Efsane Yönetmenler Serisi: Yorgos Lanthimos

Sinema sektörü büyük isimler tarafından ele geçirildi desek yanlış olmaz. Yıllarını bu sektöre veren ve kendi tarzları ile adını dünyanın her yerinde akıllara kazıyan isimler var. Hatta bir filmi izlediğinizde onun hangi büyük ustaya ait olduğunu kolayca tahmin edebilirsiniz. Bu zorlu koşullarda herkes kendine bir yer edinmeye çalışsa da aslında durum göründüğü kadar kolay değil. Yine de geçtiğimiz birkaç yılda Lanthimos filmleri kavramı aklımıza kazındı. 

Komşudan çıkan bu yarı deli yarı dahi isim, sinema sektörüne bir bomba gibi düştü. Yorgos Lanthimos, hem şaşırtıcı hem de izleyenleri yer yer rahatsız eden sahnelere yer veren kara mizah ve drama türündeki filmleriyle son yılların en çok konuşulan yönetmenlerinden biri oldu. Genç yaşında ve görece oldukça az eserle geniş bir hayran kitlesine ulaşan Yorgos Lanthimos’u yakından tanıyalım.

Yorgos Lanthimos Kimdir?

Yunanistan’dan çıkan genç yetenek, 1973 yılının mayıs ayında doğdu. Eğitimini Hellenic Sinema ve Televizyon Okulu Stavrakos’ta tamamladı. Meslekteki ilk yıllarında müzik videoları ve TV reklamları çekti.

Lakis Lazopoulos ile birlikte yönettiği 2001 yapımı En İyi Arkadaşım (My Best Friend), sinemaya bakış açısını geliştirmesine ve kendi tarzını oluşturmasına katkıda bulundu. My Best Friend’in ardından ikinci uzun metrajı Kinetta’nın gösterimi, 2005 Toronto Uluslararası Film Festivali’nde yapıldı. Cannes Film Festivali’nde Belirli Bir Bakış ödülü alan ve Yunanistan’ın 83. Akademi Ödülleri’nde Yabancı Dilde En İyi Film dalında aday olan üçüncü uzun metrajı Dogtooth ile uluslararası bir üne kavuştu ve Yorgos Lanthimos ismi tüm dünyada ses getirmeye başladı.

Lanthimos, özel hayatının konuşulmasını çok fazla istemiyor ve bu şekilde gündeme gelmiyor. Zaten buna ihtiyacı da yok. Yaptığı işler o kadar özgün ki adından söz ettirmeyi başarıyor. Vogue ve Gucci için gerçekleştirdiği fotoğraf çekimleri de filmlerindeki bakış açısı kadar orijinal. 

Yorgos Lanthimos Filmleri

Yorgos’un filmleri iki kelime ile özetlenebilir: Rahatsız edici. Bu özelliği sayesinde seyirciyi her zaman diken üzerinde tutar. Filmden sıkılıp uykuya dalmazsınız. Sizde yarattığı his daha çok göğsünüze biri oturmuşçasına çektiğiniz bir sıkıntıdır. Filmi yarıda bırakan birini gördüğünüzde muhtemelen bu kerpetenler organları sıkıştırılıyormuş hissine dayanamadığını rahatlıkla düşünebilirsiniz. Üstelik Lanthimos bunu her açıdan yapmayı başarır. İşlediği konu, karakterlerin hareketleri, konuşma tarzları veya seçtiği ögeler… 

Yunan Tuhaf Dalgası’nın başarılı isimlerinden olan Yorgos Lanthimos, filmlerinde genellikle günümüz insanı ve modern dünyanın yarattığı ahlak kurallarını sorgular. Ancak tüm bu konuları şahsına münhasır anlatmasına rağmen Hollywood sinemasında yönetmen koltuğuna oturduğundan beri bağımsız film algısını bir kenara bırakarak çektiği Hollywood tarzı filmlerle eleştirilerin odağı oldu. 

Sıra dışı çekim teknikleri ve tarzı ile Gaspar Noe veya Haneke’ye benzetilse de hayranları için onun yeri bambaşka. Henüz izlemediyseniz onun başarı basamaklarını hızlıca çıkmasını sağlayan filmlerine yakından bakalım.

Kinetta (2005) | IMDB: 4.7

orgos Lanthimos’un yönetmen koltuğuna tek başına oturduğu ilk filmi Kinetta; bir sivil polis, bir hizmetli ve bir fotoğrafçının hikayesini konu alıyor. Bir seri katilin işlediği cinayetlerin soruşturması için katilin tecavüz ve cinayet sahnelerini polis gözetiminde canlandırmaya çalışan bu tuhaf üçlünün psikoseksüel takıntıları zamanla kendini ele veriyor. 

Dogtooth (2009) | IMDB: 7.3

Köpek Dişi veya orijinal adıyla Kynodontas, ailenin korumacılığı ve bu durumun ileri bir seviyede nasıl bir sonuç doğurabileceğini ilginç bir yöntemle inceliyor. 

Filmde, 2 kardeş dış dünyadan izole bir şekilde yaşıyor ve yalnızca anne babalarının onlara öğrettiklerin şeylerin gerçek olduğunu düşünerek büyüyor. Böylece çocuklar herkesin bildiği nesneleri farklı isimlerle öğreniyor. Dış dünya hakkındaki gerçek olmayan hikayeler ise onların dışarı çıkma cesaretlerini kırıyor ve çitler arkasında yaşamaya itiyor. 

Cannes Film Festivali’nde Belirli Bir Bakış (Un Certain Regard) ödülü alan film, yönetmenin en cesur eserlerinden biri olarak görülüyor. 

Alps (2011) | IMDB: 6.4

Sevdikleri insanları kaybedenlere destek sunan gizli bir topluluk, ölen yakınlarının kıyafetlerini giyip davranışlarını taklit ederek insanların acılarını hafifletmeye çalışır. Alpler isimli gizli ekibin üyeleri, gizlilik ve duygusal ilişkilerden uzak durma gibi katı kurallarla hizmetlerini devam ettirmektedir. Girişimine başarıyla devam eden şirket, üyelerinden birinin artık bu katı kurallara uymak istememesi ile birlikte hizmet verememeye başlar. 

Dogtooth’un başarısının ardından yönetmenin merakla beklenen bu uzun metrajı Alpler, 2011 Venedik Film Festivali’nde En İyi Senaryo Ödülü’nün sahibi oldu. 

The Lobster (2015) | IMDB: 7.1

Distopik bir dünya yaratmak Lanthimos için hiç de zor değil. The Lobster (Istakoz) ise bunun en iyi örneklerinden biri. İnsanların yalnız olmasının yasak olduğu ve kendilerine bir eş bulmak zorunda kaldıkları bu dünyada, birini sevmek ya da eş olmak için çeşitli dayanaklara ihtiyaç duyuluyor. Eş bulamayanlar ise belirlenen süre sonunda seçtikleri bir hayvana dönüştürülüyor.

Yorgos Lanthimos, mizahi ögelerin film içerisinde yeterli miktarda kullanıldığında mesajın çok daha net ve etkileyici şekilde verildiğini savunuyor. The Lobster’da da aslında yaptığı tam olarak bu.

The Killing of a Sacred Deer (2017) | IMDB: 7.0

Kutsal Geyiğin Ölümü, Lanthimos’a sorulan “İnsanları en fazla ne kadar rahatsız edebilirsin?” sorusunun cevabı gibi adeta. Yalnızca konu veya akış değil, karakterlerin konuşma tarzları ve konu seçimleri de oldukça aykırı. Filmin açılış sahnesinden itibaren sizi bambaşka bir dünyanın içine çekiyor ve 2 saat boyunca bu dünyada tetikte olmanızı sağlıyor. Elbette Colin Farrell ve Nicole Kidman’ın muhteşem oyunculuklarının da tüm bu etkilerde payı var. 

The Favourite (2018) | IMDB: 7.5

Efsane Yönetmenler Serisi: Gaspar Noe

Sıra dışı tarzı ile sinema dünyasında efsane olan isimlerden biri de Gaspar Noe. Fransız sinemasının en önemli isimlerinden Noe’yi daha yakından tanımak için tıklayın!