“Bütün ilerlemeler, insan fikrinin eseridir. Fikri harekete getirmek, birinci işimiz olmalıdır.” Mustafa Kemal Atatürk
Yüz yıldır bağımsız, güvende, çağdaş ve hukukun güvencesi altında yaşıyorsak bu yalnızca Cumhuriyet sayesinde! Cumhuriyeti korumak ve geliştirmek içinse tek güvence biziz. Türkiye’de yaşayan insanlar olarak hep daha fazla gelişmeye, başarılar kazanmaya ve ülkemizi geliştirmeye çalışmalıyız. Atatürk’ün de belirttiği gibi tüm ilerlemeler insan fikri ile meydana geliyor.
Bu nedenle Cumhuriyetimizin 100. yılını kutlarken tarihimiz boyunca öne çıkmış, adını hem Türkiye’de hem de dünyada duyurmuş birbirinden başarılı 20 ismi anmak istedik. ‘Yüz Yılın Yüz Akları’ olan bu isimlerle ne kadar gurur duysak az.
Mustafa Kemal Atatürk (1881-1938) | Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu
Birçok başarı azim, çalışma, zeka ve yetenekle elde edilebilir. Fakat bazen öyle başarılar vardır ki bunlar için tüm özelliklerin bir arada olması gerekir.
Mustafa Kemal Atatürk, doğru zamanda doğru kararlar vererek, muhteşem bir stratejik zeka ile hiçbir zaman vazgeçmeden ve umudunu kaybetmeden ama en önemlisi bu ülkeye olan sevgisi ve halka olan güveniyle kimilerinin ‘imkansız’ olarak tanımladığı bir şey yaptı. Savaşın ortasındaki bir halkı kurtardı ve Türkiye Cumhuriyeti’ni kurdu.
Bugün muasır bir medeniyet olduysak ve her geçen gün ilerlemeye devam ediyorsak onun sayesinde…
Bugüne kadar Atatürk hakkında milyonlarca şey söylenmiş veya yazılmıştır. Bundan sonra da milyonlarca şey söylenecek ve yazılacaktır. Ama ne söylersek veya yazarsak yazalım, onu anlatma konusunda yine de kendimizi eksik hissedeceğiz. Bu nedenle bugün yalnızca onu hiç unutmadığımızı, özlediğimizi ve her zaman gururla anladığımızı söylemek istiyoruz.
Nazım Hikmet Ran (1902-1963) | Dünyaca Ünlü Şair ve Yazar
“Başım köpük köpük bulut, içim dışım deniz,
ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı’nda,
budak budak, şerham şerham ihtiyar bir ceviz.
Ne sen bunun farkındasın, ne polis farkında.”
Yalnızca bizim değil, tüm dünyanın farkında olduğu bir şair o: Nazım Hikmet Ran! Aşk dolu şiirleri, senaryoları, çevirileri ve Piraye’ye Mektuplar’ı ile Nazım Hikmet, ülkemizin en önemli kalemlerinden biri. Şiirlerinin yanı sıra politik kişiliği ile de tanınan ve uzun süre ülkesinden ayrı kalan Ran, bu dönemde sık sık ülkesini ne kadar sevdiğinden ve özlediğinden bahsetti.
UNESCO tarafından 2002 Nâzım Hikmet Yılı ilan edilirken bugün hala eserleri ve bestelenen şiirleri ile Ran, tarihimizde çok önemli bir yere sahip.
Cahit Arf (1910-1997) | Dünyaca Ünlü Matematikçi
1910 doğumlu Cahit Arf, bilimi hayatının merkezine koyan ve matematiği müzik, heykel gibi bir sanat olarak gören biriydi. Bir konuşmasında ise bilim insanının nasıl olması gerektiğini şu sözlerle açıkladı: “Bilim insanının amacı anlamaktır, ama büyük harflerle anlamaktır.”
Yükseköğretimini Fransa’da, doktorasını ise Almanya’da tamamlayan Arf, doktora danışmanı matematikçi Helmut Hesse ile yaptığı çalışma sonucu Hesse-Arf teoremini ortaya koydu. Modern matematikte bugün hala kullanılan ‘Arf Sabiti, Arf Halkaları, Arf Kapanışları’ gibi terimleri bulan ve ürettiği formülle dünya tarihine geçen Ordinaryüs Profesör Cahit Arf, Cumhuriyet tarihimizin en gurur veren isimlerinden biri.
Feza Gürsey (1921-1992) | Dünyaca Ünlü Fizikçi
“Ben, seni tavsiye edebilir miyim diye düşünmüyorum, tam tersi, Princeton Enstitüsünü sana tavsiye edebilir miyim diye düşünüyorum.”
Nobel Ödüllü fizikçi Wolfgang Pauli, kendisinden referans mektubu isteyen Feza Gürsey’e bu cümle ile cevap vererek ne kadar değerli bir bilim insanı olduğunu belirtmiş.
1921 yılında doğan Feza Gürsey, fizik çalışmalarına matematik ile derinlik kattı. Mach Prensibi, atomaltı parçacıkların tasnifi gibi konularda çalışan Gürsey, ODTÜ’nin yanı sıra dünyanın en iyi üniversitelerinde görev aldı. Cahit Arf ile birlikte çalışma fırsatı bulan Gürsey; J.R. Oppenheimer Ödülü, Einstein Madalyası, A.C.Morrison Ödülü, Wigner Madalyası ve College de France Madalyası gibi birçok ödülle başarısını taçlandırdı.
Yaşar Kemal (1923-2015) | Nobel Edebiyat Ödülü Adayı Yazar
“İyi insanlar o güzel atlara binip çekip gittiler.”
Cumhuriyetin gururu olan kişilerde sırada usta yazar Yaşar Kemal var. 1923 yılında doğan ve edebiyat dünyasına çok kıymetli eserler kazandıran Yaşar Kemal, Türkiye ve dünyadan birçok ödül kazandı. Uluslararası Cino del Duca Ödülü, Commandeur des Arts et des Lettres nişanı, Frankfurt Kitap Fuarı Barış Ödülü gibi başarıların yanı sıra Yaşar Kemal 1973 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday oldu. Bu sayede Nobel’e aday olan ilk Türk olarak da tarihe geçti.
Ahmet Ertegün (1923-2006) | Dünyaca Ünlü Müzik Yapımcısı
Eric Clapton, The Rolling Stones, Led Zeppelin, Ella Fitzgerald, Stevie Wonder, Genesis, Aretha Franklin ve Ray Charles gibi dünyaca ünlü müzisyenleri hepimiz tanıyoruz. Bu isimleri tanımamızı sağlayan ise bir Türk: Ahmet Ertegün!
1947’de Atlantic Records’u kuran Ertegün, dünya müziğine yön veren birçok sanatçının hayatımıza girmesini sağladı. Berklee Müzik Okulundan fahri doktora alan ve Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi tarafından yaşayan efsane ünvanıyla onurlandırılan Ertegün, aynı zamanda futbolla da ilgilendi. Warner Bros.’un sahibi Steve Ross ile birlikte kurduğu New York Cosmos’ta Pele, Franz Beckenbauer, Carlos Alberto ve Giorgio Chinaglia gibi isimler forma giydi.
Leyla Gencer (1928-2008) | Dünyaca Ünlü Opera Sanatçısı
Cumhuriyet, kurulduğu ilk günden beri sanata ve iyi sanatçılar yetiştirmeye çok önem verdi. Leyla Gencer de bu sanatçılardan biri…
Dünyanın en iyi sopranolarından biri olan Gencer, 1928 yılında doğdu. İtalyan Lisesinde ve daha sonra İstanbul Devlet Konservatuarında eğitim gören Gencer, 1953 yılında Napoli Yaz Festivali’nde başrol üstlendi. Madam Butterfly, La Traviata, Macbeth gibi dünyaca ünlü eserlerde başrolde olan Leyla Gencer, ‘La Diva Turca’ ünvanı ile tanınıyor.
Arif Mardin (1932-2006) | Dünyaca Ünlü Müzik Yapımcısı
Ahmet Ertegün tarafından kurulan Atlantic Records’ta müzik yapımcısı olan Arif Mardin, dünyaya adını duyuran birçok sanatçının ün kazanmasına vesile oldu.
1932 yılında doğan ve Berklee Kolejinde müzik eğitimi alan Mardin, 1963 yılında Atlantic Records’ta çalışmaya başladı. 2001 yılında ise Manhattan/EMI Records’ta çalışmaya başlayan Mardin, Norah Jones başta olmak üzere birçok sanatçının adını duyurmasında pay sahibi oldu. Ayrıca Arif Mardin, müzik dünyasının Oscar’ı olan Grammy’de 15 adaylığının 12’sinden ödülle döndü.
İdil Biret (1941-) | Dünyaca Ünlü Piyanist
İdil Biret için özel bir yasa yapıldığını biliyor muydunuz? Biret henüz 7 yaşındayken İsmet İnönü, yurt dışında okutulması özel bir yasa teklifi verdi. Meclis tarafından İdil Biret için çıkarılan “Harika Çocuklar Kanunu”, daha sonra birçok ismin yurt dışında eğitim görmesine aracılık etti.
Ünlü piyanist Alfred Cortot’nun “en değerli öğrencim” olarak tanımladığı Biret, henüz 8 yaşındayken Paris Radyosu’nda ilk konserini verdi. Çeşitli dünya sahnelerinde konserler veren İdil Biret; Lili-Boulanger, Harriet Cohen/Dinu Lipatti, Chevalier de I’Ordre National de Merite nişanları olmak üzere birçok ödülle taçlandırıldı ve 1971 yılında Devlet Sanatçısı unvanı aldı.
Aziz Sancar (1946-) | Nobel Ödüllü Bilim İnsanı
Son yıllarda ülkece büyük bir gurur yaşamamızı sağlayan isimlerden biri de Aziz Sancar…
1946 yılında Mardin’de doğan Sancar, İstanbul Üniversitesinde tıp okuduktan sonra bir süre memleketi Savur’da doktorluk yaptı. Daha sonra NATO-TÜBİTAK bursu ile Johns Hopkins Üniversitesine giden Sancar, fark yaratacak çalışmalarına başladı.
DNA moleküllerinin hasar gördüğünü fakat bazı protein moleküllerinin DNA’ları onardığı ortaya çıkardı. Yaptığı bu çalışma, kanserin nedenlerini anlama konusunda bilim dünyasına yardımcı oldu. Bu çalışması ile 2015 yılında Nobel Kimya Ödülü kazanan Sancar, bunun yanı sıra ABD Ulusal Bilim Vakfı Genç Araştırmacı Ödülü, ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü Ödülü, TÜBİTAK Bilim Ödülü ve Vehbi Koç Ödülü gibi farklı ödüller de kazandı.
Orhan Pamuk (1952-) | Nobel Ödüllü Yazar
Bir romanın müzeye dönüşeceğini hayal edebilir miydiniz? Orhan Pamuk, yalnızca yazdığı kitaplarla değil, vizyonuyla da Türk edebiyat dünyasında fark yaratan isimlerden biri.
Benim Adım Kırmızı, Babamın Bavulu, Kar, Masumiyet Müzesi, Kara Kitap ve daha pek çok romanı ile edebiyat dünyasına büyük katkı sunan Pamuk, 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü kazandı. Bu sayede tarihe Nobel Ödülü kazanan ilk Türk olarak geçti.
Orhan Kemal Roman Ödülü, Prix de la Découverte Européenne, The Independent Award for Foreign Fiction, Der Friedenspreis des Deutschen Buchhandels, Prix Méditerranée Ètranger, Alman Yayıncılar Birliği Barış Ödülü, Norman Mailer Yaşam Boyu Başarı Ödülü gibi birçok ödüle sahip olan Orhan Pamuk, 100 yıllık Cumhuriyet tarihimizde gurur duyduğumuz isimlerden biri.
Nuri Bilge Ceylan (1959-) | Altın Palmiye Ödüllü Yönetmen
O yalnızca bir yönetmen veya senarist değil, o aynı zamanda başyapıtlara imza atan büyük bir sanatçı…
Nuri Bilge Ceylan’ın kaderinde Cannes var desek yanlış olmaz. 1995 yılında ilk çektiği kısa filmi Koza ile Cannes’a kabul edilen Ceylan, bu tarihten sonra festivalin en önemli isimlerinden biri oldu. Cannes’da Uzak ile Büyük Jüri Ödülü, İklimler ile FIPRESCI Ödülü, Üç Maymun ile En İyi Yönetmen Ödülü, Bir Zamanlar Anadolu’da ile Jüri Büyük Ödülü ve Kış Uykusu ile Altın Palmiye kazandı. Çeşitli festivaller de dahil toplamda 92 ödülü olan Nuri Bilge Ceylan, sinema tarihimizde gurur duyduğumuz isimlerin başında geliyor.
Naim Süleymanoğlu (1967-2017) | Olimpiyat Şampiyonu Halterci
Türkiye’de halter dendiğinde ilk olarak onun ismi akla geliyor. Dünya çapındaki başarılarının yanı sıra Naim Süleymanoğlu’nun tanınmasında aslında ülkesine duyduğu sevgi ve bağlılık da var.
1967 doğumlu olan Naim Süleymanoğlu, 16 yaşındayken rekor kırarak ‘En Genç Dünya Rekortmeni’ ünvanını aldı. Aslında Bulgaristan’da doğan ve orada yaşayan Süleymanoğlu, Türkiye’ye gelebilmek için 1986 yılında Melbourne’de düzenlenen dünya şampiyonası sırasında Türk Büyükelçiliği’ne sığındı. Dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın çabalarıyla Türkiye’ye gelen Naim, spor kariyeri boyunca birçok başarı kazandı.
1988 Seul Olimpiyatları’nda 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kıran ve 1992 Barselona Olimpiyatları sonrası Uluslararası Halter Basın Komisyonu tarafından ‘Dünyanın En İyi Sporcusu’ ilan edilen Süleymanoğlu, toplamda 7 dünya şampiyonluğu kazandı ve 46 dünya rekoru kırdı. Her başarısında Türkiye bayrağını gururla taşıyan Naim Süleymanoğlu ile biz de gurur duyuyoruz.
A Milli Futbol Takımı | 2002 Dünya Kupası Üçüncüsü
Rüştü Reçber, Emre Aşık, Bülent Korkmaz, Fatih Akyel, Alpay Özalan, Arif Erdem, Okan Buruk, Tugay Kerimoğlu, Hakan Şükür, Hasan Şaş, Tayfur Havutçu, Nihat Kahveci, Ümit Özat, Ergün Penbe, Hakan Ünsal, Ümit Davala, Emre Belözoğlu, İlhan Mansız ve teknik direktör Şenol Güneş… İşte Dünya Kupası’nın en iyi üçüncü takımı!
Dünya Kupası geçmişi çok parlak olmayan A Milli Futbol Takımımız, 2002 yılında çok zorlu bir grupla turnuvaya katılma hakkı kazandı. O yıl, tüm işler ve okullar maçlara göre ayarlandı ve tam anlamıyla tüm ülke ekranlara kitlendi. Son 16 turunda Japonya ve Senegal’i yenen takımımız, yarı finalde Brezilya’ya kaybetti. Üçüncülük maçında ise Güney Kore’yi mağlup ederek Dünya Kupası’nda üçüncü oldu.
Sertab Erener | 2003 Eurovision Şampiyonu
Sertab Erener’i ilk kez Sezen Aksu’ya vokal yaparken tanıdık. Koloratur soprano türündeki sesiyle tüm dikkatleri üzerine çeken ve solo albümleriyle ile 90’lı yıllarda hızla başarı yakalayan Erener, 2023 yılında adını tüm Avrupa’ya duyurdu.
Sakin Ol, Lal, Yanarım, Aşk, Yalnızlık Senfonisi gibi şarkılarıyla tanıdığımız ve çok sevdiğimiz Sertab Erener, 2023 yılında düzenlenen Eurovision yarışmasında Everyway That I Can şarkısını muhteşem bir performansla sahneye koydu ve ülkemize bu yarışmada ilk kez birinciliği getirdi.
A Milli Erkek Basketbol Takımı | 2010 Dünya Basketbol Şampiyonası İkincisi
Cenk Akyol, Sinan Güler, Barış Ermiş, Ömer Onan, Ersan İlyasova, Semih Erden, Kerem Tunçeri, Oğuz Savaş, Kerem Gönlüm, Ender Arslan, Ömer Aşık, Hidayet Türkoğlu ve Koç Bogdan Tanjevic… Onlar 12 Dev Adam, onlar 2010 yılında dünyanın en iyilerinden…
İsimlerini ezbere sayabildiğimiz ve bugün hala basketbol efsanelerinden sayılan oyuncular, 2010 yılında tüm ülkeyi tek yürek haline getirdi. Son 16’da Fransa, Slovenya ve Sırbistan’la karşılaşan Türkiye Milli Takımı, finalde ABD ile karşılaştı. Her ne kadar finalde kazanamamış olsa da 12 Dev Adam hem adını dünyaya duyurdu, hem de Türkiye’nin gururu oldu.
Mete Gazoz | 2020 Olimpiyat Şampiyonu Okçu
Kendine has galibiyet sevinci, mütevazı kişiliği, sempatik karakteri ve en önemlisi kazandığı başarılarla Mete Gazoz, Cumhuriyet tarihimizin en genç gurur kaynaklarından biri.
1999 yılında doğan ve 2013 yılında Dünya Gençlik Okçuluk Şampiyonası’nda yıldızlar kategorisinde ilk başarısını kazanan Gazoz, o günden sonra kariyerindeki yükselişi sürdürdü.
2018 Berlin Dünya Kupası’nda 4 altın madalya kazanan Gazoz, 2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları’nda şampiyon olarak dünya şampiyonası ve olimpiyatlarda okçuluk alanında ilk altın madalyaları ülkemize getirdi.
Ayşe Begüm Onbaşı | 2021 Dünya Şampiyonu Jimnastikçi
Başarılarıyla katıldığı turnuvalarda ülke bayrağımızı dalgalandıran Ayşe Begüm Onbaşı, jimnastik alanında gurur kaynağımız. 2001 doğumlu olan Onbaşı’nın 35’i altın olmak üzere 60’dan fazla madalyası var.
Haftada 5 gün, evinden 50 kilometre uzaklıktaki antrenman salonuna giderek çalışmalarını sürdüren ve bu azmi ile hepimize ilham kaynağı olan Onbaşı, 10 yaşında milli takıma kabul edildi. Hedefinin olimpiyatlar olduğunu söyleyen Onbaşı’nın ilerleyen yıllarda bize bir olimpiyat şampiyonluğu getireceğine de inanıyoruz.
Şahika Ercümen (1985-) | Dünya Rekortmeni Serbest Dalış Sporcusu
Kırılması gereken bir rekor varsa Şahika Ercümen bunun için hazır! Serbest dalışta adını tüm dünyaya duyuran Ercümen’in kariyeri, başarılar ve ilklerle dolu.
İlk kez 2006 yılında Tenerife’de düzenlenen Serbest Dalış Dünya Şampiyonası’nda Türkiye rekoru kıran Ercümen, bu tarihten sonra kendini ve derecesini hep geliştirdi. 2011 yılında Avusturya’da tek nefeste 110 metrelik bir mesafe katetti ve hem erkekler hem de kadınlarda Buzaltı Yatay Dalış dünya rekorunu kırdı.
Çevreye duyarlı kişiliği ile birçok sosyal sorumluluk projesinde yer alan Ercümen, ülkesine duyduğu sevgiyi de her fırsatta gösterdi. 2015 yılında Çanakkale Zaferi’nin 100. yılında 24 metre derinlikteki İngiliz savaş gemisi Majestic’e dalarak çelenk bırakan Ercümen, Japonya yakınlarındaki Osmanlı gemisi Ertuğrul’a da saygı dalışı gerçekleştirdi. 2021 yılında Dünya Su Günü’nde Komrat Gölü’ne dalan Ercümen, boğazın temizlenmesi ve sıfır atık etkinliklerinde de yer aldı.
2023 yılında ise Bahamalar’da gerçekleştirilen yarışmada 100 metreye 3 dakika 14 saniye hem kadınlar hem de erkeklerde Türkiye rekoru kırdı! Ercümen bu rekoru cumhuriyetimizin 100. yılına armağan etti.
A Milli Kadın Voleybol Takımı | 2023 Avrupa ve Milletler Ligi Şampiyonluğu
Ebrar Karakurt, Eda Erdem Dündar, Zehra Güneş, Melisa Vargas, Hande Baladın, Gizem Örge, Cansu Özbay, İlkin Aydın, Elif Şahin, Aslı Kalaç, Simge Aköz, Kübra Akman, Derya Cebecioğlu, Ayça Aykaç ve Koç Daniele Santarelli… Onlar, hem tek tek hem de takım olarak ülkemizin en büyük gururu.
İnançla, azimle, kararlılıkla ve bağlılıklarıyla mücadeleyi hiçbir zaman bırakmayan A Milli Kadın Voleybol Takımımız, 2023 yılında hem FIVB Voleybol Kadınlar Milletler Ligi hem de Avrupa Kadınlar Voleybol Şampiyonası’nda şampiyon oldu. Her röportajlarında birer ‘Cumhuriyet Kadını’ olduklarını vurgulayan ve kız çocuklarına örnek olmak istediklerini söyleyen oyuncularımızla gurur duyuyoruz.
