Hiç yabancı bir ülkede tek başınıza yürürken ‘Ben burada ne yapıyorum’ diye düşündünüz mü? Ben düşündüm, hem de defalarca… Yurt dışında yaşamak fikri ilk aklıma geldiğinde İstanbul’da lisans eğitimimi yeni tamamlamış ve diplomamı almıştım. Yüksek lisans ile akademik hayatıma devam etmek istiyordum ancak yeni heyecanlar da arıyordum. Bir yandan akademik hayata odaklanırken diğer yandan farklı bir kültürü tanımanın, yeni bir dil öğrenmenin ve yeni yerler keşfetmenin büyüsüne kapıldım ve Avrupa’da kendi alanımda eğitimime devam edebileceğim okullara başvuru yaptım…
2024 yılı yazında Estonya’nın başkenti Tallinn’de yüksek lisansı kazanmamla yurt dışında yaşama serüvenim başlamış oldu. Evraklar, vize ve oturum başvuruları, ev arama telaşı derken üç bavulun içine sığdırdığım tüm eşyalarım, heyecanlarım ve korkularımla 2024 yazında Tallinn’e taşındım.
Şimdi, başka bir ülkede geçirdiğim bir senenin ardından yurt dışında yaşamanın avantajları ve dezavantajları hakkında düşüncelerimi sizlerle paylaşmak istiyorum.
Yurt Dışında Yaşamanın Avantajları
Farklı bir ülkeye taşınmak, yepyeni bir hayat ve kariyer yolculuğunu da beraberinde getiriyor. Girdiğiniz her yeni ortam, tanıştığınız her yeni insan yepyeni bir bakış açısı katıyor ve sizi değiştiriyor.
İşte yurt dışında yaşamak için sebepler!
Dil Öğrenmek ve İletişim Becerilerini Geliştirmek
Başka bir ülkede yaşamak dil öğrenmenin en etkili yollarından biri. İngilizce seviyenizi geliştirmek için dile sürekli maruz kalmanız ve pratik yapmanız gerekiyor. Yurt dışında yaşarken zaman geçtikçe kendinizi daha iyi ifade edebildiğinizi, daha rahat iletişim kurduğunuzu görüyorsunuz.
Tabii ki İngilizcenizi geliştirdiğiniz kadar gittiğiniz ülkenin ana dilini de öğrenmeye başlıyorsunuz. Bunun için bir kursa gitmeseniz bile günlük hayatta kullanılan basit sözleri öğrenmek, iletişim kurduğunuz halka kendi dilinde ‘İyi günler!’ diyebilmek bile çok iyi hissettiriyor.
Avrupa’nın kuzeye yakın ülkelerinde insanlar çok iyi İngilizce konuştuğu için günlük hayatta sadece İngilizce ile herkesle iletişim kurmanız mümkün. Fakat güneylere indikçe farklı tecrübeler yaşayabilirsiniz. Eğer İspanya, İtalya gibi ülkelere taşınmayı düşünüyorsanız bu ülkelerde konuşulan dillere hakim olmak adaptasyon sürecinizi hızlandıracaktır.
Farklı Kültürleri Keşfetmek
Bence yurt dışında yaşamanın en keyifli yanlarından biri yeni kültürleri tanımak. Kariyer veya eğitim sebebiyle yurt dışına taşındığınız zaman sadece gittiğiniz ülkenin halkıyla bir sosyal çevre oluşturmuyorsunuz aynı zamanda işyerinizdeki ve okulunuzdaki diğer uluslararası öğrenci ve çalışanlarla da arkadaş oluyorsunuz.
Birçok kişi yurt dışına taşınırken yalnızlıktan korksa da uluslararası öğrencileri ve çalışanları bir araya getiren farklı komünitelerde (öğrenciler için ESN, çalışanlar için sosyal medyadaki expat grupları) birçok insanla tanışmak ve arkadaş olmak hayal edilenden daha kolay.
Unutmayın; yurt dışında yaşamak sadece sizin seçiminiz değil. Farklı bir ülkede yaşayan birçok gurbetçi de sizin gibi yeni kültürleri keşfetmeye hevesli oluyor ve ‘Language Exchange Nights’ (farklı ülkelerden kişilerin birbirlerinin ana dillerini öğrenmeye ve kendi dillerini öğretmeye çalıştığı buluşmalar) veya ‘International Dinners’ (herkesin kendi kültüründen yemekler yapıp birbiriyle paylaştığı akşam yemekleri) gibi etkinliklerle de birbirlerini tanımaya çalışıyor. Bu sebeple sadece gittiğiniz ülkenin değil, dünyanın dört bir yanından gelen insanların da kültürlerine şahit oluyor, tanıştığınız her insandan yepyeni şeyler öğreniyorsunuz.
Geniş Network ve Uluslararası Bir Çevre
Yurt dışında yaşamak için en ideal ülke hangisi diye düşünüyorsanız bu niyetinizdeki amaçlarınız cevabı bulmanıza yardımcı olacaktır. Yurt dışına benim gibi eğitim odaklı gelip daha sonra iş bulmanız ve kendi ayaklarınızın üzerinde durmanız mümkün.
Bir ülkede zaman geçirdikçe, tanıştığınız her insan size uluslararası bir network oluyor. Ayrıca ‘Hiç Türk arkadaşım olmayacak mı?’ diye düşünmeyin, artık dünyanın neresine giderseniz gidin Türklerle karşılaşabilirsiniz.
Yurt dışında yaşayan Türkler gerçekten de birbirini sahipleniyor, herhangi bir sorun yaşadığınızda, bir ihtiyacınız olduğunda kimse size elini uzatmaktan çekinmiyor. Yurt dışına ilk defa taşınan herkes o yalnızlık hissini tattığı için birçok kişi kendinden sonra gelenlerin kendini yalnız hissetmesini istemiyor. Bu sebeple iş aramak, kendi ilgi alanlarınızda bir şeyler yapmak istediğiniz zaman hem Türk arkadaşlarınız hem de uluslararası network’ünüz gerçekten de çok yardımcı oluyor.
Kişisel Gelişimde Üst Seviyeye Çıkmak
Yurt dışında yaşamanın avantajları nelerdir sorusuna verilecek cevaplar buna karar verip ilk adımları atmanızla gelmeye başlıyor… Öcelikle sayısız evrak işi, oturum başvuruları, gittiğiniz ülkedeki sağlık sistemini, hak ve sorumluluklarınızı anlama çabaları derken artık kendinizi her şeyi yapabilecek kadar güçlü hissediyorsunuz.
Yurt dışında yaşadıktan sonra problem çözme becerilerinizin arttığını gözlemleyeceksiniz. Kendi ayaklarınızın üzerinde durmanın verdiği özgüven gerçekten deneyimlemeye değer.
Sık sık kendime sorduğum ‘Ben burada ne yapıyorum?’ sorusu, tüm bu geldiğim yolu düşündüğümde bana sonsuz bir güven veriyor ve yerini ‘Ben artık her şeyi başarabilirim.’ hissine bırakıyor.
Yurt Dışında Yaşamanın Dezavantajları
Yurt dışında yaşamak istiyorum ne yapmalıyım diye düşünceler zihninizde geziyorsa avantajlar kadar dezavantajları da bilmenizde fayda var. Yurt dışında yaşamak şahane deneyimler getirse de çok zorlayıcı olduğu zamanlar da elbette oluyor. Kendinizi tam gittiğiniz yere alışmış hissederken hasta olduğunuzda koca bir yalnızlık hissiyle baş başa kalıyorsunuz. Türkiye’de olsanız ailenizin ve arkadaşlarınızın yanınızda olacağını biliyorsunuz ama yurt dışında tek başına mücadele etmeniz gerekiyor.
Aile ve Yakın Çevreden Uzak Kalmak
Başka bir ülkeye taşındığınızda evden, aileden ve sosyal çevreden uzakta olmak duygusal olarak zorlayıcı oluyor. Özel günleri kaçırmak ve hep uzaktan kutlamak, bayram gibi herkesin bir arada olduğu önemli günlerde büyük bir yalnızlık hissiyle baş başa kalmaya alışmanız gerekiyor.
Kültür Şoku
Yurt dışında yaşamanın dezavantajlarından biri de gittiğiniz ülkede ilk zamanlarda yaşadığınız yabancılık hissi olabilir. Hiç bilmediğiniz bir kültüre uyum sağlamak, orada bir hayat kurmaya çalışmak ilk günlerde çok ürkütücü geliyor ve sanki hiç geçmeyecekmiş gibi gelen bir şok hissiyle yüzleşmeniz gerekiyor. Zamanla bu beklenmedik durumlara alışıyorsunuz ve normalleştiriyorsunuz.
Estonya’ya ilk taşındığımda ve Estonlara ‘Nasılsın?’ diye sorduğumda hep aynı cevabı alıyordum; ‘İyiyim.’ Kimsenin bana nasıl olduğumu sormamasını çok kişisel algılamıştım ve benimle iletişim kurmak istemediklerini düşündüm. Zaman geçtikçe anladım ki Estonlar ‘small talk’ yapmaktan hoşlanmıyorlar ve birbirleriyle de böyle konuşmuyorlar. Yaşadığım yerin kültürünü anlamaya başladıkça onlara uyum sağlamaya, onların normal gördüklerine saygı duymaya ve bu yeni kurallara adapte olmaya başladım.
Yurt dışında yaşamak yemek kültürü de uyum sürecinde zorlayıcı olabiliyor. Kimi zaman canınız bildiğiniz tatları çekiyor ama alışık olduğunuz lezzetleri bulmak her zaman mümkün olmuyor. Özellikle marketlerde tanımadığınız ürünlerle karşılaşmak ya da dışarıda damak tadınıza hitap eden yemekler bulamamak, insanın kendini biraz daha yabancı hissetmesine neden olabiliyor.
İletişim Zorlukları
Yeni bir ülkeye taşındığınızda, akıcı bir dil konuşamıyorsanız ilk zamanlarda iletişim sıkıntıları yaşamanız gayet normal. Kendinizi ifade edememekten kaynaklanan zorluklar ve yanlış anlaşılmalarla baş etmek zorunda kalabilirsiniz. Günlük hayattaki en basit şeylerin bile dil bariyeri dolayısıyla yorucu hale gelmesi de yıpratıcı olabiliyor.
Eğer ilk zamanlarınızda akıcı bir şekilde yabancı dil konuşamadığınızı düşünüyorsanız, resmi işlerinizi yapmadan önce hazırlık yapmanızı, hatta yazılı bir metin hazırlamanızı öneririm. Resmi kurumlarda yanlış anlamalardan doğacak sıkıntıları en aza indirmeniz işlerinizi kolaylaştıracaktır.
İletişim zorlukları sizi korkutmasın, ilk zamanlardaki yorgunluk ve derdini anlatamama hissi zaman geçtikçe kayboluyor ve yerini daha akıcı bir iletişim deneyimine bırakıyor. İhtiyacınız olan sadece biraz zaman ve bolca pratik!
Bürokrasi, Yasal Düzenlemeler ve Maddi Zorluklar
Yurt dışına yerleşmek için gerekenler listesi içerisinde maalesef birçoğumuzun sevmediği yasal detaylar var. Yurt dışında yaşamanın dezavantajları arasında pasaport, vize ve yasal düzenlemeleri saymazsak olmaz. Karmaşık prosedürlere uzun saatler harcamanız gerekebilir. Evraklar, oturma izinleri, banka ve para işleri ile aynı anda başa çıkmanız, hepsini tüm detayları ile öğrenmeniz gerekiyor.
Değişen döviz kuru da çalışmıyorsanız ve Türkiye’deki birikiminizle yurt dışına taşındıysanız zorlayıcı olabilir. İş arama süreçleri de çalışma alanınız ve o ülkenin işsizlik oranlarıyla bağlantılı olarak beklediğinizden daha uzun sürebilir.
Ayrıca gittiğiniz ülkenin sağlık sistemi Türkiye’de alışık olduğunuz sistemden tamamen farklı olabilir ve bunları anlamak çok zaman alabilir. Bu konudaki tavsiyem de sağlık sistemi konusundaki genel bilgileri ilk gittiğiniz zamanlarda öğrenmeye çalışmanız. Aksi takdirde hasta olduğunuz zaman bir yandan bu bilgileri edinmeye çalışmak çok yıpratıcı olabilir.
Yurt dışına taşınmadan önce, hayatınızı değiştirirken gideceğiniz yerden neler beklediğinizi tüm detaylarıyla düşünüp önceliklerinizi belirlemeniz, ülke seçimi yapmanızda işinizi kolaylaştıracaktır.
Unutmayın ki yurt dışında yaşamak avantajları ve dezavantajları ile unutulmayacak bir deneyim olacak ve size çok şey katacak. Bambaşka bir hayata açtığınız kapı, yepyeni heyecanlar ve korkularla kendinizi keşfedeceğiniz bir serüvene dönüşecek!
Her ne kadar sevdiklerimden ayrı olmak zorlayıcı olsa da, yurt dışında geçirdiğim bir senede öğrendiklerim ve kendimle ilgili keşfettiklerim beni çok mutlu etti. Tekrar seçme şansım olsa, bu deneyimlerin iyisiyle kötüsüyle hepsini yeniden yaşardım.
Denemekten, alışmaya çalışmaktan, alışamazsanız geri dönmekten, yeniden başlamaktan çekinmeyin. Belki de düşündüğünüzden bile güzel bir hayat, dünyanın bambaşka bir yerinde sizleri bekliyor…
