Güncelleme Tarihi: 11 Eylül 2023
Yılın o dönemi yine geldi çattı! Eylül ayı, pek çok ebeveyn ve öğrenci için okula dönüş dönemi anlamına geliyor. Uzun bir yaz tatilinin ardından çocuklar, 2023-2024 eğitim yılıyla birlikte tekrar okullarına kavuşuyor. Bu kavuşma yaklaşırken ebeveynlerin gündeminde ise tabii ki okul alışverişi var. Kırtasiyeler, teknoloji marketleri ve süpermarketler, sayısız farklı ürünle hem çocukların hem de anne ve babaların aklını çelmeye çalışıyor. Peki, sürdürülebilir okul alışverişi yaparken nelere dikkat etmek gerekli? Okul alışverişinde çevre dostu ürünleri seçmek için neler yapmalıyız?
Bu sorular sizin de aklınızı kurcalıyorsa 5 adımda sürdürülebilir okul alışverişi nasıl yapılır rehberimiz hazır! İşte okul alışverişlerinde duyarlı ve doğa dostu davranmak için uygulayabileceğiniz yöntemler…
1) Mevcut Eşyaları Değerlendirin
Fotoğraf: Olia Danilevich
Sürdürülebilir alışveriş konusunda en önemli adımlardan bir tanesinin ilk olarak daha önce kullanılmış eşyaları geri dönüşüm ya da ileri dönüşüm yöntemiyle tekrar kullanıma sokmak olduğunu biliyoruz. O halde okul alışverişinde çevreci bir yaklaşım sergilemek için öncelikle çocuğumuzun sahip olduğu mevcut okul araç gereçlerine bir göz atmalıyız. O kalem kutusu gerçekten de artık kullanılamayacak kadar eski mi? O çantanın gerçekten değişmesi gerekiyor mu? Peki ya o defterin kalan sayfaları halen kullanılamaz mı?
Okul alışverişi sırasında satın aldığınız her bir ürün; yepyeni ağaçların kesilmesi, yeni plastiklerin ortaya çıkması ve en önemlisi yepyeni karbon salınımlarına neden oluyor. Bu nedenle sürdürülebilir okul alışverişi için ilk adım, geri dönüşüm veya ileri dönüşüm tekniklerini kullanmak olmalı.
“En fazla çevre dostu olan ürün, satın almadığınız üründür.”
– Joshua Becker
2) İhtiyaç Listenizi Mutlaka Hazırlayın
Marketler veya kırtasiyeler, sizi daha çok ürün satın almaya yönlendirmek için ellerinden gelen her şeyi yapacaktır. Dolayısıyla yalnızca bir kalem almaya gittiğiniz bir kırtasiyede, kendinizi bir anda kasada onlarca ürünle bulmanız fazlasıyla olası. Bunu engellemenin yolu ise tabii ki ihtiyaç listesi yapmak ve buna KESİNLİKLE bağlı kalmaktan geçiyor. Mevcut araç gereçlerin değerlendirilmesi aşamasının ardından çocuğunuzla birlikte bir ihtiyaç listesi hazırlayın. Gerçekten ihtiyacı olan ürünleri -adetleriyle birlikte- not alın. Okul alışverişi için yalnızca 4-5 tane kalem almayı planlıyor olabilirsiniz ancak markete gittiğinizde 20’li, 30’lu paketler size ekonomik olarak daha avantajlı görünebilir. Bu gibi durumlarda dahi ihtiyaç listenize bağlı kalmaya özen gösterin. İhtiyacımız olmadığı halde satın aldığımız her ürün, gezegenimizin ve çocuklarımızın geleceğinden çalıyor.
3) Ön Araştırmanızı Yapın
Bilinçli ve sürdürülebilir alışveriş için bilgi sahibi olmak fazlasıyla önemli. Markete gittiğinizde sayısız ürünle karşılaşacaksınız ancak bunların bazıları, diğerlerine göre çevreye çok daha fazla zarar veriyor olacak. Alışveriş sırasında bu ayrımı yapabilmek için önceden bir araştırma yapmanız oldukça faydalı olacaktır. Hangi ürünlerin daha fazla plastik atığa sebep olduğunu, ürünlerde hangi tip sertifikaları aramanız gerektiğini önceden öğrenin.
- FSC Onayı: Okul araç ve gereçlerinin üretiminde çok sayıda ağaç kesiliyor. Bu sebeple satın aldığımız ürünlerde FSC Onayı olmasına dikkat etmemiz önemli. FSC (Forest Stewardship Council), ilgili sertifikayı yalnızca iyi yönetilmiş ormancılıktan elde edilen ürünlere veriyor.
- Geri Dönüştürülmüş Ürünler: Sürdürülebilirlik bilincinin hızla artması, pek çok markayı da sürdürülebilir ürünler üretmeye yönlendirdi. Bu yüzden artık geri dönüştürülmüş ham maddeler kullanılarak üretilmiş okul eşyaları bulmak eskisi kadar zor değil. Ancak bu noktada “geri dönüştürülebilir” ile “geri dönüştürülmüş” ayrımına dikkat etmenizi tavsiye ederiz.
- Plastikten Kaçının: Artık hepimiz biliyoruz ki gezegenimiz için en tehlikeli maddelerden bir tanesi plastik. Üstelik bu madde, çocuklar için sağlıklı bir ham madde de değil. O halde plastik ürünleri tercih etmemeye özen göstermeyi unutmamak gerekiyor.
4) Çocuğunuzla Paylaşın
Fotoğraf: Jerry Wang
Çevre dostu kırtasiye ürünleri tercih etmek için uğraşıyor, sürdürülebilir okul alışverişi için çabalıyoruz. Peki biz tüm bunları yaparken yepyeni, rengarenk ve eğlenceli okul eşyaları beklentisi içerisinde olan çocuğumuzun tepkisi ne olacak? İşte bu noktada çocuklara çevre bilinci aşılamak çokça önem taşıyor. Mevcut eşyaların değerlendirilmesinden ihtiyaç listesine kadar her bir adımı çocuğunuzla birlikte gerçekleştirmelisiniz. Ona, okul alışverişinde neden dikkatli davranmanız gerektiğini açıkça anlatmanız yerinde olacaktır. Bunun için çocuklara çevre bilinci kazandıran doğa kitapları alabilir ya da çocuklara uygun olan doğa belgesellerini birlikte izleyebilirsiniz.
Sürdürülebilirlik konusundaki duyarlılığımız gelecek nesillere aktarılmazsa uzun vadede karşı karşıya olduğumuz iklim krizinden kurtulmamız mümkün görünmüyor. İşte bu yüzden çocukları bilgilendirmek, eğlenceli ve ilgi çekici yöntemlerle onlara da doğa sevgisi aşılamak çok önemli.
5) Bilinçli Alışveriş
Ön hazırlıklarımızın hepsi tamam fakat tüm bu hazırlıkları tek bir adımla taçlandırmazsak yaptığımız her şey boşa gidebilir. Bilinçli tüketim, sürdürülebilirlik için hayati önem taşıyor. Markete veya kırtasiyeye gittiğinizde ilk dört adımda planladığınız her noktaya bağlı kalmayı unutmayın. Kampanyaların ya da renkli ve cazip ürünlerin aklınızı çelmesine izin vermeyin.
Unutmayın; çocuğunuzun asıl ihtiyacı olan, her ne kadar çok eğlenceli görünse de plastik bir kalem değil, rahatça yaşayabileceği bir gezegen…