Güncelleme Tarihi: 18 Ağustos 2023
NASA yıllardır uzaya insan gönderiyor. Aydaki ilk yürüyüşten bu yana epey zaman geçti. En son Space X’in de uzay aracı fırlatmasıyla tüm dünya uzayda yaşam konusuna odaklandı. Peki, uzayda bir koloni kurup periyotlar halinde koloniyi genişletmenin önündeki en büyük engel nedir? Uzayda koloni kurmak sandığımız kadar basit mi? Çoğumuzun aklından geçen “Uzayda ne yiyip içeceğiz?” sorusunun cevabı nedir? Bu yazımızda yenilenebilir taze gıda sorununun gelecekteki yaşamı nasıl etkilediğine göz atacağız.
Topraksız Tarım Mümkün mü?
Başta imkansız gibi görünse de topraksız da bitki yetiştirmek mümkün. Zaten uzayda koloni kurmak da ancak bu yolla mümkün olabilir, deniyor. Topraktan bağımsız yaşamak insan doğası için ne kadar uygun henüz bilinmiyor ama toprağın olmadığı bir coğrafyada tarım yapabilmek için bazı yöntemler kullanılıyor. Bunlardan bazıları hidroponik ve aeroponik tarım.
Hidroponik Tarım
Hidroponik tarımda yetiştirilen bitkiye besin sağlaması için toprak değil, özel hazırlanmış solüsyonlar hazırlanıyor. Bu solüsyonlar bitkinin ihtiyacı olan tüm elementleri içeriyor. Bu şekilde bitkilerin çok daha hızlı büyümesi sağlanıyor çünkü topraklı tarımın aksine, bitki ihtiyaçlarına kolayca ulaşıyor. Bu sistemde hiçbir sebzenin mevsimi yok. Kapalı bir alan olması koşuluyla her mevsimde her bitki yetiştirilebiliyor. Bu şekilde bakılınca uzayda bir koloni kurmanın önünde bir engelmiş gibi durmuyor. Atlanan nokta ise maliyet. Tarım yapmak için fazla sermaye gerekmez ama hidroponik tarım için hem bakım masrafları hem de sistem kuruluşundaki masraflar ciddi bir sorun olarak öne çıkıyor.
Aeroponik Sistemler
Bu sistemde ise bitki köklerine sis ve buhar aracılığıyla ihtiyaç duyulan elementler çözelti olarak veriliyor. Bitkiler toprakla temas halinde olmadan havada asılı duruyor. Hidroponik sistemde olduğu gibi, bitkiler çok daha hızlı büyüyor ve gerekli vitamin ve mineralleri eksiksiz bir şekilde alıyor. Ancak havada asılı duran bu sistemler hassas oldukları için devamlı kontrol gerektiriyor. Uzayda pH dengesi, sıcaklık değişimi gibi kavramlara nasıl direneceği konusunda ise henüz herhangi bir ilerleme bulunmuyor.
Susuz Tarım Nasıl Yapılır?
Bu yöntem de kulağa imkansız geliyor ama teknoloji sayesinde hayatı boyunca sadece 16 litre suya ihtiyaç duyan bitkiler yetiştirildi. Susuz tarım dünyadaki kurak bölgeler için geliştirilmiş olsa da uzayda yaşam için yeni bir ufuk açıyor. Uzayda yaşam için henüz 25-30 yıldır deneniyor olsa da maliyet ve bakım masrafları düşünülünce bu sermayenin nasıl sağlanacağı merak uyandırıyor.
Uzun lafın kısası, uzayda yaşam için önümüzdeki asıl sorun uzaya çıkmak değil, uzayda yaşamak. Elon Musk’ın uzaya gönderdiği araçlar uzayda yaşam için ilk adımlardan biri olsa da, daha önümüzde kat etmemiz gereken uzun bir yol var. Sadece uzayda yaşam için değil, şehirleşmenin etkilerini en aza indirmek için de bu yöntemler “dikey tarım” adı altında uygulanıyor. Görünen o ki, bu yöntemler ya gezegenimizdeki yaşamı iyileştirecek ya da bizi uzaya götürecek.
