Alışılagelmiş kent düzeninde evler tasarlanırken alan bir nebze bonkörce kullanılıyor. Son yıllarda ise çeşitli nedenlere bağlı olarak alanı verimli kullanmak daha fazla öne çıkıyor. Bu kapsamdaki en somut örneklerden biri ise mikro daireler! Mikro daireleri kısaca, normale kıyasla daha az alanın kullanıldığı küçük evler olarak tanımlamak mümkün. Peki, detaylı olarak mikro daire nedir ve çevresel etkileri nelerdir? Bu soruya yazımızda yanıt veriyoruz.
Mikro Daire Nedir?
Ev içinde temel gereksinimleri en az alanı kullanmak düşüncesiyle tasarlanan mikro daireler aslında Tiny House’ların kentsel versiyonu. Minimalizmin bir ürünü olan mikro dairelerde; bir banyo, minik bir mutfak, oturma alanı ve uyku alanı yer alıyor. Hatta genellikle uyku ve oturma alanı kaynaştırılıyor.
Mikro dairelere aslında stüdyo daire ismiyle daha aşinayız. Günümüzde şehirlerdeki stüdyo daireleri mikro olarak tanımlamak mümkün. Fakat ‘’mikro’’ diyebilmek için bazı sınırlandırmaları gözetmek gerekiyor.
Resmi bir zaruriyet olmasa da mikro daireler genellikle en fazla 35 metrekarelik bir alana sahip olabiliyor. Bu alanı daha iyi anlayabilmek için ortalama bir 2+1 evin 100 metrekarelik alana yayıldığını düşünmek gerek. Başka bir deyişle mikro daireler, şehirlerde orta veya küçük boyutlarda sayılabilecek evlerin dahi yarısından daha az bir alan kaplıyor.
Mikro Daire Neden Popülerlik Kazandı?
Küçük daireler sevimli görünse de konfor açısından herkese uygun demek mümkün değil. Buna rağmen çoğunluk tarafından ilginin buraya yönelmesinin ise çeşitli nedenleri var. Bunlar arasında öne çıkan ikili finans ve sürdürülebilirlik!
Ülke genelinde ve büyükşehirlerde artan kira fiyatları daha küçük evlere ilginin artmasında etkili rol oynuyor. Bunun yanı sıra daha az malzemenin kullanıldığı mikro daireler karbon ayak izini azaltmak isteyen şehir sakinleri tarafından tercih ediliyor. Peki, mikro dairelerin çevre dostu yapısı düşünüldüğü kadar etkili mi?
Mikro Dairelerin Çevresel Etkileri Nelerdir?
Şehir yaşamında mikro dairelerin çevreye etkisi kutuplaşmanın olduğu bir konu. Görüşlerin bir kısmı, mikro dairelerin inşa sürecinde diğer evlere kıyasla daha az karbon emisyonu oluşturduğu ve dolayısıyla çevreye olumlu etki yaptığı yönünde oluyor. Diğer görüş ise küçük dairelerin daha fazla insanın bir arada yaşamasına yol açacağı ve bunun da çevreye olumsuz etki edeceği şeklinde. İki görüşün de argümanlarına yakın bakmakta fayda var.
Mikro Dairelerin Çevreye Potansiyel Olumlu Etkileri
2019 Birleşmiş Milletler raporu, bir evin kişi başına düşen zemin büyüklüğünü sadece %20 oranında azaltmanın, o evi inşa etmekten kaynaklanan emisyonları %50 ila %60 oranında azaltabileceğini öne sürüyor. Aynı raporda ısınma ve soğutma ihtiyacını karşılamak için harcanan enerjinin de %20 oranında azalabileceği ifade ediliyor.
Mikro dairelerin çevreci olduğunu düşünen kesim aynı zamanda kompakt şekilde yaşamanın kentsel alanların doğal alanlara yayılmasını engelleyeceğini düşünüyor. Doğru planlama ile mikro daireler sayesinde yeşil altyapıya daha fazla yatırım yapılabileceği öne sürülüyor. Genel olarak toparlamak gerekirse mikro dairelerin çevreye potansiyel olumlu etkileri şu şekilde:
- İnşa sürecinde daha az karbon emisyonu salınımı
- Daha az alan sayesinde ısıtma ve soğutma için daha az enerji harcamak
- Kompakt bir plan ile doğal alanlara tehdit oluşturmamak
- Daha az temizlik ve dolayısıyla daha az kimyasal kullanımı
Mikro Dairelerin Çevreye Potansiyel Zararları
Küçük evlerde yaşamanın çevreye oluşturabileceği zararlar hakkında endişeler, artılarına kıyasla daha az. Fakat bu endişeleri de göz ardı etmemek gerekiyor. En büyük tehdit yüksek yoğunluklu yaşam olarak görülüyor.
İnsanları küçük bir alanda toplamak karbon emisyonlarını belirli bir alanda topluyor. Yüksek nüfus yoğunluğu beraberinde çevreyi daha fazla tehdit etmeyi getiriyor. Aynı zamanda nüfus yoğunluğunun yeşil alanları oluşturmayı zorlaştırdığı da çeşitli çalışmalarda öne sürülüyor.
Artan nüfus yoğunluğunun bir diğer eksisi ise biyolojik çeşitlilik noktasında karşımıza çıkıyor. Kentleşme beraberinde ısı artışını getiriyor. Bu da özellikle belirli alanlarda insanların toplanması durumunda ısı adalarını oluşturuyor. Isı adaları pek çok canlı türünün hayatta kalamamasına neden oluyor. Mikro dairelerin çevreye potansiyel eksilerini toparlayacak olursak şu maddelere bakmak gerekiyor:
- Nüfus yoğunluğu kaynaklı hava kirliliği
- Isı adaları oluşturmak ve biyolojik çeşitliliği azaltmak
- Yeşil altyapı kurmayı zorlaştırmak
Mikro dairelerin çevre dışında insan yaşamına etkisi için de bazı endişeler mevcut. Dar yaşam alanları klostrofobik hissettirebiliyor ve sosyallik açısından dezavantaj oluşturabiliyor. Mikro evlerde genellikle tek yaşanabildiği için insanlar kendilerini toplumdan soyutlanmış hissedebiliyor. Bu da psikolojik açıdan olumsuz sonuçlar doğurma potansiyeli taşıyor.
Kapak Fotoğrafı: Unsplash | ian dooley
