Hangi Matara Sağlıklı ve Çevre Dostu?

Güncelleme Tarihi: 18 Ocak 2023

Plastik şişelerin oluşturduğu kirlilik, artık herkes tarafından biliniyor. Okyanusta yer alan plastik adasının ambalajlara birlikte büyük bir çoğunluğunu plastik şişeler oluşturuyor. Her sene 8-9 milyon metrik ton ağırlığındaki plastik şişenin sonu okyanusta bitiyor. Hal böyleyken su ihtiyacımızı karşılamak için yeniden kullanılabilir mataralara yönelmek daha çevreci bir hareket. Defalarca kullanılan mataraların nasıl seçileceği de çok önemli. Hangi matara sağlıklı ve çevre dostu diye merak ediyorsanız işte sizin için hazırladığımız sağlıklı mataralar listemiz…

Matara Seçimi Nasıl Olmalı?

Fotoğraf: Wikimedia Commons

Matara seçimi için sağlıktan uzun kullanım süresine kadar pek çok değişken bulunuyor. Üreticiler, tüketicilerin isteklerine göre birbirinden farklı materyallere sahip matara çeşitleri üretiyor. Peki hangi matara, nasıl seçilmeli?

Eğer uzun sabah koşularında yanınızda en sağlıklı matara olsun istiyorsanız dikkat etmeniz gereken birkaç madde var…

Sağlamlık

Bir matara için en önemli özellik sağlamlığıdır. Tekrar kullanım amacıyla üretilen mataraların uzun süreler boyunca kullanılabilmesi gerekir. Tabii ki gelişen teknolojimiz sayesinde neredeyse sonsuza kadar kullanılabilecek plastik ve metal alaşım mataralar üretebiliyoruz. Fakat burada dikkat edilmesi gereken nokta, uzun kullanım sürelerinde matara içi aşınmaların gerçekleşme sıklığı olmalıdır. Malzeme sağlamlığı ve aşınmaya dayanıklılık konusunda en öne çıkan mataralar metal ve cam olanlar.

Diğer bir yandan sporcular ve hızlı bir hayata sahip olanlar için matara malzemesinin sağlamlığı da önemli. Örneğin cam mataralar sağlıklı fakat kırılmaya karşı çok hassaslar. Bu sebeple hangi matara ile yola çıkacağınızı kullanım alanlarınıza göre tercih etmelisiniz.

Isı Kontrolü

Sıvılar farklı ısılarda hızlıca sıcaklıklarını değiştirebilir. Mataralar gün boyu kullanıcısının yanında gezdiği için içindeki içeceğin nispeten soğuk ya da tercihe göre sıcak kalması önemlidir. Bu noktada mataranın ısı kontrolü devreye girer. Eğer sıcak ve soğuk içecekleri hazırlandıkları sıcaklıkta muhafaza etmek istiyorsanız daha çok termosa yaklaşan mataraları tercih edebilirsiniz. Soğuk veya sıcak benim için önemli değil, belli bir sıcaklıkta olsa yeter diyorsanız çelik mataralar sizin için ideal olabilir.

Hissiyat ve Kullanım Kolaylığı

Bir matara için en önemli şeylerden biri de hissiyattır. Aynı bir telefon gibi gün boyunca elimizin altında ve sürekli temas ettiğimiz bir nesne olacağından mataraya dokunmak bize rahatsızlık vermemeli. Örneğin birçok kullanıcı çelik mataraların dokunma hissiyatını sevmeyebiliyor. Bu noktada çeşitli matara kapları ile yüzeylerin verdiği olası rahatsızlığı engelleyebilirsiniz.

Ayrıca mataralar kompakt nesneler olduğu için malzeme kalitesinin size ne hissettirdiği de matara seçimi için çok önemli. Malzemenin dokunma hissiyatı, matara içinin kokusu, matara kapağının kapanma kolaylığı gibi birçok etken mataranın kalitesini ortaya çıkarabilir.

Mataralar gün boyu yanımızda olduğu için kullanım kolaylığına da dikkat edilmeli. Mataranın kolay taşınması için tasarlanan askılar, çantalara rahatça sığması için hazırlanmış şekil ve boyutları da matara tercihi için önemli olabilir. Ayrıca su matarası seçimi konusunda kolay temizlenme imkanını da göz önünde bulundurmanız gerekir.

Materyallerine Göre Matara Çeşitleri

Matara materyalleri, sağlık açısından çok önemlidir. Piyasada bulunan mataralar genellikle plastik, alüminyum, çelik veya camdan yapılır. Her bir malzemenin kendine has özelliği olduğu için kendinize uygun matarayı ararken malzemeye dikkat etmeniz gerekir. Peki materyal açısından hangi suluk sağlıklı? Gelin inceleyelim…

Plastik Matara

Fotoğraf: Wikimedia Commons

Plastik mataralar hafif olması sayesinde taşıma kolaylığı sağlar. Fakat bu ürünler hem doğaya hem de insan sağlığına zararlıdır. Piyasada BPA içermeyen su matarası olarak tanıtılan ürünler de sanıldığı kadar masum değildir. Plastik mataralar, uzun süreli kullanımda aşınmaya maruz kalır. Aşınma sonrası içtiğiniz suya karışacak mikroplastikler ve plastiğin yapısında bulunan bazı kimyasallar kansere neden olabilir.

Alüminyum Matara

Fotoğraf: Rawpixel

Alüminyum mataralar, sağlam yapıları ve uygun fiyatlarıyla öne çıkar. Kullanıcıların birçoğu daha sağlıklı olduğunu düşündüğü için alüminyum mataraları tercih eder. Fakat sanılanın aksine alüminyum mataralar insan sağlığı için tehdit oluşturan unsurlar içerir.

Alüminyum maddesi, uzun süreli kullanımlarda insan vücüduna zarar verebilir. Bu sebeple alüminyum mataraların iç kaplamasında plastik kullanılır. Üreticiler, BPA’sız plastik kullanıldığını belirtse de önceki maddede belirttiğimiz üzere BPA’sız plastik de sağlık sorunlarına neden olabilir. Ayrıca alüminyumun ham madde olarak çıkarılması ve işlenmesi sırasında da çevreye büyük zararlar verilir.

Paslanmaz Çelik Matara

Fotoğraf: Pxhere Commons

Paslanmaz çelik matara, plastik ve alüminyum mataralara kıyasla daha iyi bir tercih olarak değerlendirilir. İlk iki matara türüne göre nispeten daha yüksek fiyatlarla satışa sunulan çelik mataralar oldukça uzun ömürlü bir kullanım sunar. Cam mataralarla birlikte çoğu paslanmaz çelik mataranın bulaşık makinesinde yıkanabiliyor olması da önemli bir avantajdır.

Araştırmalara göre çelik matara sağlıklı mı sorusunun cevabı “evet”. Çünkü çelik mataralar sağlam yapıları sayesinde aşınmaya maruz kalmaz. Sıcak veya soğuk fark etmeksizin atomik yapısını güçlü bir şekilde koruyabilen çelik mataralar, sağlıklı matara arayışında olanlar için en iyi tercihlerden biri olabilir.

Cam Matara

Fotoğraf: Zeropromosi

Hangi matara sağlıklı sorusunun nihai cevabı olarak cam matara öne çıkıyor. Cam mataralar, bulaşık makinesinde yıkanabilmeleri, toksik madde içermemeleri ve uzun süreli kullanım imkanları sayesinde en sağlıklı matara türü olarak değerlendiriliyor. Ayrıca camın üretilmesinde diğer materyallere göre çok daha az karbon salımı yapıldığı için cam mataralar daha çevreci bir seçenek olarak biliniyor.

Cam mataraların da az da olsa eksik yönleri mevcut. Diğer malzemelere kıyasla daha ağır olmaları ve düşmelere karşı dayanıksız yapıları bunlara örnek olabilir.

Cam mataralar, yüksek bir yerden düştüklerinde kırılabiliyor. Son yıllarda piyasaya yeni sürülen ve daha kalın camlara sahip olan ürünler ise düşmelere karşı daha dayanıklı. Eğer dış kaplaması olan bir cam matara tercih ederseniz düşme gibi sorunların da önüne geçebilirsiniz.