Green Jobs yani Türkçesiyle ‘Yeşil İşler’, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından tarımdan inşaata birçok sektörde çevrenin korunmasını ve restore edilmesini önceliklendiren işler şeklinde tanımlanıyor.
Yeşil işler ve yeşil ekonomi; ekolojik hassasiyeti, toplumsal refahı ve sosyal eşitliği bir tutan kapsayıcı bir yaklaşım. Farklı farklı sektörlerde yeşil iş imkanları ile enerji verimliliğinin artırılması, sera gazı emisyonlarının azaltılması ve kirliliğin minimum düzeyde olması öncelikli hedeflerden sadece birkaçı. Bunun yanı sıra yeşil istihdam; tüm iş alanlarında çevresel riskleri her zaman göz önünde bulunduruyor, var olan ekosistemleri koruyor ve iklim değişikliği etkilerine adapte olabilecek bir gelecek sunuyor.
Yeşil istihdam, sürdürülebilir kalkınma hedefleri ve iklim kriziyle mücadele doğrultusunda karbonsuz bir ekonominin en önemli iş dallarını oluşturuyor. ILO’nun tahminlerine göre gelecek on yıllarda gelişmekte olan ülkeler, nüfusun artış hızına bağlı olarak iş gücünü karşılayacak kadar iş imkanı üretemiyor olacak. Ancak Paris Anlaşması’nın 2 °C hedefini tutturabilmek için dünya genelinde 24 milyon yeni iş imkanının doğması söz konusu. Bu iş imkanları, yenilenebilir enerji kaynaklarına olan sürdürülebilir yatırımların ve tercihlerin artmasıyla, elektrikli ulaşım aracı sayısının artması ve akıllı şehir ve bina sistemlerinin geliştirilmesiyle mümkün olacak. Geleneksel iş alanlarının iklime adapte olması ve yeşil büyümeyle birlikte de sürdürülebilir kararlar alma yolculuklarında yeşil iş opsiyonlarının geliştirilmesi kaçınılmaz olacak.
Geleceğin Yeşil Meslekleri
Fotoğraf: E. Niemala
ILO’ya göre yeşil işler, çevre dostu ürün ve hizmet sağlayan veya ürettiği çıktıda mutlaka çevre dostu yöntemler tercih eden işlerin kesişimine deniyor. Yeşil iş tanımları ve girişimler, üretimde daha az kaynak ve su kullanımı, geri dönüşüm sistemleri geliştirme gibi sürdürülebilir hedeflerinin yanı sıra çalışanlar için ise yeterli ücret, haklarının korunması ve iş güvenliğinin gözetildiği bir çalışma ortamı sunuyor.
Tarım, üretim, araştırma ve geliştirme, hizmet sektörü ve idari işler alanları başta olmak üzere yeşil işlere şu örnekleri verebiliriz:
- Yenilenebilir enerji üretimi ve distribütörlüğü: Günümüzde en az 10 milyon kişi yenilenebilir enerji sektöründe çalışıyor. İş çeşitleri arasında tasarımcılardan mühendislere, panellerin üreticilerinden montaj sorumlusuna sayısız pozisyon bulunuyor. Ülkelerin ve özel şirketlerin fosil yakıt tercihlerini yenilenebilir kaynaklarla değiştirecekleri ideal gelecekte enerji sektöründe sayısız iş imkanı açılması öngörülüyor.
- Organik tarım: Son beş yılda meyve ve sebzelerde organik ürün tercihi ABD’de ortalama %6 artarken, Avrupa’da bu veri ortalama %10’a dayanıyor. Bitki bazlı beslenen tüketici sayısının ve gıdanın nereden geldiğine dair merakın ve bilincin artması ile sürdürülebilir yöntemlerle veya organik olarak üretilen gıda ön planda oluyor. Organik veya sürdürülebilir gıdaya olan talebin artması ile tarımda yeni uygulamalar ve dolayısıyla iş imkanları da artıyor.
- Ekoturizm: Geleneksel turizmden uzak, sorumlu ve çevreyi koruma bilinci ile tatil yapma fikri giderek popülerleşiyor. Ekoturizm rotalarının artması ile bu rotalarda yaşayan yerel halklara iş olanakları açılacak.
- Ulaşım: Araba ulaşımı ve toplu taşıma, karbon emisyonlarının ciddi bir bölümünü oluşturuyor. Sırasıyla 2030 ve 2050 emisyon hedefleri doğrultusunda elektrikli araç üretimi ve satışı, toplu taşımada otobüs ve raylı sistemlerin elektrikli araçlarla değiştirilmesi planlanıyor. Bu da elektrikli araç sektöründe iş olanaklarının artması demek.
- Atık yönetimi: Geri dönüşüm sistemlerinin geliştirilmesi ve akıllı dönüşüm sistemlerinin tasarımıyla ilgilenen mesleklerde artış bekleniyor.
Yukarıda yer alan meslek alanları dışında çevre mühendisliği, akıllı bina mimarlığı, sürdürülebilir danışmanlık şirketleri ve çevre hukuku ve iklim adaleti üzerine mesleklere de ihtiyaç artacak. Çevre sorunlarına duyarlı ve harekete geçmeye hazır toplumlar ve ülkeler, şimdiden çok sayıda yeşil istihdam fırsatı yaratmaya başladı bile!
Kapak Fotoğrafı: Los Muertos Crew
