Dört bir yanı cennet olan ülkemizde birbirinden güzel ormanlık alanlar bulunur. Bunlardan en çok dikkat çekenler ise milli parklardır. Türkiye milli parklar açısından fazlasıyla şanslı bir ülkedir. Peki milli park nedir? Türkiye’deki en güzel milli parklar hangileri? Gelin birlikte göz atalım…
Milli Park Ne Demektir?
Milli parklar, ulusal ve uluslararası anlamda öneme sahip doğal oluşumlardır. Doğanın oluşturduğu estetik güzellik, tarihsel altyapısı ve kültürel değerlerine göre milli parklar diğer doğal bölgelerden ayrılır. Milli park nedir sorusunun en iyi cevaplarından biri “Ülkemiz topraklarında gelecek nesillere aktarılması gereken ve ulusal bütünlüğümüzü temsil eden devlet korumasındaki doğal bölgelerdir.” olabilir. Milli parklar, özellikleri açısından bazı noktalarda birbirleriyle benzerlik gösterir.
Milli Park Özellikleri
Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliğinin bir bölgeyi milli park ilan etmek için belirlediği bazı standartlar ve bölgenin karşılaması gereken özellikler vardır. Dünyadaki çoğu ülke bu gerekliliklere göre bölgeleri milli park olarak ilan etse de bazı ülkeler bu kurallara uymayabilir. IUCN’in belirlediği milli park özellikleri aşağıdaki gibidir:
- İnsan eli değmemiş bir ekosisteme sahip olması
- En az 1000 hektarlık alanı kapsaması
- Barındırdığı hayvan veya bitki türleri açısından bilimsel ve eğitsel öneme sahip olması
- Piknik, spor ve avcılık benzeri faaliyetlerin yasaklanması
- Ormanlaşmanın yaygın olarak görüldüğü bir ekosisteme sahip olması
Türkiye’nin Etkileyici 10 Milli Parkı
Asya ve Avrupa kıtalarının birleşiminde yer alan ve ılıman kuşak iklimine sahip olan ülkemiz, milli parklar açısından fazlasıyla zengindir. Türkiye’de yer alan en güzel milli parklar, kültürel miras olması sebebiyle korumamız gereken değerlerimiz arasındadır. İşte Türkiye’nin en etkileyici 10 milli parkı…
Hatila Vadisi Milli Parkı (Artvin)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Doğu Karadeniz’de yer alan Hatila Vadisi Milli Parkı, bulunduğu bölgenin aksine Akdeniz iklimine sahiptir. Artvin’in en az insan eli değmiş bölgelerinden biri olan bilinen Hatila Vadisi Milli Parkı, 5002’den endemik bitki türünün dışında porsuk, tilki, dağ horozu, atmaca, sansar, hopa engereği gibi bölgeye has hayvanlara da ev sahipliği yapar.
Tek Tek Dağları Milli Parkı (Şanlıurfa)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Tek Tek Dağları üzerinde yer alan milli park, Şuayıp Şehri Harabeleri, Soğtamar Harabeler ve Senem Mağarası gibi hem kültürel hem de arkeolojik değerlere ev sahipliği yapar. Şanlıurfa’nın en fazla turist çeken bölgelerinden biri olan Tek Tek Dağları Milli Parkı, ceylan, varan kertenkelesi, vaşak, kurt, tilki, toy, turna, kınalı keklik, şahin, atmaca, üveyik gibi hayvanların oluşturduğu eşsiz bir ekosisteme sahiptir.
Nemrut Dağı Milli Parkı (Adıyaman)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
1987 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası’na alınan Nemrut Dağı Milli Parkı, dünyanın en iyi gündoğumu ve günbatımı izleme noktalarından biri olarak gösteriliyor. Ülkemizin de kültürel anlamda sembollerinden biri haline gelen tanrı heykelleri, Tümülüsler ve kabartmaları bünyesinde barındıran Nemrut Dağı Milli Parkı, dünyanın en büyük açık hava müzelerinden biri olarak sayılıyor.
Çamlık Milli Parkı (Yozgat)
Fotoğraf: yozgat.gov.tr
Türkiye’de yalnızca tek bir bölgede görülen Kafkas Çamı isimli ağaçların bulunduğu Çamlık Milli Parkı, bu yönüyle Türkiye’deki en güzel milli parklar arasına girer. 400-500 yaşlarına kadar ulaşabilen Karaçam ağaçları, 30’a yakın endemik tür ve Amerika’ya özgü bir kuş türü olan altın kartalları bünyesinde barındıran milli park, aynı zamanda Türkiye’nin ilk milli parkı olma unvanını da taşıyor.
Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Parkı (Erzurum, Kars)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Birinci Dünya Savaşı’nın izlerini taşıyan Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Parkı, Türkiye tarihi açısından manevi bir değere de sahiptir. Türkiye milli parklar arasında kültürel değeri ve muhteşem doğasıyla öne çıkan Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Parkı’na Erzurum ve Kars üzerinden ulaşılabilir.
Gökçeada Sualtı Milli Parkı (Çanakkale)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Türkiye’deki ilk ve tek sualtı milli parkı olma unvanını taşıyan Gökçeada Sualtı Milli Parkı, deniz yaşamındaki çeşitliliğiyle dikkat çeker. Ada çevresinde ve yakınlarında akdeniz fokui deniz çayırları, pina, yunus, ispermeçet balinası ve tritona rastlanabilir. Aynı zamanda muhteşem sahillere ve sörf imkanı tanıyan dalgalı bir denize sahip olan Gökçeada Sualtı Milli Parkı, son yıllarda yerli turistler tarafından sıkça tercih edilir.
Spil Dağı Milli Parkı (Manisa)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Ege’deki en büyük dağlardan biri olan Spil Dağı ve çevresine kurulan milli park; kamp ve doğa yürüyüşü severlerin ilk tercihlerinden biridir. Aynı zamanda kayak ve tırmanış etkinlikleri de Spil Dağı Milli Parkı’nda yapılabilir. 1969 yılında milli park edilen bölge; Manisa merkeze 24 kilometre, İzmir merkeze ise 50 kilometre uzaklıktadır.
Munzur Vadisi Milli Parkı (Tunceli)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Tunceli’de yer alan Munzur Vadisi Milli Parkı, akarsu kaynakları, gözeler, endemik bitki türleri, yöreye özgü hayvan türleri ve yaban hayatı sebebiyle Türkiye’deki en güzel milli parklar arasında gösterilir. Ayrıca bölgede rafting ve kayak gibi ekstrem sporlar da yapılabilir.
Yedigöller Milli Parkı (Bolu)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Özellikle sonbahar dönemlerinde turistler ve fotoğrafçılar tarafından yoğun ilgi gören Yedigöller Milli Parkı, 1965 yılından beri koruma altındadır. İsminden de anlaşılabileceği üzere toplamda yedi göl barındıran milli park, doğa yürüyüşleri ve piknik açısından çok uygundur.
Abant Gölü Milli Parkı (Bolu)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Kış aylarında kartpostallara layık fotoğraflara konu olan Abant Gölü Milli Parkı, Bolu ili sınırları içerisinde yer alır. Abant Dağları üzerinde yer alan bir krater gölü olan Abant Gölü, bölgede dört mevsim birbirinden farklı renk tonlarında doğal harikalar oluşmasını sağlar. Milli park çevresine yılın dört mevsiminde konaklamak için uygun işletmeler bulunur.
Türkiye’de Kaç Milli Park Bulunmaktadır?
2022 verilerine göre Türkiye’de toplamda 48 milli park bulunmaktadır. Ülkemizin çeşitli bölgelerine yayılan milli parklar; doğal, kültürel ve arkeoloji açısından değerlerine göre çeşitli yıllarda devlet korumasına alınmıştır. Türkiye’deki milli parkların toplam kapladığı alan 884.566 hektardır.
Türkiye’nin En Büyük 5 Milli Parkı
Ülkemizdeki bazı milli parklar, kilometrelerce uzunluğa ve binlerce hektar alana yayılır. Doğası itibarıyla hem bölge halkı hem de devlet tarafından özenle korunan bu parklarda binlerce bitki ve hayvan türüne rastlanabilir. Türkiye’nin en büyük milli parkları içerisinde yer alanlardan bazıları ülkemizin en küçük yüz ölçümüne sahip şehri olarak bilinen Yalova’dan bile daha büyüktür.
Ağrı Dağı Milli Parkı (Ağrı,Iğdır)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Türkiye’deki en büyük milli park olarak bilinen Ağrı Dağı, Ağrı ve Iğdır illeri arasında toplamda 88.014 hektarlık alana yayılmıştır. Bitki ve hayvan zenginliği, ilginç peyzaj yapısı, volkanizma faaliyetleri ve jeolojik özellikleri bakımından Türkiye’nin en değerli coğrafi oluşumlarından olan Ağrı Dağı, 5138 metre ile Türkiye’nin ve Avrupa’nın en yüksek zirvesine sahiptir. Ağrı Dağı Milli Parkı, 2004 yılında çıkan kararla milli parklar kapsamına alınmıştır.
Beyşehir Gölü Milli Parkı (Konya)
Fotoğraf: tabiat.gov.tr
Türkiye’de yer alan en büyük ikinci milli park olan Beyşehir Gölü Milli Parkı, 1993 yılından beri devlet tarafından korunmaya alınmıştır. Toplamda 88.750 hektarlık alana kurulan milli park, Türkiye’nin en büyük tatlı su kaynağı olan Beyşehir Gölü’nü içerir. Beyşehir Gölü Milli Parkı; ucu bucağı görünmeyen koy çevresindeki eşsiz koylar, bölgeyi ziyaret eden göçmen kuşlar, Selçuklu döneminden kalma yapılar sebebiyle milli parklar kategorisine girer.
Kızıldağ Milli Parkı (Isparta)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Beyşehir Gölü çevresindeki bir diğer milli park olan Kızıldağ Milli Parkı, Isparta merkezine 115 kilometre uzaklıktaki Şarkikaraağaç ilçesinde bulunur. Dedegöl Dağı’nı bünyesinde barındıran milli parkın toplam yüzölçümü 59.400 hektardır. Kızıldağ Milli Parkı’nda karaçam, sedir, meşe ve ardıç gibi bölgenin bitki örtüsünü yansıtan ağaçlar bulunur. Ayrıca dünyada mavi yapraklı sedir ormanının bulunduğu tek bölgedir.
Aladağlar Milli Parkı (Adana, Kayseri, Niğde)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
En büyük milli parklar listemizde dördüncü sırada yer alan Aladağlar Milli Parkı; Adana, Kayseri ve Niğde olmak üzere üç farklı şehrin topraklarında yer alır. 1995 yılında milli park statüsüne alınan Aladağlar Milli Parkı; buzul gölleri, Kapuzbaşı Şelaleleri ve bölgeye özgü ağaç türleri sebebiyle korunması gereken değerlerimiz arasında yer alır. Yaban keçisi, yaban domuzu, kurt, çakal, sanar gibi memelilerin yanında yırtıcı kuşlar ve ötücü kuşlar Aladağ Milli Parkı’nda doğal yaşamlarını sürdürmektedir.
Kaçkar Dağları Milli Parkı (Artvin, Erzurum, Rize)
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Sahip olduğu 51.550 hektarlık arazi ile Türkiye’nin en büyük milli parkları arasında yer alan Kaçkar Dağları Milli Parkı’nın kapladığı alan Artvin, Erzurum ve Rize şehirleri sınırlarına kadar yayılır. Temelde Kaçkar Dağları’nın buzul örtüsünün görülebildiği Türkiye’nin en sert iklimlerinden biri sahip olan Kaçkar Dağları Milli Parkı’nda yüzyıllar içerisinde oluşmuş otantik kırsal hayat ve kültürüne rastlanabilir. Bölgede yer alan Zir Kale, Kale-i Balâ, Elevit Kalıntıları, Çat Köprüsü, tarihi konaklar, Vartivor ve Hodoçur yayla şenlikleri kültürel miraslar arasındadır. Alp Orejonezi’si sırasında oluşan dağlık bölgelerde 9 buzul vadisi ve 79 tane buzul gölü bulunur.
Milli Parklara Giriş İçin Ücret Ödenir Mi?
Milli parklara giriş ücreti için: Tıklayın!
Milli parklara giriş ücreti, parkın bulunduğu bölgeye ve işletilme esaslarına göre değişiklik gösterir. Türkiye’deki bazı milli parklara giriş ücretsiz olduğu gibi bazılarına girmek için belirli bir ücret ödemeniz gerekir. Giriş ücreti; milli parkları korumak, sorunlu bölgelerini restore etmek ve milli parklara girişleri denetlemek için toplanır.
