Güncelleme Tarihi: 13 Mart 2021
1985 İstanbul doğumlu medya sanatçısı ve yönetmen Refik Anadol, UCLA Tasarım Medya Sanatları bölümünde öğretim görevlisi olarak çalışıyor. 2014’te kurduğu Refik Anadol Studio, veri görselleştirme, machine learning ve yapay zeka yardımıyla 3D mekansal enstalasyonlar ve tablolar üreterek insanların teknolojiyle olan iç içeliğini inceliyor.
‘Bir makine, bir başkasının anılarıyla ne yapabilir?’
TED konuşmasında verileri pigment olarak kullandığını söyleyen Anadol, yapay zeka ve makinelerle iş birliği içinde çalışarak ‘rüya, halüsinasyon, anı’ gibi insana has olduğu düşünülen kavramların onlara da ait olup olamayacağını sorguluyor. Sanatçı, Los Angeles’ta bulunan stüdyosunda mimarlar ve bilim insanlarını bir araya getirerek, bu sorulara yanıt arıyor.
Sanal ve Fiziksel Dünyaların Kesişmesi
Fotoğraf: Refik Anadol, Machine Hallucination, NYC
New York’ta sergilenen Machine Hallucination (2019) sanatçıya ait ilk büyük ölçekli yapay zeka enstalasyonu. Bu hem görsel hem işitsel işte, New York’ta halka açık bir alanda sosyal mecralar ve arama motorlarında bulunan şehre ait fotoğraflar taranıyor. Toplanan 213 milyon fotoğraf ve bilgi, bir veri dünyası yaratılarak algoritma yardımıyla işleniyor ve ışık/ses kurulumlu bir alanda deneyimlenebilir hale getiriliyor. Verileri deneyimlenebilir kılmak adına yaratılan algoritma ile makinenin hayal edebileceği dünya; renkler, şekiller ve ses olarak görselleştirilebilir ve algılanabilir hale geliyor.
Fotoğraf: Refik Anadol Walt Disney Concert Hall Enstalasyonu
WDCH Dreams projesi ile 2018 yılında LA Filarmoni Orkestrası’nın 100. sezonu kutlandı. Açılış için Los Angeles’ın ikonik binalarından olan Walt Disney konser binasını dış yüzeyine, orkestranın 45 TB’lık arşivinden afiş, görüntü, konserlerden ses kayıtları ve videolar yapay zeka algoritmaları aracılığıyla desen ve renklerle görselleştirilerek üç boyutlu projeksiyonlarla yansıtılmıştı. Anadol’un önemli işlerinden olan WDCH Dreams ile sanatın, mimarinin ve teknolojinin kesişimine tanık oluyoruz.
Anadol’un veri heykelleri daha önce SALT Galata, Pilevneli Galeri ve İstanbul Bienali kapsamında ülkemizde de sergilendi. Normalde 4 Ocak 2021’e kadar sürecek olan İBB ve Contemporary Istanbul tarafından düzenlenen İstanbul the Lights etkinliğinde işleri sergilenecek sanatçılardan biri olan Anadol, pandemi kısıtlamaları dolayısıyla çekildiğini açıklamıştı.
Yakın zamanda T24 tarafından gerçekleştirilen söyleşide ise pandemi dönemindeki deneyimlerimizi yansıtacak bir iş üretmeyi planladığını söyleyen sanatçı, Jon Hopkins verilerini kullanarak üç boyutlu bir Covid-19 anıtı tasarladığını dile getirmiş.
