Tarihin en büyük satranç ustaları denildiğinde herkes kendine ait bir liste oluşturuyor. Fakat listeyi kim yaparsa yapsın, üst sıralarda yerini koruyan bazı isimler dikkat çekiyor. En iyi satranç oyuncuları arasında yer alan bu isimler, satrancı öyle bir oynuyor ki her masaya oturduklarında izleyenleri mest eden hareketler yapmayı başarabiliyor. İşte keskin zekaları ile öne çıkan tarihin en büyük satranç oyuncuları listemiz..
En Büyük Satranç Oyuncuları
Uzmanlara göre dünyanın en büyük satranç oyuncuları listesi oluşturulurken geçmişten günümüze sürekli değişen oyunun dinamikleri göz önüne alınmalı. Özellikle son dönemde yüksek işlem gücüne sahip bilgisayarların insanların çok önüne geçerek eğitimlerde ve antrenmanlarda kullanılabiliyor olması, satrancı büyük ölçüde değiştirdi. Bu sebeple 1900’lerin başında oynanan bir satranç oyunuyla satranç uygulamaları sonrasında 2022 yılında gerçekleştirilen Dünya Satranç Şampiyonası arasında bariz bir kalite farkı var. En iyi satranç oyuncuları değerlendirilirken dönemdaşlarına karşı olan başarıları, oyuna getirdikleri yenilikler ve stratejik düşünme yetenekleri değerlendirilmeli.
Bobby Fischer | 1943-2008
Çoğu kişiye göre en iyi satranç oyuncusu olarak adlandırılan Bobby Fischer, Amerika’nın tarihinde çıkardığı ilk ve tek Dünya Satranç Şampiyonu. Soğuk Savaş döneminde SSCB ve Amerika arasındaki güç yarışı her alanda devam ediyordu. Sovyetlerin satrançtaki dominasyonunu tek başına bitiren Fischer, satranç tarihine damga vurmayı başardı. Bobby Fischer, günümüzün modern teknolojisi sayesinde incelenen oyunlarında yapılan analizlere göre her zaman en doğru hamleyi yapıyordu.
1975 yılında unvanını korumak için Anatoly Karpov ile çıkacağı maçta FIDE’den maçın oynanabilmesi için bazı şartların yerine getirilmesini istedi. FIDE Bobby Fischer’ın isteklerini kabul etmeyince unvan maçına çıkmaktan vazgeçerek satrançtan elini ayağını çekti. Yaşamının son yıllarına doğru yalnızca kendi icat ettiği “Fischer Satrancı” ya da daha bilinen adıyla Satranç960 oynadı. Vatandaşı olduğu Amerika’ya karşı yaptığı açıklamalar sonrası vatandaşlıktan çıkarılan Fischer, uzun süre boyunca kendisine komplo kurulduğunu söylemesi sebebiyle akıl hastası ilan edildi. 2008 yılında İzlanda vatandaşı olarak hayatını kaybetti.
Oyun Tarzı: Fischer, derin hesaplamalar ve pozisyonel avantajlar arasında bir denge kurmasıyla tanınırdı. Genellikle açılışlara dikkatlice hazırlanır ve orta oyun ve son oyuna geçişlerde ustalıklı hamleler yapardı. Fischer’ın oyun tarzı, analitik bir zekanın ve doğru bir analizin muhteşem birleşmesi olarak tanımlanabilir. Agresif gibi görünse de en karmaşık kombinasyonlarda neredeyse her zaman en doğru hamleyi tercih edebilen Fischer, oyun ortası ve sonunda rakiplerini kaybetmeye zorluyordu.
Başarıları:
- 1972’de Dünya Satranç Şampiyonu
- 1971’de ABD Satranç Şampiyonu
- 1963-1972 yılları arasında FIDE Dünya Satranç Sıralamasında 1. sıra
- En yüksek Elo puanı: 2785 (1972)
Boris Spassky
Devden bahsettiysek, rakibinden de bahsetmemiz gerekir. Çoğu kişiye göre Sovyetlerin yetiştirdiği en iyi satranç ustaları arasında yer alan Boris Spassky, 1937 yılında doğdu. Daha genç yaşta satranca karşı ilgisini fark eden ailesi, onu devlet destekli satranç okullarına yazdırdı. Yaşıtlarına karşı üstünlüğü ile öne çıkan küçük Boris, kısa sürede satranç basamaklarını tırmandı. 18 yaşında Dünya Gençler Satranç Şampiyonu olarak büyük usta unvanını kazandı. 1969 yılında Tigran Petrosian’ı yenerek Dünya Satranç Şampiyonu oldu. Yalnızca 3 yıl koruyabildiği bu unvanı 1972 yılında efsanevi oyuncu Bobby Fischer’a kaybetti.
Kimilerine göre Boris Spassky’nin Fischer’a karşı büyük bir kazanma şansı vardı. Fakat Fischer’ın demir gibi sağlam iradesi, başlangıçta 2-0 önde olmasına rağmen Boris’e galip geldi. Uzmanlara göre Bobby Fischer’ın maç hakkındaki istekleri Boris’i hem psikolojik hem de fiziksel anlamda yormuştu. 1992 yılında gizlice yapılan özel bir karşılaşmada eski rakibi Fischer’a meydan okudu. 1973’teki sonuca benzer bir şekilde 10-5 kaybeden Spassky, satranç sahnesinden yavaş yavaş çekilmeye başladı. Onun belki de en büyük şanssızlığı, Bobby Fischer gibi bir adamla aynı tarihte satranç oynamasıydı.
Oyun Tarzı: Diğer büyük ustaların aksine satrancın hem saldırı hem de savunma yönünü neredeyse kusursuz bir şekilde oynamasıyla ünlenen Boris Spassky’nin oyun tarzı, rakibine göre şekilleniyordu. Tigran Petrosian gibi sağlam savunmasıyla ve konumsal oyundaki gücüyle öne çıkan birine karşı saldırgan, Bobby Fischer gibi yaratıcı oyunlarıyla tanınan bir büyük ustaya karşı bir duvar gibi tuttuğu konumsal oyunu kullanabiliyordu.
Başarıları:
- 1969-1972 yılları arasında Dünya Satranç Şampiyonu
- 1960, 1965, 1969 ve 1973 yıllarında Sovyet Satranç Şampiyonu
- 1955-1972 yılları arasında FIDE Dünya Satranç Sıralamasında ilk 3’te yer aldı
- En yüksek Elo puanı: 2690 (1970)
Garry Kasparov
Satranç dendiğinde ilk akla gelen oyunculardan biri olmayı başaran Garry Kasparov, Karpov sonrası dönemi tek başına domine etmesiyle çoğu kişi için tarihin en büyük satranç ustaları listesinde ilk 3 sırada yerini kazandı. 1963 yılında doğan efsanevi oyuncu, daha 13 yaşındayken 1976 ELO puanına ulaşmasıyla Sovyet ustaların ilgisini çekti. Eski Dünya Satranç Şampiyonu Mihail Botvinnik’in okulunda eğitim alan Garry Kasparov, önce Sovyet Gençler Şampiyonasını, daha sonra Dünya Gençler Şampiyonasını kazandı.
Başarılarından yalnızca dört sene sonra adaylar turnuvasından alnının akıyla çıkan Kasparov, Sovyetlerin gelmiş geçmiş en güçlü oyuncularından Anatoly Karpov’un karşısına şampiyonluk maçı için dikildi. Çekişmeli geçen maçlar sonrasında Karpov 5-3 öne geçti. Fakat iki oyuncu da kendisini çok yorduğu için sağlık durumları iyiye gitmiyordu. Bu sebeple satranç tarihinde ilk defa Dünya Satranç Şampiyonası ertelendi.
1985 yılında yeniden düzenlenen maçlarda rakibi Karpov’u 13-11 yenerek Dünya Satranç Şampiyonu oldu. Üstelik bu başarıyı kazandığında yalnızca 22 yaşındaydı. 15 yıl boyunca unvanını koruyan büyük usta, 2000 yılında vatandaşı Vladimir Kramnik’e karşı kaybetti. Daha sonrasında katıldığı şampiyonalarda kayda değer bir başarı elde edemedi ve 2005 yılında satrancı bıraktığını açıkladı.
Oyun Tarzı: Kasparov’un oyun tarzı, agresiflik, dinamizm ve olağanüstü bir hesaplama yeteneği üzerine kuruludur. Rakibini sürekli olarak tehdit altında tutan Kasparov, oyunu her zaman kontrol altında tutmaya çalışırdı. Keskin taktik kombinasyonlarda ustaydı ve risk almaktan hiçbir zaman çekinmezdi. Kombinasyonları hesaplamadaki yeteneği, milenyum çağına girerken hala bilgisayarlara kafa tutabilen nadir oyunculardan biri olmasına olanak sağlıyordu.
Başarıları:
- 1985-2000 yılları arasında Dünya Satranç Şampiyonu
- 1988, 1990, 1991, 1995 ve 2002 yıllarında Rusya Satranç Şampiyonu
- 1986-2005 yılları arasında FIDE Dünya Satranç Sıralamasında 1. sıra
- En yüksek Elo puanı: 2851 (1999)
Anatoly Karpov
Aşılmaz bir kale gibi savunmasıyla bilinen Anatoly Karpov, çoğu kişiye göre gelmiş geçmiş en istikrarlı oyuna sahip ustalardan biri. 1951 yılında SSCB’nin küçük şehirlerinden Zlatoust’ta doğan Karpov, daha dört yaşındayken satranç oynamayı öğrendi. 12 yaşında gösterdiği büyük başarı sebebiyle Botvinnik’in satranç okuluna seçildi. O dönemlerde ünlü oyuncu Botvinnik, Karpov hakkında “Çocuğun satranç hakkında hiçbir fikri yok. Bu meslekte onun için bir gelecek bulunmuyor.” dedi.
Kısa sürede hocasını haksız çıkaran genç Karpov, 20 yaşında büyük usta oldu. Özellikle rakiplerini terleten ve hata yapmaya sürükleyen güçlü savunmasıyla nam saldı. 1975 yılında Adaylar Turnuvası’nı kazanmasına rağmen dönemin şampiyonu Bobby Fischer, Karpov’un karşısına çıkmayı reddedince Dünya Satranç Şampiyonu oldu. 10 yıl boyunca unvanını korudu. Anatoly Karpov, çoğu otoriteye göre tarihin en iyi satranç oyuncuları listesinde ilk beş içerisinde yer aldı.
Oyun Tarzı:
“Büyükustaların Ustası” lakabıyla tanınan Anatoly Karpov, satrançta sabır ve savunma denildiğinde ilk sıraya yazılan oyunculardan biri. Erken oyunda rakibine karşı elde ettiği ve kendisi dışında kimsenin görmediği ufak bir avantajı oyun sonunda bir çığa dönüştürebilen Karpov, sağlam savunmasıyla hiçbir yaratıcı hamleye imza vermezdi. Satranç teorisine önemli katkılar yapan Karpov, bugün bile gelmiş geçmiş en iyi oyun sonu ve savunma oyuncularından biri olarak görülüyor.
Başarıları:
- 1975-1985 ve 1993-1999 yılları arasında Dünya Satranç Şampiyonu
- 1969, 1976, 1981 ve 1988 yıllarında Sovyet Satranç Şampiyonu
- 1971-1996 yılları arasında FIDE Dünya Satranç Sıralamasında ilk 3’te yer aldı
- En yüksek Elo puanı: 2780 (1994)
José Raúl Capablanca | 1888 – 1942
José Raúl Capablanca, 1888 yılında Küba’da dünyaya geldi. Dört yaşında başladığı satranç serüveninde dönemin Küba Satranç Şampiyonu J. Corzo’yu resmi olmayan bir maçta yenerek yeteneğini kanıtladı. Satranç basamaklarını hızla tırmanan Capablanca, konumsal oyunların ustalarından biri olarak anılıyordu. Çoğu kişiye göre doğuştan bir yeteneğe sahip olan Capablanca, satranca diğer oyuncular kadar çalışmamasına rağmen maçlardan ezici üstünlükle ayrılıyordu.
Capablanca’nın 1910’lu yıllara gelindiğinde önemli turnuvalarda büyük başarılar elde etmesi, satranç camiasında parlamasıyla sonuçlandı. 1911 yılında Lasker ile şampiyonluk maçına çıkmaya hak kazandı. Fakat Lasker’in karşılaşmayı 30 maçla sınırlandırmasını kabul etmedi. Capablanca’nın unvan için 10 yıl beklemesi gerekti.
Birinci Dünya Savaşı sonrası 1921 yılında tekrar Lasker’in karşısına çıkan Capablanca, henüz maçlar bitmemesine rağmen Lasker’in çekilme kararıyla Dünya Satranç Şampiyonu oldu. 27 yıl unvanını koruyan Lasker’i daha maçlar bitmeden pes ettirmesi satranç camiasını şoka uğrattı. 1921 yılından sonra çıktığı karşılaşmalarda çok az kaybetmesi sebebiyle “satranç makinesi” olarak adlandırıldı. Bu dönemde kendisine güveni artan Capablanca, dönemdaşlarının kendisinden çok daha zayıf olduğu gibi yanlış bir düşünceye kapıldı. 1927 yılında Capablanca’yı devirmek amacıyla çok iyi hazırlanan Alekhine, ünlü büyük ustayı yenerek unvanın yeni sahibi oldu.
Oyun Tarzı: Satranç tahtasında sadelik ve derinliği benimseyen Capablanca, rakiplerinin sinirleriyle oynayan sakinliğiyle dikkat çekiyordu. En iyi satranç oyuncularının bile zayıf noktalarını büyük bir ustalıkla sezen Capablanca, tam olarak hangi noktada hangi hamleyi yapması gerektiğini adı gibi biliyordu. Kazandığı bütün oyunlarda neredeyse kusursuza yakın bir şekilde oynamasıyla tanınıyordu. Bugün bile konumsal oyunların en büyük üstadları arasında anılmakta.
Başarıları:
- 1921-1927 yılları arasında Dünya Satranç Şampiyonu
- 1919, 1921, 1922, 1924, 1926 ve 1927 yıllarında Küba Satranç Şampiyonu
- 1920-1927 yılları arasında FIDE Dünya Satranç Sıralamasında 1. sıra
- En yüksek Elo puanı: 2725 (tahmini)
1942 yılında vefat eden Capablanca, satranca kazandırdığı kuramlar ve başlangıç için yazdığı kitaplar ile arkasında büyük bir miras bıraktı.
Mihail Tal | 1936-1992
Riga Sihirbazı olarak adlandırılan Mihail Tal, Letonya’nın Riga şehrinde 1936 yılında dünyaya geldi. Henüz yedi yaşındayken satranca ilgisi olan babasının verdiği dersler sayesinde satranç oynamaya başladı. Okul döneminde Sovyetlerin satranç merkezleri arasında yer alan Öncüler Sarayına kaydolarak satrancını geliştirmeye devam etti. Satranç basamaklarını üçer beşer tırmanan Tal, önce 1954 yılında usta unvanını kazandı ve daha sonra 1957 yılında Botvinnik, Petrosian ve Keres gibi dönemin devleri arasından sıyrılarak SSCB Şampiyonu oldu. Bu başarısı ona büyük usta unvanını getirdi.
Tal, 1959 yılında Adaylar Tunuvası’nı kazandı ve aynı yıl dönemin Dünya Satranç Şampiyonu Botvinnik’in karşısına çıktı. Maçları kazanmayı başaran Mihail Tal, 6. Dünya Şampiyonu oldu. Kariyerinin son dönemlerinde hastalıkları sebebiyle oyununda büyük bir düşüş yaşadı. 1992 yılında böbrek yetmezliği sebebiyle vefat etti. Çoğu kişiye göre göze en çok zevk veren oyunculardan biri olan Mihail Tal, satranç tarihine adını altın harflerle yazdırdı.
Oyun Tarzı: Atağa yönelik oyun anlayışıyla öne çıkan Mihail Tal, kısa sürede satranç camiasında büyük ilgi çekti. Maçlarda bazen öyle hamleler yapıyordu ki rakipleri Tal’in tuzağına düştüğünü düşünerek hata yapıyordu. Sezgisel olarak yaptığı fedalar, birçok satranç tutkununun Tal’in oyunlarını en iyi satranç oyunları arasına koymasına neden oldu.
Başarıları:
- 1960-1961 yılları arasında Dünya Satranç Şampiyonu
- 1957, 1959, 1960, 1967, 1972 ve 1978 yıllarında Sovyet Satranç Şampiyonu
- 1958-1982 yılları arasında FIDE Dünya Satranç Sıralamasında ilk 10’da yer aldı
- En yüksek Elo puanı: 2705 (1988)
Mikhail Botvinnik
Mikhail Botvinnik, hem tahta üzerinde kanıtladığı keskin zekası hem de SSCB satrancı için dönüm noktasındaki katkılarıyla satranç tarihinin en unutulmaz isimlerinden biri. Kasparov ve Karpov gibi dev isimlerin de hocalığını yapan Mikhail Botvinnik, 17 Ağustos 1911 tarihinde dünyaya geldi. Henüz 16 yaşındayken dönemdaşlarının oldukça önüne geçerek Usta unvanını elde etti. 20 yaşında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Şampiyonu oldu.
Botvinnik, yalnızca satranç konusunda yetenekli değildi. Bir yandan uzun süren turnuvalara katılıp hazırlanırken bir yandan da eğitimine devam eden usta oyuncu, 21 yaşında elektrik mühendisi sıfatını elde etti. Arka arkaya gelen başarılı kazanma serileri ve yaratıcı oyunu, Botvinnik’i kısa sürede dünya satrancının en tepesine taşıdı. SSCB Şampiyonası’nda art arda yedi kez birinciliği göğüsleyerek bu alanda kırılması oldukça zor bir başarıya imza attı. Uluslararası alanda ise Nottingham Turnuvası’nda Max Euwe, Lasker gibi dönemin en önde gelen isimlerin önünde, Capablanca ile birinciliği paylaştı.
1946 yılında dönemin şampiyon ismi Alexander Alekhine’in beklenmedik ölümü sonrasında 1948 yılında FIDE tarafından düzenlenen Dünya Satranç Şampiyonası’na katıldı. Oldukça rahat bir turnuva geçiren Botvinnik, en yakın rakibine toplamda üç puan fark atarak ipi göğüsledi. 11 yıl boyunca unvanını koruyan Botvinnik, 1957 yılında Vasilli Smyslov’a yenildi. Ancak bir yıl sonraki rövanş maçında unvanını geri almaya başardı ve 1960 yılına kadar tekrar satrancın en tepesindeki isim oldu. 1960 yılında ise vatandaşı Mikhail Tal karşısında mağlup oldu. 1961 yılında ise yeniden unvanını geri aldı. Tigran Petrosian’a karşı yaptığı 1963 FIDE Dünya Şampiyonası maçlarında ise genç yeteneğin güçlü savunmasına karşı dayanamadı ve bir daha geri alamamak üzere unvanını kaybetti.
Oyun Tarzı:
Botvinnik, sağlam bir konumsal oyun anlayışı ve keskin taktik becerilere sahip, çok yönlü bir satranç oyuncusuydu. Oyun tarzı, derin stratejik planlama, sağlam piyon yapıları oluşturma ve rakibinin zayıflıklarından yararlanma üzerine kuruluydu. Oyun sonunda ise teknik becerilerini ve taktiksel üstünlüğünü kullanarak zafere aç bir şekilde tahtada şaheserler yaratmasıyla tanınıyordu.
Başarıları:
- 1948-1952, 1957-1960 ve 1961-1963 yılları arasında Dünya Satranç Şampiyonu
- 1929, 1931, 1933, 1939, 1945, 1948, 1951 ve 1952 yıllarında Sovyet Satranç Şampiyonu
- 1948-1963 yılları arasında FIDE Dünya Satranç Sıralamasında ilk 3’te yer aldı
- En yüksek Elo puanı: 2730 (tahmini)
Vladimir Kramnik
25 Haziran 1975 yılında Rusya’nın Tuapse şehrinde doğdu. Satrançla oldukça erken yaşlarda tanışan Vladimir Kramnik, kısa sürede yükseldi ve bölgenin en güçlü satranç oyuncusu olarak tanınmaya başladı. 1992 yılında yalnızca 17 yaşındayken büyükusta unvanını aldı ve Rus satrancının geleceğindeki önemli isimlerden biri olduğunu kanıtladı.
1992 ve 2000 yılları arasında çeşitli uluslararası turnuvalara katılım gösteren kramnik, 2000 yılında Dünya Satranç Şampiyonası’na katıldı. Dönemin en güçlü ismi olan Garry Kasparov’a karşı oldukça iyi maçlar çıkaran genç oyuncu, satrancın en büyük unvanını elde etmeyi başardı. 2007 yılına kadar koruduğu unvanını 2007 yılında Viswanathan Anand’a karşı kaybetti.
Oyun Tarzı: Kramnik, sağlam savunması ve hatasız oyunuyla tanınırdı. Rakiplerinin hatalarını affetmeyen ve oyunun sonunu ustalıkla hesaplayan Kramnik, “Satranç Bilgisayarı” lakabını almıştı.
Başarıları:
- 1992, 2000 ve 2008 yıllarında Rusya Satranç Şampiyonu
- 1996-2007 yılları arasında FIDE Dünya Satranç Sıralamasında ilk 3’te yer aldı.
- En yüksek Elo puanı: 2817 (2000)
Alexander Alekhine
Satranç tarihinin en büyük ustaları listelerinde sıkça kendine yer bulan Alexander Alekhine, 31 Ekim 1892 yılında dünyaya geldi. Çocukluk yaşlarından itibaren satranca karşı olan yeteneği ile dikkat çeken Alekhine, henüz 22 yaşındayken dünyanın en güçlü satranç oyuncuları arasında sayılıyordu.
1927 yılında Lasker’i deviren ve neredeyse yenilmez görünen José Raúl Capablanca’ya karşı enfes maçlar çıkardı ve Dünya Satranç Şampiyonu unvanını elde etti. 1927-1935 ve 1937-1946 yılları arasında toplamda 17 yıl boyunca unvanını koruyarak bu alanda kırılması zor bir rekora imza attı.
Oyun Tarzı: Alekhine, saldırgan tarzını destekleyen güçlü savunmasıyla tanınan, her anlamda komple bir oyuncuydu. Tahtanın karşısına geçtiğinde taktik temelli hamlelerle ve derin kombinasyonlarla rakibini sudan çıkmış balığa dönüştürüyordu. Aynı zamanda satrançta psikolojik üstünlüğün sağladığı avantajları ilk kullanan büyükustalardan biriydi.
Başarıları:
- 1927-1935, 1937-1946 yılları arasında Dünya Satranç Şampiyonu
- 1921, 1923, 1927, 1929, 1932 ve 1934 yıllarında Fransa Satranç Şampiyonu
- 1920-1935 yılları arasında FIDE Dünya Satranç Sıralamasında ilk 3’te yer aldı
- En yüksek Elo puanı: 2720 (tahmini)
Magnus Carlsen
Satranç tarihinin en büyük oyuncuları listemizde geldik günümüzün bölüm sonu canavarına: Magnus Carlsen! Birçok kişiye göre şimdiye kadar saydığımız büyük ustalardan çok daha iyi olarak görülen Magnus Carlsen, 1990 yılında dünyaya geldi. Satrancın en çekişmeli olduğu ve değişim geçirdiği tarihlerde oyunu öğrenmeye başlayan küçük Magnus, kısa sürede ezici üstünlüğü sayesinde yaşıtlarından sıyrıldı. 2004 yılında yalnızca 13,5 yaşındayken tarihin en genç üçüncü büyük ustası oldu.
Kısa sürede yükselen genç deha, Ocak 2013’te daha henüz Dünya Satranç Şampiyonu unvanını elde etmemişken 2861 ELO puanına ulaşarak tarihin en fazla puana sahip satranç oyuncusu oldu. Bu başarının ardından Viswanathan Anand’a karşı çıktığı unvan maçında başarılı olması kimseyi şaşırtmadı. 2013 yılında Dünya Satranç Şampiyonu olduktan sonra 2014, 2016, 2018 ve 2021 yıllarında rakiplerine karşı rahat bir şekilde unvanını koruyan Magnus Carlsen, yaşayan en iyi satranç oyuncusu olarak değerlendiriliyor.
Oyun Tarzı: Çoğu kişiye göre Capablanca ve Karpov’un mükemmel birlikteliğinden oluşan çok güçlü bir oyun kavrayışına sahip olan Carlsen, pozisyonel avantajları her zaman ustaca kullanmasıyla tanındı. Hem hızlı satrançta hem de klasik zamanlarda en derin hesaplamaları bile kısa sürede yapabilen oyuncu, oyun sonunda “yenilmez” olarak görülüyor. Öyle ki birçok oyuncu, Magnus Carlsen’e karşı oyun sonunda oynamak ve zaferi kovalamak yerine basit bir beraberliği tercih ediyor.
Başarıları:
- 2013, 2014, 2016, 2018, 2021 Dünya Satranç Şampiyonu
- 2009, 2011, 2013, 2014, 2016, 2018 ve 2021 yıllarında Norveç Satranç Şampiyonu
- 2011’den beri FIDE Dünya Satranç Sıralamasında 1. sıra
- En yüksek Elo puanı: 2882 (2013)
BONUS: Şehriyar Mamedyarov
Satranç ustaları listemizin son sırasında Türk dünyasının gelmiş geçmiş en başarılı oyuncusuna yer vermek istedik. 2018 yılında FIDE sıralamasında ikinci sıraya ulaşarak Magnus Carlsen’in arkasına yerleşen Mamedyarov, kazandırdığı başarılarla Azerbaycan’ın uluslararası alandaki en iyi sporcularından biri olarak görülüyor.
12 Nisan 1985 yılında Sumgayit Azerbaycan’da doğan Mamedyarov, SSCB’den miras kalan satranç kültürüne kısa sürede alıştı. Henüz 10 yaşındayken ulusal turnuvalarda boy göstermeye başladı. 1997 yılında ise 12 Yaş Altı Dünya Şampiyonu unvanını kazanarak geleceğin şampiyon adaylarından biri olduğunu gösterdi.
2000 yılında yalnızca 15 yaşındayken büyükusta unvanını elde etti. 2003 ve 2005 yıllarında Dünya Gençler Şampiyonu oldu. Kariyeri boyunca birçok uluslararası turnuvaya katılan Mamedyarov, 2010’lu yıllarda vatandaşı Teymur Recebov ile birlikte hızlı bir yükselişe geçti ve FIDE sıralamasını tırmandı. 2017 yılında 2800 Elo puanı barajını aşan 13. satranç oyuncusu oldu. 2018 yılında FIDE sıralamasında dünya ikincisi oldu. Tüm bu başarılarının yanı sıra hem ülkesi Azerbaycan’da hem de Türkiye’de satranç oynamak isteyen gençler için bir idol haline gelen Mamedyarov, profesyonel kariyerine tüm hızıyla devam ediyor.
Oyun Tarzı: Oldukça sağlam bir savunma ve keskin taktik becerileri ile rakiplerini yıldıran bir oyuna sahip olan Mamedyarov, yüz yüze karşılaşmalarda kurduğu psikolojik üstünlük ile öne çıkıyor. Özellikle rakiplerinin hatalarını affetmeyen tarzıyla oyun sonunda adeta bir Magnus Carlsen gibi canavara dönüşen büyük usta, “Demir Yumruk” ismiyle de tanınıyor.
Başarıları:
- FIDE Dünya Satranç Sıralaması’nda ilk 2’de yer aldı. (2018)
- 2013 & 2019 Sinquefield Kupası galibi
- 2021 FIDE Dünya Satranç Grand Prix galibi
- Azerbaycan Milli Takımı ile 9 Olimpiyat Altın Madalyası (2000-2018)
- 3 Avrupa Satranç Takım Şampiyonası Altın Madalyası (2009, 2013, 2017)
- En yüksek Elo puanı: 2820 (Mart 2018)
Günümüzde Dünyanın En İyi Satranç Oyuncuları
Satranç, oldukça köklü bir tarihe sahip olmasına rağmen yaşamaya ve dünya çapında milyonlarca insan tarafından oynanmaya devam ediyor. Saydığımız birçok büyükustanın sahneden çekilmesiyle birlikte günümüzde Dünya Şampiyonluğu için çekişme kıran kırana devam ediyor.
Geçmiş yıllarda yaptığı açıklamaya sadık kalarak 2023 Dünya Şampiyonluğu unvan maçı için sahneye çıkmayan Magnus Carlsen, unvanını Ding Liren’e kaybetti. Carlsen’in uyguladığı total dominasyon sonrasında unvanının sonunda el değiştirmesi ve Alireza ile Praggnanandhaa gibi genç yetenekerin ortaya çıkması, satranç dünyasını yeniden canlandırdı. Peki, günümüz itibarıyla dünyanın en iyi satranç oyuncuları kimler?
- Magnus Carlsen
- Fabiano Caruana
- Hikaru Nakamura
- Ding Liren
- Anish Giri
- Ian Nepomniachtchi
- Alireza Firouzja
- Yi Wei
- Wesley So
- Sergey Karjakin
- Praggnanandhaa
- Viswanathan Anand
- Santosh Gujrathi
- Leinier Dominguez Perez
