Merdiven Art Space, Parça Parça sergisine ev sahipliği yapıyor. Neriman Polat’ın küratörlüğünde Defne Parman, Doğa Çal ve Hilal Balcı’nın işlerinin bir araya getirildiği seçki, 8 Haziran’a kadar görülebilecek.
Gösteri için Neriman Polat’ın bir araya getirdiği bu üç kadın sanatçı, aralarında geliştirdikleri iletişim üzerinden feminist pratikleri ile ürettikleri çalışmalarını sanatseverlerin beğenisine sunuyorlar. Sanatçılar, sergide yer alan enstalasyonlar ve video yerleştirmeler ile farkında olunmayan yaralar, eylemlerdeki tekrarlar, parçalanmışlık hissi ve saplantılar gibi mefhumlar üzerinden farklı kadın olma hallerini ve kadın olma deneyimlerini görünür kılıyorlar.
Defne Parman, gazete kupürleri, aydınger kâğıt, kumaş gibi hassas malzemeler üzerinde uzun soluklu çalışmaları ile kırılganlık ve yaralanabilirlik konularına odaklanıyor. Pansuman başlıklı çalışması, “Kırıldığımız yerleri nasıl iyileştirebiliriz?” sorusuna eğilirken, gazete küpürlerinde ne yazık ki sıkça görmeye alışkın olduğumuz kadına ve hayvana yönelik şiddet haberlerinin görsellerini kullanarak ürettiği Örtü başlıklı çalışmasında ise tığ ile deldiği kağıtlarla “kırılgan” bir örtü yaratıyor.
Doğa Çal, Kafam Başka Yerde başlıklı video serisinde evin içinde farklı odalarda ve odanın farklı yerlerine “parçalanmış” kadın bedenini görüyoruz. Oldukça trajikomik olan anlatısıyla bu iş, toplumsal cinsiyet normlarının kadın ve ev ilişkisini ne hale getirdiğini gözler önüne seriyor. Sanatçının Annem, Ben, Ananem başlıklı videosu ise üç kuşak kadın arasındaki iletişim üzerinden kadınlar arasındaki dayanışma ve ilişkiyi vurguluyor.
Hilal Balcı, video işleri olan Yutkunma, Kulaktan ve Yukardan Çevirme ile gündelik yaşamın sıradan hareketlerini yeniden kurgulayarak alışılagelmiş ritmik hareketleri sekteye uğratmaya
çalışıyor. Sarı Bez işi ile tekrar eden eylemlerin zaman içinde deforme olma hâlini ve saplantıya dönüşen hijyen takıntısını gösteriyor.
Doğrusunu söylemek gerekirse cis heteroseksüel bir erkek olarak kadın olma halleri ve kadın deneyimi hakkında ahkam kesmeyi doğru bulmuyorum. Fakat kadınların anlatısı ve gözlemlerim ışığında serginin bu mefhumlarla bağlantısını bir yandan oldukça sıcak ve samimi bir yandan da sert ve gerçekçi bir yerden kurduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Bu yönüyle serginin, sunduğu salt estetik düzlemi bir kenara koyarak, belirli bir tabiri caizse toplumsal uzlaşı ve diyalog anlatısı için de sadece kadın deneyimini doğrudan yaşayan insanlara hitap ettiğini düşünmüyorum.
Örneğin Hilal Balcı’nın kadının iş/sosyal hayatında yaşadığı bezdiri ve cam tavan gibi meseleleri düşündüren Yukardan Çevirme başlıklı video çalışması, aynı ekonominin parçası olan bireyleri ile bütün bir toplumsal yapıyı ilgilendiren bir soruna işaret ediyor. Bu yönüyle bütün gösteri, kadın hallerinin özelin dışına çıktığımızda bir toplumsallık/insanlık hali olduğunu da görünür kılıyor.
Defne Parman Kimdir?
Defne Parman, Paris – École Nationale Supérieure des Arts Appliqués et des Métiers d’Art – Olivier de Serres’de heykel-metal bölümünde 2011 yılında başladığı lisans eğitimini, 2014 yılında bitirdi. İkinci lisansını 2016 yılında Paris Sorbonne Nouvelle Üniversitesi, Dekor ve Kostüm Tasarımı Bölümü’nde tamamladı. 2021 senesinde CoBAC WorkSpace’de “Uzun Karantina Günlerinden Kısa Hikayeler” sergisine katıldı, ardından Mixer Galeri bünyesinde Art Weeks VII’de yer aldı.
Geçtiğimiz sene ise, 41’ncisi düzenlenen Akbank Günümüz Sanatçıları Ödüllü Sergisi’nde çalışmalarını sergileyen sanatçılardan biriydi. Londra, Paris, Brüksel ve İstanbul’da birçok tiyatro oyunu, film çekimi, festival ve sanat etkinliğinde çalışan sanatçı, çalışmalarını İstanbul’da sürdürmektedir.
Doğa Çal Kimdir?
Orta Doğu Teknik Üniversitesinde Felsefe Bölümü’nden 2020 yılında mezun oldu. 2023 yılında Helsinki Sanatlar Üniversitesinde Zaman ve Mekan Çalışmaları’nda yüksek lisansını tamamladı. 2015 yılından bu yana Nesin Köyleri’nde sanat stüdyolarına ve projelerine destek vermektedir. Çeşitli STK’larla iş birliği içinde çocuklarla ve yetişkinliklerle sanat ve felsefe atölyeleri yürütmektedir.
Şimdiye kadar Helsinki’de çeşitli sanat merkezlerinde ve Hanken ve Aalto üniversiteleriyle işbirliği içinde sergilere katıldı. Video, performans ve mekana-duruma duyarlı pratiklerin yanı sıra sosyal olarak kişiler arası ilişkilerle çalışıyor. Aile, kadın, aidiyet, ilişkiler ve dil üzerine düşünüyor. Çeşitli pratikler keşfetmeye devam ediyor.
Hilal Balcı Kimdir?
Hilal Balcı, Sakarya Üniversitesinde Sanatta Yeterlilik programına devam etmekte ve aynı kurumda araştırma görevlisi olarak çalışmaktadır. Balcı işlerinde, kişinin kendi hareketlerine mesafe alabilmesinin imkânlarını araştırır. Vücudun belli bölgelerinde, farklı ritimlerle kendisini gösteren gündelik hareketleri yeniden kurgulayarak olağan, sıradan eylemlerin akışını değiştirmeye çalışır. Kadın deneyiminden yola çıkarak ürettiği işlerde, günlük rutinlerin zamanla deforme olması ve dönüşmesini mekâna özgü yerleştirmeler, video çalışmaları ve video performans gibi farklı sanat pratiği araçlarıyla inceler.
Kapak Fotoğrafı: Parça Parça sergisinden genel görünüm.