Kütüphane, insana huzur veren mekanların başında gelir. Dünyanın kapısını aralar, insanı sakinleştirir ve geliştirir. Bazı kütüphaneler de sadece insan gelişimine saygı göstermekle kalmaz, tasarımı ve mimari yapısı sayesinde çevreye de duyarlıdır. Enerji ve su tasarrufu sağlayan ekolojik kütüphaneleri Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kurumları Federasyonu yeşil kütüphane olarak tanımlar.
Yeşil Kütüphane Nedir?
Yeşil kütüphane; doğaya verilen zararı minimuma indiren, elektrik ve su kullanımında binanın tasarımından yararlanan, geri dönüştürülebilen malzemelerden oluşan çevre dostu yapılara verilen isimdir.
Beitou Kütüphanesi, Tayvan
Fotoğraf: Camille San Vicente
Su ve enerji kullanımına oldukça duyarlı bir şekilde tasarlanan Beiou Kütüphanesi, çatısındaki eğim sayesinde yağmur suyunu tepesinde topluyor. Toplanan suyu, hem bina içinde hem de çevredeki ağaçlar için kullanıyor, üstündeki güneş panelleriyle de enerji tasarrufu sağlıyor.
Albion Kütüphanesi, Toronto
Fotoğraf: albionlibrary/Instagram
Restorasyon aşamasında yeniden tasarlanan Albion Kütüphanesi, Toronto’da yer alan ve dijital programlama, çocuk etkinlik alanı gibi birçok alanda hizmet veren sürdürülebilir bir yapı. Albion Kütüphanesi, eğimli çatısı sayesinde sudan tasarruf ediyor, panellerinin yardımıyla elektrik kullanımını azaltıyor.
Liyuan Kütüphanesi, Pekin
Fotoğraf: puluomixiusi0428/ Instagram
Çoğu geri dönüştürülmüş malzemeden yapılan Liyun Kütüphanesi, Çin’in dışında yer alıyor. Kurduğu sistemle etrafındaki gölden soğuk suyu alarak enerji tasarrufu sağlıyor, cephesindeki camlar sayesinde ışığı dışarıdan alıyor.
Villanueva Kütüphanesi, Kolombiya
Fotoğraf: Juan Rojas
Yapımı tamamen halka ait olan Kolombiya’nın yeşil kütüphanesi, aslında biraz zorunluluktan ve bütçeden dolayı ekolojik olarak inşa edilmiş. Kütüphane için yerli malzemeler kullanılmış, taşlar ve ahşaplar ise çevreden tedarik edilmiş.
Ödüllü Çevre Dostu Kütüphaneler
Sürdürülebilirlik kavramının önemini fark eden IFLA (Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kurumları Federasyonu), doğa dostu kitabevi yaklaşımını teşvik etmek amacıyla 2016’dan beri “yeşil kütüphane” ödülleri dağıtıyor.
Edmonton Kütüphanesi Kanada
Fotoğraf: Dylan Ferreira
Kanada Edmonton Kütüphanesi, geri dönüştürülebilen malzemeleri maksimum düzeyde kullanıyor ve katı atıkları ayrıştırıyor. Kütüphane çalışanları bina için malzemeleri kütüphane yakınından tedarik ederek karbon ayak izlerini sıfırlıyor. Ayrıca kütüphane, sürdürülebilir ulaşım için yakınlarına araba şarj istasyonları kuruyor, ulaşım yollarını bisiklet ve e-scooter kullanımına göre düzenliyor.
Oulu Kütüphanesi Finlandiya
Fotoğraf: unioululibrary/Instagram
2015’ten beri verdiği sürdürülebilirlik sözlerini yerine getiren Finlandiya Oulu Kütüphanesi, atığı sıfırlamak amacıyla kütüphanede plastik bulundurmayan ilk kütüphane olma özelliği taşıyor. Ayrıca Oulu Kütüphanesi; enerji kullanımı, anti-plastik gibi çevresel sürdürülebilirlik çözümlerine her geçen gün yenilerini ekliyor.
Kapak Fotoğrafı: Sylvia Yang