Bir yıl daha biterken bir yandan geride bıraktığımız senenin muhasebesini yapıyor, bir yandan da gelecek yeni yıl için umutlar, dilekler, hayaller biriktiriyoruz. Önümüzde kocaman bir bilinmezlik var ve bu boşluğu nasıl dolduracağımız biraz da bizim elimizde. Bireysel veya kolektif hareketlerle geleceğimizi inşa ederken daha iyisini hedeflemek mümkün. 2023 sürdürülebilir yaşam trendleri ile önümüzdeki seneyi daha doğa dostu bir temele oturtabiliriz.
Peki, 2023 yılında sürdürülebilirlik açısından ne gibi yenilikler bizi bekliyor? Gelin, yeni yılın sürdürülebilirlik trendlerine birlikte bakalım…
Çevre Dostu Ulaşım Seçenekleri
Bir süredir hayatımıza giren çevre dostu ulaşım seçeneklerinin ayak sesleri, 2022 yılında daha yakından gelmeye başladı. 2023 sürdürülebilir yaşam trendleri arasında en dikkat çeken konulardan birinin ulaşım olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Pandemi sürecinde herkes evlerdeyken ve ulaşım oldukça kısıtlı bir hale gelmişken havadaki karbon oranının azaldığını çok açık bir şekilde gördük. Bu durum ise bize aslında istersek çevre için önemli bir adım atabileceğimizi ve bu adımın fark yaratabileceğini gösterdi. Elbette devletler ve çevre kuruluşları, bu iyileşmenin kalıcı olması için adımlar atmaya başladı.
2035 yılında benzinli ve dizel araçların satışının yasaklanacak olması, dünya devi otomobil markalarının elektrikli araç üretimine ağırlık vermesine neden oldu. Her geçen gün yeni bir modeli duyurulan bu elektrik araçların üretimi, 2023 yılında da büyük bir ivme kazanacak. Buna bağlı olarak şarj istasyonu yatırımlarının artması da bu dönüşümün hayatımızın önemli bir parçası haline geleceğini gösteriyor.
Yollarımızı tamamen elektrikli araçlar kaplayana kadar da daha az yakıt tüketmek önemli. Geçtiğimiz aylarda Google Haritalar’ın duyurduğu yakıt tasarruflu rotalar artık aktif. Araçlarla herhangi bir yere gitmek istediğinizde Google size ilk seçenek olarak en az yakıt harcayacağınız rotayı öneriyor. 2023 yılı ve bunu takip eden yıllarda çevre dostu ulaşımın en büyük gündemimiz olacağını söyleyebiliriz.
Yenilenebilir ve Temiz Enerji
Her kötü durum, içerisinde bir iyiliği de barındırır. Bu söz, yıllardır zor anlarda umut vadetmek için kurulan bir cümle gibi gelmiş olabilir. Fakat artık insanlar zorluklardan farklı avantajlar elde edildiğini daha net görebiliyor. Belki de yıllar içinde bunu avantajları elde etmeyi daha iyi öğrendik. Sebebi ne olursa olsun 2022 yılı, bizim için çevre dostu bir yaşama geçme açısından oldukça tetikleyici bir yıl oldu.
Rusya ile Ukrayna arasında başlayan savaş ve bunun akabinde yaşanan enerji krizi, kısıtlı olan yeraltı kaynaklarından vazgeçip yenilenebilir enerjiye dönüş için önemli bir neden oldu. Artık her ülke, doğanın bize verdiği sonsuz kaynakları enerjiye dönüştürme yolunda ciddi adımlar atmaya başlıyor. 2023 yılı da bu adımların hızlanacağı ve yenilenebilir enerjinin önem kazanacağı bir yıl olacak. Evlerden fabrikalara kadar birçok yerde güneş ve rüzgar enerjisi ile elde edilen elektrik kullanılmaya başlayacak. Bu sayede artan maliyetler minimalize edilirken karbon ayak izimiz de azalacak.
Karbon Nötr Projeler
Son birkaç yıldır her alanda sürdürülebilir projeler karşımıza çıkıyor. Sıfır atık festivaller, çevre dostu üretim tesisleri, geri dönüştürülebilir ürünler… En son bu alanda yapılan atılım ise karbon nötr Dünya Kupası oldu. Her ne kadar bu proje çevre örgütleri tarafından FIFA’nın bir aldatmacası olarak görülse de bu kadar büyük bir organizasyonun karbon nötr olabileceğine dair bir fikrin ortaya atılmasının önemli olduğunu düşünüyoruz.
2023 sürdürülebilir yaşam trendleri arasında karbon emisyonunu sıfırlamaya yönelik projelerin de artacağını söylemek mümkün. Bu yönde atılmış her adım ve karşılaşılan eksiklikler, bizlere yeni şeyler öğretiyor ve hata payını azaltmaya teşvik ediyor.
Sürdürülebilirliğin öneminin arttığı şu günlerde, özellikle büyük şirketlerin doğaya verdiği zararı en aza indirmek için atacağı adımlar arasında projelerini karbon nötr olarak gerçekleştirmesi bekleniyor. Üretim tesislerinden organizasyonlara kadar birçok alanda sürdürülebilirliği önceleyen firmalar, hem doğa hem de kendileri için bir kazan-kazan atılımı yapacak.
Sürdürülebilir Tarım Uygulamaları
Çocukken yediğimiz o sulu domatesin tadı ağzımızda, mis gibi çileğin kokusu hala burnumuzda değil mi? O zaman neden daha azıyla ve kötüsüyle yetinelim? Bu soruyu artık kendimize daha fazla soruyoruz. Ama daha önemlisi o eski günlere nasıl döneceğimizi de daha net görmeye başladık.
Bu nedenle bireysel olarak mevsimsel beslenme hayatımızda ön plana çıkmaya başladı. Doğa ve insan sağlığı için önemli olan mevsimsel beslenme, tarım alanında da sürdürülebilir uygulamalarla karşımıza çıkıyor. İnsan sağlığına zarar veren pestisitlerin yasaklaması ile başlayan süreç, birçok yerde yaşanan gıda krizi ile hız kazandı. 2023 yılı ile de sürdürülebilir tarım uygulamaları hayatımızda daha fazla yer alacak.
Teknolojinin gelişmesi ve tarıma uygulanması, bilgi paylaşımının da kolaylaşması ile her geçen gün sahip olduğumuz toprağa daha iyi bakmaya başladık. Artık hızlı üretim değil sürdürülebilir bir sistem kurmak daha önemli.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri arasında yer alan açlığa son verme amacı, gıda israfını önleme ve tarımın sürdürülebilirliği konularının ne kadar önemli olduğunu ortaya koyuyor. 2023 yılı, bu alanlarda da atılımların hızlanacağı ve tarım faaliyetlerinin artacağı bir sene olacak.
Moda Sektöründe Çevre Dostu Dönüşüm
Hızlı yaşam ve tüketimi hızla bitirdik diyebiliriz. Artık devir, daha uzun ömürlü ve çevre dostu ürünlerin devri. Bunun da en net yansımasını moda sektöründe görüyoruz.
Artık hızla tüketilen ve üretimi sırasında doğaya zarar veren ürünlerin yerini sürdürülebilir seçenekler alıyor. Çevreye dost kumaşlar, su ayak izini azaltan üretim seçenekleri, ikinci el kıyafet mağazaları ve dönüştürülen giysiler ile çokça eleştirilen moda sektörü de sürdürülebilirliğe adım atmış durumda.
2023 yılında hız kazanacak bu trend, birçok ünlü markanın süregelen stratejilerini de değiştirmelerine neden olacak. Artık var olanı korumanın değerini anlayan kişiler ve markalar, modada sürdürülebilirlik için daha çok emek harcayacak.
Geri ve İleri Dönüşüm
2023 sürdürülebilir yaşam trendleri arasında gündemi belirleyecek en önemli konu ileri dönüşüm olacak. Bu alanda sıkça duymaya başlayacağınız yepyeni bir örnekle konuya girmek istiyoruz: Ecobrick!
Bu muhteşem ileri dönüşüm örneği olan buluş, 2003 yılında çevre aktivisti Susanna Heisse tarafından geliştirilmiş. Temel olarak geri dönüşümü mümkün olmayan ambalaj paketlerinin değerlendirilmesi olarak tanımlanabilecek proje ile bu maddeleri kullanarak kendi tuğlalarınızı yapıyorsunuz. Bir pet şişe içerisinde temizlenmiş ambalaj paketlerini sıkıştırarak oldukça sağlam bir materyal elde ediliyor. Daha sonra bu pet şişeler yapıştırıcılarla birbirine bağlanarak koltuk veya puf, beton harcıyla bir araya getirilerek bir evin duvarı oluyor. Her ne kadar 2003 yılında ilk kez ortaya çıkmış olsa 2022’nin sonlarında ecobrick’lerin yaygınlaşması, 2023 yılında bu ileri dönüşüm akımının daha fazla gündem olacağını bize gösteriyor.
Bunun dışında kullanılmayan kıyafetlerin farklı kıyafetlere, bez çantalara veya dekorasyon ürünlerine dönüştürülmesi ile yeniden kullanma kültürünün de gelişmesine yardımcı olacak. Bu sayede çöpe giden birçok malzeme evlerimizde yeniden hayat bulurken geri dönüşüm yükü de azalmış olacak.
Sürdürülebilir Çalışma Düzenleri
Yıllar sonra çağların ayrımı ile ilgili bir karar verilmek istendiğinde şüphesiz birçok insan tarihin akışını değiştiren olay olarak pandemiyi gösterecek. Bu olayın milyonlarca insana direkt olarak etki ettiği alan ise çalışma düzenindeki değişiklikler.
Birçok şirketin hibrit veya uzaktan çalışma sistemini benimsemesi, hem enerji hem de ulaşım alanında maliyetlerin azalmasını sağladı. Evden çalışma sistemi ile yollara çıkmayan birçok araç, karbon salımının azalmasında büyük bir fark yarattı. Bu sistemi benimsemekte zorlanan birçok şirket ise hem değişen dünya düzenine uyum sağlamak amacıyla hem de çalışanların taleplerine karşı koyamayarak 2023 yılında hibrit veya tamamen uzakta çalışma sistemine dahil olacak.
Ofis kullanımına devam eden şirketler ise sürdürülebilir bir ortam sağlamak için yeşil ofis uygulamalarına yönelecek. Bu sayede maliyetler düşürülürken karlılık artacak ve çevre dostu bir çalışma ortamı hayata geçirilmiş olacak.
Doğa Dostu Yaşam ve Seyahat
2023 sürdürülebilir yaşam trendleri arasında en fazla karşımıza çıkacak bireysel tercihler ise yaşam ve seyahat alanında olacak. Minimalist bir yaşamı benimseyen kişiler, yaşam alanlarının düzenlenmesinden tamamen bu alanları değiştirmeye kadar uzanan büyük bir dönüşüme önderlik edecek.
Uzaktan çalışma sisteminin yaygınlaşması ile birlikte birçok çalışan, büyük şehirler yerine doğaya yakın yerlerde konaklamaya başladı. Bu yerleşik hayatın değişimi ise tiny house’ların yaygınlaşmasına neden oldu. Artık birçok insan sade bir hayat yaşayabileceği, kalabalık ve stresten uzak bir düzeni uygulamaya geçiriyor.
Bu yeni yaşam tarzına adım atmayı düşünen fakat şüpheleri olan bireyler ise seyahatlerinde bu deneyimi yaşamak için tiny house tatili yapabilecekleri yerleri tercih ediyor. Ayrıca her geçen gün artan stres ve yoğunluk, yine tatil tercihlerinde doğaya yakın olma isteği doğuruyor. Bu noktada da ekolojik oteller ön plana çıkıyor. Yakın tarihimizde hayatımıza giren bu yeni yaşam ve tatil alışkanlıkları, 2023 yılında hız kazanacak gibi görünüyor.
Kapak Fotoğrafı: Robert Kovacs
