İklim krizinin önümüzdeki on yıllarda getireceği olumsuz ve kaçınılmaz etkilerini bugünün gençleri ve çocukları yaşıyor olacak. Dolayısıyla iklim krizi ile verilen mücadelede toplumsal farkındalığın artması için ufak yaşta iklim değişikliği eğitimi ile çocukların önemsedikleri konularda, davranışlarında ve alışkanlıklarında iklim ön plana gelmeli. Böylelikle bilinçli, sorunların ve çözümlerin farkında olan nesiller yetiştirilebilir. Tabii ki öncelikle öğretmenlerin ve velilerin iklim değişikliği nedir ve ne yapılabilir konularında doğru bilgilenmesi gerek.
Bu da iklim değişikliğinin temel ders olarak ilkokuldan itibaren müfredata eklenmesiyle mümkün olabilir. Dünya çapında da bu konudaki örnekler artıyor. İtalya, Finlandiya, Çin, Brezilya, Meksika gibi ülkeler, iklim değişikliğini ve sürdürülebilir kalkınmayı ders olarak işlemeye başlayan ülkelerden sadece bazıları. Bu ülkelerde haftada en az bir saat yenilenebilir enerji, iklim adaptasyonu, döngüsel ekonomi gibi çok çeşitli konular öğretiliyor. Geçtiğimiz yıl İtalya, çevre uzmanları yardımıyla 9-19 yaş arası her sınıf grubuna özel iklim eğitim programı hazırlayarak ocak 2020’den itibaren öncelikle öğretmenlerin eğitimine başlamış ve eylül 2020 tarihinde de iklim değişikliğini ulusal müfredata eklemişti. İklim eğitiminin müfredata eklenmesi ile geleceğe hazırlıklı, sorunları ve çözümlerin farkında olan, yetkililerin harekete geçmesine önayak olacak çocuklar yetişiyor.
Çocuklara İklim Değişikliği Nasıl Anlatılabilir?
Fotoğraf: Miguel A.
Öğrenci ve çocukları tedirgin etmeden (bkz. eko anksiyete), akıl karışıklığı yaratmadan ve en önemlisi güçsüz hissettirmeden iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik konularından bahsetmenin birden fazla yolu var. Birlikte iklim ve küresel ısınma konulu belgesel filmleri izlemek ve izlenenleri yorumlamak bu yollardan biri. Before the Flood, Our Planet, I am Greta, David Attenborough: A Life on Our Planet gibi belgesel filmleri, içinde bulunduğumuz dünyayı anlamak ve onun karşı karşıya kaldığı tehlikeleri görmesini sağlamak için çocuğunuzla birlikte izleyebilirsiniz.
Kısa araştırma ödevleri ile öğrencilerin farklı konularda bilgi sahibi olup birbirlerine anlatmalarını sağlamak ise bir diğer seçenek. Çevre sorunları, sera gazı, denizlerdeki plastik kirliliği, karbon ayak izi, geri dönüşüm, atıksız yaşam, yeşil enerji gibi konular tartışılarak fikir paylaşımı yapılabilir.
Sadece izlemek veya konuşmak değil, eyleme geçmek de çok önemli. Çöp toplama etkinlikleri düzenlemek, okul bahçesinde alan varsa birlikte bitki veya çiçek dikmek, bahçe müsait değilse sınıfa bir sınıf bitkisi/bitkileri edinmek ve bakımının öğrenciler arasında paylaştırılması, onlara sorumluluk bilinci aşılarken toprakla uğraşmanın huzurunu da deneyimlemelerini sağlayabilir.
Önemli olan, iklim krizi ile mücadelede çocukların sahip olduğu değişim gücünü onlara göstererek motivasyonun kaybolmadığından emin olmak. Bunların yanında kendi günlük eylemlerinin nasıl daha iklim dostu olabileceklerini de küçük yaşta öğrenirlerse hayatları boyunca küçük ama etkili alışkanlıklar ve farkındalıklar onlarla birlikte gelişecektir.
Tabii ki tüm araştırmalarda ve aktarımlarda güvenilir ve doğru kaynaklardan bilgi edinmek gerek. NASA’nın çocuklar için hazırladığı Climate Kids sitesinde, ana iklim sorunları ve açıklamaları renkli ve eğlenceli şekilde İngilizce dilinde anlatılıyor. Ayrıca iklim değişikliği nedir, sera etkisi nedir, okyanus asitlenmesi ne demek gibi temel sorular yanıtlanıyor. Son olarak karbon ayak izi hesaplama uygulamasıyla hesaplama etkinliği yaparak, günlük aktivitelerin ve alışkanlıkların gezegeni nasıl etkilediğini inceleyebilir, öz değerlendirme yapmalarına yardımcı olabilirsiniz.
Gezi Önerisi: Gazhane İklim Müzesi
Hasanpaşa/Kadıköy’de İBB tarafından açılan Müze Gazhane’nin içerisinde yer alan İklim Müzesi ve Bilim Müzesi’ni ziyaret edebilirsiniz. Girişler ücretsiz.
Kapak Fotoğrafı: Anna Shvets
