Baskın zeka çeşidi kişiden kişiye göre değişiklik gösterse de hepimiz bir kişisel zekaya sahibiz. Her birimizde var olan bu kişisel zekayı, insanın duygularını fark edebilmesi ve davranışlarını anlamlandırma konusunda duygularından yararlanabilme becerisi olarak tanımlayabiliriz. Duygusal zeka ise bir bakıma kişisel zekanın genişletilmiş hali olup insanın kendisine ve başkalarına ait duyguları anlama ve yönlendirme becerisidir.
Son yıllarda özellikle iş yaşamında işittiğimiz, özünde duygu farkındalığı olan ve gelişimi empati yeteneğinin ilerlemesine bağlı olan duygusal zekaya sahip olmak neden bilişsel zeka kadar önem kazandı bir bakalım…
Duygusal Zeka Neden Önemli?
Fotoğraf: Kelly Sikkema
Duygusal zeka, insanın kendi ve başkalarına ait duyguları anlaması ve gelişen bu duyguları, streslerini kontrol etme anlamında yönetebilme becerisidir. Bu sayede çevresiyle, iş arkadaşlarıyla, iletişimde olduğu kişilerle daha efektif diyalog kurabilir, çatışmaları etkisiz hale getirebilir. Beyin gücünün fiziksel güçten üstün hale geldiği dijital çağda bir başkasının ihtiyacını anlamak ve buna çözüm üretmek başarı olarak adlandırılıyorsa başarılı insanları da bu bağlamda duygusal zekaya sahip insanlar olarak tanımlayabiliriz. Yine diğer bir yaklaşım olarak kültürlerarası iletişim ve diğerlerini anlamak yeni yetenekler arasında gösteriliyorken duygusal zekayı da yeni yüzyıl yeteneklerine haiz olmak konusunda belirleyici güç olarak tanımlayabiliriz.
Bunların yanı sıra artık eskisinden daha fazla strese maruz kalıyoruz. Stresimizi ise genelde duygularımızı anlamlandıramadığımız ve düşüncelerimiz arasında kaybolduğumuz için yönetemiyoruz. Duygusal zeka ya da kişisel zekaya sahip olmak veya bu çeşitliliğin gücünü kullanmak, tam da burada devreye giriyor ve bize bilinçli farkındalığın önünü açıyor. Hisleri fark edebilmek, kendimizde yer alan hislerin başkasında da var olabileceği ihtimali ile yüzleşmek bize empati yeteneği kazandırıyor ve insan kaynaklı stresli durumlarda tepkilerimizi kontrol edebilme şansı veriyor.
Peki, neredeyse hayatın her alanında yaşamımızı kolaylaştıran duygusal zekamızı nasıl kullanabilir ve geliştirebiliriz?
Duygusal Zekayı Geliştirmenin Yolları
Fotoğraf: Christina Wocintechchat
Öncelikle duygularınızın farkında olarak başlayabilirsiniz. Kelimelerin ötesindeki bilinçli farkındalık hali, sizi kendinize yakınlaştırarak duygularınızı ve ardındaki davranışlarınızı yönetme becerisi verecektir. Hemen hemen hepsi dikkatinizi kontrol edebilme yeteneğine çıksa da maddeler halinde duygusal zekayı geliştirmenin yollarını belirtmek konuya bakış açımızı güçlendirebilir.
- Duygularımızı tanımak ve ifade edebilmek,
- Deneyimlerinize objektif bakabilmek,
- Empati kurabilmek,
- Duygularımızın sorumluluğunu alabilmek duygusal zekamızı geliştirir.
Daha önce de değindiğimiz gibi duygusal zeka, insanın kendisine ve başkalarına ait duyguları anlama ve bunları yönetme kapasitesidir. Bu yetenek ile hem kişisel arası iletişimi kuvvetlendirerek aradaki sorunlara çözüm bulabilir hem de geliştirdiğimiz empati sayesinde farkındalığımızı artırarak sosyal becerilerimizi geliştirebiliriz.
Kapak Fotoğrafı: Miha Arh
