerinde olduğu düşünülen mozolenin 24 basamaktan oluşan piramit şeklinde bir çatısı olduğu ve en tepesinde 4 altın atın çektiği bir arabanın yer aldığı biliniyor. Depremler sonucu yıkıldığı inanılan bu olağanüstü Antik yapı kalıntıları günümüzde sergilenmeye devam ediyor.
Rodos Heykeli
Görsel: Wikipedia
Güneş tanrısı Helios için yapılan ve Rodos Adası’nda bulunan heykelin, Rodos depremi sonucu yıkıldığına inanılıyor. Büyük İskender’in Rodos’a saldırması ve bir yıl sonra barış ilan edilmesinden sonra tanrıya şükretmek için inşa edilen heykel, 12 yılda tamamlanmış. Bugün Amerika’da bulunan Özgürlük Heykeli’nin de Rodos Heykeli çizimlerinden yola çıkılarak yapıldığı biliniyor.
İskenderiye Feneri
Çizim: Prof. H. Thiersch / Wikipedia
Mısır’ın İskenderiye şehrinde yer alan fener, milattan sonra 280 yılında yapılmış. 135 metre yüksekliğindeki fenerin ışığı ise 70 kilometre uzaklıktan görünüyormuş. Denizcilere eşlik eden bu önemli yapı, Dünyanın 7 Harikası içerisinde günlük yaşam için kullanılan tek eser olma özelliği taşıyor.
Dünyanın 7 Harikasından Türkiye’de Kaç Tane Var?
Fotoğraf: Murat Düzyurt
Dünyanın 7 Harikası’ndan iki tanesinin kalıntıları Türkiye’de yer alıyor. Efes’te bulunan Artemis Tapınağı ve Bodrum’da bulunan Halikarnas Mozolesi, bu listede yer alan Antik Çağ’ın en önemli yapılarından ikisi.
Bugün koruma altında olan ve hem Türkiye’den hem de dünyanın dört bir yanından ziyaretçilerin akın ettiği kalıntıların sahip oldukları alan ve çizimler gösteriyor ki zamanında bu topraklar tarihin en önemli yapılarına ev sahipliği yapmış.
Dünyanın 7 Harikası Neye Göre Belirlenir?
Dünyanın 7 Harikası, Tarihçi Herodotus, bilgin Callimachus ve Cyrene tarafından listelenmiş. Erken dünya eserleri arasından seçilen bu yapılardan birçoğu günümüze kadar ulaşamamasına rağmen, hakkında yazılan ve anlatılan hikayeler ile insanların zihninde bu yapıların oldukça görkemli olduğuna dair imgeler canlandırmayı başarıyor.
Listenin hazırlandığı tarih ve coğrafya, dünyanın farklı bölgelerinde inşa edilmiş birçok yapının bu listede yer almamasına da neden olmuş. Yine de daha sonra hazırlanan bazı listeler, günümüzde mevcudiyetini sürdüren birçok yapıyı içerisinde barındırıyor.
Dünyanın 7 Harikasından Hangileri Günümüze Kadar Gelmiştir?
Fotoğraf: Mert Kahveci
Dünyanın 7 Harikası arasından günümüze kadar sağlam kalan tek yapı ne yazık ki yalnızca Keops Piramidi. Bugün hala ayakta olan ve görkemiyle insanları büyüleyen yapı dışında ne yazık ki çok az harikanın kalıntıları günümüze ulaşmış durumda.
Babil’in Asma Bahçeleri, İskenderiye Feneri ve Rodos Heykeli dışında kalan tüm yapıların kalıntıları günümüze kadar ulaşmayı başarmış. Zeus Heykeli’nin parçaları bugün Louvre Müzesi’nde sergileniyor.
Türkiye’de olan son harikalar Halikarnas Mozolesi ve Artemis Tapınağı kalıntıları ise yapıların bulunduğu yerlerde korunuyor.
Çin Seddi Dünyanın 7 Harikasından Biri Midir?
Fotoğraf: William Olivieri
Oldukça görkemli bir yapı olmasına karşın bilinenin aksine Çin Seddi “Dünyanın 7 Harikası” listesinde yer almaz. Bunun en önemli nedeni listenin erken dünyada yer alan eserlere göre hazırlanmasıdır. Fakat bunun dışında birçok insan Çin Seddi’ni harika yapılardan biri olarak görür. Milattan sonra 608 yılında tamamlanan bu yapı, Po Hay Körfezi kıyılarından başlayarak Gobi Çölü’nün güney batısına kadar devam eder ve 8.851 kilometre uzunluğundadır.
Dünyanın 7 Harikası listesinde yer almasa da Çin Seddi, 2001 yılında New7Wonders Vakfı tarafından hazırlanan ve 200’ün üzerinde eserin yer aldığı 7 Harika listesine girmeyi başarmıştır.
Eyfel Kulesi Dünyanın 7 Harikasından Biri Midir?
Fotoğraf: Anthony DELANOIX
Fransız Devrimi’nin 100. yıl kutlamaları için 1887 ile 1889 tarihleri arasında inşa edilen Eyfel Kulesi, Dünyanın 7 Harikası arasında yer almaz. Yine de Fransa’nın en görkemli yapılarından biri olan kule, 3000 metre yüksekliğindedir ve 18.038 demir kullanılarak inşa edilmiştir.
Farklı zamanlarda farklı kurumlar tarafından hazırlanan listelere de giremeyen Eyfel Kulesi, bir harika olmasa da birçokları için en dikkat çeken yapılardan biri olmayı başarıyor.
Kapak fotoğrafı: Spencer Davis
