Güncelleme Tarihi: 18 Ağustos 2023
Modern izleme alışkanlıklarının etkisiyle eğlencenin öne çıkması, belgesel yapımların da formunu değiştiriyor. Bilgi, drama ve kurmacayı bir potada eriten güncel belgeseller, artık Netflix gibi platformlar aracılığıyla izleyiciye çok daha kolay ulaşıyor. Kamuoyu yaratabilecek ve toplumsal bir dönüşüme yol açabilecek içeriklerin üretimi de bu açıdan hız kazanmış durumda. Obama çifti gibi siyasi figürlerin yapımcılığa soyunması ve Netflix’le iş birliğine gitmesinin arkasında da farklı seslerin yükselmesini amaçlayan bu perspektif yatıyor.
Netflix’te belgesel önerileri serimiz insan hakları odaklı, politik belgesellerle devam ediyor. Eleştirmenlerden aldığı olumlu yorumlarla dikkat çeken beş belgesel önerisini bu yazıda bulabilirsiniz.
13th
ABD anayasasının 13. maddesi köleliği kaldırır, ancak bir suçun cezası olarak bu yöntem hala uygulanabilmektedir. Dünya üzerinde hapiste olan insanların %25’i ABD’dedir. Ne var ki, ABD dünya nüfusunun sadece %5’ini barındırır. 70’li yıllarda 200 bin mahkumun olduğu ülkede, bugün 2 milyondan fazla insan demir parmaklıkların arkasında. “Selma” filmiyle ses getiren yönetmen Ava DuVernay, azınlıklara karşı uygulanan ırkçılığı finansal boyutlarını da ele alarak bu belgeselde anlatıyor. Amerikan hapishanelerindeki nüfus artışını çarpıcı bir şekilde ele alan 13th, 2017 yılının en iyi belgesel Oscar adayları arasında bulunuyor.
Crip Camp
60’ların sonu, 70’lerin başında Woodstock yakınlarında bir yaz kampı: Camp Jened. Engelli gençlerin bir araya geldiği kamp, dönemin karşı kültür ve hippie değerlerinden ilham alarak bir uyanışın ve toplumsal dönüşümün merkezi haline geliyor. Kampta kalanlar tarafından ütopik olarak nitelendirilen, gençlerin dış dünyadan uzakta yepyeni deneyimlere yelken açtığı Camp Jened, Engelli Hakları’nın ortaya çıkışına vesile oluyor. Michelle ve Barack Obama çiftinin baş yapımcı olduğu belgesel, Emmy ödüllü film yapımcısı Nicole Newnham ve kampın eski konuklarından Jim LeBrecht’in ortak yönetmenliğinde çekilmiş.
Reversing Roe
Kürtaj, ABD’de 1973 yılında “Roe v. Wade” davasının ardından yasal hale geldi. Ancak dolambaçlı yollarla bu tartışma alevlendirilmeye devam ediyor. Henüz geçtiğimiz haziran ayının sonunda ABD Anayasa Mahkemesi, Louisiana eyaletinde kürtaj yapan doktorlara kısıtlama getiren yasayı iptal etti. Hala gündemde olan kürtaj yasağını ele alan Reversing Roe, kürtajı savunan ve kürtaja karşı çıkanları röportajlarda bir araya getiriyor. “Roe v. Wade” davasında alınan kararı bozmak için yapılan siyasi kampanyaları gözler önüne seriyor.
Winter On Fire: Ukraine’s Fight For Freedom
2013-14 yıllarında Ukrayna’da barışçıl bir şekilde başlayan öğrenci gösterileri, dönemin başkanı Viktor F. Yanukovich’i istifaya çağıran bir direnişe ve ardından da 93 günde kanlı bir devrime dönüşüyor. Bir insan hakları hareketine dönüşen Ukrayna öğrenci eylemlerini etkileyici bir şekilde anlatan belgeselin, 2016’da en iyi belgesel dalında Oscar adaylığı bulunuyor.
The 43
2014 yılında Meksika’da Ayotzinapa Köy Enstitüsü’nden 43 öğrencinin ortadan neden ve nasıl kaybolduğunu ele alan yapım, devlet-polis-mafya ilişkisine odaklanıyor. Halen devam eden soruşturmayla ilgili ilk bulguların birkaç gün önce bulunduğu olay, Meksika halkının adalet arayışının ve çocuklarının akıbetinin aydınlatılmasını bekleyen ailelerin direnişiyle gündemdeki yerini koruyor.
