“Yalnızca yürüyüş yaparken akla gelen fikirler değer taşır.”
-Nietzsche-
Daha önce hiç yürümenin sınırlarına ulaştınız mı? Artık yürüdüğünüzü fark etmeksizin, adeta bir varoluş biçimi olarak yürüdüğünüz zamanları kastediyoruz. Vücudunuz her bir adımın ritminde akışa kapılıp yalnızca ileriye doğru atılır. Zihin durgunlaşır, geriye sadece hedefsizce ilerlemek kalır. İnsan, çevresindekilerle aynı kalp atışında bir hale gelir. Belki de yürüyüş yapmak, bu birliktelik hissinin doğallığı yüzünden güzeldir. Arada çelik ve plastikten yapılan tekerlekli ya da beton ve taştan oluşan o çok katlı hücreler olmadan…
Doğal alanlarda, hep beraber daha çok insanın yürüdüğü bir dünyada yaşamayı hayal ediyoruz. Üstelik bunun için büyük değişiklikler yapmamıza da gerek yok. Yürüyüşün doğrudan ve dolaylı olarak çevreye sunduğu faydaları adım adım incelediğimizde, ne demek istediğimiz daha da netleşecek.
Yürüyüş Yapmak Çevreye Doğrudan Fayda Sağlıyor
Fotoğraf: Frank Holleman
Yürüyüş yapmayı iki farklı şekilde değerlendirmek mümkün. Bunlardan ilki, yürümeyi bir ulaşım biçimi olarak benimsemek iken, ikincisi ise yürümeyi bir hobi ve keyifli vakit geçirme aktivitesi olarak tercih etmek. Önce işin ilk boyutunu, ulaşım biçimi olarak yürümeyi ele alalım.
Konuya bu açıdan baktığımızda akla ilk olarak kısa mesafeleri yürümek yerine araçla katetme alışkanlığımız geliyor. 15 dakikalık yürüyüş mesafesindeki bir bakkala bile araçla giden o kadar fazla insan var ki! Halbuki böyle kısa mesafelere yürüyerek ulaşsak, araçlarımızın sebep olduğu karbon salınımını azaltabiliriz. Böylelikle hem iklim değişikliğinin, hem de hava kirliliğinin önüne geçmiş oluruz. Mesela Küresel Çevre Değişikliği Dergisi’nde yayımlanan araştırmalara göre 10 kişiden yalnızca 1’i araç kullanmak yerine yürümeyi tercih etse, karbon salınım döngüsünde %4’lük bir azalma sağlanıyor.
İşin bir de gürültü kirliliği boyutu var. Sonuçta ulaşım araçlarının ne denli yüksek ses çıkardığı ortada. Üzücü olan ise bu seslerin birikerek dinmek bilmeyen bir gürültü yaratması ve bu gürültünün doğal yaşama verdiği olumsuz etkiler. Gürültü kirliliği yüzünden açığa çıkabilecek domino etkisini şöyle ifade edelim:
- Kısa mesafelere yürümek yerine araçlarla ulaşım sağladık.
- Motorların açığa çıkardığı gürültü kirliliği kuşların iletişim kurmasına engel oldu.
- Kuşlar doğal yaşamlarını terk etti.
- Ormanlar habitatını kaybettiği için zayıflamaya başladı.
- Gürültü kirliliği çevreye zarar verdi.
Gördüğünüz üzere araçlarla ulaşımın açığa çıkardığı karbon salınımı ve gürültü kirliliğinin olumsuz etkileri, gerçek anlamda tehlike arz ediyor. Yürüyüş yapmak ise bu tehlikeyi azaltmak için tercih edebileceğimiz ilk ve en etkili seçenek. Bu tehlikeyi azaltmak da çevreye faydalı olmak değildir de nedir?
Yürüyüş Yapmak, Dolaylı Olarak Da Çevreye Fayda Sağlıyor
Fotoğraf: Mette Kostner
Yürüyüş yapmak, etkilediği diğer senaryolar aracılığıyla çevreye dolaylı bir biçimde de fayda sağlıyor. Bu dolaylı faydaların daha rahat bir şekilde anlaşılması için örneklere geçelim.
Hiç şehir planlamasında araçların ne denli yer kapladığını düşündünüz mü? Kaldırımları ve yolları gözümüzün önüne getirelim. Yolların, kaldırımlardan daha fazla alan işgal ettiğini rahatlıkla gözlemleyebiliriz. Ancak araç kullanmak yerine yürümeyi tercih eden insan sayısı artarsa, şehir planlaması da bununla bağlantılı olarak değişmek zorunda kalacak. Böylelikle daha az asfalt ve daha çok doğal yürüyüş alanlarına sahip bir şehir için basit ama etkili bir adım atmış olacağız. En olmadı park yeri ihtiyacının azalmasıyla birlikte peyzaj işleri için alan açılacak. Bu da daha yeşil bir şehirde yaşamamız için kıymetli bir fırsat doğuracak.
Yine benzer şekilde araba yollarını daha az kullanmak, devletin yollar için ayırdığı bütçeyi farklı alanlarda harcamasına önayak oluyor. Mesela yolların bakım ve tadilatı için harcanan bütçe, neden yemyeşil yürüyüş rotaları ile dolu bir şehir inşa etmek için harcanmasın ki?
Tek yapmamız gereken o en başta değindiğimiz birliktelik hissini doğuran ve hep beraber yürüyebileceğimiz doğal alanlara duyduğumuz ihtiyacı ifade etmemiz. Belki de çevre için bir protesto yürüyüşünde yürüyerek de doğaya fayda sağlamamız gerek, ne dersiniz?
Kapak Fotoğrafı: Yogendra Singh
