Pandemi, iş dünyasını yeniden yarattı diyebiliriz. Çalışma modeli, ürünün çevreye etkisi, sürdürülebilir yetenek yönetimi yaklaşımları ve çalışanların bütünsel sağlığı gibi konular her firmanın öncelikleri arasına girdi. Pek çok beyaz yakalı çalışma saatlerini sorgularken birçok çalışan da işiyle arasında bağ kuramadığı için potansiyelini ortaya koyamadığını fark etti. Özellikle pandemiden sonra hayatın anlamını sorgulayan insanlar, çalışma hayatında da aynı farkındalığı yaşadı ve yaptığı işi manasız bulan, herhangi bir şeye değer katmadığını düşünen beyaz yakalı işinden istifa etti.
Buna karşın bazı çalışanlar ise markasına sadık kalarak olumsuz ve belirsiz koşulları bile şirketiyle beraber atlatmayı tercih etti. Bu bağlılık ise sürdürülebilir yetenek yönetiminde anlam ve amaç kavramlarının gücünü ortaya koydu.
Anlam, Amaç ve Aidiyet Üçgeni
Fotoğraf: Zach Vessels
Amaç, şirketin varoluş sebebini açıklar ve duygu barındırır. Örneğin, iklim kriziyle mücadele eden ya da bu konuda gönüllü çalışan derneklerin amacı gelecek nesillerin daha eşit şartlarda yaşamasıdır. Bu toplulukların gönüllüleri de aynı amaçla hareket eder. Amacı olan şirketler inandıkları dava doğrultusunda vizyon belirler, hedef oluşturur ve gelecekte varmak istediği yeri tanımlar. Amaç veya inanç önem ve anlam yaratır.
Örneğin P&G’nin Pampers markası bebek bezini üretirken amacını “bebeklerin mutlu ve sağlıklı gelişimi” olarak belirlemiştir. Bu amaç Pampers’ın benimsediği davayı, inandığı değeri (çocuk gelişimi), ve neden var olduğu sorusunun cevabıdır. Çocukların mutluluğu çalışanlar için oldukça yüksek bir değer taşır ve şirketin stratejisini şekillendirir. Üstelik şirket hedefini, amacını ve stratejisini yalın olarak görebilen çalışanlar sürdürülebilir bir motivasyona sahip olur.
Anlam ise daha derinde yer alır. Anlam ve kişisel değerler çoğu zaman beraber kullanılır. Değerler davranışlarımızın temelini oluşturur ve değerlerimiz doğrultusunda anlamlı bulduğumuz alana daha kolay yönelebiliriz.
Pandemiden sonra gerçekleşen büyük istifa, çalışanların aslında işindeki anlam arayışını gösterdi. Bir ürünü satmak önemsizleşirken o ürünün “neden” satılması gerektiği gitgide önem kazandı.
Marka iletişim şirketi SapientNitro da markalara tam da bu konuda yardımcı oluyor ve onlara hikayelerini bulma konusunda danışmanlık veriyor. Bunu yaparken de lider uzmanı Simon Sinek’in altın çember modelinden yararlanıyor.
Altın Çember Modeli
Fotoğraf: the 77 human needs system
Simon’un altın çemberi, bir şirketin “Neden? Nasıl? Ne?” sorularına cevap bulması gerektiğini söylüyor. Buradaki neden, şirketin hikayesini ve amacını anlatmalı. Yazar, “Neden”i amaç, dava veya inancın arkadaşındaki itici güç; “Nasıl”ı şirketin temel prensip ve eylem planı; “Ne” ise şirketin kurucuları tarafından belirlenen amacı hayata geçirebilmek için izlenmesi gereken yollar olarak tanımlanıyor. Simon önce neden sonra nasıl en nihayetinde ise nesnel olana (ürettiğimiz ya da sunduğumuz hizmet) çıkmamız gerektiğini belirtiyor.
Her markanın amacı insan hayatını olumlu yönde etkiliyor. Amaç ve anlam şirket ve çalışanları arasında köprü görevi görüyor bu da sürdürülebilir yetenek yönetiminde başarı sağlanmasına yardımcı oluyor.
Kapak Fotoğrafı: Silvan Arnet
