Çocuklara Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?

Çocuklara Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?

Kitaplar, çocukları bilişsel, duygusal ve ahlaki açıdan geliştiren; yaratıcılıklarını destekleyen ve dil becerilerini besleyen en önemli araç. Kitap okuyan çocuklar düşünmeyi, etraflarında olan bitenlerin sadece farkına varmakla kalmayıp onları sorgulamayı öğreniyor. Tüm bunlardan dolayı çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmak her anne babanın en önemli görevlerinden biri. Bunun için de okuma alışkanlığını zevkli ve sürekliliği olan bir eyleme dönüştürmenin de birçok yolu var.

Çocuklara Okuma Alışkanlığı Kazandırmak İçin Ne Yapmalı? 

Öncelikle şunu bilmelisiniz ki çocuklarda kitap okumanın belli bir yaşı yok. Onun için doğru kitabı bulduğunuz takdirde bebeğinizin bile kitap sayesinde gelişimini destekleyebilir ve aynı zamanda eğlenmesini sağlayabilirsiniz. 

Çocuklarınızı Kitaplarla Erken Dönemde Tanıştırın

çocukların okuma alışkanlığı kazanması için yapılması gerekenler

Fotoğraf: Picsea

Bebeğinize kitap okuyarak sadece gelişimini desteklemekle kalmaz; onun ileri yaşlarda kazanacağı okuma alışkanlığına da bir basamak oluşturursunuz. Buradaki amacınız elbette ki bebeğinize bir şeyler öğretmek değil, kitaplarla olumlu bir bağ kurmasını sağlamak olmalıdır. Renkli, sesler çıkartan ve çeşitli dokular barındıran kitaplar farklı duyulara hitap edebilir ve bu dönem için güzel bir başlangıç olabilir.

Karakterine Uygun Kitaplar Seçin

Çocuğunuz yapmış olduğu bir etkinlikten çok çabuk sıkılıyorsa kitap okuma alışkanlığını, yaprak sayısı fazla kitaplarla kazandırmaya çalışmayın. Uzun hikayeler ve romanlar kitabı sevdirmek yerine bu alışkanlıktan nefret etmesine sebebiyet verebilir. Kendi sevdiğiniz kitapları okutmak için aceleci davranmayın ve diretmeyin.

Günlük Rutine Dahil Edin

Çoğu çocuk, günlük planlarını bilmesi halinde kendini güvende ve kontrolde hisseder. Bu da onun rutinleri sevmesini sağlar. Aynı diş fırçalamak, pijamalarını giymek, belli bir saatte yatağa girmek gibi kitap okumayı da günlük rutininize dahil edebilirsiniz.

Rol Model Olun

okuma alışkanlığı kazandırma

Fotoğraf: Liana Mikah

Çocukların kendilerine aldığı ilk rol modelin ebeveynleri olduğu yadsınamaz bir gerçek. Ancak burada önemli olan ağzınızdan çıkanlar değil, yaptıklarınızdır. Ebeveynlerinin kitap okuduğunu gören çocukların kitapları sevme olasılığı artacaktır. 

Ekran Karşısında Geçirilecek Süreyi İyi Belirleyin

Sanal dünyaya ayrılan vakit ile kitap okuma alışkanlığının kazanılması arasında ters ilişki vardır. Yani çocuğunuz ekran karşısında ne kadar çok vakit geçirirse okuma alışkanlığı kazanma ihtimali o kadar düşer. Tek tuşla erişim sağlanan, rengarenk bir dünyaya sahip televizyon ve internet ortamı çocuğunuzu kitaplardan uzaklaştırır. Bu yüzden çocuklara okuma alışkanlığı kazandırırken ekran karşısında geçirilecek vaktin çok ama çok iyi ayarlanması gerekir. 

Cezadan Kaçının

Çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmak istiyorsanız hiç kurmamanız gereken bir cümle var: “Cezalısın, bugün evden çıkmayacak veya oyun oynamayacak, oturup kitap okuyacaksın”.

Yapmaması gereken bir davranışın sonucunda ceza amaçlı söylenen bu cümle çocuğunuzda ‘kitap okumak sıkıcı bir şey’ algısı yaratacak ve onu kitaplardan soğutacaktır.

Seçimlerine Saygı Duyun

çocuklara okuma alışkanlığı nasıl kazandırılır

Fotoğraf: Annie Spratt

İster hikaye, ister çizgi roman, ister dergi… İster fantastik, ister biyografi… Hiç fark etmez! Çocuğunuz neye ilgi duyuyorsa onu okumasına izin verin. Çocuğunuzun kendi beğenilerinize göre kitap seçimi yapmasına neden olmayın. 

Okuduğu Kitabın Filmini İzleyin 

Sevdiğimiz bir romanın filmini izlemek hepimiz için heyecan verici bir şeyken çocukları da daha çok okumaya teşvik edebilir. Okurken kafalarında canlandırdıkları karakter ve mekanları görmek onları bazen mutlu edecek, bazen hayal kırıklığına uğratacaktır. Ancak şurası kesindir ki bu deneyim bir sonraki kitap ve ardından gelecek film izleme aktivitesi için çocukları teşvik edecektir. 

Kitabevlerini Ziyaret Edin

çocuklara okuma alışkanlığı kazandırma

Fotoğraf: Keren Fedida

Çocuk kitabevlerinde bulunan her bir kitap, oyun ve etkinlik çocukların gelişimine destek olacak şekilde seçilmektedir. Ayrıca bu mekanların fiziki koşulları da çocuklara uygun olacak şekilde ayarlanmıştır. Kitabevlerinin ambiyansı, buralardaki sosyalleşme imkanı çocuğunuzun kitaplar ile bağ kurmasına yardımcı olacaktır. Çocuklarda okuma alışkanlığı nasıl kazanılır sorusuna karşılık olarak imza günlerine gitmek ve fuarlara katılmak da muhteşem bir yöntemdir.

Kitap Hediye Edin

Doğum gününde ve yılbaşında çocuğunuza kitap hediye etmeniz, onun kitapların ne kadar değerli şeyler olduğunu fark etmesini sağlayacaktır. Elbette ki burada yine seçimleriniz önemli; çocuğunuza okuma alışkanlığı kazandıracak, ilgisine ve beğenisine hitap edecek kitaplar seçmeye özen gösterin.

Zorlamayın!

Çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmak için neler yapılabilir sorusunun belki de en önemli yanıtı; zorlamamak. Siz ne kadar diretirseniz o bu olgudan o kadar uzaklaşacaktır. Kitap okumak istemeyen çocuklarla küçük adımlar atarak ilerlemek en sağlıklısı olacaktır.

Kapak Fotoğrafı: Josh Applegate