Güncelleme Tarihi: 11 Ocak 2023
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), çevre odaklı projelerine devam ediyor. Atık yönetimi ve geri dönüşüm alanlarında detaylı çalışmalar yapan İBB, evsel atıkları ayrıştırarak organik atıklardan günde 50-70 ton arası gübre elde ediyor. Çöp durumdaki bu atıklardan üretilen gübreler ise İstanbul’un park, bahçe, sayfiye gibi yeşil alanlarında kullanılıyor.
Sürdürülebilirliğin güzel bir örneği olan bu projede kağıt, plastik, cam ve teneke ambalaj cinsinden maddeler ayrıştırılarak doğaya, sanayi ve ekonomiye yeniden kazandırılıyor. Günlük evsel atıklardan da kompost yapılıyor. Veriler, bizlere bir günde İstanbul’da ortaya çıkan evsel atığın 18 bin ton olduğunu, 12 bin tonunun Avrupa Yakası’ndan, 6 bin tonunun ise Anadolu Yakası’ndan çıktığını, kişi başına düşen günlük atık üretiminin de 1,1 kg olduğunu gösteriyor.
Süreç Nasıl İşliyor?
İstanbul ilçe belediyeleri tarafından toplanan günlük evsel katı atıklar, ilk olarak büyük araçlara aktarılarak İBB’nin Kemerburgaz’daki Kompost ve Geri Kazanım Tesisine getiriliyor. Bu tesise bir günde 80 araçla, tam tamına 500 ton evsel atık ulaştırılıyor. Tüm bu atıklar çöp kabul alanına geldikten sonra mekanik ayrışım ünitesine geçerek iki bölüme ayrılıyor ve fermantasyon ünitesine geçiyor. Diğer türdeki atıklar da 65 kişinin yer aldığı bir ekip vasıtasıyla elle ayrıştırılıyor.
Ayrıştırma işlemleri sonucu daha öncesinde de belirttiğimiz gibi atıklar ekonomiye kazandırılırken bu yolla elde edilen organik gübreler ise İstanbul’da yer alan park ve bahçelerin iyileştirilmesinde etkin rol oynuyor. Bazı evsel atıklar geri kazanılamayan ya da geri dönüştürülemeyen katı atıklardan meydana geliyor. Bu türdeki atıklar ise düzenli depolama sahalarında inşa ile işletme faaliyetleri için ayrılıyor.
Fotoğraf: Volodymyr Hryshchenko
İstanbul Çevre Yönetimi Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (İSTAÇ) Genel Müdürü Aslan Değirmenci, İstanbul’da ortaya çıkan ciddi derecedeki atığı ekonomiye ham madde üretmek, enerji sektörüne destek olmak ve doğayı korumak için kullandıklarının altını çiziyor. Dört kişilik bir ailenin günde yaklaşık 4.4 kg atık ürettiğini belirten Değirmenci, İstanbul’da günde yaklaşık 18 bin ton evsel atığı işlediklerini, bu evsel atıkların metan gazından elektrik üretmek için kullanıldığını dile getiriyor.
Değirmenci, çalışmaları şu şekilde anlatıyor:
“Saatte yaklaşık 75 – 80 megavat elektrik üretiliyor ki bu 350 bin hanenin elektrik ihtiyacını karşılıyor olmak demek. Yaklaşık yüzde 1,5 – 2 civarı geri kazanım malzemesi elde ediyoruz. Buna göre yaklaşık yılda 4 bin ton plastiği, kağıdı, teneke ambalajı geri kazanıyoruz. Bunların hepsi ekonomiye ve doğaya katkı anlamına geliyor.”
Atıklar, İstanbul’un Yeşil Alanlarında Toprak İyileştirici Komposta Dönüşüyor
Katı atıkların içindeki sebze, meyve, selüloz, bahçe ve yemek atıkları gibi organik kısımların çeşitli biyokimyasal işlemlerden geçirilmesi sonucu humusa benzer bir maddeye dönüştürülmesi işlemine kompostlaştırma deniyor. Bu işlemden elde edilen maddeye de kompost adı veriliyor.
İstanbul genelindeki ilçe belediyelerden toplanarak Kompost ve Geri Kazanım Tesisine getirilen katı evsel atıkların ayrıştırılması sonucu ortaya çıkan organik içerik, fermantasyon işlemine tabi tutuluyor. Bu uygulama akabinde elde edilen organik gübreler, İstanbul’un yeşil alanlarını canlandırıyor. Çevre dostu bir işlemle meydana gelen gübreler, Avrupa ve Anadolu Yakası’nda yer alan park ve bahçelerde toprak iyileştirici kompost olarak fayda sunmaya devam ediyor.
İBB Video Haber Linki: