Prix Pictet, Human başlıklı onuncu edisyonu ile İstanbul’da sanatseverlerle buluşuyor. 2008 yılından beri dünyanın önde gelen sürdürülebilirlik ve fotoğraf organizasyonu olan Prix Pictet’in sergisi 27 Temmuz’a kadar Arter’de görülebilir.
Seçkide yarışmanın finaline kalan 12 fotoğrafçının bu senenin başlığı olan human (insan) teması etrafında ürettiği işler yer alıyor. Sanatçılar sürdürülebilirlik kavramının çatısı altında insan ile çevre, politika, kültür, otorite, ekonomi, şiddet, coğrafya ve göç gibi mefhumların ilişkisi üzerine eğiliyorlar.
Seçkide; Hoda Afshar (İran), Gera Artemova (Ukrayna), Ragnar Axelsson (İzlanda), Alessandro Cinque (İtalya/Peru), Siân Davey (Birleşik Krallık), Michał Łuczak (Polonya), Yael Martínez (Meksika), Richard Renaldi (ABD), Federico Ríos Escobar (Kolombiya), Vanessa Winship (Birleşik Krallık/Bulgaristan), Vasantha Yogananthan (Fransa) ve birincilik ödülünü kazanan Gauri Gill’in (Hindistan) işleri yer alıyor.
Organizasyon için jürinin seçtiği birincilik ödülünün yanı sıra bir de Prix Pictet Halkın Seçimi Ödülü tertip edildi. Bu ödülün sahibi ise Kolombiyalı fotoğrafçı Federico Ríos Escobar oldu. Bu noktada halkın seçiminin son derece yerinde ve anlaşılır olduğunu söylemeliyim. Çünkü Escobar’ın seçkide yer alan çalışması, son yıllarda tüm dünyayı yakından ilgilendiren bir konu özelinde, bir yönüyle de belge niteliği taşıyan oldukça çarpıcı fotoğraflardan oluşuyor.
“Paths of Desperate Hope”
Escobar’ın çalışması güney ve merkez Amerika’yı birbirine bağlayan ve Darien Geçidi olarak bilinen bölgeye odaklanıyor. Bu bölge bir yandan Güney Amerika’da yaşanan ekonomik ve insani yaşam şartları krizi, bir yandan da ABD’nin sıkça eleştirilen mülteci politikalarının yarattığı krizin birleştiği yer olarak konumlandırılıyor.
Darien Geçidi, daha iyi bir hayatın umuduyla yola çıkan insanlara oldukça zorlayıcı ve dramatik bir yolculuk vadediyor. Fakat buna rağmen 2022 yılında 250.000 insan bu yola başvurmuş. Bu sayı, 2021 yılının aşağı yukarı iki katı ve 2010 ile 2020 arasındaki yıllarının toplamının da yaklaşık yirmi katını ifade ediyor. 2023 yılına geldiğimizde ise, henüz ilk dört ayda 2022’ye dair bu sayı ekarte edilmiş. Üstelik 2022 yılı özelinde bu zorlu yolculuğa kalkışan insanların 33.000 kadarı ne yazık ki çocuklardan oluşuyor. Bu istatistikler için rahatlıkla gelecek yıllara dair hiç de umut vadedici bir tablo sunmuyorlar diyebiliriz.
Sanatçı objektifini bu balta girmemiş yağmur ormanının çamurlu patikalarında çocukları ile beraber kısıtlı imkanlar içinde mücadele eden insanlara çeviriyor. Çoğunun ayağında yalnızca terlik olan bu susuz ve yorgun insanlar, kendilerinden bir zincir yaparak nehirleri aşmaya çalışıyorlar. Bir yanda yolun üzerine ölü bedenler serilirken bir yandan da bir anne çocuğunu emzirmeye çalışıyor. Escobar ise çağdaş dünyada insanlık adına utanç verici olan bu manzaraları tüm dünya için görünür kılıyor.
Gören Gözler İçin Sürdürülebilirlik
Prix Pictet’in onuncu edisyonu Human’ın bugünlerde görücüye çıktığı İstanbul, aslına bakarsanız uluslararası turnenin ikinci ayağı. Sergi ilk olarak Londra’da, Victoria & Albert Museum’da gösterildi. İstanbul’dan sonra da dünyanın çeşitli coğrafyalarındaki pek çok ülkede sergilenecek. Bu da oldukça ilginç bir meseleyi gündeme getiriyor; seyirci çeşitliliği…
Birleşik Krallık, bugün ve geçmişte iklim krizi ve sürdürülebilirlik prensiplerine uyumsuz pek çok krizin birincil sorumluları arasında yer alıyor. İklim adaleti özelinde de Birleşik Krallık’ın tarihsel sorumluluğu en yüksek ülkelerden biri olduğunu biliyoruz. Fakat aynı zamanda Birleşik Krallık, vatandaşların iklim okuryazarlığı en yüksek ve sürdürülebilirlik konusunda en bilinçli olduğu ülkelerden biri olarak karşımıza çıkıyor. İkinci durak olan Türkiye’ye geldiğimizde ise tarihsel sorumluluk, iklim okuryazarlığı ve sürdürülebilirlik bilinci konusunda bu tablonun hemen hemen tam tersini görüyoruz.
Serginin bundan sonra da sürdürülebilirlik ana başlığı altında toplanan tüm hususlarda birbirinden oldukça farklı konumlanan ülkelerde ve insan gruplarının karşısında sergileneceğini de düşünürsek akıllarda bir soru oluşuyor;
Tüm bu insanlar, bu aynı fotoğraflara bakıp ne görecekler?
Kapak Fotoğrafı: Abuelo Estrella, Yael Martínez, 2021
