Geri Dönüşüm Kutusu Renkleri Ne Anlama Geliyor?

Güncelleme Tarihi: 6 Eylül 2023

Atık yönetimi konusunda en önemli adımlardan biri de atıkları doğru şekilde ayrıştırmak. Atıkların ayrıştırılması için geri dönüşüm kutusu renkleri hakkında bilgi sahibi olmak gerekiyor. Hangi atığı hangi kutuya atacağınızı biliyor musunuz? Sizin için atık kutusu renkleri hakkındaki bilgileri derledik.

Geri Dönüşüm Kutusu Renkleri ve Anlamları

Geri Dönüşüm Kutusu Renkleri Ne Anlama Geliyor? — *Fotoğraf: Yalova Belediyesi*

Günümüzde hala tek tip çöp kutusu kullanımı devam etse de aslında atıkların ayrıştırılması için birden fazla çöp kutusu kullanılması gerekiyor. Standart olarak temelde 6 farklı geri dönüşüm kutusu tipi bulunsa da bu sayı yerleşkenin, işletmenin ve kurumun ihtiyaçları doğrultusunda artış gösterebiliyor. Geri dönüşüm kutuları birbirinden renkleri, toplanan atık türü ve fiziksel özellikleri noktasında ayrışıyor.

Mavi Kutu | Kağıt ve Karton Atıkları

En sık kullanılan geri dönüşüm kutularından olan mavi kutu; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenen standartlar kapsamında kağıt-karton malzemelerden yapılan ambalajları toplamak amacıyla kullanılıyor. Ofis ve okul benzeri yerleşkelerde kullanılması oldukça önemli olan mavi kutularda toplanan kağıt atıklar, basit işlemler sonrasında yeniden dönüştürülebiliyor.

Mavi geri dönüşüm kutusuna ne atılır?

Kağıt-karton malzemeden ambalajlar
Karton meşrubat kutuları
Kargo kutuları
Kullanılmış kağıtlar

Mavi geri dönüşüm kutusuna ne atılmaz?

Plastik ambalaj
Yemek artığı içeren kağıt

Sarı Kutu | Plastik Atıklar

Plastikler, geri dönüştürülmesi oldukça zor ve özel muamele gerektiren materyallerin başında geliyor. Gündelik hayatta kullandığımız neredeyse her şeyin içerisinde plastik yer alıyor. Hal böyleyken ürettiğimiz plastik atıkları mutlaka özel kutular içerisinde toplamamız gerekiyor. Çünkü diğer materyallere kıyasla doğada kendi kendine yok olma ihtimali bulunmayan plastikler, günden güne birikerek habitatlara veya okyanusa karışıyor. Bunu önlemek için öncelikle tek kullanımlık plastiklerden vazgeçmeli, eğer vazgeçemiyorsak da sarı renkli geri dönüşüm kutuları ile doğaya karışmasını engellemeliyiz.

Sarı geri dönüşüm kutusuna ne atılır?

Plastik şişeler
Plastik kutular
Plastik kaplar
Plastik kapaklar
Plastik poşetler

Plastik geri dönüşüm kutusuna ne atılmaz?

Boya ve kimyasalların plastik kapları
Margarin kapları
Yağlı kaplar

Yeşil Kutu | Cam Atıklar

Geri dönüşüm kutusu renkleri içerisinde yeşil ile ayrılanlarda ise cam atıklar toplanıyor. Cam, yapısı gereği yeniden dönüşüme oldukça uygun olduğu için birçok kurum ve kuruluş, cam atık kabul ediyor. Cam kumbaraları dışında ve ufak boyutlarda olan yeşil geri dönüşüm kutusu içerisine koyacağınız çöp torbasının sağlam olduğundan emin olmanız gerekiyor. Ayrıca camların kırılmadan atılması da oldukça önemli. Aksi takdirde sokak hayvanlarının veya görevlilerin yaralanmasına sebep olabilirsiniz.

Yeşil geri dönüşüm kutusuna ne atılır?

Cam gıda kapları
Meyve suyu şişeleri
Konserve kavanozu
Bardak

Yeşil geri dönüşüm kutusuna ne atılmaz?

Boş ilaç şişeleri
Seramik
Porselen
Kırılmış cam

Gri Kutu | Metal Atıklar

Hem maddi değerleri hem de geri dönüşüme açık özellikleri sayesinde metaller, ayrı kutularda toplandığı takdirde ekonomiye önemli kazançlar sağlayabilir. Günümüzde “eskici” olarak tabir edilen atık toplayıcılar tarafından da kabul edilen metal atıklar, gri geri dönüşüm kutusu içerisinde stoklanır. Özellikle boyasız, gıda atığı içermeyen ve sağlam durumdaki metal atıklar, tesislerde kolaylıkla geri dönüştürülebilir. Gündelik hayatımızda en çok içecek ve konserve kutuları veya eski eşyalar nedeniyle metal atık üretilir.

Gri geri dönüşüm kutusuna ne atılır?

İçecek kutuları
Konserve kutuları
Metal şişe kapakları
Metal eşyalar

Gri geri dönüşüm kutusuna ne atılmaz?

Sprey kutuları
Basınçlı kutular
Metal boya kutusu
Zehirli gaz içeren kutular

Siyah Kutu | Geri Dönüştürülemeyen Atıklar

Geri dönüşüm kutularının isimleri ve renkleri, uyarıcı nitelik taşır. Siyah kutu ise bunlar arasında en çok dikkat edilmesi gereken kutular arasında yer alır. Çünkü siyah kutular, geri dönüştürülemeyen atıklar için ayrılmıştır. Her gün kullandığımız birçok plastik türevi nesneler aslında geri dönüştürülemez. Öte yandan diğer atıklarla karıştığı takdirde geri dönüşüm tesislerinde işleyişin aksamasına da neden olur.

Siyah geri dönüşüm kutusuna ne atılır?

Islak mendil
İzmarit
Ciklet
Porselen tabak
Süprüntü

Siyah geri dönüşüm kutusuna ne atılmaz?

Kağıt
Plastik kutular
Metal kutular

Beyaz Kutu | Yemek Artıkları

Organik atık kutuları dışında aynı zamanda yemek artıkları da ayrıca toplanır. Çünkü iyi durumdaki yemek artıkları, barınaklarda hayvanların beslenmesi için değerlendirilebilir. Ancak yemek artıkları ile ekmek artıklarının birbirinden ayrılması gerekir. Öte yandan tatlı ve benzeri şekerli, yapışma özelliğine sahip gıdaların beyaz kutular içerisine atılmaması gerekir.

Beyaz geri dönüşüm kutusuna ne atılır?

Her türlü yemek artığı

Beyaz geri dönüşüm kutusuna ne atılmaz?

Tatlı
Kürdan
Peçete

Mor Kutu | Ekmek Artıkları

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanan verilere göre Türkiye’de günde 6 milyon adet ekmek çöpe gidiyor. Bu sayı, yaklaşık olarak yıllık üretilen ekmeğin %6’sının israf edildiğine işaret ediyor. Gıda israfı bir tarafa, ekmeklerin toplanması ve ayrıştırılması da atık yönetimi süreçlerini baltalayabiliyor. Geri dönüşüm kutusu renkleri ve anlamları içerisinde mor renk, ekmek artıkları için kullanılıyor.

Mor geri dönüşüm kutusuna ne atılır?

Her türlü ekmek artığı
Unlu mamul artıkları

Mor geri dönüşüm kutusuna ne atılmaz?

Ekmek ambalajı

Kahverengi Kutu | Organik Atıklar

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın geri dönüşüm kutusu renkleri yönetmeliğine göre kahverengi kutular, organik atıklar için ayrılır. Çoğunluğunu yemek artıklarının oluşturduğu kahverengi kutu atıkları içerisinde aynı zamanda tarımsal işletmelerden kaynaklanan organik atıklar da depolanabilir. Bu sebeple tarım alanlarında da kahverengi atık kutusu bulunması gerekir. Burada toplanan organik atıklar, daha sonrasında gübre yapılmak adına ilgili kurumlarca yeniden işlenerek doğaya kazandırılabilir.

Öte yandan organik atıkların diğer atıklardan ayrıştırılması büyük önem taşır. Çünkü yemek artıklarıyla dolu bir plastik veya metal saklama kabı, tesislerde makinelerin bozulmasına ve atık toplama alanlarında koku ve metan gazı oluşumuna neden olur. Yemek artık kutusu ile arasındaki fark, kahverengi kutuda tüketilemeyecek durumdaki organik atıkların stoklanmasıdır.

Kahverengi geri dönüşüm kutusuna ne atılır?

Muz kabuğu
Elma kabuğu
Bozulmuş sebzeler
Yaprak ve benzeri tarımsal atıklar

Kahverengi geri dönüşüm kutusuna ne atılmaz?

Ambalaj
İyi durumdaki gıdalar
Pil
İlaçlı tarımsal atıklar
Organik olmayan maddeler

Turuncu Kutu | Tıbbi Atıklar

Turuncu kutular, özellikle hastane ve eczane gibi ortamlarda sıklıkla karşımıza çıkıyor. Tıbbi atıklar, insan ve çevre sağlığı açısından riskler taşıdığı için patlamaya, suya ve kırılmaya karşı dayanıklı turuncu atık kutuları içerisinde toplanıyor. Ayrıca üzerinde “tıbbi atık” sembolü ve “Dikkat Tıbbi Atık!” ibaresi yer alıyor.

Tıbbi atık kutuları, diğer kutulara kıyasla çok daha özel bir duruma sahip olduğu için bir profesyonele danışmadan hiçbir şeyi turuncu kutulara atmamanızı öneririz.