Son yılların yükselen trendleri arasında olan barefoot ayakkabı yani Türkçe adıyla yalın ayak ayakkabı özellikle doğada vakit geçirmeyi sevenlerin favori ürünleri arasında yer alıyor. Yalın ayak ayakkabı, isminin hakkını veriyor ve yalın ayak yürüme hissine çok yakın bir deneyim yaşamamızı sağlıyor.
Yalın ayak yürümenin birçok faydasından bahsediliyor ama alışmamış ayakta barefoot ayakkabı durur mu ki acaba? Bu yükselen trend nedir, artıları eksileri nelerdir gelin birlikte bakalım, haydi yalın ayak marş marş!
Barefoot Ayakkabı Nedir?
Barefoot ayakkabı nedir sorusuna cevaben; ayak tabanına zarar verecek cisimlerden ve hava koşullarından ayakları koruyan, oldukça rahat formlu ayakkabıdır diyebiliriz. Bu “yeni” ayakkabıları aslında çok “eskilerden” biliyoruz… Barefoot ayakkabı denen ayakkabı türü, Romalıların giydiği düz sandaletlere ve deri ayakkabılara oldukça benziyor.
Ayakkabı tarihinde neler yaşamışız ve yalın ayak ayakkabı hayatımıza nasıl girmiş soruları için bir özet;
- İnsanoğlu varoluştan bu yana çok uzun süre boyunca yalın ayak yürüdü.
- M.Ö. 7000 yıllarında kısmen modern ayakkabılar türedi, uzun süre sadece elitler bunları giyebildi.
- 20. yüzyılda modern ayakkabılar sadece elitler için değil herkes için üretilmeye başlandı.
- 21. yüzyılda ayakkabılarla ilgili sağlıksal tereddütlerle birlikte yalın ayak ayakkabılar hayatımıza girdi.
İnsanoğlu bir şeyler yapıp edip sonra “Yok ya olmadı, hiç ellemesek daha iyiydi…” diyerek başa sarmakta usta mı ne?
Barefoot Ayakkabının Faydaları
Barefoot ayakkabı son yıllarda hayatımıza giren bir yenilik olduğu için artı ve eksileri konuşmak adına yapılan bilimsel incelemeler maalesef henüz yetersiz. Ancak yine de yalın ayak ve yalın ayak ayakkabılarla yürümek ve koşmak ile ilgili yapılan araştırmalar ayak sağlığı açısından olumlu sonuçlara göz kırpar nitelikte diyebiliriz.
Yalın ayak ayakkabının faydaları ve dezavantajları şöyle sıralanabilir:
- Doğal yürüyüşte eklem stresi azalır, dengeli duruş güçlenir ve plantar fasiit (topuk dikeni) gelişme riski azalır.
- Yalın ayak ayakkabı modelleri her adımda doğal ayak hareketi sağlar. Böylece ayak sağlığını ve anatomik yapıyı güçlendirir.
- Ayak tabanındaki yoğun sinirler zeminle yoğun temas hissiyle uyarılır, duyusal farkındalık artar, çevreyle bütünleşme hissi yükselir, derin güven duygusu yoğunlaşabilir. Ayakkabı giymeyen Afrikalıların muhteşem ayak mekanikleri olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Defne Kaya evde terlik falan giymeyin, mümkün olduğunca da yalın ayak yürüyün diyor, bizden söylemesi!
Barefoot Ayakkabının Eksileri
Barefoot ayakkabılar yalın ayak yürümenin sağlığa olumlu etkilerini avantaj olarak sunarken modern çağda, betonlaşan kentlerde kullanım açısından bazı dezavantajlara da sahip.
Birkaç zorluğu şöyle özetleyebiliriz:
- Yalın ayak ayakkabı modellerinin tabanları modern ayakkabılara göre daha ince olduğu için koruma oranı daha düşük olur.
- Geniş formda, salaş görünümlü barefoot ayakkabılar modern yaşamda toplantılar ve davetler gibi özel alanlarda giymek için uygun görülmeyebilir.
- Halluks valgus (bunyon, ayak baş parmağı kemiği çıkıntısı) gibi ayak sorunları olan kişiler için durum biraz karmaşıktır… Bazı uzmanlar ve barefoot ayakkabı kullananlar bu tip problemlere yalın ayak ayakkabıların iyi geldiğini söylerken bazıları ise durumu daha da kötüleştirebileceğini söylemektedir.
Yalın ayak yürüme mevzusu çok eski mevzu olmasına rağmen yalın ayak ayakkabısı konusu gıcır gıcır… Sanki tüm bunların arka planında, doğal, doğamıza uygun, doğa anayı örnek alarak yaşama fikri dalga dalga yükseliyor gibi içimizde farkında mısınız? Doğamızı hatırlamak için nasıl adım atmalı… Yalın ayak yere sağlam bir şekilde bassak, bu dünyaya güvenle köklendiğimizi daha iyi hissedebilir miyiz acaba, ne dersiniz? Yani ev dışında pek yalın ayak olmasa da en azından yalın ayak yere basabiliriz…
Adım atmak iyidir. Mesela bir hobi bahçesinde toprağa basarak yürümek de iyi bir fikir olabilir, “Şehrin İçinde Bir Nefes Hobi Bahçesi” yazısı tam da burada meraklısına göz kırpıyor! Doğal yaşam fikriyle gözleri yeşile çalmaya başlayanlar ise Tersine Göç Nedir? Kentten Kırsala Göçe Uygun musun? yazısına geçiş yapabilirler.
