Güncelleme Tarihi: 2 Ekim 2021
İşsizlik arttıkça ve Türk Lirası değer kaybettikçe insanlar yeni kâr yöntemi arayışlarına giriyor. Bu bağlamda son dönemin en revaçta konularından birisi ise kripto paralar. Kripto para kavramının ortaya çıkışının üzerinden 10 yıldan fazla zaman geçmiş olmasına rağmen insanların büyük çoğunluğu hala bu kavrama yabancı. Gelecekte vaktimizi çok daha fazla meşgul etmesi muhtemel olan bu konuyu bir bilene sorduk.
Kerem Tibuk, ülkemizde Bitcoin’in ve kripto paraların tanınmasına öncülük eden BtcTurk’ün kurucusu. Türkiye’de kripto para piyasasının önde gelen isimlerinden biri olan Tibuk, Bitcoin ve kripto paralar hakkındaki sorularımızı yanıtladı.
Belki defalarca kez bunu anlatmak zorunda kaldınız fakat yine de yeni yeni tanınmaya başlayan bir kavram olduğu için tekrar sormak zorunda hissediyoruz. Bitcoin nedir ve niçin bu kadar değerli?
Bitcoin; açık kaynak kodu ile yazılmış, blockchain adlı veri tabanı sayesinde değiştirilemez kayıtlar tutan ve eşler arasında değer transferine imkan veren bir protokoldür. Bu protokol sayesinde Bitcoin, hem bir dijital varlık hem de bu varlığın eşler arasında transferine izin veren bir transfer ağı işlevi görür. Değeri; kimsenin kontrolünde olmaması, herkesin dilediğinde dahil olabilmesi, kimseden izin almaya gerek kalmadan işlem yapılabilmesi ve miktarının mutlak olarak sınırlandırılmasından kaynaklanmaktadır.
“Bitcoin, var olan sürdürülemez finansal sisteme bir alternatif olabilir.”
Bitcoin’i nasıl keşfettiniz ve potansiyelini nasıl fark ettiniz?
Özellikle 90’ların sonundan itibaren ekonomiyle ve bilhassa para teorisi konusu ile ilgilenmeye başladım. Paranın tarihi, hangi aşamalardan geçtiği ve nihayetinde var olan finansal sistemin nasıl işlediği ile ilgili kendimi eğitiyordum ve 1971’de tamamen terk edilen altın standardına dönülmesi gerektiğini düşünüyordum. Bu arada Bitcoin’i keşfettim ve altından da avantajlı yönlerini fark ederek, var olan sürdürülemez finansal sisteme bir alternatif olabileceğini düşünmeye başladım.
Peki son dönemlerde Bitcoin’in yanında altcoin kavramı da çokça konuşulmaya başladı. Altcoin nedir ve bu kripto paraların Bitcoin’den ne gibi farkları bulunur?
Altcoin, Bitcoin’in farklı özelliklerinin kısmen değiştirilerek kopyalanmasından ibarettir. Bitcoin’in aksine altcoinlerin hepsi bir şirket veya grup tarafından kontrol edilir.
“BTCTurk, dünyanın en eski ve en büyük Bitcoin borsalarından bir tanesi.”
Fotoğraf: Pierre Borthiry
Bitcoin’i Türkiye’ye tanıtan en önemli kuruluşların başında gelen BTCTurk’ün kurucususunuz. Böyle bir girişimde bulunmaya ne zaman karar verdiniz ve olaylar nasıl gelişti?
Daha fazla insanın Bitcoin hakkında bilgi sahibi olmasını ve Bitcoin’e kolay ulaşabilmesini arzu ettiğim için BtcTurk’ü kurdum. Türkiye’nin ilk Bitcoin borsası olarak Temmuz 2013’te hizmet vermeye başladık ve global kalitede hizmet vermeye çalıştık. Şu anda dünyanın en eski ve en büyük Bitcoin borsalarından biriyiz ve bundan gurur duyuyorum.
“Çoğunluk, kısa zamanda çok kar edebilme peşinde.”
Sizce şu anda Türkiye’de kripto paralara nasıl bir yaklaşım var? Gereken önem veriliyor mu?
Halkta şu anda büyük bir ilgi var ama maalesef çoğunluk kısa zamanda çok kâr edebilme peşinde ve Bitcoin’de trenin kaçtığını düşünerek altcoin kovalıyor. Bunun yanında uzun süredir bu işle ilgilenen, dolayısı ile Bitcoin’in diğer kripto paralardan farkını keşfeden bir grup insan da var ve bu insanların sayısının artacağını düşünüyorum.
Devlet güvencesi olmadığı için insanlar kripto paralara olumsuz bakabiliyor. Bu konuda ne söylemek istersiniz?
Herkes kendi risk analizini kendisi yapabilmeli ve verdiği kararın sorumluluğunu alabilmeli diye düşünüyorum.
Kripto para piyasalarına devlet tarafından düzenlemeler geleceği konuşuluyor. Bunun gerçekleşmesinin sonuçları ne olur? Diğer ülkelerde bu anlamda nasıl örnekler var?
Bu tip konularda devlet düzenlemesi genellikle müşteri varlıklarının korunması ve kara para ile mücadele konusunda bazı önlemler ekseninde yapılır. Bir hazırlık olduğunu biliyoruz. Nasıl bir sonuç vereceğini ise regülasyonu ve nasıl uygulandığını gördükten sonra bilebiliriz diye düşünüyorum.
Son dönemde altcoin konusu olağanüstü derecede ilgi görüyor. Bu ilgiyi siz neye bağlıyorsunuz?
Kısa zamanda yüksek kâr edebilme arzusunda başka bir şey değil.
“Hiçbir altcoin’in geleceği olduğunu düşünmüyorum.”
Fotoğraf: Austin Distel
Peki altcoinlerin geleceği sizce nasıl olacak? Hayatta kalabilecekler mi? Bitcoin’den daha değerli hale gelmeleri mümkün mü?
Hiçbirinin geleceği olduğunu düşünmüyorum. Bitcoin, desantralize ve belli çıkar grupları tarafından kontrol edilemeyen yapısı sebebi ile güven açısından hepsinden fersah fersah önde ve bu ona çok büyük bir avantaj veriyor. Sonuçta kimse elinde tuttuğu varlıkların değerinin üç beş kişi tarafından manipüle edilmesini istemez. Bunun yanında Bitcoin, global bir para olma hedefine sahip ve doğası gereği birden fazla paranın olması ekonomik açıdan efektif olmadığından, en ufak avantaj bile tek bir para biriminde konsolidasyona yol açacaktır. Kimse cebinde veya cüzdanında 50 farklı değerde farklı para birimi taşımak istemez. Eninde sonunda herkes en iyi parada birleşecektir.
Fotoğraf: André François McKenzie
“Bitcoin’in ortaya çıkışı, tarihin dönüm noktalarından biri olacak.”
Sözgelimi bundan 100 yıl sonrasında kripto paraların ortaya çıkışı, tarihi radikal bir şekilde değiştiren bir gelişme olarak mı anılacak, yoksa kripto paralardan böyle ‘devrimler’ beklemek hayalcilik mi olur?
Bitcoin’in ortaya çıkışı, ileride tarihin en büyük dönüm noktalarından biri olarak anılacak.
Peki yakın gelecekte kripto paraların hayatımızda ne gibi değişikliklere yol açacağını düşünüyorsunuz?
Bitcoin, uzun süre sonra global ekonomiye sağlam ve kaliteli bir para imkanı sunuyor ve bunun ekonomiye etkileri hayal edilemeyecek kadar büyük olacak.
Kripto paralarla ilgili bir diğer gündemde olan konu da NFT kavramı. Her geçen gün NFT ile ilgili daha çarpıcı haberler duyuyoruz. Siz bu NFT konusunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Şu anda fazla abartıldığını düşünmekle birlikte, ekonomide kendine bir yer bulacaktır. Limitli sayıda üretilen koleksiyon ürünlerinin hep bir pazarı olmuştur ve NFT’ler de dijital alanda bu sektöre katkı verecektir.
