Doğal kumaş boyaları, çevreyi kirletmeyen özellikleri ve benzersiz tonları ile tamamen sebze, meyve ve çiçeklerden elde ediliyorlar. Siz de yeni bir kumaşı veya eski moda renkleri canlı bir renge boyayarak ona yeniden hayat verebilirsiniz. Bu yazımızda, renkli ve sürdürülebilir bir gardrop için doğal kumaş boyası yapımı nasıl olur sorusunun yanıtlarına odaklandık.
Neden Doğal Boya?
Geleneksel boyalar ağır kimyasallar içerir ve bu nedenle çevre için oldukça kirleticidir. Sağlığa ise ciddi zararları bulunur. Bunun ideal alternatifi ise bitkilerle kendi boyalarınızı yapmak. Doğal boyalar, çevre dostu olmalarının yanı sıra benzersiz renk tonları elde etmenin harika bir yoludur.
Bitkilerden Doğal Boya Nasıl Yapılır?
Bitkilerle doğal kumaş boyası yapımı hiç de karmaşık değil. Başarının anahtarı ise sabır. Aslında istenen rengi elde etmek için kumaşınızı uzun saatler hatta bütün gece bekletmeniz gerekecek.
İşte kumaş boyamaya başlamak için ihtiyacınız olacak malzemeler:
- Alüminyum olmayan bir tencere
- Tahta kaşık
- Ölçü kabı
- Şap veya beyaz sirke
- Renkli bitkiler
Önemli not: Başlamadan önce, bitkisel boyamaya sadece doğal kumaşların (pamuk, kenevir, keten, yün) uygun olduğunu bilmek önemlidir.
“Doğal kumaş boyası nasıl yapılır?” sorusunun cevabının öğrenmek için bu adımları izleyin:
Adım 1: Dağlama
Rengin yıkamaya ve solmaya dayanıklı olması için bu ilk adıma geçilmesi gerekir.
- Bir tencereye su doldurun
- Şap ekleyin (boyayacağınız kumaşın miktarına göre %10 oranında ekleyin. Örneğin, 100g kumaş için 10g şap kullanın). Beyaz sirke de kullanabilirsiniz.
- Kumaşı tencereye koyun ve yaklaşık bir saat kaynatın.
- Soğumaya bırakın.
- Kumaşı çıkarın ve durulayın.
Adım 2: Boyayı Hazırlayın
- Seçtiğiniz bitkileri ufalayın.
- Sebzeleri yaklaşık 3/4 ölçüsünde bir tencereye doldurun.
- Tencereyi suyla doldurun.
- İstediğiniz rengi elde edene kadar yaklaşık bir saat kaynatın.
- Suyu süzün ve soğumaya bırakın.
Adım 3: Kumaşı Boyayın
- Kumaşı boya dolu tencereye koyun
- Orta ateşte yaklaşık 1 saat ısıtın, rengin homojen olması için karıştırın.
- Daha sonra kumaşın rengini alması için kurumasını sağlayın (Kuruduğunda kumaş aynı olmaz, rengi açılır). Ne kadar uzun süre bırakırsanız, renk o kadar koyu olur.
- İstenilen renk geldiğinde kumaşı çıkarın, su ile durulayın.
- Kumaşı sıkın ve kurutun.
Doğal Kumaş Boyası Yapımı İçin Hangi Malzemeler Kullanılır?
Çiçekler, meyveler veya ağaç kabuğu… Her türlü bitkiyi kullanabilirsiniz. Sonuçları görmek için bitkileri farklı miktarlarda kullanıp test edebilirsiniz. İşte farklı tonlar için bulunması kolay bitki örnekleri…
- Sarı veya turuncu: Soğan kabukları, zerdeçal, huş ağacı yaprakları, funda, narenciye, enginar, maydanoz, safran, havuç, safran
- Kırmızı: Ebegümeci çiçekleri, kırmızı üzüm, kırmızı soğan kabukları
- Pembe: Çilek, kiraz, kırmızı ve pembe güller, avokado kabukları ve çekirdeği
- Mavi: Böğürtlen, kiraz, çilek, kırmızı lahana, ahududu, yaban mersini, kuş üzümü, lavanta çiçekleri
- Yeşil: Ispanak, eğrelti otu, kekik, incir yaprağı
- Bej: Çay, çam kozalağı
- Gri-siyah: Böğürtlen, ceviz kabukları
Yapraklar ile Doğal Kumaş Boyası Yapımı
Ormanda bir yürüyüş sırasında yaprak toplamanın keyfine kesinlikle varacaksınız. Yapraklar, turuncu kahverengi (ceviz yaprağı), yeşil (kestane yaprağı), yeşil-sarı (sarmaşık, huş yaprağı) ve hatta soluk sarı (defne yaprağı) gibi hoş tonlar verir. Yapraklardan boya yapımı için genellikle bir kap içerisinde sıcak su ile birkaç gün bekletmeniz yeterlidir. Daha sonrasında kullanılabilir ölçüde boya elde edebilirsiniz. Doğal kumaş boyası tarifleri içerisinde aşağıdaki ağaçların yapraklarına sıklıkla rastlanabilir:,
- Huş Ağacı Yaprakları: Sonbaharda toplanırsa canlı bir sarı renk verir
- Ceviz Ağacı Yaprakları: Güçlü bir boyayıcıdır. Kumaş boyası için çokça tercih edilir. Renkleri toplandığı döneme bağlı olarak sarıdan kahverengiye kadar değişiklik gösterebilir.
- Kızılağaç Yaprakları: Bu yaprakları kullanarak bej, ten rengi ve yeşil tonlarında doğal kumaş boyası üretilebilir.
- Meşe Yaprakları: Koyu sarı renk verir.
- Kayısı, Şeftali, Erik ve Kiraz Yaprakları: Doğal boyama için uygundur. Sarı ile yeşil arasında değişen tonlarda renk verir.
Kapak Fotoğrafı: Nina Luong
