Türkiye’de en çok tercih edilen tatil beldelerinden biri olan Bodrum’da sürdürülebilir bir tatil yapmamız mümkün. Her yıl milyonlarca turisti ağırlayan beldede, turizm sektörünün yol açtığı karbon ayak izini bertaraf etmek adına yapabileceğimiz çok şey var. Unutmayalım ki bulunduğumuz yere nefes aldırmak ve doğa kaynaklarını korumak hepimizin sorumluluğunda.
Tatilimizi en başta bu bakış ile planlarsak dolaylı ya da doğrudan olarak yol açabileceğimiz pek çok tahribatın, israfın, gereksiz tüketim ve harcamanın önüne geçebiliriz. Tercih edeceğiniz bölgenin su varlıklarına, yeşiline, plajlarına, sayfiye ve tarihi alanlarına bilinçli şekilde yaklaşabiliriz. Bu tavır da bize bulunduğu yere saygılı, doğayı önemseyen, dünyanın iyiliği için sorumluluk alan bir tatilci tutumu kazandırır.
Dilerseniz lafı daha fazla dolandırmadan bavul hazırlığından mekan seçimine, ulaşımdan konaklamaya, beslenmeden eğlenmeye, plajından gezilere varıncaya kadar Bodrum’da sürdürülebilir bir tatil nasıl yapılırmış bir bakalım.
İlk Adım: Tatil Alışverişi
Fotoğraf: Sam Lion
İlk adımı tabii ki sürdürülebilir bir tatil alışverişi oluşturmalı. Daha önce detaylı bir şekilde ele aldığımız bu konu gerçekten önemli; çünkü tatilinize hangi felsefe ile başlarsanız öyle gider. Bodrum sonuçta deniz ve doğa tatilinin öne çıktığı bir bölge. Dolayısıyla denizde ihtiyaç duyacağınız eşyalarınızı, örneğin deniz ayakkabınızı, mayonuzu, kişisel bakım eşyalarınızı geri dönüştürülebilir, çevre dostu, organik ürünlerden seçmeniz bu amaca hizmet eder.
O halde aşağıya bırakacağımız linke tıklayabilir, sürdürülebilir tatil alışverişi için sıraladığımız önerilerimize göz atabilirsiniz.
İkinci Adım: Bavul Hazırlığı
Fotoğraf: Ketut Subiyanto
Bavul ya da valiz hazırlığı da tatilinizi organize etmek kadar önemlidir. Bu noktada Bodrum’da nasıl bir tatil yapacağınızı netleştirmiş olmanız buna göre bir hazırlık yapmanızı ve gereksiz her detaydan kaçınmanızı sağlar. Yanınıza alacağınız eşyalarınızı belirlerken pratik ve ergonomik olmalarına dikkat ederseniz, daha minimal bir çanta hazırlama imkanınız olur. Aksi halde bir bavulu tıka basa doldurmak işinizi kolaylaştırmaktan çok zorlaştıracak, zaman ve yer kaybına yol açacaktır. Yine seçeceğiniz giysilerin organik pamuktan, şile bezinden ve yazlık keten kumaşlardan üretilmiş olması da sürdürülebilir tatilinizin bir parçası olabilir. Bavul hazırlığı konusunda daha detaylı önerilerimizi okumak için paylaştığımız linki ziyaret edebilirsiniz.
Üçüncü Adım: Ulaşım Şekli
Alışveriş yapıldı. Bavulunuz hazır. Şimdi sıra yola çıkmaya geldi ama nasıl? En az hava kirliliği, en az çevre kirliliği ve en az karbon ayak izi bırakacak şekilde Bodrum’a nasıl varılır? Hangi ulaşım şekli tercih edilebilir? Kişisel araç veya otomobillerle Bodrum’a ulaşım, yeni yapılan Osman Gazi Köprüsü’nün etkisiyle oldukça kolaylaştı. Yol da kısaldı ancak her tatilcinin yolculuk için kendi özel aracını tercih etmesi, karbon ayak izini ve hava kirliliğini fazlasıyla arttırır.
Bu noktada bazı kararlar almak ve süreci yönetmek gerekebilir. Bir arkadaş grubu ya da kalabalık bir aile ile yola çıkıyorsanız, şahsi araçlarınız yerine bir tane büyük bir araç kiralayabilir toplu şekilde seyahat edebilirsiniz. Ya da uçak, otobüs, feribot gibi toplu taşıma seçeneklerinden faydalanabilirsiniz. Tatile bisikletinizi de yanınızda götürürseniz belde içindeki bazı yerlere olan ulaşımınızı bisiklet ile yapabilirsiniz. Ayrıca dilerseniz Bodrum’dan da bisiklet kiralayabilirsiniz.
Bu arada uçak ile ulaşım da hiç masum sayılmaz. Ancak her bir bireyin kendi özel aracı ile yola çıkmasından toplu seyahate dahil olmak daha çevreci bir karar. Şunu da unutmamak gerekir ki uçuşların çevrede bıraktığı karbon ayak izi azımsanacak miktarlarda değildir. Ancak neyse ki yaptığınız uçuşların yol açtığı kirliliği telafi etmek için bazı yöntemler mevcut. Ulaşım ve karbon ayak izi ilişkisini ele aldığımız konu hakkında bilgi sahibi olmak isterseniz linki tıklayabilirsiniz.
Dördüncü Adım: Konaklama Yeri ve Konaklama Şekliniz
Fotoğraf: Lisbeth Bringebøen
İşte bu adım nasıl bir tatil anlayışının içine dahil olduğunuzu net bir şekilde gösterir. Bu ifadeyi kullanmamızın sebebi tatil tercihlerinizin ortaya çıkardığı etkilerdir. Bodrum’da tatil yapmanın sayısız alternatifi ve konaklama şekli var. Çoğu gıdanın pervasızca tüketildiği ve besinlerin çöp olduğu her şey dahil sistemli yıldızlı otellerde maalesef çevresel tahribat da yoğun olabiliyor. Özellikle büyük ölçekli otellerde turizmi sürdürebilmek detaylı organizasyonlar gerektirdiği için bu konaklama türlerinin bıraktığı karbon ayak izi oranı yükseliyor.
Büyük işletmelerin sera gazı salınımlarının orta ölçekli, küçük ya da butik yerlere göre daha fazla olacağı aşikar bir durum. Dolayısıyla konaklama ortamınızı pansiyonlardan, butik otellerden yana yapabilir ya da Airbnb’yi kullanarak ev kiralama hizmetinden faydalanabilirsiniz. Ayrıca yazlıklarını dönemsel kiralayan kişilerle de iletişim kurabilir, daha ekonomik ve kendi kontrolünüze bir tatil organize edebilirsiniz.
Konaklama yeriniz kamp alanları olacaksa Bodrum bu seçeneğiniz için size geniş alternatif sunacaktır. Kamp kültürü ayrı bir kültürdür ve kendinizi doğanın birebir parçası hissedebileceğiniz özel anları kapsar. Kamp yaparken sürdürülebilir tatil anlayışına hizmet edebilmek için elbette doğanın doğal kaynaklarından dengeli ve bilinçli faydalanmalı, çevreyi korumalıyız.
Ayrıca getirdiğiniz alet edevatın ve outdoor malzemelerinin son derece çevre dostu ve kullanışlı parçalar olması gerekir. Kamp yapma fikri sıcak geliyorsa ve bu planlama için birtakım ihtiyaçlarınız varsa outdoor malzemelerini paylaştığımız bu yazıyı okuyabilir, fikir elde edebilirsiniz.
Yiyip içtiklerinizi kendinizin hazırlayacağı, besin kontrolünün elinizde olacağı, fazlayı seçmeyip az ile yetinmeye çalışacağınız daha minimal ama çok daha keyifli bir tatil deneyimi için kamp kurma fikri gerçekten de şahane olabilir. Peki Bodrum’da kamp yapabileceğiniz alanlar nereler olabilir?
İşte Bodrum’da Kamp Alanları:
- Türkbükü Çadır Kamping
- Zetaş Camping – Gümbet
- Vosvos Camping / Bora Sencer Sanat Köyü – Turgutreis
- Vola Camping – Gürece
- Çınar Kamp Alanı – Bitez
- Ecofarm Camp & Hostel – Turgutreis
- Ilgınlar Camping ve Plaj – Bağla Koyu
- Şafak Camping – Güvercinlik
- The Camp Bodrum – Turgutreis
- Bungalov Bodrum – Yeniçiftlik-Bodrum Yolu Üzeri
- Bodrum Masalı Camping – Gümüşlük
- Pitos Bungolows – Gümüşlük
- Begonvil Türkbükü Camping
- Yahşi Plaj Kamp Alanı (Ücretsiz)
- Gümüşlük Halk Plajı Kamp Alanı (Ücretsiz)
Beşinci Adım: Plaj ve Deniz Ortamındaki Tutumunuz
Fotoğraf: Şevval
Söz konusu denize girmek ise Bodrum, unutamayacağınız güzellikteki harika plaj ve koylarıyla ilk sıralarda yer alır. Ancak son dönemlerde denizlerde görülen kirlilik ve müsilaj gibi sorunlar, su varlıklarımıza sahip çıkmanın önemini bize bir kez daha hatırlattı.
Dolayısıyla plajlarda vakit geçirirken çevreyi ve denizi kirletmemek için atıklarımızın geri dönüşüm ve çöp kutularına gidiyor olduğundan emin olmalıyız. Kullandığımız güneş yağı ve güneş bakım kremlerinin çevre dostu-vegan ürünler olmasına özen göstermeliyiz. Şöyle bir gerçek var ki her yıl 14 bin ton güneş kremi, sulara ve denize karışıyor. Araştırmalara göre bu ürünlerin içeriği balıkların ölümüne, sudaki ekolojik dengenin bozulmasına kadar yol açıyor.
Ek olarak denize girmek için bakir koyları ya da daha sakin rotaları mı tercih ediyorsunuz yoksa kalabalık popüler plajları mı? Elbette daha az ziyaret edilen koy ve plajlar daha korunaklı ve temiz kaldığından kirlilik ve çevre sorunları daha az görülür. Seçim sizin. Hınca hınç dolan plajların deniz şeridine ve su canlılarına biraz nefes aldırmak isterseniz sizi daha ıssız yerlere alalım.
Altıncı Adım: Beslenme ve Eğlence Alışkanlığınız
Fotoğraf: Sarah Chai
Eğer tam ya da yarım pansiyon veya her şey dahil sistemli bir otel konaklaması tercih etmediyseniz büyük ihtimal Bodrum’un ya sokak ve restoran lezzetlerini çeşitli mekanlarda tadacak ya da konakladığınız yerin mutfağında kendiniz hazırlayacaksınız. Elbette sürdürülebilir bir tatil için en makbulü sipariş vermek yerine kendi yemeğinizi sizin pişirmeniz olacaktır. Bu adım hem daha sağlıklı hem daha ekonomik hem de daha çevreci. Bu kararınız ile paket servis kaynaklı karbon ayak izini düşürmeye katkıda bulunabilirsiniz. Tabii ki beldenin birbirinden leziz ürünlerini müşteriler ile buluşturan esnafları destekleyebilirsiniz. Böylece bölgenin gastronomi kültürünün tanınmasına da tesir edebilir, kendinize unutamayacağınız bir ziyafet çektirebilirsiniz.
O halde gelsin Bodrum’un meşhur esnaf lokantaları:
- Kısmet Lokantası – Konacık
- Sakallı Restaurant – Turgutreis
- Az Kuru Esnaf Lokantası – Konacık
- Numune Lokantası – Gümbet
- Eser Esnaf Lokantası – Bitez Köyü
- Turgutreis Esnaf Lokantası
- Körfez Lokantası – Bodrum Merkez
- İçmeler Esnaf Lokantası – Torba
Şimdi sıra gece hayatına geldi. Bodrum, hareketli geceleri ve canlı sokakları ile dikkat çekerken israftan ve aşırı tüketimden kaçınmayı da unutmamak gerekir. Sürdürülebilir tatil konsepti için gece kulübü, pub ya da herhangi bir meyhane önerisinde bulunmayı tercih etmiyoruz. Ancak mekan seçenekleri içinden geri dönüşüme ve atık yönetimine katkıda bulunan, temiz mutfak-temiz gıda ilkesini benimsemiş, organik ürünlere yer veren işletmelerin duyurulması gerektiğinin çağrısını yapıyoruz. Sorumlu tüketiciler olarak böylesi işletmeleri tercih etmenin etik bir tavır olacağına inanıyoruz.
Diğer yandan eğlence anlayışı kimi zaman bir sokak sanatçısını dinleyip, enstrümanının melodisi eşliğinde dans edip, o sanatçıya destek vermek olabilir. Ya da sevdiklerinizle birlikte karşınızda bulunan Yunan adalarının ışıklarını izleyerek dondurma yemek olabilir. Eğer bir kamp ortamı kurduysanız akşam ateş etrafında toplanıp şarkılar söylemek, gönlünüzce dans etmek hoş olmaz mı?
Son Adım: Bodrum’daki Alışveriş Tercihleri
Fotoğraf: Hülya Çayoğlu Kurtkal (Gümüşlük)
Son adımımız “Tatilinizi sonlandırmadan Bodrum’da yapmak isteyeceğiniz tatil alışverişi nasıl olabilir?” konusu ile ilgili. Bu noktada tabii ki el emeği ürünlerin bulunduğu tezgahlardan kendinize ve sevdiklerinize hoş objeler, giysiler, el yapımı takılar ya da çeşitli süs eşyaları alabilirsiniz. Böylece hem esnafın emeğinin sürdürülebilirliğine etki etmiş olursunuz hem de fabrikasyon ürünlerin yol açtığı çevresel zararlardan da kaçınmış olursunuz.
İşte Bodrum’daki el yapımı ürün satan noktalar ve el emeği pazarları…
- Bodrum Çarşısı
- Bodrum Pazarları
Pazartesi: Kumbahçe, Türkbükü ve Güvercinlik Pazarı
Salı: Bodrum Merkez, Yalıkavak ve Gölköy Pazarı
Çarşamba: Gündoğan, Gümüşlük, Ortakent ve Gölköy Pazarı
Perşembe: Yalıkavak, Bitez ve Akyarlar Pazarı
Cuma: Bodrum,Konacık ve Yalı Pazarı
Cumartesi: Turgutreis Pazarı
Pazar: Mumcular, Gümbet ve Kızılağaç Pazarı
- Gündoğan sahil ve plaj şeridindeki satış tezgahları
- Türkbükü sahil ve plaj şeridi boyunca uzanan takı, giysi ve hediyelik eşya tezgahları
- Gümüşlük El Sanatları Çarşısı
Kapak Fotoğrafı: Yeshimss