Güncelleme Tarihi: 18 Ağustos 2023
Beslenme tarzımız, kullandığımız eşyalar, tükettiğimiz su ve çok daha fazlası… Günlük hayatımızda aldığımız her karar, attığımız her adım biz farkında olmasak da çevreyi, iklimi ve diğer tüm canlıları etkiliyor. Gelecek nesillerin gereksinimlerine kolayca erişebilmesi ve yaşadığımız evrenin tehlikeye girmemesi için konfor alanımızdan hiç çıkmadan yapabileceğimiz binlerce şey var. Bu yazımızda sizlerle, atılabilecek bu binlerce adım arasından en kolay olanlarını paylaşacağız: Sürdürülebilir bir yaşam için kullanılmaması gerekenleri.
Streç Filmler ve Alüminyum Folyolar
Streç filmler, plastik kaplama materyaller oldukları için plastik birikiminde ciddi bir kriz yaratıyor. Geri dönüştürülemeyecek kadar ince yapıda olan streç filmler çözündüğünde doğa için zararlı toksik kimyasallar yayıyor. Metal olan alüminyum folyolar ise geri dönüşüme kazandırılmadığı takdirde toprağa sızıyor ve yeraltı içme sularını kirletiyor. Bunun yanı sıra, yemekler alüminyum folyoya sarıldığında metal, yemeklere de bulaşıyor ve bu da sağlığımızı tehdit ediyor.
Streç film ve alüminyum folyolara alternatif olarak pamuklu bezler kullanabilirsiniz. Çevre dostu olan bezler, kompost edilebilmelerinin yanı sıra yemeklerinizi çok daha uzun süre taze tutacaktır.
Pullar ve Simler
Dekorasyonda, kıyafette, kırtasiye malzemelerinde ve kozmetikte kullanılan sim ve pulların geri dönüştürülemediği hiç aklınıza gelmiş miydi? Maalesef ki bu plastikler geri dönüşüme kazandırılamayacak kadar küçükler. Yapılacak en iyi şey, pırıltılı ürünlerden uzak durmak.
Plastik Poşetler
Plastik poşetlerin doğaya zarar verdiğini tabii ki artık hepimiz biliyoruz. Peki, bunu nasıl yaptıklarından haberdar mıyız?
Plastik poşetlerin üretiminde “termoplastik” denilen, petrol türevli polietilen kullanılıyor. Bu madde insan sağlığına zarar vermekle birlikte, poşetlerin imhası sırasında gaz olarak açığa çıkıyor ve doğayı tehdit ediyor. Aniden gerçekleşen orman yangınlarının sebeplerinden biri de yine bu plastik poşetler. Özellikle şeffaf olan poşetler, sera etkisi yaparak güneş ışığını yoğun bir şekilde emiyor ve çalıları tutuşturarak yangına neden oluyor. Denizde 400, karada 800 yılda çözülen plastik poşetler, bu bozulma esnasında tüm zararlı içeriğini toprağa salıyor ve geçimini tarımla sağlayan insanların maddi açıdan zarar görmesine sebep oluyor.
Plastik poşetlerin tüm olumsuzluklarını öğrendikten sonra şimdi hemen kullanmayı bırakıp, yerlerine çevre dostu bez veya file çantaları koymaya hazır mıyız? Günümüzde bu tehdidin farkına varan birçok market ve mağaza, bez çanta satışına başladı. Bunlardan bir tanesini temin ederek doğayı plastikten koruyabilirsiniz.
Plastik Bardaklar, Şişeler ve Pipetler
Plastik kullanımı elbette ki poşetlerle sınırlı değil. Bardak, şişe ve pipetlerle de gün içerisinde birçok kez doğaya plastik salıyoruz. Peki, özellikle bulaşık yıkama derdinden kurtulmak için plastik tabak bardaklara yönelirken onların doğadaki yok olma sürelerini düşünüyor muyuz? Kullanım ömrü birkaç dakika, doğada çözülme ömrü ise birkaç yüzyıl olan bu ürünleri, yıkanabilir ve tekrar kullanılabilir olanlarla değiştirmek atılacak en sağlıklı adım olacaktır. Örneğin; ofiste içtiğiniz çay ve kahveler için karton bardak yerine kendi cam kupalarınızdan kullanabilirsiniz. Sahile veya pikniğe giderken içeceklerinizi bir termosa koyabilirsiniz.
Küresel plastik kirliliğinin %8’ini oluşturan plastik pipetler de eğer ciddi bir sağlık sorununuz yoksa kullanmamanız gereken ürünler arasında yer alıyor. Şu anda birçok otel zinciri ve havayolu firması pipet kullanmayacağını açıklamış durumda. Öyle ki, günümüzün en büyük kahve zinciri markası da pipet kullanımının azaltılması amacıyla piyasaya yeni bir bardak tasarımı sundu. Pipetler çevreye olan zararlarının yanı sıra, sindirim organlarımızı havayla dolduruyor ve diş sağlığımızı bozuyor.
Çamaşır Yumuşatıcıları
Çiçek bahçesi gibi kokan çamaşırları hepimiz çok seviyoruz; ancak güzel kokunun ötesinde bu ürünlerin zararlarını da düşünmemiz şart. Yoğun kimyasal ve parfüm içeren çamaşır yumuşatıcıları, kimilerinde kaşıntı ve ciltte kızarlıklık gibi alerjik reaksiyonlara yol açıyor. Bizde bu reaksiyonlara neden olan bir ürünün çevre için faydalı olmasını nasıl bekleyebiliriz ki?
Çamaşır yumuşatıcılarına alternatif olarak elma ya da beyaz sirke kullanabilirsiniz veya biraz vakit ayırıp kendi yumuşatıcınızı yapabilirsiniz. Marketten aldığınız yumuşatıcılar gibi güzel kokmayacağı kesin; ama çamaşırlarınızın yumuşayacağından ve hem kendiniz hem de doğa için yararlı bir şey yapacağınızdan emin olabilirsiniz.
Yapma Çiçekler
Hem kokmuyor hem de çok çabuk tozlanıyor; peki bu çiçekler evimizde ne arıyor?
Sulama, toprak ve güneş ışığı gerektirmediği için dekorasyonda sıklıkla kullanılan yapma çiçekler, diğer tüm plastik ürünler gibi eninde sonunda çöp oluyor ve çevreye zarar veriyor. Eğer evinizde yeşil bir köşe oluşturmaya hevesliyseniz ilk aşamada çok fazla bakıma ihtiyaç duymayan kaktüs, sukulent gibi bitkileri tercih edebilirsiniz. Çiçek bakma alışkanlığı kazandıkça farklı alternatiflere yönelebilirsiniz.
Islak Mendiller
Islak mendillerin üretimi esnasında selüloz beyazlatılır ve bu işlem için de çeşitli kimyasallar kullanılır. Bu mendiller, yani kimyasallar toprakta çözündüğünde toprağı ve suyu kirletir. Özellikle koronavirüsle birlikte artık gün içerisinde çok fazla miktarda ıslak mendil tüketiyoruz. Belki şu an için değil ama pandemi sonrasında ıslak mendile bir alternatif geliştirebilirsiniz. Örneğin; sabunlu su karışımı hazırlayarak bunu bir mini sprey şişesine koyabilirsiniz. Birkaç pamuklu mendil temin edip, bu karışımı mendillere sıkarak kullanabilir ve ardından mendillerinizi çamaşır makinesinde yıkayabilirsiniz.
Bulaşık Süngerleri
Sentetik malzemelerden üretilen bulaşık süngerleri, kullanıldığı süre boyunca bakteri biriktirir. Ömürleri kısadır ve çöpe atıldığı anda plastik atık oluşturur. Bu süngerler yerine pamuklu temizlik bezlerini tercih edebilirsiniz. Pamuklu bezler kolay kolay yıpranmaz ve çöpe atıldıktan sonra da çevre kirliliği yaratmaz.