Güncelleme Tarihi: 13 Ekim 2022
Bu cümleyi Barcelona’da bir restoran tabelasında okudum. Herhalde Barcelona’nın ruhunu en iyi yansıtan cümle bu. Katalan mutfağının, Akdeniz’le birleşip, deniz ve güneş sosuna bulandığı yer Barcelona… Yemek, içmek, eğlenmek ve haz almak üzerine kurulmuş bu dünyaya ziyaretçi olarak gittiğinizde, Barcelona size “İyi ki geldin. Tabağımdaki en güzel baharat sensin” diyor.
Akdeniz’in En Çok Turist Çeken Şehri Barcelona
Barcelona, Akdeniz’in en çok turist çeken şehirlerinin başında geliyor. Gelen turistler yıllarca şehre zenginlik katarken son yıllarda şehrin en çok şikayet ettiği konu haline gelmiş. Barcelona yerel yönetimi son yıllarda tüm turistik projeleri ve turistik tesis önerilerini mercek altına almış. Özellikle Barcelona’nın sıcacık ve konuksever ortamında bir başka insana dönüşen tatilciler, şehrin tarihi dokusuna oldukça zarar vermişler. Bu nedenle yeni yönetim son derece titizlenerek her projeyi dikkatle inceliyor. Barcelona’nın turistik merkezine yatırım yapmak yerine, farklı kültürel özellikleri ortaya çıkartan projeler destekleniyor. Benim kalışım sırasında yerel gazetelerde gördüğüm bir haber beni çok mutlu etmişti. Belediye yerel müzisyenleri destekleme kararı çerçevesinde, sahneye çıkabilecekleri mekanlar yaratmaya ve halkla buluşabilmeleri için ilan desteği vermeye karar vermiş. Darısı renkleri görebilmek farklılığın zenginliğini yaşayabilmek için bizim başımıza!
Sanayi Devrimi’nin Etkisi
Barcelona aslında bugünkü çekimini 19.yy yarısındaki Sanayi Devrimi’ne borçlu. Sanayi Devrimi’nden önce küçücük bir kent olan Barcelona, endüstrileşme sürecinde çevresindeki pek çok irili ufaklı kenti yutmuş. O tarihe kadar İspanya’nın 5. Büyük kenti olan Gracia dahil olmak üzere Barcelona tarih boyunca klasik bir ticaret şehri olmuş. Dünyanın her tarafından gelen mallar burada bulunurmuş. Doğunun baharatları, Akdeniz’in otları, sabunları, balları, Güney Amerika’nın çikolatası …
Endüstrileşme sırasında denizden gelen malları taşımak ve üretilen malları denize ulaştırabilmek amacıyla geniş caddelere gerek duyulmuş. Via Laietana bu amaçla açılmış caddelerden biri, tabii ki şehrin tarihi merkezinden geçeceği için bazı binaların yoldan kaldırılması gerekmiş. Bu binaları yıkarak tek tek taşları taşıma yolunu seçmişler. Yıkılan bu binaların yeniden yapılacağı bölge olarak da şehrin tarihi merkezinin hemen dışında Barrio Gotic’in bitiminde bulunan Eixample Bölgesi seçilmiş.
Seyahat Edilen Binalar
Eixample Bölgesi bugün şehrin merkezi sayılıyor. Taşları tek tek taşınan binalara burada yeniden hayat verilmiş. Seyahat eden binalar adı verilen bu yapılardan en ünlüsü Santa Maria de Jungeres Manastırı ve Kilisesi. Eixample Barcelona dışında kırsal bir yerleşim alanı iken, sanayileşme hareketinin bir parçası olarak yeniden şehir olarak planlanmış. Şehre tepeden veya haritadan baktığınızda ne kadar matematiksel olarak planlandığını görebilirsiniz. Paris’de Haussman’ın büyük bulvarları açması gibi.
Katalan mühendis Ildefon Cerda’nın planıda şehrin görüntüsünü değiştirmiş. Sosyal yaşamın devamı için aslında her dört binanın arasına mahalle yaşayanlarının buluşup birlikte vakit geçirecekleri patio adı verilen avlular planlanmış. Hatta orijinal plana göre bu avlulardan birbirine geçerek şehri bir uçtan bir uca kat etmek mümkünmüş. Akdenizli evde yaşayamaz, zaman sokakta geçer fikrini hayata geçiren planlama maalesef ki rant kurbanı olmuş. Nefes almaya ayrılan bu avluların çoğuna binalar kondurulmuş. Bugün Belediye tekrar bu alanların avluya çevrilmesi için bina sahiplerini ikna etmeye çalışıyor.
Akdeniz’in Keyif Alanları Patio’lar
Ben turistik Barcelona’nın dışına çıkarak bu patiolardan birini görmeye gittim. Dışarıdan görünmeyen dar bir sokaktan içeriye girdiğimde gördüğüm manzara müthişti. Her yaştan insan birlikte ağaç gölgesinde oturuyor, havuza girenler, güneşlenenler, yün örenler, yemek yiyenler, her yaştan üyesi olan kocaman bir ailenin toplantısına gitmiş gibi oldum. Bebek ağlaması, telefon konuşması, çocuk çığlıkları, müzik sesi hepsi bu avluda birbirine karışırken, dışarıda turistlerin yüzlercesi sokaklardan akıp gidiyor. Evet keşke bu proje başarılı olsa imiş veya keşke bugün sayıları arttırılabilse, insanlar dijital dünyadan hiçbir izin olmadığı bu vahalarda, tekrar doğal yaşama bırakılan canlılar gibi Akdeniz’li olmanın keyfine varsa.
Turistik Barcelona’nın Dışında
Gracia şehrin bir başka önemli merkezi. Turistik olmayan küçük butikler ve restoranlar ile dolu bir bölge, sokaklarında bir Barcelonalı gibi dolaşabilirsiniz
Turistik Barselona’nın dışına çıkalım derseniz yeni yıldız. El Raval’i öneririm.Sanayileşme döneminde işçilerin ve göçmenlerin yerleştirildiği bölge olarak kurulan El Raval, uzun bir süre, tam bir kenar mahalle muamelesi görmüş. 1920’lerde Amerika’ya giden İspanyol Gazeteci ve düşünürlerin deyimiyle Barcelona’nın Çin Mahallesi olarak adlandırılmış. Bugün ister kentsel dönüşüm, ister soylulaştırma projesi deyin El Raval’in çehresi tamamen değişti. Sanat Galerilerinin, şık restoranların ve tasarımcıların mekanı (birkaç özel adres: En Ville, Rita Rouge, Bar Lobo)
İspanyol Art Nouveau’su : Modernismo
Sanayileşmeye bir tepki olarak doğan Modernismo akımı, insani unsurları göz ardı eden yerleşim ve yaşam biçimine bir protesto olarak doğmuş bir mimarı ve sanat akımı. Başta Gaudi olmak üzere doğadan esinlenen ve oryantalizm etkisi taşıyan bir ifade tarzı, renklerin, seramik demir ve cam süslemelerin kullanıldığı bir başkaldırı… Barcelona’nın pek çok yerinde bu tarzda yapıları görmek mümkün …
İkonik Gaudi Yapıları
Gaudi’nin eserleri arasında finansörü Guell adına yaptığı Palau Guell ve Park Guel, Akdeniz dalgalarından esinlenen Casa Mila (la Pedrera) Casa Calvet ve Batilo, Modernismo anıtları olarak insan, şehir ve doğa ilişkini anlatıyor. La Sagrada Familia’nın (Kutsal Aile Tapınağı) dış cephesi tamamen İncil’den sahneleri temsil eder. İç mekanda ise özellikle malzeme çeşitliliğine ve detaylara dikkat etmenizi tavsiye ederim.
Gaudi Barcelona ile özdeşleşmiş bir mimar. Gaudi eserlerini gezerken taksi veya metro kullanabilirsiniz. Eğer yürümek isterseniz denize en yakın Palau Guell’den başlayıp, Plaza Catalunya’ya çıkarak Casa Calvet ve Casa Batlo’yu gezebilirsiniz. Gracia’dan yarım saatlik bir yürüyüşle Casa Mila, Park Guell gezilebilir. Yorulursanız taksi veya metroyla Sagrada Familia’da turu bitirebilirsiniz. Tabii ki bu herhangi bir kuyruk veya yoğunluk olmaması halinde . Tavsiyem turunuzu iki veya üçe bölerek rahat rahat gezmek, yol üstündeki tapas barlarda ve hoş kafelerde zevkli duraklar yapmak.
Barcelona’da Gourmet Maraton
Barcelona’da yemek denilince aklınıza Katalan spesyalitelerinin yanında Bask ve Endülüs etkisi de gelmeli. En ünlüsü tapas’lar, küçük porsiyonlar halinde sunulan meze türü yiyecekler. Tapasların yanına peynir ve şarküteri ısmarlayarak da yemeğinizi tamamlayabilirsiniz. Eğer bir İspanyol klasiği Paella isterseniz en lezzetlilerini Barcelonata Bölgesi’nde bulabilirsiniz. (Paella, Valencia bölgesinin bir spesyalitesi) Katalanya mutfağı denilince aklımıza hem dağ hem de deniz ürünleri (mari muntanya ) gelmeli. 4 ana sos hemen her öğünde karşınıza gelebilir. Allioli (sarımsak, domates ve zeytinyağı), Romesco (badem, nyora biberi, fındık, domates, sarımsak, zeytinyağ), Samfaina (sebzelerle yapılmış bir çeşit türlü), Sofregit (domates,soğan ve sarımsak sosu).
Barcelona’da Nerede Ne Yenir?
Tapas denilince, yeme sırasını da, ne yiyeceğinizi de bilmek gerekli. Temtempies-ilk tadımlıklar, Pintxos-kürdan yiyecekleri, Banderillas-hazır paketlenmişler, Montadinos-kanapeler, Raciones-sıcaklar.
Tavsiye ettiğim tapaslar : Calamares( kalamar), chipirones( küçük mürekkep balığı ), setas (yabani mantar), langostinos (Jumbo karides ve pavurya), patatas bravas (annenizin evde yaptığı patates kızartması gibi diyebiliriz).
Tapas dışında başka lezzetler deneyecekseniz, yemeğe pa amb tomaquet ile başlamanızı öneriyorum. Ekmek üzerine domates sosu veya her şeyden biraz derseniz Pica –pica tabağı (katalan meze tabağı)
Tatlı denilice aklımıza ilk gelen krem brüle benzeri, creme catalan. Xuixos ise içi creme catalan ile doldurulmuş tatlılar. Churros başka bir olmazsa olmaz kışın sıcak ve yoğun çikolataya batırılarak yeniliyor.
Barcelona’da çikolata çok önemli. Özellikle kışın daha iyi yenebileceğini düşündüğüm çikolata ürünleri için adres, Barrio Gotic’de Carrer de Petritxol Sokağı. Burada en geleneksel tatlıları Granjala Pallane’de bulabilirsiniz. İspanyol arkadaşınız sizi kahvaltıya davet ederse biliniz ki çok tatlı şeyler yiyeceksiniz.
Iberico Jam –Jamon Iberico, yabani mantar, şarap severler için Galiçya’nın Rias Biaxas beyaz şarabı ve Cava isimli Katalan köpüklü şarabı denenmeli. Bir tohumdan elde edilen süt rengi soğuk yaz içeceği Chufa tatlı severseniz hoş olabilir.
Barcelona’da yemek geç yenir, öğlen yemeği saat 14.00-16.00 arasında, akşam yemeği 21.00-23.00 arasında yeniyor. Seçeceğiniz restorana göre kişi başı 10 ile 80 Euro arasında ücret ödeyebilirsiniz.
Şehrin eski bölgesinde La Ramblas ve Barrio Gotic’de Cafe de L’Academia ve Cuisines Santa Caterina, Cafe Zurich. El Raval’de, Ca Isidre (Katalan Mutfağı), Casa Leopoldo (Katalan) , El Cafeti (Akdeniz)
Barcelonata’da El vaso del Oro (tapas),Els Pescador (Deniz ürünleri)
Eixample’de El Nacional (5 Restoran birlikte ), Cervesia la Catalana (Tapas), Cinc Sentis (Katalan), Cafe Jaime Beriestain (Konsept Dükkanı restoranı ile birlikte), Tapas 24.
Gracia’da Botafumerio (deniz ürünleri), L’Arroseria Xativa (İspanyol)
Barcelona Pazarları
Barcelona’nın kalbi diyebileceğimiz, yiyecekten giyeceğe kadar her türlü ihtiyaç malzemesinin bulunduğu pazarlarda İspanya’ya ve Akdeniz’e özgü pek çok ürünü tanıyabilir ve tadabilirsiniz. Yazın en geç saat 15.00’da kapanıyor. Els Encants, Ramblas’da en ünlü Pazar Mercado de La Boqueria ve Mercat de Santa Caterina. Boqueria’da oturacak yer az, çok kalabalık ama yine de keyifli tadımlar yapabilirsiniz.
Benim tavsiyem Santa Caterina pazarı. Pazarın kapalı bölümünde her zevke hitap eden restoranlar bulmak mümkün. İster öğle ister akşam yemeği için tercih edebilirsiniz.
Barcelona’da Mutlaka Yapılaması Gereken 11 Şey
- Sagrada Familia ve Casa’yı gezmek,
- Mercat Santa Catherina’da akşam yemeği yemek,
- Picasso Müzesini ziyaret etmek,
- Park Guell ve Palau Guell’i gezmek,
- Gracia’da Tapas Bar’da öğlen yemeği yemek,
- Barceloneta’da bir club gecesi,
- Plau Musica’da mevsimine göre bir gösteriye gitmek,
- Passeig de Gracia’da yürüyüş ve alışveriş yapmak,
- Mont Juic de Granjala Pallane’de Creme Catalan yemek,
- Barrio Gotic’de Barcelona’nın en eski dükkanlarından La Cala’ya tadım yapmak,
- Xarcuteria Margarit’e uğrayıp, midenizi sevindirmek.
Barcelona’da Gece Hayatı Adresleri
Carpe Diem Club Restaurant : Öğlen 12.00 itibariyle açık. Akşam 24.00’dan sonra Club olarak hizmet veriyor.
Dry Martini Coctail Bar : Öğlen 13.00, gece 02.30 arasında açık,
Club Omm : Avant Guard Club, gece 24.00 -03.30 arasında açık,
Jamboree : 60’lardan günümüze klasik ağırlıklı program yapan bir Jazz Club.
The Top : Gallery Hotel’in tepesinde, yazın biraz hava alayım derseniz güzel manzara eşliğinde yemeğinizi yiyebilir, içkinizi yudumlayabilirsiniz.
Yukarıdakiler dışında otellerin pek çoğunda 21.00 itibariyle canlı müzik olabiliyor. Seyahatiniz yaz aylarında olacaksa şehrin parklarında ve sembolik mekanlarında açık hava konserleri ve yazlık sinemalar olabiliyor.
