Sokak Hayvanlarına Yardım Eden Dernekler

Güncelleme Tarihi: 12 Eylül 2025

Sokak hayvanları bu toplumun en sessiz ama en gerçek üyeleri. Onların da tıpkı insanlar gibi beslenmeye, barınmaya, korunmaya ve sevilmeye hakkı var. Bugünün dünyasında bu haklar sistematik olarak ihlal ediliyor; betonlaşmış şehirler, duyarsız toplum ve hayvan hakları ihlalleri sokak hayvanlarının yaşamını doğrudan tehdit ediyor. Bir evi, yaşamı ve sevgi gördüğü ailesi olan canların yanında, sokakta yalnızca bir kap mamaya, birkaç damla suya ve sevgiye muhtaç; şiddete ve ölüme dahi terk edilen binlerce hayvan var.

Tabloyu anlamak için yalnızca hayvanlara bakmak değil, kendi vicdanımıza da bakmak gerek. Bu sorun yalnızca barınma ya da beslenme eksikliğinden ibaret değil; bu doğrudan hak ve adalet meselesi. İnsan merkezci, türcü bakış açısı yüzünden sokak hayvanları en temel yaşam hakları gasp ediliyor. Onlar bizim “merhametimize” muhtaç değil, bizimle eşit haklara sahip canlılar. Bu dünyayı insanlar kadar, hatta insanlardan önce hayvanlar da paylaşıyor.

Görmezden gelmek, sadece vicdansızlık değil, sistematik bir suça ortak olmak demek. Bunun yerine yapılması gereken; maddi ya da manevi destek sunmak, hak ihlallerine karşı ses çıkarmak ve güvenilir hayvanlara yardım eden kuruluşlar ile dayanışmak. Peki sokak hayvanlarına yardım dernekleri dışında bu canlara nasıl yardım edilir? Hangi kuruluşlar bu alanda çalışıyor? Gelin sokak hayvanlarına yardım eden dernekler nereler haydi beraber bakalım ve gerçek bir değişim için destek olalım.

Sokak Hayvanlarına Nasıl Yardım Edilir?

Hayvanlara yardım etmek, yalnız bir vicdan meselesi değil; aynı zamanda hak ve adalet sorumluluğu. Sokak hayvanlarının yaşam mücadelesi hepimizi yakından ilgilendiriyor. Onların temel ihtiyaçlarını karşılamak için hem globalde hem de Türkiye’de farkındalık yaratan, çalışmalar üreten pek çok hayvan koruma dernekleri bulunuyor. Bu yapılar, barınma ve beslenme gibi temel gereksinimlerin yanında, veteriner hizmetleri, rehabilitasyon, kısırlaştırma ve güvenilir sahiplendirme süreçleriyle sokak hayvanlarının yaşamlarını iyileştirmeyi hedefliyor. Sokak hayvanlarına yardım eden dernekler, bu hassas sorunla ilgilenen insanlar için bir dayanışma merkezi. 

Bireysel olarak da sokak hayvanlarının yaşamına dokunabileceğimiz sayısız yol var. Peki sokak hayvanları için ne yapabiliriz?  

• Su ve mama desteği: Evdeki içme suları sokaktaki canların yaşamı için hayati öneme sahip. Kapının önüne bırakılacak bir kap temiz su, birçok hayvanın yaşamına yardımcı. Yanımızda taşıyacağımız küçük paket mamalar da onlar için kurtarıcı! 
• Doğru besin seçimi: Sokaktaki patili dostlarımız için, kendi yemeklerimizden bir parça ayırabiliriz; ancak şekerli yiyecekler, soğan, sarımsak, baharatlı ve yağlı gıdalar ile süt ve süt ürünleri kediler ve köpekler için zararlı. Bu konuda bilinçli olmamız gerekiyor. 
• Barınma desteği: Özellikle soğuk havalarda, sokak hayvanlarının hasta olmamaları için onlara güvenli alanlar hazırlayabiliriz. Karton kutular ya da kalın örtülerle yapılan küçük barınaklar birçok hayvanın hayatta kalmasına yardımcı. Fikir ihtiyacınız mı var? O halde bu yazımıza göz atın!
• Sahiplenme ve yuva olma: İmkan varsa, sahiplenilmeyi bekleyen canlara kalıcı bir yuva sunmak, onların hayatını kökten değiştirecek en güçlü destek. 
• Tedavi ve rehabilitasyon: Hasta, yaralı veya bakıma muhtaç sokak hayvanları veterinere götürülmeli ya da ilgili hayvanlara yardım eden kuruluşlar bilgilendirilmeli. Bu doğrudan onların yaşamını kurtaran bir adım. 

Unutmayalım: atacağımız her küçük adım, yalnızca onların değil, tüm toplumun daha vicdanlı ve adil bir geleceğe doğru ilerlemesine katkı sağlıyor!

Sokak Hayvanları Dernekleri Hangileri?

Bireysel yardımların ötesinde sokak hayvanları dernekleri ve hayvanlara yardım eden kuruluşlar, insanların hayvanlara daha empatik, sorumlu ve adil bir ilişki kurmalarına aracılık ediyor. Bu kuruluşlar yalnızca mama ya da barınak sağlamakla kalmıyor; onlar hayvan hakları mücadelesinin en önemli aktörleri.

Çoğu zaman gönüllüler, bağışçılar ve toplum desteğiyle ayakta duran sokak hayvanlarına yardım eden dernekler, görünmez kılınan canların sesi. Onlar, sistematik olarak ihlal edilen yaşam haklarını savunuyor, türcülüğe karşı adalet talep ediyor ve sokak hayvanlarının yalnızca hayatta kalmalarını değil, sağlıklı ve güvenli bir yaşam sürmelerini amaçlıyor.

Şimdi gelin, Türkiye’de aktif olarak faaliyet gösteren, sokak hayvanları yaşam hakkı için mücadele eden hayvan koruma dernekleri ve onların yürüttüğü çalışmalara yakından bakalım.

Kurtaran Ev 

Kurtaran Ev, yardıma muhtaç sokak hayvanları sahiplendirme sürecine hazırlayan, onlara geçici barınma alanı sağlayan bir sosyal sorumluluk projesi. Yalnızca bir barınma alanı değil; aynı zamanda tedavi, rehabilitasyon ve güvenilir sahiplendirme sürecinde önemli bir köprü görevi üstleniyor. 

Orman ve kırsal bölgelerden kurtarılan hayvanlar için geniş ve güvenli bir çiftlik alanları olduğu gibi; Beşiktaş ve Küçükçekmece’de sahipsiz kedilere barınma ve beslenme imkanı sağlayan kedi evleri var. 

Sokak hayvanlarına yardım eden dernekler içinde Kurtaran Ev, hayvanların yalnızca hayatta kalmalarını değil, aynı zaman kalıcı, sevgi dolu yuvalara kavuşmalarını sağlamak için çalışmalar yapıyor. Geçici barınma ve sokak hayvanları sahiplendirme süreçlerindeki en güvenilir adreslerden. 

VetNet

VetNet, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Veteriner Hizmetleri Müdürlüğü tarafından geliştirilen dijital bir sistem ve şehirdeki sahipsiz hayvanların korunması için akıllı bir destek ağı sunuyor. VetNet programı sokak hayvanlarını “anlık” değil, sürdürülebilir ve sistematik bir şekilde korunmasını hedefliyor.

VetNet sayesinde: 

• Sokak hayvanlarının kısırlaştırma, aşılama ve sağlık kontrolleri kayıt altına alınıyor,
• Sokak hayvanları, elektronik sistem üzerinden takip edilerek sürekli izlenebilir hale geliyor,
• Sahada yapılan çalışmalarla yaralı, hasta ve bakıma muhtaç hayvanlar hızlıca tespit ediliyor,
• Sahipli ya da sahipsiz tüm hayvanların daha güvenli ve sağlıklı koşullarda yaşaması sağlanıyor.

İstanbul gibi bir metropolde, sokak hayvanları haklarını korumak ve yaşam koşullarını iyileştirmek için VetNet, belediye hizmetleri ile hayvan hakları mücadelesini buluşturan önemli bir model.

ENCANDER Derneği

ENCANDER (Engelli ve Muhtaç Hayvanları Yaşatma ve Koruma Derneği) sokak hayvanlarına yardım eden dernekler içinde özel bir yere sahip. Bu hayvan koruma derneği, sokak hayvanlarının en savunmasız kesimine, yani felçli, yaşlı, şiddet görmüş, kanser veya FİP gibi geri dönüşü olmayan hastalıklara sahip ve bakıma muhtaç hayvanlara profesyonel bakım sağlayan ilk dernek olma özelliğinde. 

Kurucusu Zühal Kadıoğlu, derneğin çıkış noktasını şu sözlerle özetliyor; “Maalesef felçli, yaşlı, kanserli hayvanların ömürleri çok uzun olmuyor. Bu yüzden yaşamlarının geri kalanında bir gün bile olsa mutlu olabilecekleri bir ortam yaratmak istedim.”

ENCANDER, yalnızca Türkiye’de değil dünyada da benzeri az görülen bir örnek olarak:

• Şimdiye dek 2000’den fazla tedavisi zor cana el uzatmış,
• 450’den fazla hayvana uzun süreli bakım sağlamış,
• Son 9 yılda 115’ten fazla felçli hayvanın yeniden yürümesini mümkün kılmış bir hayvan koruma derneği. 

ENCANDER, tedavinin yanı sıra, yaşamlarının son dönemlerinde dahi hayvanlara sevgi, huzur ve hak ettikleri saygın yaşamı sunuyor. Bu yönüyle dernek, sistematik olarak görmezden gelinen engelli ve hasta hayvanların yaşam hakkı için güçlü bir mücadele örneği.

PATİLİBAHÇE – Sokak Hayvanlarını Koruma Derneği

Patilibahçe, adını sokak hayvanları için oluşturdukları beslenme noktalarından alıyor. Dernek, her gün okul, otel restoranları, yemek firmaları gibi yerlerden topladıkları artık yemekleri sokaktaki köpeklere ulaştırıyor. Böylece hem gıda israfı önleniyor hem de sokak hayvanlarının en temel ihtiyacı olan beslenme karşılanmış olunuyor.

Derneğin faaliyetleri yalnızca beslenme ile sınırlı değil:

• Hasta ve yaralı köpeklerin tedavileri,
• Kısırlaştırma çalışmalarıyla popülasyon kontrolü,
• Sokak hayvanların yaşam hakkına dikkat çekmek için farkındalık kampanyaları,
• Gönüllülerin aktif katılımıyla yürütülen koruma ve barınma çalışmaları

derneğin faaliyetleri arasında. 

Patilibahçe, özellikle köpekler için geliştirdiği bu sistemle, sokak hayvanlarının görünmez olmaktan çıkmasını sağlayan örnek bir dernek olarak öne çıkıyor. Hem sürdürülebilirlik hem de hayvan hakları mücadelesini birleştirerek, toplumun sokak hayvanlarına bakışını dönüştürmeyi hedefliyor.

Sahipsiz Hayvanları Koruma Derneği

Sahipsiz Hayvanları Koruma Derneği, sokak köpekleri için insancıl ve kalıcı çözümler getirmeyi amaçlayan bir kurum olarak “Kısırlaştır – Aşılat – Yaşat” adlı bilimsel ve etik bir yöntemi uyguluyor. Bu yöntemle, sokak hayvanları sayısı kontrol altına alınabiliyor ve canlılara zarar vermeden çözüm üretilebiliyor. 

Derneğin yol haritasında şunlar yer alıyor:

• Merkezi hükümet ve yerel yönetimleri “kısırlaştır-aşılat-yaşat” yöntemine ikna etmek,
• Zehirleme, öldürme ya da terk etme gibi insanlık dışı yöntemlere karşı etik ve bilimsel temelde mücadele etmek.

Mor Pati Derneği, Lüleburgaz/Kırklareli

Sokak hayvanlarına yardım dernekleri içinde Mor Pati Derneği, merkezi Lüleburgaz-Kırklareli’de bulunan ve tamamen gönüllüler ve bağışlarla ayakta duran bir hayvan koruma derneği. Mor Pati’nin temel amacı sokak hayvanlarının yaşamda sağlık şekilde var olma şanslarını artırmak ve özellikle hasta, yaralı ve bakıma muhtaç hayvanların tedavisi edilmesini sağlamak. 

Mor Pati çalışmalarında acil yardımın yanında, uzun vadeli çözümlere de odaklanıyor. Bu kapsamda:

• Sokaktaki hasta ve yaralı hayvanların tedavisi,
• İyileşme sürecinde geçici barınma ve bakım,
• Sokak hayvanları sahiplendirme sürecinde güvenilir ve bilinçli yaklaşım,
• Toplumda hayvan hakları bilincini artırmaya yönelik farkındalık çalışmaları

öncelikli faaliyetleri arasında. 

Hayvanlara yardım eden kuruluşlar içinde Mor Pati Derneği, şeffaf paylaşımları ve gönüllü tabanlı dayanışma ağı sayesinde güven kazanmış bir yapı.

DOST Derneği – Hayvanları Koruma Derneği

DOST; adını kurucusunun yaşlılıktan ölen köpeğinin isminden alıyor ve “Hayvan Hakları Evrensel Beyannamesi”ni kendine ilke edinerek sokak hayvanlarına yardım eden dernekler arasında yer alıyor. Derneğin öncelikli hedefi, sokak hayvanlarının daha refah koşullarda yaşayabilmesini sağlamak. 

Bu doğrultuda:

• Sokak hayvanlarının beslenmesi ve bakımı,
• Yaralı ve hasta hayvanların tedavi edilmesi,
• Sahipsiz hayvanların korunması,
• Hayvan haklarının savunulması ve farkındalık çalışmaları

konularında aktif olarak çalışmalar yürütüyor. 

DOST Derneği’nin ismindeki anlam, yalnızca bir köpeğin anısını yaşatmak değil; aynı zamanda her hayvanın insan için değil, kendi varlığı için değerli ve saygıdeğer olduğunu hatırlatmak.

Hayvan Kurtarma Derneği – Ankara

Ankara’da şehrin sokaklarında hayat mücadelesi veren sahipsiz canlılara umut olmak üzere kurulan Hayvan Kurtarma Derneği, 2011’den beri sokak hayvanlarına yardım eden dernekler arasında yer alıyor. 

Ankara’daki sokak hayvanlarına yardım dernekleri içinde en güvenilir olan bu yapı:

• Sokak hayvanlarının kısırlaştırılması,
• Sokak hayvanları sahiplendirme sürecinde destek,
• Hasta, yaralı ya da bakıma muhtaç canlıların tedavi edilmesi

Hayvanlar Üzerinde Deney Yapmayan Markalar 

Hayvanlar üzerinde deney yapmayan markalar ile ilgili nasıl araştırmaya yapabileceğine dair tüm detayları yazımızda bulabilirsiniz.