Felsefeye Giriş Rehberi | Felsefeye Başlangıç İçin Kitap Önerileri

Pratik olanı teoriyle manalı kılabilmek adına sürdürülebilirlik, çevre, doğa ve tüm bunların karşısında insanın konumunu anlayabilmek için pek çok yazı kaleme alıyoruz. Bu yazılar için de aralıksızca felsefe disiplinine başvurmak zorunda kalıyoruz. Bu bir bakıma aydınlanma yolunda felsefenin yöntemlerine, terminolojisine ve temel ilkelerine hiç değilse biraz bile hakim olmak bizler için çok faydalı olacaktır. O yüzden bu yazıda ‘’Felsefe nedir?’’, ‘’Felsefe okumaya nereden başlanır?’’ ‘’Niçin felsefe öğrenmeliyiz?’’ gibi sorulara cevap vermeye çalışacağız. Belki bu sayede felsefeye başlamak, felsefeye giriş yapmak isteyenlere biraz da olsa yardımcı olabiliriz. İşte karşınızda Felsefeye Başlangıç Rehberi!

Felsefe Nedir?

Fotoğraf: İlya Plakhuta

Aslına bakarsanız felsefe, en basit anlatımıyla insan olmak demektir ve felsefe üzerine eğilmek, ‘’biraz daha insan’’ olabilme çabasıdır. İnsanın doğasına ilişkin bilmeye yönelik şehveti, merakı, anlamaya ve idrak etmeye dair ket vurulamaz arzusunun bir sonucudur felsefe. Dolayısıyla insanlık kadar eski ve insanlık sürdükçe dinmeyecek bir çabadır bu. İnsanın tüm bu olup bitenin içerisinde kendisini bilmesinin çabası…

Peki, felsefe ne işimize yarayacak?

Felsefe, doğrudan maddi sonuçlara gebe bir uğraş olmadığı için “medeni insan” tarafından genellikle lüzumsuz bir faaliyet olarak görülür. Hatta dilimizde bunun boş ve beyhude bir çaba olduğunu niteleyen “felsefe yapma” gibi cümleler yer etmiştir. Fakat şu bilinmelidir ki felsefe öğrenmek, düşünce tarihini öğrenmek demektir. Bu, insan zihninin binlerce yıllık serüveninin mirası ve analitik düşüncenin anahtarıdır.

Yani felsefe öğrenmek muhakkak ki elinize sihirli bir değnek verecek değil. Fakat bu bilgi; hayatı doğru yaşamanın, diğer insanlar ve şeylerle sağlıklı ilişkiler kurmanın, doğru karar almanın ve kendimizi tanımanın yegane yöntemi olarak karşımızda duruyor. Belki de şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki felsefe bilmeden yapılan her şey biraz yavan, biraz noksandır.

“Felsefe, insanı insan yapan ve bir hiç olmaktan kurtaran araştırma, soruşturma ruhunun, önemli sorular sorma ve onlara ciddi olarak cevaplar arama özelliğinin, erdemli olma ve mutlu yaşama talebinin, kısaca bilgeliğe ulaşma özleminin en hakiki ve belki tek ifadesidir.”
-Prof. Dr. Ahmet Arslan

Felsefe Nasıl Öğrenilir?

Fotoğraf: Rey Seven

Yeni başlayanlar için felsefe oldukça çetrefilli bir hal alabilir. Bu sebeple felsefe okumalarına başlamadan önce bazı önemli hususları bilmek lehimize olacaktır.

Merakınızı Kovalayın

Belki de en önemli husus bu. Her şeyden önce kendi merakınızın peşinden gidin. Felsefe tarihi çok geniş bir yelpaze. Sizi heyecanlandıran konulara eğilin. Öyle hemen her şeyi anlamak zorunda değilsiniz. Mesela genel kanı üzere Hegel okumak oldukça zordur. Hatta esprili bir şekilde Hegel’in de kendini anlamadığı söylenir. O yüzden sabırlı olun.

Taraftar Olmayın

Felsefe okumalarınızda bilginin kümülatif ilerleyişi gibi farklı düşünce akımlarının bir başkasının yıkımı üzerine inşa edildiğine şahit olacaksınız. Bu noktada düşülebilecek en büyük hata, takım tutar gibi filozof tutmak olacaktır. Açık görüşlü olup bir fikre bağlanmamaya çalışın.

Sohbet Edin

Belki de işin en keyifli yanı okuduğunuz şeyleri başkalarıyla paylaşmak olacaktır. Bu şekilde oluşan tartışma ortamlarıyla meseleleri daha iyi özümseyebilir ve aynı şeye bakan gözlerin farklı yaklaşımlarını öğrenebilirsiniz. Soru sormaktan ve “Anlamadım.” demekten çekinmeyin. Nitekim bu işin doğası da bu.

Sözlük Karıştırın

Dil, düşünmenin aracıdır. Kelime haznemiz ne kadar geniş olursa kendimizi ifade etmemiz ve düşünce dünyamızı genişletmemiz o kadar mümkün olacaktır. Ana dilinizde ve başka dillerde yeni kelimeler öğrenmek, felsefe terminolojisine hakim olmak ve kelimelerin etimolojisi üzerine eğilmek elinizi fazlasıyla rahatlatacaktır.

Derinlere İnin

Bol bol okuma yapmaya özen göstermek bir yana, okuduğunuz kitaplar hakkında da çeşitli incelemelere ve makalelere göz atmaya, podcastler dinlemeye vakit ayırın.

Felsefeye Başlangıç İçin Kitap Önerileri

Fotoğraf: Karl Raymund Catabas

Felsefe için önerilebilecek binlerce kitap var. Bu noktada tercih biraz da size kalmış. Başlarken stilinizi belirlemeniz önemli. Böylesine güzel bir uğraşın sizin için sıkıcı bir hale gelmesini istemezsiniz. O yüzden bu meseleye bir ödevden ziyade bir zevk gibi yaklaşmanız faydalı olacaktır.

Ben, naçizane felsefenin keyifli dünyasına girmek için ‘’Felsefe okumaya nereden başlamalı?’’ diyenleri heyecanlandıracağını düşündüğüm birkaç kitabı felsefeye giriş kitapları olarak tavsiye etmek istiyorum.