Normal şartlar altında sürdürülebilir giyim dendiğinde aklınıza geliyor? Bizler, sürdürülebilir giyim kavramını geleneksel modanın hızlı tüketime teşvik eden prensiplerine karşı sergilenmesi gereken bir duruş olarak algılıyoruz. Ancak bu kavram, artık başka bir boyut daha kazanma şansına sahip. Bu şansı sürdürülebilir giyime sunan şey ise yeni teknolojiler sayesinde elektrik üreten kumaş teknolojisinin geliştirilmiş olması! Hızlı moda yerine yavaş moda derken, belki de bu tamamen sürdürülebilir enerji üreten kumaşlar, yeni ve sürdürülebilir bir modaya yön verecek. Böylelikle de günlük yaşantımız sırasında bizlere gezegen için bir adım daha atma şansı sunacak. Tabii kehanetlerde bulunmadan önce bu teknolojinin prensiplerine ve bize sağladıklarına bir göz atmakta fayda var…
Elektrik Üreten Kumaş Teknolojisinin Püf Noktası: Triboelektrik Mantığı
Fotoğraf: Georgia Town Tech Üniversitesi
Triboelektrik etkisi terimi, ne kadar bilimsel ve gündelik yaşamdan uzak gözükse de aslında bu terimin etkilerine aşinayız. Mesela balonu yün kazağa sürtüp saçımıza tutunca saçımızın dikleşmesini sağlayan statik enerji, triboelektrik etkisi sayesinde açığa çıkıyor. Zaten elektrik üreten kumaşlar da tam olarak bu mantığı kullanıyor. Bilim insanları, bu kumaşları triboelektrik üreten fiber bazlı nanojeneratörler (ufacık enerji kaynakları) ile dokuyor. Sonra da biz yürürken arkamızda salınan ceketimizin kumaşı, kendi içinde statik bir sürtünme sergiliyor ve nanojeneratörler, bu sürtünmeyi hemen enerjiye dönüştürüyor.
İşin en etkileyici yanı ise böylesine basit bir şekilde, yalnızca yürüyerek oluşturabileceğimiz enerjiyle yapabileceklerimiz.
Araştırmacılar, 20 cm’lik bir kumaş parçasıyla tempolu bir yürüyüş yaptığımız takdirde dakikada 2 volt enerji üretebileceğimizi ifade ediyor. Eğer bu enerjiyi 2.1 amperlik bir şarj aletiyle bağlarsak şarjı tamamen biten bir telefonu 1.5 saatlik yürüyüşle şarj etmemiz mümkün hale gelebilir.
Üstelik ürettiğimiz bu enerji, tamamen sürdürülebilir ve doğa dostu. Aynı zamanda bu enerjiyi üretmemizi sağlayan kumaş da yeşil yöntemlerle tasarlandı ve görece olarak az bir masrafı var. Bunlara ek olarak bu kumaş nefes alan, esnek ve hafif bir yapıya sahip. Böylelikle yalnızca kendi kıyafetlerimizde değil, rüzgarlı bölgelerde perde veya bayrak yapımında da kullanılabilir.
Enerji Üreten Kumaşın Geleceği
Fotoğraf: Sharon McCutcheon
Araştırmacılar, elektrik üreten kumaşların önümüzdeki iki yıl içinde piyasaya sürülebilme ihtimali olduğunu belirtiyor. Bu kumaşın ürettiği enerji, dağcılar ve maceraperestler adına çeşitli GPS sistemlerini çalıştırabileceği için kumaşa bu kesimin rağbet göstermesini bekliyorlar. Ayrıca her daim elektriğe ihtiyaç duyan ve tehlikeli işlerle uğraşan insanlar için de bu kumaşın önem taşıyabileceğini belirtiyorlar. Tabii sürdürülebilirlik tutkunlarını da işin içine dahil etmek gerekiyor.
Sonuçta sizce de yalnızca hareket ederek doğaya faydada bulunma fikri oldukça cazip, öyle değil mi?