Güncelleme Tarihi: 18 Ağustos 2023
Ekoköy, sosyal ve doğal ortamları yenileyebilmek amacıyla sürdürülebilirliğin ekonomik, sosyal, ekolojik ve kültürel boyutlarını kapsayacak şekilde, katılımcı süreçlerle bilinçli olarak tasarlanan geleneksel veya belli bir amaç için kurulmuş topluluklara verilen isimdir. Tüm değerlerin yanında manevi bir birlikteliğin de olması ekoköylerin sürdürülebilirliği açısından önemlidir. Her ekoköyün kendine has bir dünya görüşü ve yapılanması olabilir, sonuçta kurulduğu bölgedeki insanların vizyonunu ve kültürünü yansıtır.
Ekoköyler yenilenebilir bir gelecek için bir yaşam ve öğrenme merkezidir. Toplulukların kendileri tarafından tasarlanır. Yerleşkelerde insanlar farklı amaçlar için bir araya da gelseler, ortak gaye aynıdır: Gezegeni korumak ve daha iyi bir gelecek yaratmak.
Dünya üzerindeki ekolojik yerleşkelerin bir aradalığını sağlayan ve onlara birçok konuda destek veren Küresel Ekoköy Ağı (Global Ecovillage Network, kısaca GEN) 2015’te kurulmuştur. Bugün tüm kıtalarda yaklaşık on bin topluluğa ulaşır.
Türkiye’den ise GEN’e kayıtlı on yerleşke bulunmakta. Ne var ki site güncellenmediği için doğru bilgi almak mümkün değil. Hangilerinin aktif olduğu konusu belirsizken bazı yerlerin kapandığını, internet sitelerinin ise artık kullanılmadığını araştırma yaparken keşfettik. Dünyanın geleceği için ümitvar bulunsa da sömürüye açık bir oluşum ekoköy… Karşısında durmaya çalıştığı kapitalist düzenin bir dişlisine dönüştüğünü düşünenler var. Öte yandan birçok insanla gönüllülük bağıyla iş yürütmek uzun vadede pek kolay değil. Başarılı ekoköy örneklerini çok fazla duymamamızın sebepleri arasında kişisel anlaşmazlıklar, ekonomik ve sosyal sorunlar, deneyimden ziyade ucuz tatil fırsatı olarak değerlendiren katılımcılar yer alıyor.
Şehirden kaçıp köyde yaşama hayali kuranların, bunu gerçekleştirdiklerinde ortama her zaman uyum sağlayamamaları da bir başka neden. Birçoğumuzun köklerinde köy hayatı olsa da günümüzde bu hayatı sürdürmek için fazla şehirliyiz. Aradaki dengeyi kurabilmek için belki de önce köklerimize yönelip öğrenmemiz, denememiz, daha sonra yerleşmemiz gerekiyordur.
Sürdürülebilir bir yaşam amacıyla kurulan aktif ekolojik yerleşkelerimizden öne çıkanları tanıyalım, gelin.
Güneşköy
Ankara’da 2000 yılında kurulan ve 9 üyesi bulunan Güneşköy, komünal bir hayat sürdürmese de kırsal kesimde sürdürülebilir yaşamı gerçekleştirmeyi ve ilgili deneyimleri geliştirip paylaşmayı amaçlıyor. Kırıkkale’ye bağlı Hisarköy’de konuşlanmış olan yerleşkede yapılan çalışmalar arasında ekolojik mimari tasarımlar, ekolojik ulaşım sistemlerinin geliştirilmesi, permakültür ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı sayılabilir. Bölgedeki çocuk ve yetişkinleri sürdürülebilir yaşama dair eğitmek de bir diğer amaçları…
instagram.com/guneskoy_ekokoy/
Kutlama Oba
Temmuz ayında kurulan Kutlama Oba, Kaz Dağları merkezli çok taze bir ekolojik yerleşim projesi. Tanınmış karikatüristlerimizden Serkan Yılmaz’ın da dahil olduğu, yeni bir hayat kurmak için yola çıkan heyecanlı bir topluluk tarafından Dedetepe Çiftliği’nin kiralanmasıyla hayata geçmiş. Doğaya saygılı bir anlayışla tarım, sanat, yavaş moda gibi alanlarda üretim yapılması hedefleniyor.
Knidia Ecofarm
GEN’e kayıtlı olan Knidia, 2000 yılında Datça’nın benzersiz doğasında bir çiftlik olarak kuruluyor. Günümüzde ise zeytin, zeytinyağı, şarap üretimlerinin yanı sıra konaklama imkanı, atölye ve etkinliklerle zengin bir ekoturizm noktasına dönüşmüş.
